کفش ایمنی که به عنوان بوت ایمنی یا پوتین کار نیز شناخته می شود، نوعی کفش است که برای محافظت از پا و بعضا ساق پا در برابر خطرات احتمالی در محل کار طراحی شده است. این کفش ها به طور خاص برای محافظت در برابر خطرات مختلف محل کار مانند سقوط اشیاء، اشیاء تیز، خطرات الکتریکی، سطوح لغزنده و نشت مواد شیمیایی طراحی شده اند.
در ادامه به بررسی انواع محافظت هایی که کفش های کار ارائه می کنند می پردازیم:
محافظت از انگشتان پا: کفش ایمنی مجهز به کلاهک سرپنجه تقویت شده از فولاد، مواد کامپوزیت (مانند فایبرگلاس یا فیبر کربن)، یا آلومینیوم میباشد. این کلاهک از انگشتان پا در برابر سقوط اجسام سنگین یا آسیب های فشاری محافظت می کند.
کفی های مقاوم در برابر لغزش: زیره های کفش ایمنی به گونه ای طراحی شده اند که کشش عالی را بر روی سطوح لغزنده برای جلوگیری از لغزش و افتادن ایجاد کنند. آنها معمولاً از لاستیک یا سایر مواد مقاوم در برابر لغزش با آج های عمیق برای چسبندگی بهتر ساخته می شوند.
حفاظت از خطرات الکتریکی: برخی از کفش های ایمنی دارای زیره های مخصوصی هستند که با عایق بندی در برابر شوک الکتریکی، محافظت در برابر خطرات الکتریکی را فراهم می کنند. این کفشها معمولاً در صنایعی استفاده میشوند که کارگران ممکن است با مدارهای الکتریکی در تماس باشند.
مقاومت در برابر سوراخ شدن: کفشهای ایمنی ممکن است دارای کفههای میانی مقاوم در برابر سوراخ شدن باشند که از موادی مانند کولار یا صفحات فولادی ساخته شدهاند تا در برابر اجسام تیز مانند میخ یا خردههای شیشه که میتوانند به کفه نفوذ کنند، محافظت میکنند.
مقاومت شیمیایی: در محیط های کاری که کارگران با مواد شیمیایی خطرناک کار می کنند، کفش های ایمنی با مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی برای جلوگیری از ریختن مواد شیمیایی از آسیب رساندن به پاها ضروری است.
ساپورت مچ پا: بسیاری از طرحهای کفش ایمنی دارای ویژگیهای پشتیبانی از مچ پا هستند تا ثبات و خطر آسیب دیدگی مچ پا را کاهش دهند.
کفش های ایمنی در طیف گسترده ای از صنایع از جمله ساخت و ساز، تولید، معدن، نفت و گاز، لجستیک، انبارداری و مراقبت های بهداشتی کاربرد دارند. استفاده از آنها در بسیاری از محیط های کاری که در آن خطر آسیب دیدگی پا به دلیل ماشین آلات سنگین، افتادن اشیاء، لغزنده بودن کف، یا قرار گرفتن در معرض مواد خطرناک وجود دارد، اجباری هستند.
علائم استاندارد مختلف برای کفش های ایمنی :
:S1
آنتی استاتیک، مقاوم در برابر روغن و جذب انرژی
:S2
از نفوذ آب جلوگیری می کند
:S3
مقاومت در برابر نفوذ کف وسط
:S4
ضد نشت
:S5
ضد نشتی با مقاومت در برابر نفوذ زیره میانی
:SB
محافظت از انگشتان پا در برابر ضربه 200 ژول
:P
مقاومت در برابر نفوذ
:C
رسانا
:A
آنتی استاتیک
:I
کفش عایق برق
:E
جذب انرژی
:HI
عایق در برابر حرارت
:CI
عایق در برابر سرما
:WR
مقاوم در برابر آب
:M
محافظت از متاتارسال
:AN
محافظت از مچ پا
:CR
رویه مقاوم در برابر برش
:WRU
رویه مقاوم در برابر نفوذ آب و جذب آب
:HRO
مقاومت زیره در برابر اجسام داغ
:FO
زیره مقاوم در برابر روغن و سوخت
در ادامه به تعدادی از رایج ترین کفش های ایمنی که در صنایع مختلف استفاده می شود اشاره می کنیم، البته این کفش ها از نظر دسته بندی به کفش ایمنی مهندسی، کاترپیلار، خارجی و… نیز تقسیم میشوند:
1- کفش ایمنی با سرپنجه کامپوزیت:
کفش های سرپنجه کامپوزیت از استاندارد اروپا تبعیت میکنند و در برابر ضربه تا 200 ژول مقاوم هستند. این کفش ها مناسب افرادی هستند که با اجسام سنگین سرو کار دارند. این نوع کفش عایق برق نیز می باشد.
