چطور حافظه رم کامپیوتر را بهینه کنیم

حتی اگر یک کامپیوتر جدید هم دارید، نباید انتظار داشته باشید که با تعویض حافظه رم، بایوس (BIOS) شما تمام تنظیمات را برای مطابقت بقیه اجزا با رم جدید انجام دهد. بهترین کار این است که مطمئن شوید حافظه رم شما در بهینه‌ترین حالت خود کار می‌کند.

اگر حافظه رم کامپیوتر شما، جوابگوی سیستم نیست، احتمالا اولین جیزی که به ذهنتان می‌رسد، تعویض آن است. اما نه! بایوس (BIOS) سیستم‌تان هیچگاه نمی‌تواند تنظیمات سیستم را طوری با حافظه رم جدید تطابق دهد که به اندازه حافظه قبلی خوب کار کند. بهترین گزینه‌ای که پیش روی شما قرار دارد، این است که بدانید چگونه می‌توانید از حافظه رم خودتان در بهینه‌ترین حالتش استفاده کنید. تعویض حافظه رم در یک کامپیوتر و یا حتی لپتاپ خیلی سخت نیست. تنها کافی است محل قرارگیری اسلات کارت حافظه را بدانید و رم را در آن فشار دهید. معمولا سیستم‌های مختلف و حتی پیشرفته، در زمانی که ریبوت می‌شوند باید خود به خود حافظه رم جدید را شناسایی کنند اما این بدان معنی نیست که باید تمام تنظیمات سیستم را هم اعمال کنند. این روزها استاندارد جدیدی وارد دنیای فناوری شده (SPD: Serial Presence Detect) که طبق آن سیستم می‌تواند حداکثر تطابق تنظیمات را انجام دهد. طبق این استاندارد و روال آن می‌توانید تنظیمات رم خود را به گونه‌ای اعمال کنید که حافظه رم شما در بهینه‌ترین حالت کار کند. در ادامه به نحوه این کار اشاره خواهیم کرد.

چگونه سرعت رم خود را بررسی کنیم؟

یکی از آسانترین راه‌ها برای پیدا کردن سرعت حافظه رم سیستم، استفاده از CPU-Z است. مطابق عکس زیر، روی تب Memory کلیک کتید و مقدار سرعت رم خود را در لحظه ببینید. این سرعت احتمالا نیمی از سرعتی است که شما انتظار تحقق آن را داشته‌اید. این بخاطر آن است که حافظه رم شما از نوع DDR است.

کلمه DDR مخفف سرعت دوگانه داده‌ها (Double Data Rate) است. بنابراین سرعت موثر ما، دو برابر مقدار فرکانس است. در حافظه رمی که ما در اختیار داریم، فرکانس 1400 مگاهرتز است که 2800 مگاهرتز آن موثر است. همچنین می‌توانید با کلیک روی تب SPD از منو آبشاری که در همین تب وجود دارد عملکرد تک‌تک اسلات‌های کارت حافظه رم خود را مشاهده کنید.

مثلا کامپیوتر ما دارای دو اسلات کارت حافظه از نوع Patriot 2800 C16 است. این اطلاعات می‌تواند برای مواقعی مفید باشد که شما ندانید چه کارت حافظه رمی روی کامپیوتر و یا لپتاپ خود نصب کرده‌اید. با این حال برای اینکه بدانید کدام اسلات مادربورد شما بهترین اسلات و بهینه‌ترین آنها است، باید به دفترچه راهنمای مادربورد خود مراجعه کنید. این بستگی به تعداد محل‌های قرارگیری کارت حافظه رم شما دارد. مثلا در کامپیوتر ما پیشنهاد شده که کارت‌های حافظه را روی شیار‌های A2 و B2 نصب کنیم. این حالت احتمالا از حالتی که دو رم در کنار یکدیگر نصب شوند، بهینه‌تر است.

