یکی از رایجترین عباراتی که در دنیای فناوری و به ویژه در ارتباط با محصولات دارای صفحه نمایش میشنویم، رزولوشن است. اما رزولوشن گوشی یا نمایشگر چیست؟ در این مطلب قصد داریم به صورت جامع به این سوال پاسخ دهیم.
یک تصویر دیجیتالی را میتوانیم مجموعهای از پیکسلهای کوچک که به صورت ۲ بعدی و در چندین ستون و ردیف کنار هم چیده شدهاند، به حساب بیاوریم. تمامی تصاویری که ما روی صفحه مانیتور، گوشی، تبلت یا لپتاپ مشاهده میکنیم، دارای مجموعهای از مشخصههای مختلف هستند که تصویر نهایی را تشکیل میدهند. یکی از مهمترین مشخصههای هر تصویر نیز Resolution است. در ادامه با پلازا همراه باشید تا ببینیم رزولوشن چیست و چه کاربردی دارد.
فهرست مطالب
رزولوشن چیست؟
در دنیای فناوری، از رزولوشن برای مشخص کردن وضوح تصاویری که روی یک نمایشگر به نمایش گذاشته میشوند، استفاده میشود. هر تصویری که روی یک صفحه نمایش میبینید، از چندین مربع کوچک به نام پیکسل تشکیل شده است که در کنار یکدیگر قرار گرفته و یک تصویر واحد را به نمایش میگذارند. رزولوشن به تعداد پیکسلهای عمودی و افقی یک تصویر اشاره دارد.
تراکم پیکسلی یا پیکسل در اینچ (ppi)
PPI مخفف Pixel per inch بوده . همان طور که از تعریف آن مشخص است، هر چه این عدد بزرگتر باشد و افزایش یابد، بدین معناست که تعداد پیکسلها در آن سطح افزایش یافته و در نتیجه وقتی که به صفحه نمایش دقیق نگاه کنیم، به راحتی متوجه کیفیت و شفافیت بالای آن میشویم. اگر تراکم پیکسل ها از یک حد معینی بیشتر باشد، چشم انسان تنها متوجه تفاوت جزئی در کیفیت صفحه نمایش می شود.
انواع رزولوشن
عبارت رزولوشن تنها مختص به وضوح تصاویر نیست و در موارد دیگری هم کاربرد دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
- رزولوشن صفحهنمایش: رایجترین کاربرد رزولوشن، برای مشخص کردن وضوح نمایشگرهای مختلف از جمله نمایشگرهای گوشی، مانیتورها یا تبلتها است. در نمایشگرها، رزولوشن هرچقدر بالاتر باشد، تصویر با جزئیات و وضوح بالاتری به تصویر کشیده میشود.
- رزولوشن عکس: احتمالا این سوال برای شما پیش آمده است که «رزولوشن عکس در گوشی چیست؟» در پاسخ باید گفت که معمولا رزولوشن تصاویر را با واحد پیکسل در هر اینچ (PPI) یا نقطه در هر اینچ (DPI) مورد سنجش قرار میدهند که به تعداد پیکسلها در هر یک اینچ از صفحه گفته میشود. هرچقدر عکس شما رزولوشن بالاتری داشته باشد، DPI یا PPI آن نیز بالاتر خواهد رفت و عکس وضوح بالاتری پیدا میکند.
- رزولوشن ویدیو: کیفیت یک ویدیو همیشه با رزولوشن آن سنجیده میشود. رزولوشن اکثر ویدیوهای موجود در اینترنت، حداقل 720p و حداکثر 4K است. هرچقدر رزولوشن بیشتر باشد، ویدیوی ما وضوح و کیفیت بالاتری خواهد داشت.
- رزولوشن چاپ: کیفیت تصاویر چاپ شده از طریق رزولوشن چاپ آنها براساس DPI یا PPI، مشخص میشود. عکسهایی که رزولوشن بالایی داشته باشند، در هر نقطه از تعداد پیکسلهای بیشتری بهره میبرند و از همین رو، وضوح و کیفیت بالاتری دارند. به طور کلی، رزولوشن ایدهآل برای چاپ عکس، بستگی به نوع پرینتر یا تصویر دارد اما معمولا بهتر است که DPI عکس حداقل ۳۰۰ باشد تا بتوان تصویر را با کیفیت مناسب در ابعاد بزرگ چاپ کرد.
