قدیمی ترین کشورهای جهان ؛ از مصر و یونان باستان تا ایران کهن

قدیمی ترین کشورهای جهان هزاران سال پیش، زمانی که حتی اثری از بسیاری از قدرت‌های امروز نبود، پدیدار شدند. با پلازا کهن ترین کشورهای دنیا و قدیمی ترین تمدن های دنیا را بیشتر بشناسید.

سرزمین‌هایی که قدیمی ترین کشورهای جهان در آن‌ها قرار گرفته‌اند میلیون‌ها سال وجود داشته‎‌اند، اما با گذشت زمان امپراطوری‌ها و کشورهای بسیاری برخاسته و یا سقوط کرده‌ و مردمان آن‌ها مهاجرت کرده‌اند. عجیب است که تعداد کشورهایی که هزاران سال به‌طور پیوسته وجود داشته‌اند زیاد نیست و به سختی می‌توان تاریخ تشکیل کشورها را تعیین کرد. در این مقاله از پلازا گذری به کهن ترین کشورهای دنیا خواهیم ‌داشت.

در ادامه ویدیوی «قدیمی ترین کشور های دنیا» به ترتیب قرار داده ‎شده ‌است.

آنچه در ادامه می‌خوانید:

قدیمی ترین کشورهای جهان

قدیمی ترین کشورهای جهان کدامند؟ برخی از نخستین تمدن‌ها 6500 سال قبل از میلاد مسیح ایجاد شدند. یعنی زمانی که مردم زندگی کوچ‌نشینی را رها کرده و در یک منطقه مستقر شدند و آنجا را گسترش دادند. این سکونت‌گاه‌های اولیه خیلی زود به شهرهایی انبوه تبدیل شدند و به‌دنبال آن کشورها و ملت‌های جداگانه پدید آمدند. در ادامه، قدیمی ترین تمدن های دنیا از امپراطوری کهن اتیوپی تا امپراطوری پارس در ایران و کشورهای هزارساله‎ اروپا، گردآوری شده ‌است. این فهرست شامل قدیمی ترین تمدن های جهان به ترتیب است که همه کشورهای آورده شده در آن هزاران سال پیش شکل گرفتند.

1. مصر

• سال تأسیس: 3100 سال قبل از میلاد
• قاره: آفریقا
• جمعیت کنونی: 102 میلیون نفر

رد پای تمدن کهن مصر به 6000 سال پیش از میلاد و هنگامی‌ که گروهی از شکارچیان در دره‌ رود نیل مستقر شدند، بازمی‌گردد. با وجود ‌این، اولین سلسله قدیمی‌ترین کشور جهان 3100 سال قبل از میلاد تشکیل شد و مصر به عنوان قدیمی‌ترین کشور جهان شناخته می‌شود. در این دوران، مصر علیا و مصر سفلی به‌دست پادشاه منس متحد و به یک حکومت واحد تبدیل شد. پادشاه منس توانست کنترل سرتاسر رود نیل را به‌دست گیرد و پایتخت مصر را در ممفیس، شهری در نزدیکی قاهره امروز، بنیان نهد. این سلسله اولین سلسله از مجموعه سلطنت‌هایی بود که تا سه هزاره بعدی بر مصر حکومت می‌کرد تا اینکه در سال 332 قبل از میلاد از سوی اسکندر بزرگ تصرف شد.

مصر امروزی که قدیمی ترین نقطه جهان است، در سال 1953 پس از انقلاب مصر در سال 1952 میلادی پایه‌گذاری شد. این منطقه طی سال‌ها تحت حکومت امپراطوری‌های ایران و عثمانی بوده و در قرن 9 و 10 میلادی به دست اعراب فتح شد. از آن زمان تا کنون، مصر کشوری مسلمان باقی مانده‌ است. مصر از مهم ترین تمدن های جهان است که خط هیروگلیف آن دومین نظام نوشتاری کهن دنیاست. در فهرست قدیمی ترین کشورهای جهان مصر جایگاه اول را در اختیار دارد.

