رفرش ریت نمایشگر یا نرخ تازه سازی تلویزیون، عددی است که نشان میدهد نمایشگر شما در هر ثانیه چند بار آپدیت میشود. هر چقدر نرخ نوسازی مانیتور بالاتر باشد صفحه نمایشتان تصاویر صافتر و باکیفیتتری را به شما ارائه میدهد.
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که نرخ تازهسازی در نمایشگر چیست؟ این روزها بسیاری از تلویزیونها و نمایشگرهای بازار با رفرش ریتهای بالا وارد بازار میشوند. نرخ نوسازی حتی به دنیای گوشیهای هوشمند هم راه پیدا کرده و گوشیهایی مثل آیفون 13 پرو با نرخ تازه سازی 120 هرتز عرضه میشوند.
علاوه بر این، در دنیای گیمینگ هم نرخ نوسازی از موضوعاتی است که خیلی به آن پرداخته میشود. اما رفرش ریت به چه معنی است و کاربرد آن در نمایشگر ها و تلویزیون ها چیست؟ پیش از اینکه به این سوالات پاسخ دهیم میتوانید با مشاهده ویدیو زیر با رفرش ریت نمایشگر و مزیتهای نرخ نوسازی بالا بیشتر آشنا شوید:
در ادامه میخوانید
رفرش ریت نمایشگر و تلویزیون چیست؟
اولین سوالی که پیش میآید این است که نرخ نوسازی مانیتور چیست؟ نرخ نوسازی یا Refresh Rate، مقداری است که نشان میدهد تصویری که روی صفحه نمایش شما شکل میگیرد، در هر ثانیه چند بار آپدیت میشود. مثلا اگر رفرش ریت نمایشگر شما 120 هرتز باشد، این بدان معناست که تصویر صفحه نمایش شما در هر ثانیه 120 بار آپدیت میشود. هر چقدر این نرخ بالاتر باشد، طبیعتا منجر به صافتر شدن و باکیفیتتر شدن تصویر صفحه نمایش شما خواهد شد.
فرق بین رفرش ریت نمایشگر و فریم ریت
فریم ریت به تعداد دفعاتی که یک تصویر یا فریم در هر ثانیه، از سوی پردازنده و کارت گرافیک، برای نمایش به نمایشگر ارسال میشود گفته میشود. فریم ریت کاملا از رفرش ریت جدا است اما هنگام پرداختن به نرخ تازه سازی تلویزیون، باید به فریم ریت هم اشارهای داشته باشیم چرا که این دو رابطه مستقیمی با هم دارند.
در حقیقت شما اگر یک تلویزیون 120 هرتز داشته باشید ولی محتوایی با فریم ریت پایین را در آن تماشا کنید، نمیتوانید از تمام پتانسیل نمایشگر 120 هرتزی خود بهره ببرید. برعکس این موضوع هم صادق است، اگر کارت گرافیک شما فریم ریت بالایی بدهد ولی نمایشگر رفرش ریت پایینی داشته باشد ممکن است با مشکلاتی مثل تاری حرکتی یا شکستگی تصویر مواجه شوید.
با افزایش فریم ریت باید رفرش ریت مونیتور نیز به همان اندازه بالاتر رود. فیلمها و سریالها معمولا 24 فریم بر ثانیه هستند اما بسیاری از بازیهای ویدیویی به 120 فریم بر ثانیه نیز میرسند.
کاربرد رفرش ریت در نمایشگر و تلویزیون
در تلویزیون و مانیتور کیفیت و همچنین سرعت محتوای پخش شده تا حد زیادی به منبع تصویر بستگی دارد و الزاما هرچقدر رفرش ریت در مانیتور بیشتر باشد بهتر نیست. برای مثال بین یک تلویزیون با نرخ تازه سازی 120 هرتز با تلویزیونهایی با نرخ 240 یا 600 هرتز تفاوت ملموسی وجود ندارد.
مهمتر از این شما باید در برخی از مواقع نرخ تازه سازی را کاهش دهید و از نرخ پیشفرض 60 هرتز یا 24 هرتز حالت فیلم تلویزیون استفاده کنید؛ زیرا اگر رفرش ریت تلویزیون بیشتر از 60 هرتز باشد، هنگام تماشای فیلم و سریال ممکن است با افکتهای عجیب و غریبی مواجه شوید. در این حالت فریمهای اضافی و انیمیشنهایی که بیش از حد روان هستند با آن چیزی که ما هنگام تماشای برنامههای تلویزیونی یا تماشای فیلم در سینما تجربه کردیم فرق خواهند کرد و تصاویر به طرز غیرعادی با سرعت بالا پخش میشوند. به همین دلیل بهترین رفرش ریت مانیتور برای استفاده روزمره و عادی همچنان 60 هرتز است.