انواع رزولوشن صفحه نمایش در گوشی، مانیتور و تلویزیون
تمامی دستگاههای دارای نمایشگر از جمله گوشی، مانیتور و تلویزیون، از یک رزولوشن برخوردار هستند و بسته به رده قیمتی خود، رزولوشنهای متفاوتی را ارائه میکنند. معمولا تلویزیونها از بالاترین رزولوشن برخوردار هستند و پس از آنها مانیتورها و گوشیها قرار دارند. البته، رزولوشن بالا نمایشگرهای کوچک، تاثیر زیادی روی کیفیت تصویر نمیگذارد؛ چراکه چشم انسان قادر به شناسایی پیکسلهای اضافی در یک صفحه کوچک نیست. از همین رو، رزولوشنهای بالا مانند 8K و 4K، تنها در تلویزیونها و مانیتورهای با ابعاد بزرگ کاربردی هستند.
رزولوشن HD یا 720p
رزولوشن 720p، از ۷۲۰ × ۱۲۸۰ پیکسل ساخته شده است که به نام HD شناخته میشود. HD مخفف High Definition به معنای کیفیت بالاست. مهم نیست که صفحه نمایش شما چقدر بزرگ است، تعداد پیکسل های طول و عرض آن بر اساس همین اعداد طراحی شده است. می توانیم بگوییم که هر چقدر نمایشگر کوچکتر باشد، در رزولوشن HD تراکم پیکسل ها بالاتر می رود و تصویر بهتری به کاربر ارائه خواهد کرد؛ برای مثال روی صفحه نمایش ۴.۳ اینچی، تراکم پیکسلی ۳۴۲ پیکسل در هر اینچ است و در صفحه نمایش ۴.۷، این تراکم پیکسل به ۳۱۲ پیکسل در هر اینچ کاهش می یابد، اما باز هم کیفیت HD را ارائه می دهد. در حال حاضر این رزولوشن تنها در موبایلها، مانیتورها و لپتاپهای اقتصادی و ارزانقیمت ارائه میشود.
رزولوشن FULL HD در گوشی چیست؟
Full HD بعد از HD قرار دارد و رزولوشن 1080p را نشان می دهد که رایجترین رزولوشن در دنیای فناوری است. رزولوشن Full HD برابر است با ۱۹۲۰x۱۰۸۰ پیکسل. در این جا هم میزان تراکم پیکسل به ابعاد صفحه نمایش بستگی دارد. موبایلهای میانرده تا بسیاری از پرچمداران، با نمایشگرهایی عرضه میشوند که دارای رزولوشن 1080p هستند. البته، با توجه به نسبت تصویر گوشیهای هوشمند، ممکن است تعداد پیکسلهای طولی آنها به ۱۹۲۰ نرسد ولی پیکسلهای عرضی گوشیها همواره 1080p یا بیشتر است. همچنین، بسیاری از مانیتورها و تلویزیونهای اقتصادی و میانرده نیز با این رزولوشن وارد بازار میشوند.
رزولوشن QHD، Quad HD یا 2K
QHD یا Quad HD چهار برابر استاندارد HD است. این بدان معناست که شما میتوانید رزولوشن و کیفیت تصویر بسیار بالاتری را دریافت کنید. در اصل این رزولوشن یعنی ۲۵۶۰x۱۴۴۰ پیکسل که برای صفحه نمایش ۵.۵ اینچی Quad HD، تراکم پیکسل 538 ppi خواهیم داشت؛ در حالی که تراکم پیکسل صفحه نمایش ۵.۵ اینچی Full HD برابر با 400 ppi است.
البته به یاد داشته باشید که گاهی نامهای معادل برای این رزولوشنها مورد استفاده قرار میگیرد. مثلا گاهی HD همان 720p نامیده میشود، یا Full HD را 1080p مینامیم. با این حال، نام QHD نیز معادل 2K بوده که در واقعیت از این عدد بزرگتر است. شاید دقیقترین معادل برای آن 2.5K باشد اما این عدد گرد شده و به 2K رسیده است. بسیاری از برندهای مطرح مثل سامسونگ، موتورولا، هوآووی از 2K به عنوان رزولوشن پیشفرض گوشیهای پرچمدار خود استفاده میکنند. از سمت دیگر، این رزولوشن کمتر در تلویزیونها مورد استفاده قرار میگیرد و در عوض یکی از محبوبترین رزولوشنها برای مانیتورهای گیمینگ با ابعاد ۲۷ یا ۳۲ اینچ است.