2. چین

• سال تأسیس: 2070 سال قبل از میلاد
• قاره: آسیا
• جمعیت کنونی: 1.430 میلیارد نفر

با بررسی قدیمی ترین کشورهای دنیا چین را در رده دوم خواهیم ‌یافت. چین یکی از قدیمی ترین تمدن های دنیا و از کشورهای همیشه متحد است. اولین سلسله چینی سلسله شیا نام داشت که از 2070 تا 1600 سال قبل از میلاد حکومت کرد. از آنجا که تاریخ مکتوب چین به سلسله شانگ (1600 تا 1046 قبل از میلاد) بازمی‌گردد، شواهد دست اولی از سلسله شیا در دست نیست. در نتیجه، یافتن تاریخ دقیق ظهور این سلسله کار دشواری است. اگرچه یافته‌های جدید باستان‌شناسی صحت این تاریخ‌ها را تأیید و چین را به عنوان یکی از کهن ترین کشورهای دنیا معرفی می‌کند.

تا پیش از حفاری‌های دهه 1960 و 1970 میلادی که شواهدی مبنی بر وجود سلسله شیا کشف شد، بسیاری از مردم این موضوع را افسانه می‌پنداشتند. دوران سلسله‌ای چین سال 1912 میلادی با سلسله چینگ پایان یافت و حکومت جمهوری این سرزمین تشکیل شد. جمهوری خلق چین در سال 1949 میلادی تأسیس شد و تا کنون برپاست.

3. هند

• سال تأسیس: 1500 سال قبل از میلاد
• قاره: آسیا
• جمعیت کنونی: 1.365 میلیارد نفر

شبه قاره هند از 3300 سال پیش از میلاد یعنی حدود 5000 تا 6000 سال جمعیت ساکن داشت. از سال 1500 قبل از میلاد مردم آن به هم پیوستند و تمدن ودایی، یکی از نخستین تمدن‌های شهری را که پایه‌گذار هندوئیسم شد، بنا نهادند. سرزمین هند که از قدیمی ترین کشورهای جهان است، در طول هزاره‌های بعدی سلسله‌های گوناگونی را به خود دیده ‌است. اولین پادشاهی‌ از سال 1200 قبل از میلاد آغاز شد و تا پایان دوره ودایی ادامه داشت. پایان دوره ودایی منجر به شکل‌گیری هندوئیسم، جینیسم و بودیسم در هند شد. هند امروزی در سال 1947 میلادی زمانی‌که از سلطه انگلیس استقلال یافت، بنیان‌گذاری شد. در لیست قدیمی ترین کشور های جهان هند در رتبه سوم قرار دارد.

4. اتیوپی

• سال تأسیس: 980 سال قبل از میلاد
• قاره: آفریقا
• جمعیت کنونی: 114.9 میلیون نفر

بسیاری از تاریخ‌شناسان اتیوپی را یکی از کهن ترین کشورهای دنیا می‌دانند. قطعات اسکلتی کشف شده از اجداد انسان‌های امروزی که قدمتی در حدود 3.4 تا 2.9 میلیون سال دارند، نشان می‌دهد که انسان از میلیون‌ها سال پیش در اتیوپی زندگی می‌کرد. به‌طور‌ کلی، توافق نظر بر این است که کشور اتیوپی در سال 980 قبل از میلاد، زمانی که سلسله‌ای به نام دمت به قدرت رسید، ایجاد شد و گسترش یافت. مردم این سلسله آبیاری را گسترش دادند، از گاوآهن استفاده کردند، ارزن کاشتند و ابزار و اسلحه آهنی ساختند. پس از سقوط دمت، از حدود سال 100 میلادی تا 940 میلادی سلسله آکسام حکومت کرد. پس از آن نیز قدرت به سلسله‌های زاگوی و بعد عثمانی رسید. اتیوپی یکی از معدود کشورهای آفریقایی است که هیچ‌وقت به دست استعمارگران نیفتاد، به‌جز زمانی‌که به مدت پنج سال تحت اشغال ماسولینی، دیکتاتور ایتالیایی قرار گرفت.

