نزدیک به 13 سال از اکران فیلم بسیار موفق آواتار میگذرد و این فیلم همچنان لقب دومین فیلم پرفروش جهان را دارد. به مناسبت نزدیک شدن به تولد 13 سالگی فیلم آواتار، در این مطلب یادی از این فیلم زیبا و دیدنی میکنیم و 13 نکته جالب عنوانشده راجع به آن را برایتان میآوریم.
فیلم آواتار یکی از اولین فیلمهای سهبعدی ساختهشده تا سال 2009 بود که توانست گوی سبقت را از همه رقیبانش بدزدد و با فروشی حیرتانگیز، اسمش را در فهرست پرفروشترین فیلمهای جهان، به عنوان دومین فیلم پرفروش ثبت کند. آواتار با داستان و فضایی علمی تخیلی، تمی عاشقانه، جلوههای ویژه بسیار حرفهای و بهره بردن از بازیگرانی خوب، میتواند فیلمی رضایتبخش برای تماشاگران محسوب شود. این اثر توانست در جشنوارههای مختلف سینمایی سال 2009، برای رشتههای مختلفی نامزد دریافت جایزه شود و جوایز بسیاری را از آن خود کند. در ادامه این مقاله از پلازا راجع به داستان فیلم Avatar، افتخارات و جوایز مختلفی که به دست آورده و نقد و نظر منتقدان دربارهی آن صحبت خواهیم کرد و در انتها نیز 13 نکته جالب راجع به این فیلم را برایتان میگوییم.
فهرست مطالب:
داستان فیلم آواتار
فیلم سینمایی آواتار در تاریخ 18 دسامبر 2009 (27 آذر 1388) در سینماهای آمریکا اکران شد و حالا بعد از نزدیک به 13 سال که از آن اکران این فیلم میگذرد، ما بر آن شدیم تا مروری بر جزئیات این اثر شاخص سینمای علمی تخیلی داشته باشیم.
انسانها در سال 2154، منابع طبیعی زمین را تمام کردهاند و دچار بحران شدید انرژی شدهاند. فرماندهی تقویت منابع (RDA) به دنبال کانی ارزشمندی است که در پاندورا وجود دارد. پاندورا سیاره متراکمی است که اطرافش را توده گازی حجیمی احاطه کرده است و در منظومه ستاره آلفا قنطورس قرار دارد. جو این سیاره برای انسانها سمی و کشنده و زیستگاه موجوداتی به نام ناوی است. این موجودات حدود سه متر قد دارند، پوستشان آبی است و انساننماهایی هستند که بسیار خردمند بوده و با طبیعت زیستگاهشان هماهنگی عجیبی دارند.
دانشمندان میخواهند برای اکتشاف زیستمحیط سرزمین پاندورا از بدلهای ناویها استفاده کنند و نام آن را «آواتار» گذاشتهاند. آنها برای این کار از یک سرباز نیروی دریایی جانباز، به نام جیک سالی کمک میگیرند. او در سیاره با نِیتیری آشنا میشود؛ یک ناوی که دختر رئیس قبیله این موجودات است. سه ماه میگذرد و جیک بیشتر و بیشتر با قبیله ناویها آشنا میشود.
جیک علیرغم قولی که مبنی بر جمعآوری اطلاعات راجع به موجودات حاضر در پاندورا و زیستگاهشان به فرماندهاش داده بود؛ با آشنایی بیشتر با نیتیری و قبیلهاش، زیر قولش میزند و نمیگذارد انسانها به خواستهشان رسیده و سیاره پاندورا را تصاحب کنند. او در جنگی که بین انسانها و ناویها اتفاق میافتد، در جبهه ناویها میایستد و با انسانها مقابله میکند و درنهایت ناویها پیروز میدان شده و موفق میشوند انسانها را دوباره به زمین برگردانند. جیک هم با کمک درخت جادویی که در پاندورا وجود دارد، تبدیل به ناوی شده و در سیاره میماند.
تریلر فیلم آواتار
در ویدیوی بالا میتوانید تریلر فیلم Avatar را تماشا کنید.
میزان فروش و جوایز فیلم آواتار
همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم، فیلم سینمایی آواتار در ماه دسامبر سال 2009 اکران شد و رکورد بسیاری از گیشههای سینمایی جهان را جابهجا کرد. این فیلم در سراسر دنیا پرفروشترین فیلم همه دورانها لقب گرفت. همچنین فیلم آواتار توانست سریعترین فیلمی باشد که مرز فروش یک میلیارد دلار را رد میکند و درنهایت بیشتر از 2.5 میلیارد دلار هم فروش کرد. فیلم آواتار به جز اینکه در کشورهای آمریکا و کانادا لقب پرفروشترین فیلم را گرفت، در کشورهای چین، هنگکنگ، رومانی، کره جنوبی، تایوان و انگلیس هم این لقب را از آن خود کرد.
