قبل از خرید گوشی با دوربین 48 مگاپیکسلی این مقاله را بخوانید

موقع خرید گوشی معمولا می‌پرسیم که دوربین چند مگاپیکسل خوب است؟ آیا مگاپیکسل دوربین موبایل بالاتر بهتر است؟ در این مقاله جواب این سوالات را خواهیم داد.

امروزه دوربین‌های 48 مگاپیکسلی به یکی از ویژگی‌های اصلی گوشی‌ها تبدیل شده‌اند. اما سوالی که باید از خود بپرسیم این است که آیا واقعا نیازی به این رقم مگاپیکسل دوربین موبایل داریم؟ ما نتوانستیم به جواب قطعی برای این سوال برسیم بنابر این با وجود اینکه استفاده از این دوربین میان تولیدکنندگان گوشی همراه محبوبیت فراوانی دارد، تصمیم گرفتیم نظرات چند کارشناس این حوزه در رابطه با اینکه آیا وجود یک دوربین 48 مگاپیکسلی فایده‌ای برای کاربران عادی دارد یا خیر جمع آوری کنیم. پاسخ این سوال بله است ولی شاید نه آن گونه که انتظار دارید.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• آیا هرچه مگاپیکسل دوربین موبایل بیشتر باشد بهتر است؟
• کیفیت بر کمیت ارجحیت دارد
• عیب ها و مزیت های داشتن بالاترین مگاپیکسل گوشی
• ایرادات بیشتر
• به اشتراک گذاری تصاویر
• رقابت برای داشتن بالاترین مگاپیکسل دوربین موبایل

آیا هرچه مگاپیکسل دوربین موبایل بیشتر باشد بهتر است؟

ابتدا بیایید نگاهی بیندازیم به گوشی‌هایی که از دوربین 48 مگاپیسکلی بهره می‌برند. محبوب‌ترین و بهترین آن‌ها احتمالا وان پلاس 7 پرو است ولی آنر 20، آنر 20 پرو، شیائومی می 9، موتورولا وان ویژن، اوپو رنو 10x زوم، ویوو وی 15 پرو و ایسوس ذنفون 6 نیز دیگر گوشی‌هایی هستند که از این نوع دوربین استفاده می‌کنند. اکثر این گوشی‌ها در بازه قیمتی 400 تا بیش از 900 دلار قرار دارند. این موضوع نشان می‌دهد دوربین‌های 48 مگاپیکسلی تنها محدود به گوشی‌های پرچمدار نیستند و کثرت زیادی دارند.

بیشتر کاربران گمان می‌کنند اگر بالاترین مگاپیکسل دوربین موبایل را در اختیار داشته باشند می‌توانند تصاویر بهتری ثبت کنند. این تصور کاملا غلط است و برای آن که درست متوجه شویم چرا استفاده از دوربین‌های 48 مگاپیکسلی کار درستی است ابتدا باید همین موضوع را به درستی درک کنیم. در اینجا تشخیص کیفیت دوربین گوشی مطرح نیست زیرا مگاپیکسل دوربین معیاری برای سنجش کیفیت تصاویر به حساب نمی‌آید. مثلا یک دوربین 2 هزار مگاپیکسلی ممکن است تصاویر خیلی معمولی بگیرد.

مگاپیکسل در عوض در جزییات تصویر تاثیر گذار است. هرچقدر مگاپیکسل بیشتری داشته باشید سنسور دوربین قادر است جزییات بیشتری را ثبت کند، اما ثبت جزییات بیشتر هم الزاما به معنی کیفیت بیشتر تصویر نیست. با افزایش پیکسل‌های تصویر و به دلیل محدودیت‌های گوشی و لنز دوربین، اندازه پیکسل‌ها کوچکتر می‌شود. این موضوع ممکن است بر کیفیت تصویر تاثیر گذار باشد به همین دلیل در اینجا نقش اصلی را نرم افزاری که مدیریت دوربین را بر عهده دارد ایفا می‌کند. وظیفه این نرم افزار است تا بهترین تصویر ممکن را تولید کند.