رزولوشن 4K یا Ultra HD چیست؟
4K دارای رزولوشن ۲۱۶۰ × ۳۸۴۰ پیکسل است و به آن رزولوشن 4K یا اولترا HD نیز گفته میشود. این کیفیت ۴ برابر Full HD است. تعداد پیکسل های عمودی از ۱۰۸۰ در Full HD به ۲۱۶۰ در 4K افزایش می یابد و تعداد پیکسل های افقی نیز از ۱۹۲۰ در Full HD به ۳۸۴۰ در 4K افزایش می یابد. رزولوشن 4K را میتوانیم بالاترین رزولوشن گوشی به حساب بیاوریم؛ با این حال، این رزولوشن به دلیل مصرف باتری بالایی که دارد، هنوز به صورت فراگیر توسط تولیدکنندگان موبایل مورد استفاده قرار نگرفته است و سونی از معدود برندهایی است که در برخی گوشیهای خود از این رزولوشن استفاده میکند. از سمت دیگر، بسیاری از مانیتورها و تلویزیونها در بازار وجود دارند که با رزولوشن 4K به دست خریدار میرسند.
رزولوشن 8K
این رزولوشن که از ۴۳۲۰×۷۶۸۰ پیکسل تشکیل شده و به نام 8K شناخته میشود، کیفیتی ۱۶ برابر Full HD را فراهم میکند. این کیفیت، بالاترین رزولوشنیست که تاکنون اختراع شده و چشم انسان حتی از کمترین فاصله نیز توانایی تشخیص پیکسلهای آن را ندارد. این رزولوشن هنوز در هیچ گوشی موبایلی مورد استفاده قرار نگرفته است و فعلا تنها در تلویزیونهای ردهبالا قابل دسترسی است.
نحوه تنظیم رزولوشن در دستگاههای مختلف
تا به اینجای مطلب با رزولوشن و انواع آن آشنا شدیم. اما اگر بخواهیم رزولوشن دستگاهی که از آن استفاده میکنیم را تغییر دهیم، باید چه مراحلی را طی کنیم؟ اول از همه باید گفت این قابلیت در تمامی دستگاهها در دسترس نیست و بسته به مدل دستگاه و همچنین مشخصات آن دارد. اما اگر دستگاه شما از این ویژگی پشتیبانی کند، با دنبال کردن این مراحل، میتوانید رزولوشن آن را عوض کنید.
۱. تغییر رزولوشن در کامپیوتر و لپتاپ ویندوز
اگر از یک کامپیوتر یا لپتاپ ویندوزی استفاده میکنید، دستگاه شما به صورت خودکار بهترین رزولوشن را برای نمایشگر تنظیم خواهد کرد. اما خودتان هم میتوانید از طریق مراحل زیر، اینکار را به صورت دستی انجام دهید:
- به تنظیمات ویندوز بروید و از پنل سمت چپ، گزینه System را انتخاب کنید.
- سپس روی Display بزنید.
- به پایین صفحه بروید و در قسمت Scale & layout، روی Display resolution کلیک کنید.
- رزولوشن مدنظر خود را از فهرست انتخاب کنید.
۲. تغییر رزولوشن گوشی
در برخی از گوشیهای موبایل، این امکان وجود دارد تا رزولوشن صفحه را عوض کنید. این ویژگی بستگی به تولیدکننده دستگاه شما متغیر است و ممکن است در همه موبایلها امکانپذیر نباشد. اما کاربرد تغییر رزولوشن گوشی چیست؟ با اینکار میتوانید تا حدی در مصرف باتری دستگاه صرفهجویی کنید.
تغییر رزولوشن گوشی سامسونگ:
- به تنظیمات گوشی بروید و Display را انتخاب کنید.
- روی گزینه Screen Resolution بزنید.
- رزولوشن مدنظر خود را انتخاب کنید.
تغییر رزولوشن گوشی شیائومی:
- به تنظیمات گوشی بروید و گزینه Display را انتخاب کنید.
