بازار ارز دیجیتال، یکی از بازارهای پرسود سرمایه گذاری محسوب می‌شود که پس از روی کار آمدن بیت کوین در سال 2009 رونق گرفته است تا جایی که امروزه کسب درآمد و سرمایه گذاری در ارز دیجیتال به روتین زندگی افراد مختلف اضافه شده است. در این نوع بازار در هر ثانیه رقم‌های عجیبی درحال جا به جا شدن است و همین موضوع سبب شده تا کلاهبرداران این عرصه را نیز خالی نگذارند و به دنبال جلب منافع خود از طریق سرمایه دیگران باشند.
ما در این مقاله سعی کردیم تا با هدف جلوگیری از این نوع کلاهبرداری‌ها به شما در زمینه‌های مختلفی چون انواع کلاهبرداری، راه‌های جلوگیری از آن و… اطلاعات بیشتری دهیم تا در دام اینجور افراد نیافتید و از سرمایه خود محافظت کنید.
فهرست مطالب
با انواع کلاهبرداری در ارز های دیجیتال آشنا شوید!
همانطور که گفتیم سرمایه گذاری در ارز دیجیتال امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته تا جایی که افراد مختلف حتی بدون داشتن دانش و اطلاعات کافی دست به سرمایه گذاری‌های کلانی می‌زنند. این نداشتن دانش و رقم‌های بالای سرمایه گذاری دو عامل اساسی وجود کلاهبرداران متعدد با راه‌های مختلف است. در ادامه به چند روش رایج این کلاهبرداری‌ها اشاره می‌کنیم.
طرح‌های پانزی
این طرح عملا فریب دادن افراد تازه کار در راس کار خود قرار می‌دهد به طوری که دام این گونه کلاهبرداران بیشتر برای افراد نا آگاه یا تازه کار پهن شده است تا با جلب اعتماد آنها به وسیله امید واهی سود کلان سرمایه آنها را از دستشان در بیاورند.
در این طرح به افراد مختلف گفته می‌شود تا سرمایه خود را به آنها داده تا آنها با استفاده از فعالیت‌های اقتصادی‌شان سودهای قابل توجهی به حساب آنها بریزند این درحالی است که هیچ گونه فعالیت اقتصادی در این طرح‌ها صورت نمی‌گیرد بلکه تنها پول از دستی به دست دیگر می‌رود و زمانی که شخصی نباشد تا به این مجموعه اضافه شود این طرح فرو می‌پاشد.
برای درک بهتر این نوع کلاهبرداری فرض کنید که شما 100 دلار در جایی سرمایه گذاری کرد‌ه‌اید به طوری که قرار است به شما 110 دلار پس داده شود. پس از مدتی این 110 دلار برای شما واریز می‌شود اما سود آن حاصل از فعالیت‌های آنها نیست بلکه این سود از پول افراد جدیدی است که در این طرح ثبت نام کرده‌اند و عملا تنها پول آنها در جیب شما آمده است.
حالا همین پول را ارز دیجیتال در نظر بگیرید و فکر کنید که بیت کوین یا دیگر ارزها در این طرح جابه‌جا می شوند. البته این جیب در جیب شدن زمان زیادی طول نمی‌کشد زیرا یا با بالارفتن تعداد آنها، موسس طرح پول‌ها را یکجا به یغما می‌برد و یا نیروهای امنیتی رد آنها را می‌گیرند و این طرح را جمع می‌کنند.
روش کیف پول یا صرافی‌های جعلی برای کلاهبرداری
طی این نوع کلاهبرداری نیز یکی از شایع‌ترین کلاهبرداریهای موجود در این بازار است به طوری که در این نوع کلاهبرداری افراد یک صرافی یا کیف پول جعلی ساخته و با استفاده از آن تمام سرمایه دیگران را از بین می‌برند.
در این نوع کلاهبرداری ارز دیجیتال عموما فرد متخلف با استفاده از اسم‌های معروف صرافی‌ها اقدام به تاسیس درگاه پرداخت فیک می‌کند و درست زمانی که شما پول واریز کردید و منتظر انجام کارتان هستید، سرمایه‌تان را از دست داده‌اید.
تیم پشتیبانی تبلیغاتی
روند سرمایه گذاری در بازارهای ارز دیجیتال ممکن است با مشکلات و سوالات متعددی مواجه شوید و همین دستاویزی شده تا کلاهبرداران این زمینه را نیز خالی از لطف نگذارند!
در این نوع کلاهبرداری افراد مختلف خود را تیم پشتیبانی معرفی می‌کنند که برای کمک دادن به شما و انجام کارهای مربوطه نیاز به اطلاعات شخصی شما و حتی رمز عبورتان دارند. در این بین آن‌هایی که کمی ساده انگار تر هستند به راحتی فریب آنها را خورده و با دادن اطلاعات خود راه را برای یک کلاهبرداری آسان و بی دردسر باز می‌کنند.