آواتار توانست در هشتادودومین مراسم اسکار، جایزههای بهترین طراحی صحنه، بهترین فیلمبرداری و بهترین جلوههای ویژه را تصاحب کند و برای نه رشته مختلف از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی هم نامزد دریافت جایزه شود.
همچنین فیلم سینمایی آواتار در شصتوهفتمین مراسم گلدن گلوب در همان سال، جایزههای بهترین فیلم درام و بهترین کارگردانی را گرفت و برای دو شاخه دیگر نیز نامزد دریافت جایزه شد. این فیلم در جشنوارههای معتبر دیگری نیز در رشتههای مختلف نامزد دریافت جایزه بود و جوایز متعدد دیگری را از این جشنوارهها به دست آورد؛ از جمله این جشنوارهها میتوان به بفتا، جشنواره گزینش منتقدان فیلم (Critics’ Choice Awards) و … اشاره کرد.
نقد و نمرات فیلم آواتار
تا اینجای مقاله مروری بر داستان و افتخارات فیلم آواتار داشتیم و به تماشای تریلر آن نشستیم. در این بخش امتیازات و نظر منتقدان نسبت به فیلم سینمایی اواتار را مطالعه میکنیم. فیلم سینمایی اواتار پس از انتشار با نظرات مثبت بسیاری مواجه شد. این فیلم در وبسایت راتن تومیتوز امتیاز مثبت 82 درصدی را از مجموع آرای 329 منتقد به دست آورده است. امتیاز فیلم سینمایی اواتار در IMDb نمره 7.8 از 10 و در متاکریتیک نیز 83 از 100 است. در ادامه مروری خواهیم داشت بر نقد فیلم سینمایی آواتار توسط منتقدین.
Empire / کریس هویت: 100
با فاصله 12 سال از تایتانیک، شاه جهان با یک هنرنمایی نقصدار اما بینظیر دیگر بازگشت. اگر آن را بهعنوان یک فیلم دو بعدی در نظر بگیریم، چهار ستاره را تضمین میکند. اما اگر یک عینک سه بعدی به چشمانتان بزنید، تماشای این فیلم تبدیل میشود به یک تجربهی ماورایی و پنج ستاره و بهترین شانس ما برای قدم گذاشتن در یک دنیای جدید و ناشناخته. فقط دفعهی بعد خیلی لفتش نده. باشه جیم؟
Chicago Sun-Times / راجر ابرت: 100
یک بار دیگر کامرون با ارائهی یک فیلم فوقالعاده، آنهایی که به او شک داشتند را ساکت کرده. هنوز یک مرد در هالیوود هست که میداند چطور 250 میلیون یا شاید هم 300 میلیون دلار را عاقلانه خرج کند.
Premiere / نیک استارکی: 100
بخواهم ساده بگویم، این فیلم یکی از زیباترین فیلمهایی است که در زندگیتان خواهید دید.
Chicago Reader / آر. جی. جونز: 100
یک پیشرفت چشمگیر در دنیای جادویی سینما. با تماشای آن متوجه شدم مردم در سال 1933 با دیدن «کینک کنگ» چه احساسی داشتند.
Vulture / بلیج ابیری: 90
فیلم آواتار اقتباسی اما صمیمی است. بدون شک کامرون هر لحظه از داستان را به همراه تماشاچیانش احساس میکند. او به ما اجازه میدهد پاندورا را از جشمان جیک سالی (سم ورثینگتون) ببینیم: اول بهعنوان جایی ترسناک و وحشتناک، بعد بهعنوان سرزمینی با حیرت و هیبت بیاندازه.
New York Post / لو لومنیک: 88
به ندرت جذابیتش را از دست میدهد و به هیچ وجه در تمام نزدیک به سه ساعت زمانش خستهکننده نمیشود.
Portland Oregonian / شاون لوی: 83
آیا یک فیلم بزرگ است؟ شاید نه. اما یک قدم بزرگ و رو به جلو در فیلمسازی است. اگر دوست دارید میتوانید آن را کماهمیت جلوه بدهید اما واقعیت این است که از امروز در دنیای پسا-آواتاری زندگی خواهید کرد.
San Francisco Chronicle / ایمی بیانکولی: 75
این فیلم وسیع، زیبا و پر از جزئیات موشکفانه است.
13 نکته جالب درباره فیلم سینمایی آواتار
در ادامه 13 نکته جالب درباره این فیلم را مطالعه کرده و به رمزگشایی فیلم سینمایی آواتار میپردازیم. همراه پلازا بمانید.