این به دلیل آن است که داشتن یک کارت حافظه در دو محل قرارگیری جداگانه بهتر از حالتی است که دو کارت حافظه در یک محل قرار بگیرند. پس بهتر است اگر کامیپوتر شخصی دارید کمی حافظه‌های رم خود را جا به جا کنید تا بهینه‌ترین حالت قرارگیری آن‌ها را بیابید. اما این کار برای لپتاپ‌ها توصیه نمی‌شود چرا که لپتاپ‌ها معمولا دو اسلات بیشتر برای قرارگیری کارت حافظه رم ندارند. با نرم‌افزار CPU-Z می‌توانید شرکت تولید‌کننده و تمام اطلاعات حافظه رم خود را پیدا کنید. در کامپیوتر ما، باید اسلات کارت جافظه خود را بر اساس نام تجاری Patriot Viper Xtreme بشناسیم. خوشبختانه با توجه به نرم‌افزار، حافظه رم ما در فرکانس درست 2800 مگاهرتز کار می‌کند اما ممکن است همیشه اینطور نباشد.

چگونه سرعت حافظه رم را در بایوس (BIOS) تنظیم کنیم؟

همانطور که گفتیم، تمام سیستم‌های جدید (یعنی سیستم‌هایی که در 4 الی 5 سال اخیر تولید شده‌اند) بایوس یا UEFI دارند که از طریق آن می‌توانید تنظیمات حافظه رم خود را بر اساس استاندارد SPD که توسط JEDEC تایید شده است تعیین کنید. استاندارد SPD می‌تواند تنظیمات بایوس شما را طوری مدیریت کند که سیستم شما در بالاترین سطح امنیت و تطابق با حافظه رم، اجرا شود. آیا کنجکاوید که بدانید JEDEC چیست؟ JEDEC که مخفف Joint Electron Device Engineering Council (شورای مهندسی دستگاه‌های الکترونی) است، وظیفه تدوین این‌گونه استاندارد‌ها را دارد. البته اگر شما در لپتاپ یا کامپیوتر خود یک حافظه رم سریع و مناسب برای بازی کردن دارید، قطعا این رم‌ها بیشتر از آنچه در استاندارد‌ها تعریف شده برای شما کار می‌کنند، مگر اینکه گزینه XMP را در بایوس خود فعال کرده باشید.

XMP یا Extreme Memory Profile، یک قابلیت جدید از تراشه‌های شرکت اینتل است که به شما اجازه می‌دهد با تعریف یک پروفایل واحد، چند سری تنظیمات مختلف را برای حافظه‌های مختلف در سیستم خود اعمال کنید. اما برای اینکه همه این کارها انجام شود، شما ابتدا باید تنظیمات آن را در بایوس خود وارد کنید. برای این کار کامپیوتر خود را ریست کرده و با راهنماهایی که روی صفحه شما ظاهر می‌شود، به تنظیمات بایوس سیستم بروید.

این منو تنظیمات MSI BIOS که می‌بینید کار ما را بسیار آسان کرده، چرا که یک دکمه بزرگ برای فعال یا غیر فعال کردن حالت EX و XMP در آن وجود دارد. اما برای یافتن دیگر بخش‌ها و تنظیمات پیشرفته‌تر بایوس باید جستجو بیشتری انجام دهید. اگر حافظه رم شما بیش از یک تنظیم برای XMP داشته باشد، باید آن را روی سریع‌ترین حالت تنظیم کنید، اگر این تعییر اعمال نشد و یا سیستم شما به خوبی اجرا نشد، با یک پله پایین‌تر و با یک سرعت کمتر امتحان کنید. در حالاتی که شما گزینه‌های XMP را تغییر می‌دهید، می‌بینید که در منوی تنظیمات MSI BIOS شما مثلا عدد 2100 مگاهرتز به عدد 2800 مگاهرتز تغییر یافته و به صورت هایلات شده به شما نمایش داده می‌شود.

تنها در صورتی که کاملا می‌دانید دارید چکار می‌کنید تنظیمات گفته شده را دستکاری و اعمال کنید و به هیچ وجه به تنظیمات پیشرفته حافظه رم خود در بایوس دست نزنید! زمانی که XMP فعال است، تنظیمات را ذخیره کنید و با ریست کردن سیستم خود، نرم‌افزار CPU-Z را دوباره باز کنید. می‌بینید که اکنون حافظه رم شما در بهینه‌ترین حالت خود در حال کار کردن است.

کلام آخر

برای اطلای از آموزش های بیشتر با پلازا همراه بمانید، شما همچنین می‌توانید در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.