ریزش مو یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که اکثر افراد با آن سروکار دارند. در این مقاله قصد داریم دلایل و انواع مختلف درمان ریزش مو را به شما آموزش دهیم.
ریزش مو (Hair loss) که به نام آلوپسی (Alopecia) نیز شناخته می‌شود، به ریزش موهای بخشی از سر یا بدن اشاره دارد. آکادمی پوست و مو آمریکا اعلام کره است که 80 میلیون زن و مرد در آمریکا دارای ریزش موی ارثی هستند. ریزش مو در اکثر موارد موهای موجود در پوست سر یا تمام بدن فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در کودکان نیز ممکن است رخ دهد. طبیعی است اگر روزانه بین 50 تا 100 تار موی خود را از دست بدهید؛ زیرا با وجود حدود 100000 تار مو بر روی سر، این مقدار ریزش چندان قابل توجه نیست. موهای جدید به طور معمول خیلی زود شروع به رشد کرده و جایگزین موهای از دست رفته می‌شوند؛ اما این امر همیشه اتفاق نمی‌افتد.
ریزش مو به تدریج و یا به صورت ناگهان اتفاق می‌افتد و می‌تواند موقتی یا دائمی باشد. شمارش موهای ریخته شده در یک روز مشخص تقریبا غیرممکن است و افرادی که دارای ریزش موی شدید هستند، موهایشان روزانه 2 یا 3 برابر بیشتر از حد معمول می‌ریزد. اگر متوجه شدید که بیش از حد معمول موهای خود را از دست می‌دهید، باید این مشکل را با پزشک خود در میان بگذارید. ریزش مو می‌تواند علل مختلفی داشته باشد و درمان‌های متعددی نیز برای آن وجود دارد. در ادامه این مقاله علل ریزش مو و درمان‌های مختلف آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم. با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
دلایل ریزش مو
شایع‌ترین علت ریزش مو، عامل وراثت است. اگر در خانواده خود سابقه طاسی دارید، ممکن است شما نیز این نوع از ریزش موی سر را تجربه کنید. برخی از هورمون‌های جنسی می‌توانند ریزش موی ارثی ایجاد کنند و فرآیند آن معمولا در اوایل بلوغ شروع می‌شود. در برخی موارد، ریزش مو با یک توقف ساده در چرخه رشد مو رخ می‌دهد. بیماری‌های مختلف، کمبود ویتامین و عمل‌های جراحی برخی از علل عمده ریزش مو هستند. با این حال، در حالت طبیعی موهای شما معمولا بدون هیچگونه درمانی شروع به رشد مجدد می‌کنند.
تغییرات هورمونی می‌تواند باعث ریزش موی موقت شود. نمونه‌های تغییرات هورمونی عبارتند از بارداری، زایمان، قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری و یائسگی.
برخی بیماری‌ها و شرایط پزشکی که می تواند باعث ریزش مو شوند نیز عبارتند از:
- بیماری تیرویید
- آلوپسیا آره اتا (Alopecia areata) یا طاسی منطقه‌ای
- عفونت‌های پوست سر مانند کچلی قارچی
بیماری‌هایی که باعث ایجاد جای زخم می‌شوند، مانند لیکن پلان (Lichen planus) یا خزه پوستی و برخی از انواع لوپوس به دلیل جای زخم نیز می‌توانند منجر به ریزش موی دائمی شوند.
ریزش مو همچنین می‌تواند به دلیل مصرف برخی داروهای درمانی برای بیماری‌های دیگر مانند سرطان، فشار خون بالا، آرتروز و افسردگی باشد. مشکلات قلبی و برخی شوک‌های جسمی یا عاطفی ناگهانی نیز ممکن است منجر به ریزش موی شدید شوند. رژیم غذایی فاقد پروتئین، آهن و سایر مواد مغذی نیز می‌تواند منجر به این مشکل شود.