مدت زمان فیلم سینمایی اواتار
به گفته جیمز کامرون، کارگردان فیلم آواتار مدت زمان این فیلم کوتاهتر از فیلم تایتانیک است. جیمز برای این موضوع دلیل میآورد و میگوید به این دلیل که ساخت آواتار به صورت سهبعدی است و ایدهای راجع به آستانه تماشای آن برای بینندگان نداشتیم، درنتیجه کمی محافظهکارانه با این موضوع برخورد کردیم.
موجودات فضایی
در آواتار تنها دو بار از عبارت موجودات فضایی استفاده شده است. جیمز کامرون میگوید هر دو باری که از این عبارت استفاده شده، در واقع برای اشاره به انسانها بوده است؛ چون گفتوگوهای مربوط به فیلم از دید ناویهاست!
تیم بدلکاران فیلم آواتار
کارگردان آواتار میگوید:
نه تنها برای بازیگران فیلم بدلکارانی وجود داشتهاند، بلکه در تیم مربوط به Avatar، ژیمناستیککارها و رقصندهها هم حاضر بودهاند.
نکته جالب توجه دیگر این است که 90% حرکات مربوط به نقش نیتیری را خود بازیگر، یعنی زویی سالدانا انجام داده است؛ ولی 10% باقیمانده حرکات بسیار خطرناکتر را آلیشا، ژیمناستیککار تیم به جای او انجام داده است.
سم وورثینگتون و 4 فیلم سینمایی
ستاره فیلم سینمایی آواتار، سم وورثینگتون در حین بازی در این فیلم در سه فیلم سینمایی دیگر هم بازی کرده و آنها را به اتمام رسانده است. جریان این است که سم حدود یک سال و نیم در فیلم آواتار بازی کرده، اما چون حضورهای او به صورت مستمر نبوده، او در مدت زمان حضور در آواتار به جز اتمام نقشش در این فیلم پرفروش، بازی در سه فیلم دیگر را نیز به اتمام رسانده است.
مدت زمان ساخت فیلم آواتار
مدت زمان فیلمبرداری فیلم سینمایی آواتار تنها 4 ماه طول کشیده است؛ اما کل پروسه ساخت این فیلم، حدود 4 سال زمان برده است. برای طراحی ناویها تقریبا 100 طرح مختلف وجود داشته که حدود یک سال و نیم زمان برده است تا طرح فعلی تایید و اجرا شود؛ فقط ساخت ماهیچههای صورت زویی حدود یک سال زمان برده است!
آواتار، یک فیلم اقتباسی
فیلم سینمایی اواتار با اقتباس از یک مورد خاص ساخته نشده بلکه اقتباسی است از همه چیزهایی که جیمز کامرون در کودکیش در کتابهای علمی تخیلی مختلف خوانده است. او گفته است که میخواستم همه چیزهایی که در کتابها خوانده بودم و دوست داشتم بتوانم آنها را ببینم را در فیلمم بگنجانم و موفق شدم.
صداگذاری های فیلم آواتار
صداگذارهای فیلم، صدای حیوانات وحشی همچون کفتارها و کایوتها را بر روی هیولاهای پاندورا گذاشتهاند و بیشتر صدای محیط پاندورا نیز در کاستاریکا و آفریقا ضبط شده است.
موسیقی متن فیلم آواتار
جیمز هورنر، آهنگساز فیلم سینمایی اواتار بسیاری از سازهایی که در متن موسیقی فیلم استفاده شده را خودش ابداع کرده است. او میگوید:
باید از سازهایی استفاده میکردم که با گوش تماشاگر آشنا نباشند.
او برای این کار از صدای سازهای ایرانی، چینی و اسکاندیناویایی الهام گرفته است.
جلوه های بصری
هنرمندان جلوههای بصری فیلم سینمایی اواتار از ماسکهایی برای صورت بازیگران استفاده میکردند که سوراخهایی داشت و بر روی آن سوراخها، نقطههایی سبز رنگ وجود داشت. به منظور ضبط حرکات صورت بازیگران، این نقطهها در راستای ماهیچههای اصلی جایگذاری میشد و این حرکات به وسیله دوربین مخصوصی که تنها چند سانتیمتر با صورت فرد فاصله داشت ضبط میشد. جو لِتِری، سرپرست جلوههای تصویری راجع به روند کار توضیح داده است:
در حالی که بازیگر در حال گفتن دیالوگ بود یا با صورتش بازی کرده و احساساتش را نمایش میداد، ما حرکات او را با این تکنولوژی ثبت میکردیم و با فهمیدن الگوریتم حرکات بازیگر، آنها را بر بدن و صورت ناوی اجرا میکردیم. مثلا هر روز صبح اولین کاری که زویی پس از ورود به صحنه انجام میداد، این بود که پیش تیم ما میآمد و ما ماسک و نقطههای سبز رنگ را در عرض ده دقیقه روی صورتش جایگذاری میکردیم؛ حالا او برای رفتن به روی صحنه و شروع کارش آماده بود.
