در جهان امروز تکنولوژی و فضای اینترنت با سرعت تحول خیره کننده‌ای روبرو است. درواقع اگر از سال 1993 تا به امروز را بررسی کنیم، درست از هنگام معرفی اینترنت یا تحول برنامه‌های مبتنی بر اینترنت همگی توانسته‌اند تغییرات بزرگی در زندکی آدمی ایجاد کنند. درواقع امروزه آخرین نسخه تکامل یافته اینترنت نسخه وب 5 است. در ادامه با پلازا همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم که منظور از وب 5 چیست و اینترنت چگونه از نسخه اول تا پنجم پیشرفت کرد؟
همه چیز درمورد تکامل اینترنت
تکامل اینترنت از ابتدا تا به امروز به شکلی خلاصه به شرح زیر است:
نسخه وب 1
نخستین نسخه‌ای که از اینترنت عرضه شد، وب 1 بود. این نسخه درواقع بیشتر بر روی برنامه‌های خواندنی تمرکز داشت. همچنین در نسخه وب 1، وب سایت‌ها در صف اول، نقش ارائه دهنده محتوای آنلاین را ایفا می‌کردند.
نسخه وب 2
با تکامل اینترنت به نسخه وب 2، شرایط نوشتن در کنار خواندن فراهم شد. یعنی در چنین فضایی کاربر می‌توانست با نویسنده وب سایت‌ها تعامل لازم را برقرار کند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید بسیاری از برندهای بزرگ مانند فیسبوک در چنین نسخه‌ای رشد کردند.
نسخه وب 3
با تکامل اینترنت به نسخه وب 3، هدف این بود که بهترین ابزار هوش مصنوعی، ماشین لرنینگ و محاسبات سه بعدی در اختیار کاربران اینترنت قرار گیرد. به همین جهت برخی از افراد از وب 3 با نام وب معنایی یاد می‌کنند که به یکپارچگی و اتوماسیون بیشتری منجر شد.
نسخه وب 4
اما نسخه چهارم از وب تا مقدار زیادی بر عملکرد کاربر در اینترنت متمرکز است. تمرکز این نسخه بر شکل گیری ارتباطات بی‌سیم میان افراد و اشیای دنیای فیزکی در فضایی کاملا مجازی است.
اما نسخه وب 5 چیست؟
اگر در بخش قبلی نگاهی به روند تکامل اینترنت داشته باشید، ممکن است برای شما این سوال ایجاد شود که: چرا اصلا وب 5 عرضه شد؟ درواقع نسخه وب 5 اینترنت به عنوان یک پلتفرم غیرمتمرکز طراحی شده تا بتواند فضای بیشتری را برای توسعه برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز فراهم کند.
هدف اصلی وب 5 چیست؟
هدف اصلی از نسل 5 اینترنت، تمرکز بر ارتقای قابلیت کنترل و مالکیت داده‌های کاربران است. در حال حاضر این نسخه از اینترنت در حال توسعه بیشتری است. از طرف دیگر برخی کارشناسان اشاره کرده‌اند که این نسخه بیشتر ترکیبی از نسخه‌های 2و3 است.
مزیت بزرگ وب5 نسبت به نسخه‌های گذشته چیست؟
ممکن است با خود بگویید که اگر این نسخه ترکیبی از نسخه‌های 2و3 است، پس چرا باید چنین چیزی را یک تکامل بدانیم؟ به همین جهت بهتر است بدانید که نسخه 5 تنها یک وب غیرمتمرکز نخواهد بود، بلکه هوش هیجانی را در وب معرفی می‌کند. به عنوان مثال تصور کنید که یک وب سایت می‌تواند از طریق تشخیص چهره به احساسات کاربر خود حین تعامل با سایت پی ببرد.
بنابراین در وب 5، وب سایت‌ها با کاربران تعامل هیجانی خواهند داشت.
چه کسانی در توسعه وب 5 نقش دارند؟
آقای جک دوروسی بنایانگذار شرکت بزرگ توییتر، شرکت بلاک را پایه گذاری کرده که مربوط به فرآیند‌های پرداخت مالی است. دوروسی که در سال‌های گذشته در پیشرفت بسیاری از فناوری‌های اینترنتی نقش داشته است، فهم جامع و کاملی از نحوه کار وب و چگونگی تکامل آن دارد. پیش‌تر دوروسی از نسخه 3 وب انتقاداتی کرد و اشاره کرد که وب 3 تا حدودی مالکیت کاربران را نقض می‌کند.