نوعی بیماری به نام تریکوتیلومانیا (Trichotillomania) یا اختلال موکنی نیز وجود دارد که افراد مبتلا به این بیماری موی سر، ابرو و مژه خود را می‌کنند. این افراد پس از مدتی حجم بسیاری از موهای خود را از دست می‌دهند و تراکم موی آنان کم می‌شود و به تدریج نیز کچل می‌شوند. در تصویر زیر می‌توانید فردی که به اختلال موکنی مبتلا است را مشاهده کنید.
ریزش موی مداوم اغلب حاکی از یک مشکل اساسی در زمینه سلامت فرد است. پزشک یا متخصص پوست شما می‌تواند بر اساس معاینه جسمی و سابقه سلامتی شما علت ریزش مو را تعیین کند. در بعضی موارد، تغییرات ساده در رژیم غذایی و داروهای تجویز شده می‌تواند ریزش موی فرد را متوقف کند. به خاطر داشته باشید که فرآیند رشد موی مجدد یک روند پیچیده است و تعیین علت دقیق ریزش موی شما ممکن است کمی زمان‌بر باشد.
درمان دارویی ریزش مو
درمان دارویی یکی از روش‌های درمانی برای ریزش مو است. داروهای بدون نسخه، عموما از کرم‌های موضعی و ژل‌هایی تشکیل شده‌اند که مستقیما بر روی پوست سر استفاده می‌شوند. محصولات متداول برای درمان ریزش مو حاوی ماده‌ای به نام ماینوکسیدیل (Minoxidil) هستند. پزشک معالج شما ممکن است ماینوکسیدیل را در کنار سایر درمان‌های ریزش مو توصیه کند. عوارض جانبی ماینوکسیدیل شامل تحریک پوست سر و رشد مو در نواحی مجاور مانند پیشانی یا صورت شماست.
داروهای تجویزی نیز ممکن است ریزش موی شدید را درمان کنند. پزشکان داروی فیناستراید خوراکی (Finasteride) را برای طاسی سر مردان تجویز می‌کنند. فرد باید به طور روزانه از این دارو برای کاهش سرعت ریزش موی خود استفاده کند. موهای مردان پس از مدتی مصرف فیناستراید، شروع به رشد مجدد می‌کند. البته در برخی موارد ممکن است مصرف فیناستراید با دوزهای بالا منجر به سرطان پروستات شود.
پزشک همچنین ممکن است کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids) مانند پردنیزون (Prednisone) را نیز برای درمان ریزش مو تجویز کند. افراد مبتلا به آلوپسیا آره‌اتا، می‌توانند از این روش برای کاهش التهاب خود و کاهش واکنش‌های ایمنی استفاده کنند. این دارو نیز مانند سایر داروها دارای عوارض جانبی است که برخی عوارض آن عبارتند از:
- گلوکوم (Glaucoma) یا آب‌سیاه، مجموعه‌ای از بیماری‌های چشمی است که می‌تواند منجر به آسیب عصب بینایی و کاهش بینایی شود
- فشارخون بالا
- احتباس مایعات و تورم در قسمت‌های انتهایی پا
- قند خون بالا
- آب مروارید چشم
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد استفاده از کورتیکواستروئید در شرایط زیر ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری قرار دهد که عبارتند از:
- عفونت
- از بین رفتن کلسیم موجود در استخوان‌ها که می‌تواند منجر به پوکی استخوان گردد
- نازک شدن پوست و کبودی
- گلو درد
- کوفتگی
درمان خانگی ریزش مو
علاوه بر روش‌های دارویی برخی روش‌های طبیعی نیز وجود دارند که می‌توانند به درمان ریزش مو کمک کنند و حتی آنها را نیز تقویت کنند. فواید اثبات شده این روش‌های طبیعی و بدون ضرر، می‌تواند به تحریک رشد و تقویت موهای شما کمک کند.
ماساژ
ماساژ پوست سر می‌تواند به بازگرداندن رشد مو کمک کند، باعث تحریک پوست سر شود و ضخامت مو را نیز بهبود بخشد. ماساژ پوست سر همچنین باعث کاهش استرس می‌شود و تنش‌های عصبی را از شما دور می‌سازد.