کیفیت بر کمیت ارجحیت دارد

برای روشن کرد این موضوع باید سراغ راب لیتون که در دانشگاه باند استرالیا دروس روزنامه نگاری موبایل و عکاسی با گوشی هوشمند را تدریس می‌کند برویم. او در ارتباط با این بحث گفت:

وقتی حرف از ارتباط میان تعداد مگاپیکسل دوربین موبایل و کیفیت تصویر به میان می‌آید کیفیت بر کمیت ارجحیت دارد. تکنیک‌های بازاریابی قدیمی همچنان به تبلیغ این باور که هرچقدر مگاپیکسل دوربین بالاتر باشد کیفیت تصویر نیز بیشتر است ادامه می‌دهند. اما این حرف همیشه صحیح نیست زیرا فاکتورهای بسیار زیاد دیگری از سایز سنسور و نحوه پردازش تصویر گرفته تا طرز محاسبه شبکه‌های عصبی مصنوعی و بحث یادگیری ماشین در تصاویری که امروزه گرفته می‌شوند نقش حیاتی بازی می‌کنند. هرقدر آرایه‌های سنسور بزرگتر و عمیق‌تر باشند، تصاویر نسبت به وقتی که سنسورها پیکسل بیشتری داشته باشند با کیفیت بهتری ثبت می‌شوند. زیرا هرقدر تعداد پیکسل‌ها بیشتر شود اندازه آن‌ها کوچکتر شده در نتیجه نور کمتری را جذب خود می‌کنند.

اما اگر این حرف درست باشد و تعداد مگاپیکسل معیاری برای تشخیص کیفیت دوربین گوشی نیست، شرکت‌های سازنده چگونه دوربین‌هایی با مگاپیکسل بالا در گوشی خود به کار می‌گیرند که در هر شرایط نوری همچنان تصاویر خوبی را ثبت می‌کنند؟ دوربین سونی IMX586 که در جولای 2018 معرفی شد، در حال حاضر محبوب‌ترین دوربین 48 مگاپیکسلی است که در گوشی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و به گفته خود سونی این دوربین بدون عیب و نقص نیست.

این شرکت در ارتباط با این دوربین می‌گوید:« عموما با کوچک شدن سایز پیکسل‌ها، آن‌ها نه تنها نور کمتر و ضعیف‌تری را جذب می‌کنند بلکه حساسیت و مقدار سیگنال اشباع آن‌ها نیز کمتر می‌شود.» سونی در ادامه راه حل خود برای حل این مشکلات را توضیح می‌دهد. بر اساس این توضیحات سایز پیکسل‌های سنسور 8 میلی‌متری این دوربین تنها 0.8 میکرون است ولی هنگامی که دوربین در محیط‌های کم نور قرار بگیرد 4 پیکسلی که در چهار طرف هر پیکسل قرار دارند با یکدیگر ادغام شده و یک پیکسل 1.6 میکرونی را به وجود می‌اورند تا بتوانند نور بیشتری را جذب کنند. در نتیجه یک تصویر 13 مگاپیکسلی روشن و بدون نویز به وجود می‌آید. در طرف مقابل در طول روز و در محیط‌هایی که نور مناسبی دارند، فناوری پردازش ویژه سیگنال که در سنسور دوربین مورد استفاده قرار گرفته دامنه دینامیک را برای ثبت تصاویر 48 مگاپیکسلی افزایش می‌دهد.

اکنون شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که اگر برای آن که یک دوربین 48 مگاپیکسلی در همه محیط‌ها کارایی لازم را داشته باشد باید از سیستمی به این پیچیدگی استفاده کرد، آیا واقعا تصاویری که این دوربین‌ها می‌گیرند از تصاویر سایر دوربین‌هایی که مگاپیکسل کمتری دارند بهتر است؟

عیب ها و مزیت های داشتن بالاترین مگاپیکسل گوشی

در رابطه با مزیت‌ها و عیب‌های یک دوربین 48 مگاپیکسلی نسبت به سایر دوربین‌ها، به خصوص دوربین‌های 12 مگاپیکسلی که در گوگل پیکسل 3 و آیفون ایکس اس مورد استفاده قرار گرفته‌اند باید به نظر متخصصین وبسایت DxOMark که به صورت حرفه‌ای کار سنجش کیفیت تصاویر را انجام می‌دهند مراجعه کنیم. انوشا قوش مدیر پروژه بازاریابی این وبسایت در این رابطه گفت:

