طبق تحقیقات جدیدی که در ژاپن انجام شده است، علائم اولیه دیابت نوع 2 بیش از 20 سال قبل از شروع بیماری، قابل تشخیص است.
با توجه به تحقیقات جدید ارائه شده در نشست سالانه اتحادیه اروپا برای بررسی دیابت (EASD) در برلین (1-5 اکتبر)، علائم اولیه دیابت نوع 2 میتواند بیش از 20 سال قبل از تشخیص قطعی بیماری، تشخیص داده شود.
در مطالعهای که در کشور ژاپن انجام شده است، طی سالهای 2005 تا 2016 بیش از 27000 فرد بزرگسال غیر دیابتی را که میانگین سن آنها 49 سال بود، زیر نظر گرفتند. این تحقیقات نشان داد که افزایش گلوکز ناشتا، شاخص توده بدنی بالاتر (BMI) و اختلال حساسیت به انسولین، تا 10 سال قبل از تشخیص دیابت، قابل تشخیص است. خوب است بدانیم که شاخص توده بدنی (body mass index)، سنجشی آماری برای مقایسه وزن و قد یک فرد است.
دکتر هیرویوکی ساگساکا (Hiroyuki Sagesaka) از بیمارستان آیسووا در ماتسوموتوی ژاپن میگوید:
همانطور که اکثریت قریب به اتفاق افراد مبتلا به دیابت نوع 2 از مرحله پیش-دیابت گذر میکنند، یافتههای ما نشان میدهد که نشانگرهای متابولیکی ناظر بر وجود این بیماری حتی میتواند بیش از 20 سال قبل از تشخیص پیش-دیابت قابل شناسایی باشد.
این پژوهش را دکتر هیرویوکی ساگساکا به همراه پروفسور میتسویزا کوماتسو، از دانشکده پزشکی دانشگاه شینشو در ماتسوموتوی ژاپن و همکارانش هدایت کردهاند. شایان ذکر است که پیش دیابت، پیش تشخیص دیابت است که میتوانید آن را یک زنگ خطر بدانید. در این زمان سطح گلوکز خون (سطح قند خون) بالاتر از سطح طبیعی است اما به آن اندازه بالا نیست که آن را دیابت تشخیص دهند. پیش دیابت نشانه این است که اگر تغییراتی در سبک زندگی ایجاد نشود، فرد ممکن است به این بیماری مبتلا شود.
تحقیقات قبلی نشان میدهد که عوامل خطر مانند چاقی و افزایش قند خون ناشتا ممکن است تا 10 سال قبل از تشخیص دیابت، بروز کنند. با این حال، زمان دقیقی که از آن نقطه افرادی که مستعد پیشرفت این بیماری هستند و افرادی که چنین استعدادی ندارند، با هم تفاوت فاحش پیدا میکنند، تا حالا مشخص نبوده است.
دکتر ساگساکا و همکارانش مسیرهای قند خون ناشتا، BMI و حساسیت انسولین را در افراد مبتلا به دیابت و پیش دیابت به طور جداگانه ارزیابی کردند. در ابتدای مطالعه، گلوکز ناشتا و متوسط قند خون (HbA1c) در 27392 فرد غير ديابتی اندازه گيري شد؛ این افراد زیر نظر بودند تا زمانی که علائم پیش دیابت یا دیابت نوع 2 در آنها بروز کند. در سایر افراد، آزمایشها تا پایان سال 2016 ادامه یافت.
در طی دوره مطالعه، 1067 مورد جدید دیابت نوع 2 شناسایی شدند. یافتهها نشان میدهد که به طور متوسط چندین عامل خطر در افرادی که به دیابت نوع 2 مبتلا شدند، در مقایسه با افرادی که در معرض ابتلا به این بیماری نبودند، بیشتر بود. به طور خاص، BMI، گلوکز ناشتا و مقاومت به انسولین تا 10 سال قبل از تشخیص بیماری هم، در این افراد افزایش داشت و این تفاوتها در طول زمان همچنان بیشتر میشد.
به عنوان مثال، متوسط قند ناشتا، 10 سال قبل از تشخیص، برای کسانی که به دیابت مبتلا شدند، 101.5 میلیگرم در دسی لیتر بود؛ آن را مقایسه کنید با میزان به 94.5 میلی گرم در دسی لیتر در افرادی که در نهایت به این بیماری مبتلا نشدند. 5 سال قبل از تشخیص، میزان قند ناشتا برای افرادی که مستعد ابتلا بودند، 105 میلی گرم در دسی لیتر اندازهگیری شد در مقابل 94 میلی گرم در دسی لیتر برای سایر افراد و در نهایت یک سال قبل از تشخیص قطعی ابتلا، افراد مستعد 110 میلی گرم در دسی لیتر قند ناشتا داشتند؛ درحالیکه برای دیگران 94 میلی گرم در دسی لیتر گزارش شد.
از 15778 فرد دارای قند خون طبیعی در آزمایش اولیه سلامت، 4781 نفر در طی دوره مطالعه به سمت توسعه علائم دیابت پیش رفتند و همان اختلالات مربوط به این بیماری را، هرچند به میزان کمتری، حداقل 10 سال قبل از تشخیص پیش-دیابت از خود بروز دادند. با توجه به نتایج این تحقیق پیش بینی میشود، آمار 425 میلیون بزرگسال مبتلا به این بیماری (در سن 20 تا 79 سال) در سال 2017، تا سال 2045 به 629 میلیون نفر افزایش یابد.
دکتر ساگساکا در این باره میگوید:
به نظر میرسد که آزمایشهای پیشگیری در افرادی که مبتلا به پیش-دیابت هستند، در دراز مدت موفق نبودهاند؛ این نشان میدهد که ما احتمالا به مداخله خیلی زودتر از مرحله پیش-دیابت برای جلوگیری از پیشرفت به این بیماری پیشرفته نیاز داریم. به نظر میرسد که اقدامات پیشگیرانه زود هنگام چه مربوط به سبک زندگی باشد و چه از طریق دارویی باشد، میتواند پیشگیری را تضمین کند.
این تحقیق، مطالعهای بر پایه مشاهده است؛ بنابراین نتیجهگیری کلی بر روند علی و معلولی آن نمیتوان داشت. نویسندگان این پژوهش، به محدودیتهای متعددی از جمله اینکه طول مدت بین تشخیص پیش-دیابت و دیابت مشخص نیست، اشاره میکنند. بنابراین جدول زمانی روند پیشرفت این بیماری همچنان به صورت پرسشی برای پژوهشهای بعدی باقی میماند.
سخن پایانی
برای اطلاع بیشتر از اخبار علمی با پلازا همراه بمانید، شما همچنین میتوانید در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.