کریپتوجکینگ
در این نوع کلاهبرداری فرد سعی می‌کند تا با نصب نوعی بدافزار روی دستگاه شما از طریق سیستم‌تان به استخراج ارز دیجیتال بپردازد. این کار باعث می‌شود سیستم شما به شدت داغ کند و به آن آسیب وارد شود و همچنین سر ماه با قبض برق سرسام آوری نیز رو به رو شوید.
طرح‌های کلاهبرداری در ارز دیجیتال پامپ و دامپ
در کلاهبرداری بودن این طرح هنوز تصمیمی گرفته نشده است، اما چیزی که این وسط محرز است این است که بعد اجرا این طرح بسیاری از افراد سرمایه خود را از دست می‌دهند. اما این طرح چیست؟
به طورکلی در طی فرآیند اجرای این طرح گروهی تصمیم به خرید یکباره یک نوع ارز دیجیتال می‌گیرند. این خرید باعث بالا رفتن ناگهانی قیمت این نوع ارز شده و باعث می‌شود افراد زیادی برای خرید آن ترغیب شوند.
بعد از بالارفتن قیمت آن افرادی که در ابتدا این ارزها را خریداری کردند با قیمتی بسیار بالاتر شروع به فروش آن می‌کنند و به همین دلیل قیمت ارز بعد از فروش به شدت کاهش پیدا می‌کند و افرادی که این نوع ارز را خریداری کرده‌اند به کل سرمایه خود را از دست می دهند.
اهدای ارز دیجیتال رایگان
یک شیوه آسان و حتی گاهی مضحک از نظر خواننده‌ها همین شیوه است. در این نوع کلاهبرداری ارز دیجیتال فرد کلاهبردار یک صفحه جعلی به نام افراد معروف مثل ایلان ماسک درست می‌کند و زیر پست‌های پر بازدید آنها می‌گوید که اگر به طور مثال 0.2 بیت کوین برای آنها به آدرس مشخص ارسال کنند، 0.4 بیت کوین دریافت خواهند کرد.
اگرچه الان به نظر شما این کار بسیار غیر عاقلانه به نظر می‌رسد ولی جالب است بدانید که این نوع کلاهبرداری آنقدر افزایش یافت تا جایی که خالق اتریوم اسم توییترش را به ((آن که اتر نمی‌دهد)) تغییر داد.
چگونه از دام کلاهبرداران در امان باشیم؟
حال که با چند شیوه رایج کلاهبرداری آشنا شدید بهتر است به هشدارهایی که می‌توانید از آنها استفاده کنید تا در دام این افراد سودجو نیافتید نیز اشاره کنیم. از این هشدارها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
سود نجومی
همیشه باید بدانید وعده سودهای نجومی یک شبه شاید به نظر خوب برسند اما در واقع ساخته شده‌اند تا با قلقلک حس طمع شما، سرمایه‌تان را از بین ببرند. در این بین هر کجا که خواستید سرمایه گذاری کنید در خصوص عاقلانه بودن یا نبودن سود وعده داده شده فکر کنید تا راه کلاهبرداری ارز دیجیتال افراد سودجو را آسان نکنید.
دعوت کاربران بیشتر
اگر از شما خواسته شده تا حتما چندین کاربر به آنها اضافه کنید باید به پانزی بودن این طرح شک کنید. البته اگر به طور داوطلبانه و به نوعی تبلیغ در خصوص یک طرح انجام شد، اشکالی وجود ندارد اما اگر (داوطلبانه) باشد!
درخواست اطلاعات محرمانه
به هیچ عنوان و تحت هیچ شرایطی اطلاعات محرمانه خود از قبیل گذرواژه خود را در اختیار افراد دیگر قرار ندهید. باید بدانید که گروه‌های پشتیبانی واقعی برای رفع مشکل شما نیازی به گذرواژه‌تان نخواهند داشت.
سابقه کلاهبرداری ارز دیجیتال
اگر در طرح یا پروژه‌ای شرکت کردید یا با فردی درحال کار هستید که دارای سابقه نه چندان درخشانی است و خب به اصطلاح می‌توان گفت در گذشته کلاهبردار بوده است، دوباره به آن اعتماد نکنید! یا حداقل در اعتماد به آن محتاط باشید.
سابقه ارز
در خرید یک ارز به خصوص ارزهای کمتر شناخته شده، حتما از روش‌های تحلیل استفاده کنید و فقط به موج‌های ایجاد شده یا بالارفتن قیمت آن به صورت ناگهانی توجه نکنید. زیرا ممکن است در دام طرح‌های پامپ و دامپ بیفتید.
دیگر نکات
به غیر از هشدارهای بالا که بیشتر نکات مهم و اساسی بودند توجه به برخی نکات جزئی تر نیز می‌تواند شما را از دست کلاهبرداران نجات دهد.