5. یونان

• سال تأسیس: 800 سال قبل از میلاد
• قاره: اروپا
• جمعیت کنونی: 10 میلیون نفر

یکی دیگر از قدیمی ترین کشورهای جهان کشور یونان است که قدمت آن به یونان باستان باز می‌گردد. دوره باستانی یونان یکی از برجسته‌ترین دوره‌های زمانی این سرزمین است که دوره کلاسیک یونان را بنیان نهاد. در تاریخ یونان دوره باستانی حدود 800 سال قبل از میلاد آغاز شد که مهم‌ترین اختراع آن دوره پولیس یا دولت-شهر بود. در آن دوره، مردم یونان الفبا را گسترش دادند و پیشرفت‌ عظیمی در علم، فناوری، هنر و ادبیات، قانون‌گذاری و سیاست رقم زدند. سرزمین یونان که از قدیمی ترین تمدن های دنیا به شمار می‌رود، 5000 تا 6000 سال است که قاطعانه در چنگ یونانیان باقی ‌مانده‌ است.

یونانی‌ها مفاهیم انقلابی را به جهانیان آموزش دادند و پایه‌های تمدن غربی مدرن را بنا نهادند. به‌علاوه، آتن مبدأ اولین شکل دموکراسی در جهان است. یونان امروز مرزهایی متفاوت از یونان باستان دارد و در طول تاریخ حکومت‌های گوناگونی را دیده ‎است. با این‌حال، بیشتر فرهنگ اصیل آن همچنان پابرجا و قابل مشاهده است که آن را تبدیل به یکی از کهن ترين کشورهای دنيا کرد. همچنین، نام شهر آتن نیز در بین قدیمی ترین شهرهای جهان به چشم می‌خورد. یونان امروزی که در رتبه بندی قدیمی ترین کشورهای جهان جایگاه پنجم را دارد، در سال 1821 میلادی پس از انقلاب یونان شکل گرفت.

6. ژاپن

• سال تأسیس: 660 قبل از میلاد
• قاره: آسیا
• جمعیت کنونی: 126 میلیون نفر

مدعی دیگر در جمع قدیمی ترین ملت ها و کشورهای جهان ژاپن است. طبق افسانه ژاپن، امپراطور جیمو، اولین امپراطور این سرزمین که بنابر گفته‌ها از نسل ایزدبانوی خورشید آماتراسو است، 660 سال قبل از میلاد بر تخت نشست. با در نظر گرفتن اینکه افسانه جای واقعیت را نمی‌گیرد، کشور ژاپن از سال 330 قبل از میلاد در ادبیات چین ظهور یافت. اگرچه مورخان از حقیقت وجود امپراطوری‌های نخست مطمئن نیستند، بر این باورند که مردم آن از 13000 سال قبل از میلاد از سرزمین اصلی آسیا وارد ژاپن شدند. به‌علاوه، مورخان اولین تاریخ ثبت‌شده ژاپن را مربوط به دوره کوفون (250 تا 538 میلادی) می‌دانند. افسانه را باور داشته ‌باشیم یا نداشته ‌باشیم، آنچه از شواهد پیداست این است که قطعا ژاپن از سال‌ها پیش وجود داشته و از قدیمی ترین تمدن های جهان است.

7. ایران

• سال تأسیس: 550 سال قبل از میلاد
• قاره: آسیا
• جمعیت کنونی: 83 میلیون نفر

ایران کهن نیز از مدعیان اصلی قدیمی ترین کشورهای جهان است که تا سال 1935 میلادی در جهان غرب با نام پرشیا شناخته می‌شد. این سرزمین باستانی که قدیمی ترین قوم های دنیا را هم دارد، حدود 550 سال پیش از میلاد و تحت حکومت هخامنشیان بنیان نهاده‌ شد. پیش از ظهور امپراطوری پارس، گروهی از مردم شامل ایلامی‌ها و مادها در منطقه‌ای که بعدها ایران نامیده شد، زندگی می‌کردند. ایلامی‌ها از تمدنی پیش از تمدن ایران بودند که در نواحی غرب و جنوب ‌غرب ایران امروز مستقر شدند. مادها نیز تا پیش از ورود پارس‌ها به ایران کنترل بیشتر بخش‌های ایران را در دست داشتند.