شکی وجود ندارد که تصاویر 12 مگاپیکسلی به اندازه کافی خوب هستند ولی این دلیل نمی‌شود که از دوربین‌هایی با مگاپیکسل بیشتر استفاده نکنیم. در حقیقت افزودن تعداد پیکسل‌ها هم ارزش دوربین را بیشتر می‌کند و هم پتانسیل بیشتری را به دنبال دارد. برای مثال استفاده از زوم اپتیکال در یک گوشی هوشمند کار آسانی نیست در عوض یک دوربین 48 مگاپیکسلی می‌تواند با برش تصاویر خود تصویری خلق کند که معادل یک زوم 2 برابر اپتیکال است. آن هم بدون هیچ پردازش دیجیتالی.

زوم هیبریدی که اکنون در گوشی‌های مدرن ترند شده است گواهی بر این ادعاست. قوش در ادامه گفت گوشی با دوربین 108 مگاپیکسلی (که به زودی توسط شیائومی عرضه خواهد شد) می‌تواند بدون برش تصویر زوم اپتیکال 3 برابر را ارائه دهد. زوم یا بزرگنمایی در دوربین یک گوشی ویژگی بسیار کارامدی است. دوربین‌هایی که مگاپیکسل زیادی دارند می‌توانند بدون مشخصات سخت افزاری خیلی پیچیده‌ای این ویژگی را اعمال کنند. البته نقاط ضعف و مشکلاتی هم در سر راه هستند.

قوش در توضیح مشکلاتی که سونی در ارتباط با دوربین IMX586 با آن‌ها مواجه شده گفت:« از طرف دیگر اندازه سنسور دوربین محدود به فرم فاکتور گوشی است. اضافه کردن پیکسل‌های بیشتر عموما به معنی استفاده از پیکسل‌هایی با اندازه کوچکتر است که نویز بیشتری دارند. روی کاغذ هر چقدر تعداد پیکسل‌ها بیشتر باشد می‌توان نویز تصویر را جبران و متعادل کرد ولی بیشتر مواقع در عمل این گونه نیست و دوربین‌های با سنسور بزرگتر که امروزه در گوشی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند هنگام زوم در پردازش جزییات به مشکل بر می‌خورند و آرتیفکت‌های زیاد و قابل توجهی هم دارند.»

تولیدکنندگان برای از پیش رو برداشتن این مشکلات دست به تغییراتی هم در بخش نرم افزاری و هم سخت افزاری می‌زنند. قوش در ادامه توضیح می‌دهد که چطور نتایج یک دوربین در دو گوشی مختلف می‌تواند به مقدار زیادی متفاوت باشد.

هرچقدر تعداد پیکسل‌ها را بیشتر کنید باید قدرت پردازش بیشتری را نیز در اختیار گوشی قرار بدهید. به عبارت دیگر، هنگامی که یک بودجه محدودی در اختیار دارید هر قدر شمار پیکسل‌ها را بیشتر کنید قدرت کمتری برای پردازش هر پیکسل در اختیار خواهید داشت؛ بنابراین الگوریتم‌های پردازشی که در حال حاضر توسط تولیدکنندگان مورد استفاده قرار می‌گیرند در دوربین‌هایی که مگاپیکسل بالایی دارند به اندازه کافی اثربخش نیستند. در حقیقت پتانسیل کافی برای بهبود تصاویر سنسورهای بزرگ وجود دارد ولی همه چیز بستگی به تولیدکنندگان دارد تا اطمینان حاصل کنند گوشی که تولید کردند توانایی پردازش اطلاعات بیشتر و تبدیل آن‌ها به عکس‌ها و ویدیوهای بهتر را داشته باشد.