- از سایت‌های که پروتکل HTTPS دارند استفاده کنید. اگر سایت دارای این پروتکل باشد باید علامت قفل کنار نوار آدرس آن باشد.
- از سایت و کانال‌هایی که نمی‌شناسید برنامه‌ای نصب نکنید زیرا ممکن است بدافزار باشد.
- همیشه از صرافی‌های دارای مجوز استفاده کنید و صرافی‌ها را از نظر آدرس، شماره تلفن و.. بررسی کنید.
- سایتی که خدمات دیگر سایت‌ها را که قیمت بالایی دارند، رایگان انجام می‌دهد، مشکوک است! برای احتیاط هم که شده سمت این سایت‌ها نروید.
- ایمیل‌هایی که مشکوک هستند را باز نکنید و همچنین از کلیک بر روی تبلیغات خودداری کنید.
- رمزهای عبور خود را به صورت دوره‌ای و هر چند وقت یکبار عوض کنید.
- از ضرب المثل ((همه تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید)) استفاده کنید و در چند پروژه قابل اعتماد سرمایه گذاری کنید تا ریسک سرمایه گذاری‌تان کم شود.
- مبالغ بالا را در صرافی‌ها ذخیره نکنید.
آیا کلاهبرداری ارز دیجیتال قابل پیگیری است؟
اگرچه هنوز قوانین کشور در خصوص بستر ارز دیجیتال ناقص است اما باید بگوییم می‌توانید شکایت‌های خود را از طریق مراجع قانونی دنبال کنید. در بررسی پرونده خود حتی می‌توانید از وکلای حقوقی که در این زمنیه تخصص دارند نیز مشاوره بگیرید تا پرونده راحت‌‌تر روند خود را طی کند.
نمونه شکایت کلاهبرداری ارز دیجیتال
باتوجه به اینکه کلاهبرداری ارز دیجیتال در بسترهای گوناگون و با روش‌های مختلف صورت می‌گیرد، نمی‌توان برای تمام کلاهبرداری‌ها یک نمونه شکایت نامه آورد. اما در تمامی آنها در ابتدا مشخصات شاکی و متشکی عنه و وکیل و محل وقوع جرم نوشته می‌شود، سپس موضوع شکایت را احترما به استحضار رئیس دادسرای جرایم رایانه‌ای می‌رسانند.
بزرگترین کلاهبرداری ارز دیجیتال
کلاهبرداری‌هایی که گفتیم تنها بخش کوچیکی از انواع کلاهبرداری‌ها بود، به طوری که برخی از آنها منجر به کلاهبرداریهای عظیمی در ارزهای دیجیتال شده‌اند که همزمان باعث از بین رفتن سرمایه میلیون‌ها نفر و اضافه شدن میلیاردها دلار پول، به جیب کلاهبردار شده است.
به طور مثال یکی از بزرگترین کلاهبرداریهای ارز دیجیتال مربوط به روجا ایگناتوا است که با ساخت نوعی کوین غیرقانونی با نام وان کوین و تشویق افراد مختلف به خرید آن و بسته‌های آموزشی آن توانست بیشتر از 4 میلیارد دلار کلاهبرداری کند.
آیا بازار ارز های دیجیتال به طور کلی کلاهبرداری است؟
اما به عنوان تیتر آخر به صلاح است که جواب این سوال را بدهیم تا از تردید افراد نسبت به پایه این بازار و ارزهای دیجیتال بکاهیم. درست است که کلاهبرداری در این بستر بسیار زیاد است و افراد سودجو روش‌ها بسیاری برای کلاهبرداری درست کرده‌اند. اما این باعث نمی‌شود که به کل بازار ارز دیجیتال کلاهبرداری باشد.
بازار ارز دیجیتال برخلاف چیزی که برخی افراد متصور هستند تنها وسیله‌ای است که به وسیله آن می‌توان یک ارزش را ذخیره و یا تبادل کرد. درست است که ادعاهایی مبنی بر بی پشتوانه بودن یا حباب بودن این نوع ارزها وجود دارد. اما این حرف‌ها تنها یک ادعا هستند و ((تمام)) واقعیت را بیان نمی‌کنند.
در پایان
در پایان این مقاله باید بگوییم که اگر می‌خواهید وارد این بازار سرمایه گذاری شوید. بهتر است در ابتدا به تمامی روش‌های کلاهبرداری و راه‌های جلوگیری از آن که در بالا به مهم‌ترین آنها اشاره کردیم، واقف باشید تا در دام افراد سودجو نیافتید.
ما در این مقاله سعی کردیم تا هرآنچه نیاز است را بگوییم تا شما هشدارها را جدی بگیرید. اما از این به بعد این شما هستید که هشدارهای مختلف را می‌بینید به آن توجهی نمی‌کنید و یا آنها را می‌بینید و به راحتی سرمایه‌تان را حفظ می کنید.