2- کفش ایمنی با زیره RUBER (لاستیک) :
از مقاوم ترین نوع زیره کفش ایمنی به حساب می آید که برای محیط های کاملا اسیدی مثل اسید سولفوریک و همچنین برای حرارت های زیاد مانند کوره های ذوب مناسب است. طبعا سنگین تر از دیگر کفش ها بوده و نقطه ذوب این نوع از کفش ایمنی ۲۷۰ درجه درجه سانتی گراد می باشد.
3- کفش ایمنی با زیره پی یو ( pu ) یا پلی یورتان:
از مزیت های این مدل کفش ها می توان به سبکی در هنگام استفاده، ضد لغزش و ضد سایش بودن آنها، مناسب بودن برای محیط های اسیدی رقیق، محیط های نفتی و روغنی و خط مونتاژ کارخانه ها و … اشاره کرد. درجه ذوب مواد پی یو ۸۰ درجه سانتی گراد است.
4- کفش با سرپنجه فولادی با زیره تی پی یو- پی یو ( pu-tpu )::
معمولا بصورت ترکیبی دو لایه با مواد پی یو تولید می شود و مناسب محیط هایی با غلظت اسید بالاتر، حرارت نسبتا بالا و محیط های ماشین کاری مخصوصا آغشته به آب صابون می باشد.
کفش ایمنی با زیره تی پی یو سنگین تر از کفش های ایمنی با زیره پی یو بوده و درجه ذوب مواد 170 TPUدرجه سانتی گراد می باشد.
5- کفش ایمنی ضد لغزش :
استفاده از کفش ایمنی ضد لغزش باعث می شود تا هنگام کار، پاها در مکان هایی که سنگ ریزه و مواد لیز، مانند روغن وجود دارد دچار لغزش و سُرخوردگی نشوند. این کفش ها مناسب محیط ها و مکان هایی میباشد که، لیز و کم اصطکاک است. کفی این کفش ها معمولا از جنس EVA میباشد و زیره این محصول شامل لاستیک SRX یا TPU است که خاصیت ضد لغزش و ضد سایش دارندو
6- کفش ایمنی ضد حریق:
استفاده از کفش ایمنی غیر قابل اشتعال برای کارهایی که مواد مذاب و دمای بالا را در بر می گیرد بسیار مهم است. به عنوان مثال هنگام جوشکاری که خطر پخش شدن ذرات ذوب شده وجود دارد، لازم است از کفش ایمنی استفاده شود که پا را از این خطرات و صدمات محافظت کند. رویه کفش های ایمنی نسوز معمولا از چرم طبیعی ساخته می شود تا در برابر حرارت بالا مقاوم باشد.
7- کفش ایمنی عایق برق:
Top of Form
Bottom of Form
بهترین کفش ایمنی برای برقکارها کفشی است که علاوه بر جلوگیری از خطرات برق از خطرات دیگر مانند سر خوردن از نیز جلوگیری کند و برای جلوگیری از افتادن باید کفی مناسب داشته باشد. بدلیل اینکه برقکارها ساعات زیادی در روز مشغول کار هستند و کفش ایمنی می پوشند، این کفش ها باید به اندازه کافی نرم و راحت باشند.
کفش های عایق برق به سه دسته تقسیم می شوند:
رسانا : در این مدل از کفش های ایمنی، جریان های الکتریکی و جریان های جمع شده در کفش ها به سمت زمین هدایت می شود. در واقع این کفش ها میزان الکتریسیته ساکن در کفش را کاهش می دهند.
غیر رسانا : این کفش ها دارای منبع حفاظتی ثانویه می باشند تا در صورت تماس با مدارهای الکتریکی و جریان الکتریکی، شدت شوک را کاهش دهند.
ضد الکتریسیته ساکن: این نوع کفش ها در محیط های حساس به الکتریسیته ساکن استفاده می شوند و وظیفه آنها از بین بردن تجمع الکتریسیته روی بدن است.
8- کفش ایمنی ضد اسید :
برخی از محیط های کاری حاوی اسید و مواد شیمیایی هستند و از کفش های ضد اسید برای محافظت از پا در برابر اسیدها و مواد شیمیایی استفاده می شود. این کفش ها از موادی ساخته شده اند که در برابر اسید بسیار مقاوم هستند و کفی آن ها باید طوری باشد که کفش لیز نخورد. کفش ایمنی ضد اسید باید تمام استانداردهای قابل اجرا را داشته باشد و جنس زیره آن باید PVC باشد. نکته مهم این است که این کفش ها در برابر مواد قلیایی، اسیدی، بنزینی و … مقاومت بالایی دارند.
9- کفش ایمنی ضد آب :
کفش های ایمنی ضد آب باید در برخی فعالیت ها مانند تاسیسات، حفر چاه آب و لوله های آب در جایی که آب زیادی وجود دارد استفاده شود. این کفش ها نیز از موادی ساخته شده اند که اجازه ورود آب به کفش و آسیب به پا را نمی دهند. کفش های ضد آب معمولا از مواد لاستیکی و پلاستیکی به صورت یکپارچه تهیه میشوند.
منبع: imeniha