آلوئه ورا
استفاده از آلوئه‌ورا برای درمان طبیعی ریزش مو بسیار موثر است. آلوئه‌ورا پوست سر را تسکین می‌دهد و موها را نیز نرم و درخشان می‌کند و همچنین می‌تواند شوره سر و انسداد فولیکول‌های مو که ممکن است توسط روغن اضافی سر مسدود شود را نیز کاهش دهد. شما می‌توانید چندین بار در هفته، ژل آلوئه‌ورا خالص را بر روی پوست سر و موهای خود بمالید. همچنین می‌توانید از شامپو و نرم‌کننده حاوی آلوئه‌ورا نیز استفاده کنید.
روغن نارگیل
روغن نارگیل حاوی اسیدهای چرب است که در داخل ساقه مو نفوذ کرده و پروتئین موجود در آن را حفظ می‌کند. با توجه به جنس موی شما، روغن نارگیل قبل و یا بعد از شستن موها قابل استفاده است. اگر موهای شما چرب است، می‌توانید چند ساعت قبل از شستشوی موی خود از روغن نارگیل استفاده کنید. روغن نارگیل را به پوست سر و تمام موهای خود بمالید و سر خود را ماساژ دهید. اگر موهای شما خشک است، می‌توانید از شامپوهای بدون نیاز به شستشوی روغن نارگیل استفاده کنید. روغن نارگیل می‌تواند سلامت و درخشندگی مو را بهبود بخشد و به همین دلیل قرن‌هاست که برای درمان ریزش مو و تقویت موی سر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روغن ماهی
مصرف اسیدهای چرب امگا می‌تواند به بهبود ریشه موهای شما کمک کند؛ زیرا روغن ماهی سرشار از مواد مغذی و پروتئین است. مصرف مکمل امگا به همراه آنتی اکسیدان‌ها به بهبود تراکم و قطر مو کمک می‌کند. همچنین باعث کاهش ریزش مو می‌شود. اسیدهای چرب امگا، عملکرد سلول‌های شما را بهبود می‌بخشند و می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند و سلامت کلی بدن را نیز تضمین کنند. برای استفاده از روغن ماهی به منظور درمان ریزش مو می‌توانید کپسول‌های آن را مصرف کنید.
جینسنگ
مصرف مکمل‌های جینسنگ با تحریک فولیکول‌های مو، باعث رشد و تقویت موها می‌شود. جینسنوزیدها موثرترین عناصر جینسنگ هستند و تصور می‌شود که این ماده تأثیر بسیار مثبتی بر ریزش مو و کمک به رویش مجدد مو دارد.
آب پیاز
اگر بتوانید بوی آب پیاز را تحمل کنید، می‌توانید از فواید فوق‌العاده آن برای درمان ریزش مو بهره‌مند شوید. آب پیاز با تقویت رشد مو، آلوپسیا آره‌اتا را درمان می‌کند و باعث بهبود گردش خون نیز می‌شود. شما می‌توانید چند پیاز را خرد کرده و آب آنها را بگیرید و سپس بر روی پوست سر و موهای خود بمالید و 15 دقیقه آن را بر روی سر خود نگه دارید و بعد از آن با شامپوهای معمولی موهای خود را بشویید. استفاده از آب پیاز برای درمان ریزش مو بسیار موثر است.
روغن رزماری
رزماری جز اولین روغن‌های مفید و کارآمدی است که افراد برای رشد مو و کاهش ریزش موی خود انتخاب می‌کنند. روغن رزماری رشد موهای جدید را تحریک می‌کند و می‌تواند برای درمان آلوپسی آندروژنتیک (طاسی با الگوی مردانه) مورد استفاده قرار گیرد. چند قطره روغن رزماری را قبل از شستشو به مو و پوست سر خود بمالید و کمی ماساژ دهید. این کار را چندین بار در هفته انجام دهید. شما همچنین می‌توانید چند قطره روغن رزماری را به شامپو و نرم کننده خود نیز اضافه کنید.
