دانشمندان با بررسی این باور قدیمی که صدا آوردن یا شکستن قولنج انگشتان دست باعث ابتلا به ورم مفاصل یا همان آرتروز میشود، هیچ رابطهای بین این دو نیافتند.
دونالد یونگر (Donald Unger) در دوران کودکی همیشه با هشدار مادر و خالهاش مواجه میشد که نباید مفاصل انگشتان دستش را صدا بیاورد (شکستن مفاصل انگشتان دست) چرا که این کار باعث ابتلا به ورم مفاصل یا آرتریت میشود. یونگر برای آنکه به خاله و مادرش ثابت کند که تصور اشتباهی دارند نیمقرن از عمرش را صرف انجام آزمایش بلند مدتی کرد. وی حداقل دوبار در روز انگشتان دست چپش را صدا میآورد (مفاصل انگشتان دست چپ را میشکست) اما تقریبا کاری به کار دست راست نداشت.
بعد از 50 سال که یونگر پزشکی در شهر Thousand Oaks در کالیفرنیا شده بود دستانش را آزمایش کرد و هیچ اثر و نشانهای از ورم مفاصل (آرتریت) در هیچکدام از دستانش مشاهده نشد؛ بعلاوه اینکه دو دست چپ و راستش نیز تفاوتی باهم نداشتند. او یافتههای تحقیقش را در سال 1988 برای مجله آرتریت و روماتولوژی فرستاد و نوشت:
این تحقیق اولیه و مقدماتی وجود هرگونه رابطه و همبستگی بین صدا آوردن و شکستن مفاصل و ابتلا به آرتریت انگشتان دست را رد میکند.
البته پژوهش یونگر دقیقا یک پژوهش علمی محسوب نمیشود. نمونه تحقیق یکنفره برای رسیدن به یک نتیجه علمی و تعمیم آن به کل جامعه انسانی کافی نیست. بعلاوه اینکه یونگر خودش در این تحقیق شرکت کرده و ناظر بیطرف نبود. اما از آن تاریخ به بعد مطالعات دقیقتری روی همین موضوع انجام گرفت که همگی تقریبا به نتیجه یکسانی رسیدند: شکستن مفاصل انگشتان و صدا آوردن آنها قطعا باعث ابتلا به بیماری آرتریت نمیشود.
کوین دیوبر (Kevin DeWeber) پزشک معالج خانواده و ورزش در مرکز پزشکی PeaceHealth در شهر ونکوور ایالت واشنگتن نیز تحقیقی مشابه یونگر انجام داد چرا که او هم از جمله کسانی بود که عادت صدا آوردن انگشتان دست داشت. او میگوید:
تمام عمرم از انگشتانم صدا در میآوردم. وقتی وارد عرصه علمی شدم، و بواسطه شغلی که داشتم وارد حوزه پژوهش شدم فرصتی دست داد تا این مسئله را بررسی کنم.
این پژوهش که در سال 2010 در مجله پزشکی خانواده بورد تخصصی آمریکا منتشر گردید نگاهی دارد به عکسهای رادیولوژی دست راست بیش از 200 نفر که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. حدود 20 درصد افراد عنوان کردند که بصورت مرتب عادت به شکستن مفاصل و صدا آوردن انگشتان دارند، اما احتمال ابتلا به ورم مفاصل در آنها در مقایسه با کسانی که عادت صدا آوردن انگشت دست نداشتند بیشتر نبود.
علیرغم نتایج این پژوهش و یافتههای تحقیقات دیگری که در همین زمینه انجام شده و به نتیجه یکسانی رسیدهاند، همچنان احتمال ابتلا به ورم مفاصل بخاطر صدا آوردن انگشتان در هالهای از ابهام باقی مانده است. اما چرا؟ دیوبر فکر میکند که شاید بخاطر صدای شکستن باشد. وی میگوید:
شکستن مفاصل انگشتان واقعا برای کسانی که این کار را انجام نمیدهند آزاردهنده است. و برای آنکه فرد را از انجام این کار منصرف کنند این قصه را سرهم کردند تا فرد بیخیال شکستن مفاصل انگشتانش شود.
البته بنظر دیوبر گرچه این داستان ساختگی نادرست و اشتباه است اما بطورکامل و از پایه و اساس غیرمنطقی نیست. مفاصل بخاطر تشکیل حبابهای ریز هوا در سیال اطراف استخوان ترک برمیدارند، و سپس بسرعت فرو میریزند و میشکنند و صدای متمایزی ایجاد میکنند. حبابها در پروانههای کشتی نیز بهمین شکل تشکیل شده و بالا میآیند، و در چنین محیطی باعث آسیب و صدمهزدن به کشتی میشوند، بهمین خاطر ممکن است که این کار موجب صدمهزدن به مفاصل نیز بشود. دیوبر اشاره میکند که:
اما مکانیک پروانههای کشتی و مکانیک بند انگشت باهم فرق میکند.
آسیب مفصل عامل خطر آرتریت محسوب میشود، و صدای بلند شکستن مفاصل انگشتان برای بسیاری از افراد شبیه یک رویداد آسیبزا است. دیوبر خاطرنشان میسازد که:
حین صدا آوردن، به انگشتان فشار وارد میکنید و بهمینخاطر است که بنظر میرسد مفصل درد میگیرد و آسیب میبیند. طبیعی است که اطرافیان چنین فکری کنند، اما هیچ دلیل و مدرکی برای اثبات این تصور ندارند.
دیوبر میافزاید که پاسخ قطعی صدرصدی برای احتمال ابتلا به ورم مفاصل بخاطر صدا آوردن مفاصل انگشتان دست وجود ندارد. بنظر میرسد که این کار تاثیری در ابتلا به این بیماری نداشته باشد، و هیچ دلیل علمی نیز مبنی بر وجود رابطه ای بین این دو نیست. اما جهت اطمینان دانشمندان باید افراد را به دو گروه تقسیم کنند یک گروه کسانی که مفاصل انگشتانشان را صدا میآورند و گروه دوم کسانی که عادت به چنین کاری ندارند. افراد باید دقیقا دستورالعملهای تحقیق را طی سالهای طولانی در زندگیشان رعایت کنند تا احتمال ابتلا به ورم مفاصل بررسی گردد.
سخن پایانی
برای اطلاع بیشتر از اخبار علمی با پلازا همراه بمانید، شما همچنین میتوانید در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.