چنین حالتی هنگام تماشای هر محتوایی که سرعت خیلی زیادی ندارد مثل فیلمهای درام و کمدی میتواند آزاردهنده باشد، اما در طرف دیگر هنگام تماشای مسابقات ورزشی یا اجرای بازیهای ویدیویی نرخ تازه سازی بالا میتواند تا حد قابل توجهی از تاری کاسته و با پخش روان و سریع محتوا لذت بیشتری به شما بدهد. به طور کلی اگر بیشتر اوقات در محتوایی که نگاه میکنید چند نفر در حال صحبت کردن هستند، بهتر است از بالا بردن رفرش ریت نمایشگر صرف نظر کنید تا این افراد شبیه به عروسکهای فیلمهای ترسناک (Soap Opera Effect) نشوند.
اگر قصد بازی کردن با تلویزیون را ندارید اینکه رفرش ریت تلویزیون چیست و چه اندازهای است اهمیت زیادی ندارد. اما اگر در محتوایی که تماشا میکنید چند نفر در حال دویدن هستند مثل مسابقات ورزشی، یا چند نفر در یک محیط مصنوعی در حال حمله به یکدیگرند مثل بازیها، بالا بودن رفرش ریت تلویزیون اهمیت بیشتری پیدا میکند. البته نه خیلی زیاد؛ چرا که اگر از یک حد معینی فراتر روید حتی بازیها نیز مصنوعیتر از حالت عادی به نظر خواهند رسید. رفرش ریت تلویزیون هرچقدر بالاتر باشد به این معنی نیست که محتوا با جزییات بیشتری پخش میشود.
144 هرتز میتواند رفرش ریت مناسب برای مانیتور های گیمینگ آن هم برای اجرای برخی از بازیهای آنلاین و رقابتی مثل وارزون باشد، اما بالاتر از آن برای کاربران عادی استفاده چندانی ندارد و بیشتر توسط گیمرهای حرفهای و در مسابقات Esports مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین برای گیمینگ، در کنار نرخ تازه سازی باید به همان نسبت به فریم ریت مانیتور و قدرت کارت گرافیک و پردازنده خود نیز توجه داشته باشید.
در حال حاضر مانیتور ایسوس راگ سویفت PG259QN با نرخ نوسازی 360 هرتز بالاترین رفرش ریت در میان مانیتور ها در جهان را دارد. اگر بخواهید بر روی این مانیتور با رزولوشن 1080p بیشترین فریم ریت را از نرخ تازهسازی آن بگیرید، حداقل به یک پردازنده در حد اینتل Core i9-11900K و کارت گرافیک جیفورس RTX 3080 نیاز دارید.
همانطور که گفتیم برای فیلمها و سریالها نرخ نوسازی و رفرش ریت مناسب برای نمایشگر تلویزیون 60 هرتز است و برای بازیها و مسابقات ورزشی 120 هرتز. اگر به تاری حرکتی حساس هستید یا اگر میخواهید با نمایشگر از طریق کامپیوتر بازیها را با فریم ریت و رفرش ریت بالا بازی کنید یا اگر یک PS5 یا اکس باکس سری اکس خریداری کردید، خرید یک نمایشگر یا تلویزیون 120 هرتز میتواند تجربه لذتبخشی از اجرای بازیها با رزولوشن 4K به شما بدهد.
موشن ریت چیست؟
اگر به تازگی برای خرید تلویزیون اقدام کرده باشید، حتما عباراتی مثل موشن ریت، موشن فلو و ترو موشن را در محصولات سامسونگ، سونی و الجی مشاهده کردهاید. به طور خلاصه این عبارات نشان دهنده این هستند که این تلویزیونها از فناوریهای الحاق حرکتی (Motion interpolation) و یا الحاق قاب مشکی (Black frame insertion) استفاده میکنند.