مگاپیکسل دوربین تنها بخشی از معادله است. بخش دیگر آن میزان تخصص و مهارت تولیدکننده است تا نرم افزاری تولید کند که بتواند از نهایت پتانسیل این نوع دوربین‌ها بهره ببرد.

ایرادات بیشتر

اندرو دارلو، مشاور عکاسی دیجیتال و نویسنده کتاب تحسین شده Focus and Filter علاقه‌ای به این نوع دوربین‌ها ندارد. او علاوه بر ذکر مشکلاتی که قوش و لیتون مطرح کردند می‌گوید:

پاسخ به این سوال که آیا واقعا نیازی به دوربین‌های 48 مگاپیکسلی داریم یا نه برای من آسان است: خیر. شاید از دید برخی‌ها استفاده تولیدکنندگان از این مدل دوربین‌ها نوعی پیشرفت به حساب بیاید ولی در حقیقت این کار چندین مشکل اساسی به دنبال دارد. با افزایش مگاپیکسل دوربین موبایل
باید حافظه‌ای که برای پردازش تصاویر دوربین در نظر گرفته شده است را هم افزایش داد. اکثریت گوشی‌های هوشمند فایل‌های خام تصویر (RAW) را به صورت لحظه‌ای به فایل‌های JPEG یا سایر فرمت‌های مخصوص تصویر مثل فرمت اختصاصی اپل یعنی HEIC تبدیل می‌کنند تا حجم فایل را در مقدار معقولی حفظ کنند. این مقدار برای گوشی‌هایی با دوربین‌های 8 تا 12 مگاپیکسل بین 1 تا 1.5 مگابایت است. اما یک دوربین 48 مگاپیکسلی متعاقبا فایل بزرگتری را هم تولید می‌کند. حجم این فایل ممکن است 8 تا 15 برابر فایل تصویر یک دوربین 12 مگاپیکسلی باشد. با یک محاسبه ساده متوجه می‌شوید که در این صورت تصاویر به حافظه بسیار بیشتری نیاز خواهند داشت.

آقای دارلو می‌گوید اگر در دوربین از یک سنسور بزرگ استفاده نشود و تمام کار پردازش و تجزیه تحلیل تصاویر بر دوش نرم افزار قرار داده شود باید انتظار مشکلات دیگری را هم داشت.

سنسورهای دوربینی که در گوشی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند تقریبا بین 8 تا 20 برابر کوچکتر از سنسورهای دوربین‌های دیجیتال و دوربین‌های رده بالای بدون آینه هستند و معمولا وقتی تعداد مگاپیکسل‌ها از 10 یا 15 فراتر رود کمی نویز ایجاد می‌کنند؛ به خصوص در محیط‌های کم نور. به همین دلیل نرم افزار دوربین باید در سطح پردازشی بسیار بالایی باشد تا بتواند نویز بالای تصاویر را کاهش دهد.

او با قبول این موضوع که فناوری مورد نیاز برای استفاده از این نوع دوربین‌ها پیشرفت زیادی داشته و رو به جلو حرکت می‌کند، معتقد است کیفیت یک دوربین بیشتر از همه به دانش و مهارت تیم توسعه دهنده نرم افزار آن بستگی دارد.

در این میان لیتون دید خوشبینانه‌تری نسبت به این مقوله دارد و از نظر او برخی از تولیدکنندگان به پیشرفت‌های قابل توجهی در زمینه توسعه نرم افزار دوربین گوشی خود دست پیدا کرده‌اند. او می‌گوید:

وقتی این موضوع را در نظر بگیرید که آیفون ایکس اس اپل با هر عکسی که می‌گیرد همزمان بیش از یک تریلیون عمل پردازشی مختلف بر روی آن انجام می‌دهد، متوجه خواهید شد که امروزه فناوری عکسبرداری فراتر از مباحث پایه‌ای نظیر نحوه عبور نور از یک شیشه و تابش آن بر روی یک فیلتر بایر متشکل از پیکسل است. یک مثال بارز برای این موضوع، فناوری دید در شب (Night Sight) گوگل است که در دوربین پیکسل 3 به کار گرفته شده است. مهندسین گوگل با از میان برداشتن محدودیت‌های سخت افزاری، به شکل الگوریتمی دوربینی تولید کردند که می‌تواند تقریبا در تاریکی بدون مشکل عکسبرداری کند.

