افزایش اندورفین یا هورمون شادی در مغز موجب ایجاد حس نشاط و خوشحالی میشود. در این مقاله قصد داریم همه چیز را درباره ماهیت و افزایش اندورفین به شما توضیح دهیم.
اندورفینها (Endorphins) مواد شیمیایی هستند که به طور طبیعی توسط سیستم عصبی برای مقابله با درد یا استرس تولید میشوند. اندورفین اغلب تحت عنوان «هورمون شادی» شناخته میشود، زیرا میتواند در بدن مانند یک عامل تسکیندهنده درد و یا عامل ایجاد شادی و حس خوب عمل کند. بنابراین افزایش اندورفین در بدن باعث ایجاد خوشحالی و انرژی مضاعف میشود. با افزایش اندورفین در مغز، احساس شادی و سرزندگی بیشتری خواهید داشت و در نتیجه کمتر دچار افسردگی و اضطراب میشوید. در ادامه این مقاله از پلازا همه آنچه که باید درباره شیوههای مختلف افزایش اندورفین بدانید را به شما توضیح میدهیم.
آنچه در ادامه میخوانید:
- اندورفین چیست؟
- شیوه های افزایش اندورفین
- ورزش منظم
- کمک به دیگران
- انجام یوگا و مراقبه
- خوردن غذاهای تند و پر ادویه
- و…
اندورفین چیست؟
اندورفینها پیامرسانهای شیمیایی در بدن هستند که توسط سیستم عصبی مرکزی و غده هیپوفیز آزاد و ذخیره میشوند. اندورفینها هنگام آزاد شدن میتوانند به تسکین درد، کاهش استرس و ایجاد حس سرخوشی و لذت در شما کمک بسیاری کنند. به طور کلی، هورمون اندورفین میتواند باعث ایجاد احساس شادی و سرزندگی شود و استرس را از شما دور کند.
اندورفین معمولا زمانی ترشح میشود که شما:
- آسیب دیدهاید و یا زخمی شدهاید
- استرس و نگرانی دارید
- در حین انجام فعالیتهایی مانند غذا خوردن و یا ورزش کردن هستید
اندورفین در بدن مانند یک مسکن طبیعی عمل میکند و تمام احساسات ناخوشایند را از انسان دور میکند. نحوه عملکرد و تاثیر اندورفین در بدن انسان درست مثل تاثیر مواد مخدر مانند مواد افیونی (مشتقات تریاک) است و از لحاظ کارکرد مانند یکدیگر عمل میکنند؛ اما با این تفاوت که اندورفین به صورت کاملا طبیعی توسط بدن ترشح میشود و هیچگونه عارضهای برای انسان ندارد. در صورتی که مواد افیونی بسیار خطرناک هستند و مصرف آنها اعتیادآور است و میتوانند منجر به مرگ انسان شوند.
در دهه 1980 محققان بر روی چگونگی تاثیر مواد افیونی بر بدن انسان تحقیقات گستردهای انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که بدن انسان دارای گیرندههای خاصی است که برای مسدود کردن سیگنالهای درد و ناراحتی به مواد مخدر متوسل میشوند. دانشمندان پس از تحقیقات بیشتر دریافتند که برخی مواد شیمیایی موجود در بدن مانند داروهای افیونی عمل میکنند و به همین گیرندهها متصل میشوند. این مواد شیمیایی همان اندورفینها هستند که تحت عنوان هورمون شادی نیز شناخته میشوند.
شیوه های افزایش اندورفین
حال که با مفهوم و ماهیت کلی اندورفین آشنا شدید، در این بخش شیوههای مختلف افزایش اندورفین را به شما توضیح میدهیم. میزان ترشح طبیعی هورمون اندورفین در افراد مختلف یکسان نیست، اما با استفاده از راهکارهای زیر میتوانید میزان ترشح اندورفین در بدن خود را افزایش دهید.