سامسونگ با استفاده از عباراتی مثل موشن ریت 120 (Motion Rate 120) و با هدف سردرگم کردن خریداران طوری القا میکند که تلویزیون از نرخ تازه سازی 120 هرتز پشتیبانی میکند، در حالی که موشن ریت 120 یعنی رفرش ریت در تلوزیون LED در اندازه 60 هرتز است و میتواند محتوا را با سرعت 120 فریم بر ثانیه به نمایش دربیاورد. موشن ریت بطور کلی 2 برابر نرخ بروزرسانی مانیتور و تلویزیونهای سامسونگ است.
به همین ترتیب سونی از عبارت موشن فلو اکس آر (MotionFlow XR) استفاده میکند. مثلا ممکن است فکر کنید تلویزیونی که موشن فلو 960 (Motionflow XR 960) دارد بهتر از تلویزیون ترو موشن 240 (TrueMotion 240) الجی است، آن هم فقط به خاطر اینکه عدد آخر عبارت اول بیشتر است، در حالی که هر دو آنها 120 هرتز هستند. بیشتر این ویژگیهای تبلیغاتی عبارت موشن (Motion) را در نام خود دارند و در بیشتر اوقات نیز اگر عدد 120 در انتهای نام آنها باشد به این معنی است که پنل تلویزیون 60 هرتز است. به همین ترتیب عددهای بالاتر مثل 240، 960 یا 1440 نشان دهنده این هستند که تلویزیون از نرخ تازه سازی 120 هرتز پشتیبانی میکند.
تنظیم رفرش ریت نمایشگرها
اما تنظیمات مربوط به رفرش ریت نمایشگر کجاست؟ کاربرهای کامپیوتر در ویندوز میتوانند نرخ تازه سازی را بسته به محتوایی که میخواهند ببینند تغییر دهند یا رفرش ریت نمایشگر را پیدا کنند. اگر از نرخ تازه سازی مانیتور خود اطلاع ندارید میتوانید با چک کردن تنظیمات رفرش ریت مانیتور یا تلویزیون در ویندوز 11 آن را پیدا و تنظیم کنید.
برای تغییر Refresh Rate نمایشگر در ویندوز 11 ابتدا به Settings و سپس System بروید و روی Display کلیک کنید.
در قسمت Related settings روی Advanced display کلیک کنید.
در صفحه بعدی و زیر بخش Display information و در قسمت Choose a refresh rate میتوانید نرخ بروزرسانی مانیتور را مشخص کنید. همچنین اگر سختافزار شما از رفرش ریت متغیر پشتیبانی کند در این قسمت میتوانید گزینه Dynamic را انتخاب کنید تا ویندوز، به صورت خودکار بسته به محتوایی که در حال تماشا هستید، نرخ نوسازی را تعیین کند.
اما اگر ویندوز 10 دارید باید برای تغییر نرخ نوسازی مانیتور، روی دسکتاپ صفحه نمایش خود کلیک راست کرده و گزینه Display Settings را انتخاب کنید.
از این بخش تنظیمات Advanced Display Settings را انتخاب کنید.
در پنجره بعدی به قسمت Refresh Rate بروید و منو آبشاری آن را باز کنید. در اینجا میتوانید رفرش ریت مدنظرتان را انتخاب کنید.
ویندوز نرخ نوسازی جدید مانیتور را برای 15 ثانیه به شما نشان میدهد، روی Keep changes کلیک کنید تا تنظیمات ذخیره شوند.
سوالات متداول
1. چگونه رفرش ریت مانیتور راه افزایش دهیم؟
اگر مانیتور شما از نرخ نوسازی بالای 60 هرتز پشتیبانی میکند، میتوانید با مراجعه به تنظیمات ویندوز در قسمت Advanced Display Settings رفرش ریت را افزایش یا کاهش دهید.
2. رفرش ریت مناسب تلویزیون چقدر است؟
اگر قصد تماشای فیلم و سریال یا دیگر محتوا را با تلویزیون دارید، رفرش ریت 60 هرتز کافی است. اما برای گیمینگ بهتر است رفرش ریت تلویزیون 120 هرتز باشد.
کلام آخر
حداکثر نرخ تجدید صفحه نمایش که میتوانید روی نمایشگر خود داشته باشید، بستگی به مانیتور شما دارد. بهطور کلی، رفرش ریت نمایشگر های ارزانتر نسبت به مانیتورهای گرانتر کمتر است. برای تلویزیون نرخ نوسازی 60 هرتز کافی است اما هنگامی که قصد دارید یک مانیتور برای گیمینگ بخرید، نرخ نوسازی آن عامل مهمی در خرید است.