به اشتراک گذاری تصاویر

بیشتر تصاویری که با دوربین گوشی گرفته می‌شوند در اینستاگرام، فیسبوک، توییتر یا در گالری خود گوشی دیده می‌شوند و به همین دلیل از نظر رزولوشن با محدودیت‌های زیادی مواجه هستیم. اینستاگرام به طور خودکار عرض عکس‌های شما را به نهایتا 1080 پیکسل محدود می‌کند. نهایت رزولوشن تصاویری که در توییتر به اشتراک گذاشته می‌شوند نیز 1200×675 است. این مقدار برای فیسبوک هم تقریبا همین قدر است. حتی اگر وضعیت مالی بسیار خوبی داشته باشید و در خانه از یک تلویزیون 8K بهره ببرید نهایت رزولوشنی که با آن می‌توانید مشاهده کنید 7680×4320 است. این در حالی است که بالاترین مگاپیکسل گوشی در حال حاضر توسط دوربین IMX586 سونی ارائه می‌شود که 8000×6000 پیکسل است.

اما آیا این یعنی نباید به مگاپیکسل دوربین موبایل خود اهمیتی بدهید؟ به خصوص با توجه به این که تا زمانی که یک تلویزیون 8K نداشته باشید به نظر نمی‌رسد داشتن بالاترین مگاپیکسل گوشی اهمیت چندانی هم داشته باشد. با وجود اینکه کارشناسان این حوزه نظرات متناقضی در این ارتباط با فواید دوربین‌های 48 مگاپیکسلی دارند، ولی مزیت‌های این نوع دوربین بیشتر از عیب‌های آن است به خصوص اگر توسط یک تولیدکننده کار بلد ساخته شده باشد.

پایین بودن رزولوشن عکس‌ها در اینستاگرام به این معنی نیست که شما هم حتما باید تصاویر را با رزولوشن پایین به اشتراک بگذارید. تصاویری که با رزولوشن بالا گرفته شدند تحت هر شرایطی کیفیت بالاتر و ظاهر بهتری دارند. افزون بر این نرم افزار‌هایی که برای دوربین‌ها ساخته می‌شوند نیز در حال پیشرفت هستند و ویژگی زوم اپتیکال که جدیدا معرفی شده نیز گواهی بر این ادعا است چراکه این ویژگی به لطف دوربین‌های 48 مگاپیکسلی به دست آمده است.

رقابت برای داشتن بالاترین مگاپیکسل دوربین موبایل

با وجود اینکه دوربین گوشی‌های گوگل پیکسل و آیفون تصاویر فوق العاده‌ای می‌گیرند، ولی فقط باید تصاویری که توسط وان پلاس پرو 7، آنر 20 پرو و شیائومی می 9 گرفته شده‌ است را ببینید تا متوجه شوید این گوشی‌ها قادر به ثبت چه تصاویر حیرت انگیزی هستند. درست است که داشتن یک دوربین 48 مگاپیکسلی آنقدرها هم حیاتی نیست ولی از دید ما نقاط قوت این نوع دوربین‌ها بیشتر از نقاط ضعف آن‌هاست.

البته به شرط اینکه به خاطر داشته باشید مگاپیکسل بیشتر همیشه به معنی تصاویر بهتر نیست. گول تعداد مگاپیکسل یک دوربین را نخورید زیرا آخرین چیزی که به آن نیاز داریم به راه افتادن یک رقابت چندین جانبه از سوی تولیدکنندگان گوشی برای کسب عنوان «بالاترین مگاپیکسل دوربین موبایل» است. باید به خاطر داشته باشید که نرم افزار دوربین هم یکی از اجزا مهم این معادله است.

به گفته آقای لیتون:

ما اکنون وارد عصری شدیم که عکاسی محاسباتی (Computational Photography) مانند محبوبیت ناگهانی و فراگیر عکاسی با لنز 35 میلی‌متری در دهه 60 میلادی، تحول برانگیز و تاثیر گذار است.