ورزش منظم
محققان سالها بر روی میزان تغییرات خلق و خوی افراد پس از ورزش کردن و انجام فعالیتهای بدنی دیگر تحقیق کردهاند و دریافتند که افراد پس از ورزش کردن، احساس سرخوشی و شادابی بیشتری دارند. سالهای بعد و با پیشرفت فناوری، دانشمندان توانستند به کمک برخی تصویربرداریها میزان اندورفین موجود در بدن انسانها را اندازهگیری کنند. پس از انجام این آزمایش دریافتند که علت بهبود روحیه افراد پس از ورزش کردن، ترشح هورمون اندورفین است.
ورزش کردن به طرز قابل توجهی میزان ترشح اندورفین را افزایش میدهد و به همین دلیل بسیاری از متخصصان، ورزش را به عنوان درمانی برای افسردگی خفیف تا متوسط و همچنین شیوهای موثر برای کاهش استرس به بیماران خود توصیه میکنند.
کمک به دیگران
بخشش و کمک به دیگران باعث ایجاد احساس خوب در انسان میشود. ایجاد حس خوب نیز متعاقبا منجر به ترشح اندورفین میشود. محققان موسسه ملی بهداشت نیز به این نتیجه رسیدند افرادی که به خیریهها کمک میکنند، انرژی و حس بسیار خوبی دارند و معمولا انسانهای بشاش و سرزندهای هستند. کمک و انجام امور خیریه منجر به افزایش اندورفین در بدن میشود و استرس و نگرانی را از فرد دور میکند.
انجام یوگا و مراقبه
انجام یوگا و مراقبه نیز به دلیل اثرات تسکیندهنده و رهایی از استرس میتواند به عنوان یک شیوه موثر برای افزایش اندورفین در نظر گرفته شود. با کاهش سطح استرس، میزان ترشح اندورفین در بدن افزایش مییابد و به همین دلیل افراد پس از انجام یوگا و مراقبه، احساس سبکی و نشاط دارند.
خوردن غذاهای تند و پر ادویه
افرادی که از خوردن غذاهای پرادویه و تند لذت میبرند، میتوانند تغییر حس و انرژی خود را در هنگام خوردن غذاهای مورد علاقه خود احساس کنند. برخی تحقیقات نشان میدهند که اجزای تشکیلدهنده فلفلها و غذاهای تند باعث ایجاد نوعی حساسیت در دهان میشوند و این امر موجب افزایش ترشح هورمون اندورفین میشود. بنابراین با مصرف غذاهای تند میتوانید سطح اندورفین بدن خود را افزایش دهید.
شکلات تلخ
محققان در سال 2013 پس از انجام برخی تحقیقات به این نتیجه رسیدند که خوردن شکلات تلخ میتواند میزان ترشح اندورفین در بدن را افزایش دهد. پودر کاکائو و شکلات حاوی مواد شیمیایی به نام فلانوئیدها (Flavonoids) هستند که برای بهبود عملکرد مغز بسیار موثر است. توجه داشته باشید که خوردن شکلات تلخ خالص میتواند موجب افزایش اندورفین شود و بسیاری از شکلاتهای تجاری موجود در بازار دارای مقادیر اندکی کاکائو هستند و اغلب حاوی چربی و قند هستند که این محصولات نه تنها موجب افزایش سطح اندورفین نمیشوند، بلکه میتوانند باعث اضافه وزن و قند خون گردند.
خندیدن و وقت گذراندن با دوستان
تحقیقات بسیاری درباره فواید خنده برای سلامتی انجام شده است و تمام آنها به این نتیجه رسیدند که خندیدن میتواند موجب افزایش اندورفین در بدن شود. خندیدن و گذراندن وقت با دوستان، استرس را از شما دور میکند و روحیهتان را بهبود میبخشد. حتی نوعی رفتار درمانی شناختی به نام «خنده درمانی» وجود دارد که میتواند به کاهش استرس و افسردگی کمک کند. علاوه بر این مزایا، خندیدن در کنار افرادی که با آنها صمیمی هستید نیز میتواند موجب ترشح اندورفین شود. یک مطالعه نشان داد که تماشای فیلم کمدی در کنار دوستان میتواند به طرز قابل توجهی موجب ترشح هورمون اندورفین شود.