روغن شمعدانی
برای تقویت رشد مو و گردش خون می‌توانید از روغن گل شمعدانی استفاده کنید. چند قطره روغن گل شمعدانی را درون یک ظرف ریخته و از آن برای تهیه ماسک مو استفاده کنید. شما همچنین می‌توانید چند قطره روغن شمعدانی را به شامپو و نرم کننده خود نیز اضافه کنید. روغن شمعدانی می‌تواند به تقویت، آبرسانی و ترمیم موهای شما کمک کند.
لیمو
شما می‌توانید از آب لیمو تازه و یا روغن لیمو برای تقویت رشد و ریزش موی خود استفاده کنید. روغن لیمو می‌تواند به شما در حفظ سلامت پوست سر و ترغیب رشد مو کمک کند. 15 دقیقه پیش از استفاده از شامپو، آب لیمو تازه را به پوست سر و موهای خود بمالید. شما همچنین می‌توانید از روغن اسانس لیمو رقیق شده به عنوان ماسک مو استفاده کنید.
روش های پیشگیری از ریزش مو
روش‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید از آنها در جهت جلوگیری از ریزش بیشتر موهای خود استفاده کنید. سعی کنید به طور دائمی از مدل موهایی نظیر بافت آفریقایی، دم اسبی و یا گوجه‌ای استفاده نکنید؛ زیرا این مدل موها فشار زیادی به مو وارد می‌کنند و به مرور زمان باعث ریزش مو می‌شوند و به فولیکول‌های مو آسیب می‌رسانند.
سعی کنید در رژیم غذایی روزانه خود به مقدار کافی از پروتئین و آهن استفاده کنید؛ زیرا فقر آهن و پروتئین باعث ریزش موی شدید می‌شود. برخی رژیم‌های غذایی خاص می‌توانند باعث ضعیف شدن ریشه مو و در نتیجه ریزش آن شوند.
اگر از ریزش مو رنج می‌برید، از شامپوی بچه استفاده کنید. اگر موهای خیلی چربی دارید، سعی کنید روزانه موهای خود را بشویید و همیشه موهایتان را خشک کنید. محصولات و ابزارهای مختلفی وجود دارند که استفاده از آنها موجب ریزش مو می‌شود. نمونه‌هایی از محصولات یا ابزارهایی که می‌توانند بر ریزش موی سر تأثیر بگذارند و آن را تشدید کنند عبارتند از:
- خشک کن
- شانه‌های حرارتی
- محصولات مخصوص رنگ کردن موی سر
- مواد سفید کننده
- اتوی مو
- فر کننده مو
سعی کنید از این ابزارها به ندرت استفاده کنید. از محصولاتی مانند اتوی مو، پس از خشک شدن کامل مو و با کمترین درجه حرارت ممکن استفاده کنید. این محصولات ریشه موی شما را تضعیف کرده و به مرور زمان موجب موخوره، کم حجم شدن و ریزش شدید موی شما می‌شوند.
سعی کنید ویتامین‌هایی مانند ویتامین A، ویتامین D، مولتی ویتامین‌ها و پروتئین را در وعده‌های غذایی روزانه خود قرار دهید. این ویتامین‌ها ریشه مو را مستحکم کرده و از ریزش آن نیز جلوگیری می‌کنند.
ما در این مقاله علل مختلف ریزش مو و درمان‌های دارویی و خانگی آن را به طور کامل مورد بررسی قرار دادیم. ریزش موی سر یکی از مشکلات شایع در میان افراد به خصوص خانم‌ها است و برخی عوامل ارثی، تغییرات هورمونی، بعضی بیماری‌ها و داروها می‌توانند باعث آن شوند. درمان‌های مختلفی برای ریزش موی سر وجود دارد که با توجه به جنس موی خود می‌توانید از آنها استفاده کنید.