کوروش دوم (معروف به کوروش بزرگ) در سال 550 قبل از میلاد پس از شکست امپراطوری مادها، لیدیان و بابلیان امپراطوری پارس را بنا نهاد و کنترل ایران را به دست آورد. هخامنشیان تا سال 330 قبل از میلاد و غلبه اسکندر مقدونی بر امپراطوری پارس بر ایران حکومت کردند. ایران امروز در سال 1979 میلادی (1357 شمسی) پس از انقلابی که حکومت سلطنتی را برچید و جمهوری اسلامی را جایگزین کرد، تشکیل شد. سرزمین پارس که یکی از قدیمی ترین امپراتوری های جهان را دارد، در لیست قدیمی ترین کشور های جهان جایگاه هفتم را به خود اختصاص داده ‌است. شهر سوخته در سیستان و بلوچستان قدیمی ترین شهر ایران و شوش خوزستان قدیمی ترین شهر زنده ایران است. ایران و یونان قدیمی ترین زبان دنیا را هم دارند.

8. سن مارینو

• سال تأسیس: 301 سال قبل از میلاد
• قاره: اروپا
• جمعیت کنونی: 30500 نفر

یکی دیگر از قدیمی ترین کشورهای جهان کشور کوچک سن مارینو است که به عنوان یکی از کوچکترین کشورهای اروپایی شناخته می‌شود. سن مارینو در سال 301 میلادی به دست فردی که به‌خاطر عقاید مسیحی‌اش در فرار بود، رسماً برپا شد. این کشور به عنوان یک دولت کوچک در جریان است که در احاطه کامل ایتالیاست. سن مارینو پس از قرن‌ها تجارت به عنوان یک کشور جمهوری قانون اساسی رسمی‌اش را در سال 1600 میلادی نوشت. قانون اساسی سن مارینو قدیمی‌ترین قانون اساسی جهان به شمار می‌رود.

9. فرانسه

• سال تأسیس: قرن 5 میلادی
• قاره: اروپا
• جمعیت کنونی: 66 میلیون نفر

اگرچه فرانسه به اندازه دیگر کشورهای این فهرست قدمت ندارد، اما بی‌شک از کهن ترین کشورهای دنیا محسوب می‌شود. مورخان زمان بنیان‌گذاری فرانسه را قرن پنجم میلادی، همزمان با به قدرت رسیدن پادشاه کلوویس، تخمین زده‌اند. در آن زمان و قرن‌ها پس از آن، کشور فرانسه قدرت‌‌ بسیاری در اروپا اعمال کرده‌ است. بنابراین، فرانسه یکی از قدرت‌های جهان امروز است که در جمع قدیمی ترین تمدن های دنیا نیز قرار دارد.

10. پرتغال

• سال تأسیس: 1139 میلادی
• قاره: اروپا
• جمعیت کنونی: 10.5 میلیون نفر

وقتی صحبت قدیمی ترین تمدن های دنیا به میان می‌آید، قطعاً کشور پرتغال به پای مصر و چین و ایران نمی‌رسد. با این‌ حال، پرتغال تقریباً هزاران سال است که توانسته مرزهای خود را حفظ کند و از مشخص‌ترین و کهن ترین کشورهای دنیا شود. مرزهای این کشور در سال 1139 میلادی مشخص شد و معنایش آن است که پرتغال رسماً قدیمی‌ترین ملت اروپاست. پیش از اینکه این کشور رسماً به عنوان پرتغال شناخته شود، از دست تمدن‌ها و امپراطوری‌های بسیاری گذشته است. شهر لیسبون که پایتخت این کشور است، بسیار قدیمی‌تر از رم شناخته شده ‌است.

کلام آخر

اگرچه تعیین قدمت تمدن‌های جهان بسیار دشوار و تقریبی است، در این مقاله تعدادی از قدیمی ترین کشورهای جهان به ترتیب آورده‌ شده‌ است. این کشورها از آغاز پیدایش تاکنون دستخوش تغییرات بسیار و گوناگونی شده‌اند. آنچه امروز از این تمدن‌ها می‌دانیم تنها بخش اندکی از گذشته پرماجرای آن‌هاست. کدام یک از قدیمی ترین کشورهای دنیا که در این مقاله معرفی شدند را می‌شناسید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.