جک دوروسی بیان می‌کند که کاربران در نسخه 3 وب مالک اصلی داده‌ها در اینترنت نیستند و مالکیت همچنان در اختیار سرمایه گذاران خظرپذیر است. به همین جهت دوروسی به نسخه 5 وب نگاهی فراتر از وب 3 دارد.
TBD، دروسی و وب 5
نسل پنجم وب با نام TBD گره خورده است. این مجموعه زیر نظر شرکت بلاک و متعلق به بنیانگذار توییتر یعنی جک دوروسی است. این مجموعه قرار است تا بستری مبتنی بر بلاک چین بیت کوین بسازد و همچنین این مجموعه در سال 2022 اعلام کرد که می‌خواهد بر روی توسعه هر چه بیشتر وب 5 کار کند. بنابر اعلام این مجموعه، نسل پنجم قرار است تا پردازش و ذخیره داده‌ها را در برنامه‌هایی ادغام کند که مالکیت آنها متعلق به خود افراد است. همچنین از طرف دیگر این مجموعه به توسعه دهندگان این امکان را خواهد داد که تجربه‌های کاربری کاملا متفاوتی را به کاربران ارائه دهند.
دستگاه بیت کوین از کجا بخریم؟ به زبان ساده
چرا وب 5 اهمیت زیادی دارد؟
تا به اینجا در ارتباط با تکامل اینترنت و نسخه پنجم وب توضیحاتی را ارائه دادیم. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که نسخه پنجم وب چرا از اهمیت زیادی برخوردار است؟ در ادامه به تعدادی از این دلایل اشاره می‌کنیم.
کنترل بیشتر کاربران بر هویت مستقل خود
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نسخه وب 5 این است که کاربران هویتشان به طور کامل در اختیار خود آنها است. در چنین حالتی کاربر کلیه داده‌ها و اطلاعاتی که در فضای وب با آنها سروکار دارد از جمله کیف پول، مجوزها و… در اختیار خودش است.
مالکیت شخصی بر داده‌ها
تصور کنید شما یکی از علاقمندان به دنیای موسیقی هستید و روزانه زمان زیادی را به موسیقی اختصاص می‌دهید، اما دوست ندارید تا داده‌های شخصی شما در اختیار فروشندگان و توسعه دهندگان برنامه‌های موسیقی قرار بگیرید. وب 5 درواقع این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا داده‌های خود را در نود وب غیرمتمرکزی ذخیره کنید و تجربه شخصی خود را به طور خودکار به هر پلتفرمی که می‌خواهید انتقال دهید.
مزایا و معایب نسل پنجم اینترنت چیست؟
در حال حاضر وب 5 در حال توسعه است و زمان زیادی طول خواهد کشید تا کاربران اینترنت از تمامی پتانسیل‌های آن بهره ببرند. اما به طور کلی از جمله مزایای نسل پنجم اینترنت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاربرد هوش هیجانی در وب 5 سبب می‌شود تا خلاقیت کاربران در چنین فضایی گسترش پیدا کند.
- تمرکز ویژه بر روی احساسات کاربران می‌تواند تجربیات آنها را ارتقا دهد.
- کنترل کامل بر داده‌های شخصی
- تمرکز زدایی و امنیت بالاتر رمزنگاری
از جمله معایب فعلی نسل پنجم وب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- همچنان در حال توسعه است و امکان بهره برداری از تمامی پتانسیل‌های آن در حال حاضر وجود ندارد
- اطلاعات کافی درمورد مسیر نهایی این پروژه عظیم در دسترس نیست
نگاهی به آینده وب 5
به طور کلی آینده و چشم انداز دقیقی از نسل پنجم اینترنت در دسترس نیست. درواقع توسعه دهندگان نقشه راه دقیقی از وب 5 در اختیار قرار نداده‌اند. اما از آن‌جایی که تعاملات مالی، ارتباطات اجتماعی و کنترل اطلاعات بخش بسیار مهمی از فضای وب تلقی می‌شوند، هدف توسعه چنین مولفه‌هایی هدفی بزرگ و امیدوار کننده است. به همین جهت در این مقاله تلاش کردیم تا اطلاعات مفیدی به شما از نسخه پنجم وب بدهیم. دوست داریم که در بخش نظرات برای ما بنویسید که نگاه شما به آینده وب و نسل پنجم اینترنت چگونه است؟