گوش دادن به موسیقی
گوش دادن به موسیقیهای آرام و همچنین موزیکهای مورد علاقهتان میتواند باعث بهبود خلق و خو و ایجاد حس خوب در شما شود. این احساس خوب نیز به دلیل ترشح هورمون اندورفین در بدن شما است. روانشناسان نیز گوش دادن به موسیقی را برای درمان افسردگیهای خفیف پیشنهاد میکنند.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید
نور خورشید دارای مزایای سلامتی بسیاری است و به پوست شما کمک میکند تا ویتامین D که یکی از ویتامینهای لازم و ضروری برای بدن است را تولید کند. نور خورشید همچنین میتواند موجب افزایش تولید هورمونهای سروتونین (Serotonin) و ملاتونین (Melatonin) در بدن شود که میتوانند موجب بهبود خلق و خو، افزایش سطح انرژی و بهبود کیفیت خواب شما شوند.
اشعه ماوراءبنفش نور خورشید همچنین میتواند باعث افزایش ترشح اندورفین در بدن شما شود. با چندین مرتبه بیرون رفتن در هفته و 15 دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتوانید از تمام مزایای سلامتی آن بهرهمند شوید. از آنجا که اشعه ماوراءبنفش میتواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد، بنابراین باید سعی کنید اعتدال را برای استفاده از نور خورشید حفظ کنید.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی به رفع استرس کمک میکند و میتواند برخی دردهای مزمن جسمی و خستگی را از شما دور کند. با ماساژ بدن، هورمونهای اندورفین آزاد میشوند و همین امر موجب ایجاد حس نشاط و راحتی پس از ماساژ درمانی در انسان میشود. ماساژ تمام خستگیهای طول روز را از شما دور میکند و با ترشح هورمون اندورفین به بهبود خلق و خو و روحیهتان نیز کمک میکند. بنابراین، ماساژ درمانی یکی از شیوههای موثر برای رفع استرس و افزایش اندورفین محسوب میشود.
دوش آب گرم
حمام آب گرم میتواند تمام خستگیهای طول روز شما را از بین ببرد و استرستان را کاهش دهد. استحمام با آب گرم همچنین موجب افزایش ترشح هورمون اندورفین در بدن میشود و اضطراب و نگرانی را از شما دور کند. علاوه بر این، دوش آب گرم میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را کاهش دهد و فشارخون شما را نیز تنظیم کند. اگر میخواهید از مزایای سلامتی دوش آب گرم بهرهمند شوید، باید سعی کنید زمان استحمام خود با آب گرم را کمی افزایش دهید.
بوییدن وانیل و اسطوخودوس
بوییدن وانیل و اسطوخودوس موجب کاهش استرس و نگرانی میشود و میتواند تاثیرات مثبتی بر بهبود خلق و خو داشته باشد و همچنین به عنوان یک گزینه درمانی برای افسردگی خفیف نیز مورد استفاده قرار گیرد. با کاهش سطح استرس و بوییدن وانیل و اسطوخودوس، میزان اندورفین خون شما افزایش مییابد و این امر منجر به ایجاد حس شادی و نشاط در شما میشود.
ما در این مقاله شیوههای مختلف افزایش اندورفین در بدن را به طور کامل مورد بررسی قرار دادیم. همانطور که خواندید، اندورفینها مواد شیمیایی هستند که به طور طبیعی توسط سیستم عصبی برای مقابله با درد یا استرس تولید میشوند. اندورفین همچنین تحت عنوان هورمون شادی نیز شناخته میشود و ترشح آن در بدن موجب کاهش استرس و نگرانی در شما میشود. با ورزش کردن، گوش دادن به موسیقی، انجام مراقبه و غیره میتوانید میزان اندورفین موجود در بدن خود را افزایش دهید.