- در صفحه بعدی روی Display resolution بزنید.
- رزولوشن مدنظر خود را از بین گزینههای نشان داده شده انتخاب کنید.
۳. تغییر رزولوشن در سیستمعامل مک
در صورتی که از یک کامپیوتر یا لپتاپ با سیستمعامل مک استفاده میکنید، میتوانید رزولوشن صفحه را روی مقدار مدنظر خود تنظیم کنید. برای انجام این کار لازم است مراحل زیر را طی کنید:
- برنامه System Settings را اجرا کنید. میتوانید با راست کلیک روی لوگو اپل در بالای سمت چپ صفحه و انتخاب گزینه System Settings، وارد این برنامه شوید.
- از پنل سمت چپ، گزینه Display را انتخاب کنید.
- در سمت راست، میتوانید لیست رزولوشنهای قابل انتخاب را مشاهده کنید.
- روی رزولوشن مدنظر خود بزنید و آن را انتخاب کنید.
سوالات متداول
۱. تفاوت رزولوشن و کیفیت تصویر چیست؟
رزولوشن به تعداد پیکسلهای موجود در یک تصویر یا نمایشگر اشاره دارد. رزولوشن بیشتر به معنی جزئیات بیشتر تصویر است. از سمت دیگر، کیفیت تصویر به وضوح تصویر گفته میشود که عواملی مانند رزولوشن، کنتراست، دقت رنگ، نرخ فریم و الگوریتمهای پردازش تصویر در آن موثر هستند. برای مثال، یک ویدیو با رزولوشن 1080p با بیتریت بالا، از یک ویدیو 4K با بیتریت پایین، کیفیت بالاتری خواهد داشت.
۲. چه تفاوتی بین رزولوشن 1080p و 4K وجود دارد؟
رزولوشن 1080p شامل ۱۹۲۰ پیکسل در عرض و ۱۰۸۰ پیکسل در طول میشود و متشکل از ۲.۰۷ میلیون پیکسل است. اما رزولوشن 4K دارای ۳۸۴۰ پیکسل در عرض و ۲۱۶۰ پیکسل در طول است و از ۸.۳ میلیون پیکسل برخوردار است. از همین رو، در رزولوشن 4K، تصویر جزئیات و وضوح بالاتری خواهد داشت.
۳. چه تعداد پیکسل در رزولوشن 4K وجود دارد؟
رزولوشن 4K دارای بیش از ۸ میلیون پیکسل است و میتواند تصاویر را با وضوح فوقالعادهای به تصویر بکشد.
۴. چرا حجم فایل ویدیوها با رزولوشن بالاتر بیشتر است؟
هرچقدر رزولوشن بالاتر باشد، تعداد پیکسلها نیز افزایش پیدا خواهد کرد و در نتیجه حجم دادههای فایل نیز بیشتر میشود؛ با این حال، عوامل دیگر مانند تعداد فریم در ثانیه، کیفیت فشردهسازی و بیتریت نیز در حجم ویدیو تاثیرگذار هستند.
۵. آیا تغییر رزولوشن صفحه نمایش بر عملکرد بازی تأثیر دارد؟
بله، هرچقدر رزولوشن دستگاه کمتر باشد، پردازنده فشار کمتری برای پردازش تصاویر متحمل خواهد شد و از همین رو مصرف باتری آن کاهش پیدا میکند. از سمت دیگر، با کاهش تعداد پیکسلها، صفحهنمایش نیز به انرژی کمتری برای روشن کردن و تغییر رنگ آنها نیاز دارد.
سخن پایانی
بطور کلی در این مقاله سعی کردیم تعریف جامعی از رزولوشن خصوصا اینکه رزولوشن گوشی چیست، داشته باشیم. در ادامه با بررسی هر رزولوشن و نسبت ppi، بطور دقیق این مقوله را در گوشیهای همراه توضیح دادیم و تفاوت کیفیت را نیز بیان کردیم. نظر شما درمورد کیفیتهای 4K و یا 8K چیست؟ آیا تجربه استفاده از وسایلی که این کیفیت را ارائه بدهند دارید؟ نظرات خود را با ما در بخش کامنتها درمیان بگذارید.
شما نوید دلگرم هستید؟