زبان ناوی ها در فیلم آواتار
برای ابداع زبان ناویها از زبانهای امحاری (زبان رسمی کشور اتیوپی)، فارسی و چینی الهام گرفته شده است. فرومر که پروفسور زبانشناسی است، با الهام از این زبانها، زبان ناویها را ساخته است. او میگوید حدود 1400 کلمه برای زبان ناویها ساخته، در حالی که زبان انگلیسی تقریبا دارای 40000 کلمه است.
لباس ناوی ها
اگرچه ناویها هرگز در دنیای واقعی وجود نداشتند، لباسهایشان داستان متفاوتی داشتند. طراح لباس این فیلم، دبورا اسکات (Deborah Scott) در این باره میگوید:
«وقتی من به پروژه اضافه شدم، به خوبی مشخص بود که دنیا و شخصیتهای این فیلم چگونه خواهند بود و باید فکری برای لباسها میکردیم.»
با اینکه طراحی لباسها ساده بود، تیم طراحی لباس از پارچهها و بافتهای مختلفی استفاده میکردند. اسکات ادامه میدهد:
«انیماتورها به پارچهای نیاز داشتند که سهبعدی به نظر برسد تا بتوانند آن مانند لباسهایی که طراحی کردیم، واقعی نشان بدهند. و این بهخاطر طراحی، تار و پود پارچهها و بافت مهرهها و پرها بود.»
با اینکه این لباسها ساده به نظر میآیند، اما حرکت زیادی دارند و تهیهی لباسهای واقعی برای شخصیتها به انیماتورها کمک میکرد که بدانند پرها چطور در باد به حرکت در میآیند.
استخدام یک گیاهشناس بهعنوان مشاور فیلم آواتار
یکی دیگر از نکات جالب فیلم سینمایی آواتار این است که کامرون از یک گیاهشناس برای فیلم آواتار مشاوره میگرفت. شخصیت گریس در فیلم یک گیاهشناس بود که سعی میکرد رازهای بافت گیاهی متنوع و عجیب پاندورا را کشف کند. کامرون از جودی هولت (Jodie Holt)، استاد دپارتمان گیاهشناسی و علوم گیاهی دانشگاه ریورساید کالیفرنیا، درخواست کرد بازیگر شخصیت گریس را درباره اینکه یک گیاهشناس در حال تحقیق چه کارهایی انجام میدهد، چگونه نمونه جمعآوری میکند و حتی چگونه لباس میپوشد، راهنمایی کند.
بعد از پایان فیلم آواتار نیز از هولت درخواست شد توضیحاتی برای گیاهان پاندورا ارائه دهد. این توضیحات در پاندوراپدیا و بازی آواتار در دسترس دوستداران این فیلم قرار گرفتند.
اسلحه ها در فیلم آواتار
نکات فیلم avatar را با توضیحی درباره اسلحهها به اتمام میرسانیم. اسلحههایی که در آواتار وجود داشتند، اسلحههای معمولی نبودند که خیلی راحت بتوان از یک فروشگاه وسایل صحنه اجاره کرد. بازیگرها باید این اسلحهها را در دست میگرفتند و با آنها کار میکردند. پس اسلحههای ویژهای برای این فیلم طراحی و ساخته شدند. این اسلحهها به حدی واقعی بهنظر میرسیدند که در نگاه اول کسی متوجه نمیشود آنها ساختگیاند. شکل و ظاهر و حتی وزن این اسلحهها بسیار شبیه اسلحههای واقعی بود و این نشان میدهد که سازندگان فیلم سینمایی اواتار چقدر به جزئيات اهمیت میدادند.
کلام آخر
در این مقاله راجع به فیلم آواتار صحبت کردیم و از داستان، افتخارات، نظر منتقدان و رازهای فیلم سینمایی اواتار گفتیم. این فیلم به زودی 13 ساله میشود؛ اما هنوز رکوردهای متعددی به نام خود دارد و هیچ فیلمی موفق به شکستن آنها نشده. این فیلم همچنین طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد. آیا شما آواتار را دیدهاید؟ نظر شما راجع به این فیلم و داستان آن چیست؟ میتوانید در پایین صفحه نظرات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.
بله، ممنون از این یادآوری و اشاره شما.
بله، واقعا فیلم بسیار خوبی بود. ممنون از اشتراک دیدگاهتون با ما :)