اگر به مصرف قهوه علاقمند هستید جالب است بدانید که مصرف قهوه تنها در کوتاه‌مدت می‌تواند متابولیسم بدن را افزایش دهد اما در طولانی‌مدت به دلیل عادت کردن بدن، این تاثیر کمتر خواهد شد.
قهوه حاوی ماده کافئین است که پرمصرف‌ترین ماده روانگردان در سراسر جهان شناخته می‌شود. امروزه کافئین به دلیل مزایای خوبی که دارد، در اغلب مکمل‌های چربی‌سوز تجاری استفاده می‌شود. علاوه براین یکی از معدود مواد شناخته‌شده‌ای است که چربی‌های موجود در بافت چربی بدن را جذب کرده و متابولیسم را افزایش می‌دهد.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
تاثیر قهوه بر متابولیسم بدن
اما آیا واقعا مصرف قهوه سبب کاهش وزن خواهد شد؟ این مقاله نگاه دقیق‌تری به این موضوع خواهد داشت، با ما همراه باشید.
قهوه حاوی مواد محرک است
بسیاری از مواد فعال بیولوژیکی که در دانه‌های قهوه یافت می‌شوند در نوشیدنی قهوه نیز وجود دارند که برخی از آنها روی متابولیسم بدن تاثیر می‌گذارند:
- کافئین: از اصلی‌ترین مواد محرک موجود در قهوه است.
- تئوبرومین: ماده محرک اصلی در ترکیبات کاکائو است که در مقدار کمتر در ترکیبات قهوه نیز یافت می‌شود.
- تئوفیلین: ماده محرک دیگری است که در ترکیبات قهوه و کاکائو یافت می‌شود. این ماده در درمان بیماری آسم نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- اسید کلروژنیک: یکی از اصلی‌ترین مواد فعال بیولوژیکی در ترکیبات قهوه است که باعث جذب آرام کربوهیدرات‌ها می‌شود.
ار میان موادی که در بالا به آنها اشاره شد، کافئین مهم‌ترین ترکیب است که به‌دلیل اهمیت بالای آن، به‌طور کامل مورد مطالعه قرار گرفته است.
کافئین به‌واسطه مسدود کردن یک رشته انتقال‌دهنده عصبی به نام آدنوزین (adenosine) کار می‌کند. با مسدود شدن آدنوزین، کافئین سبب می‌شود که نورون‌ها تحت تاثیر قرار گرفته و رشته‌های انتقال دهنده عصبی مانند دوپامین و نوراپی نفرین (norepinephrine) منتشر شوند؛ درنتیجه سبب می‌شود که فرد احساس کند انرژی بیشتری پیدا کرده و هوشیارتر شده است.
به این ترتیب قهوه کمک می‌کند که فرد با وجود خستگی، باز هم احساس سرحال بودن کند. درواقع قهوه عملکرد و کارایی فیزیکی فرد را حدود 11 تا 12 درصد افزایش می‌دهد.
قهوه به شکسته‌شدن بافت‌های چربی کمک می‌کند
کافئین سیستم عصبی را تحریک می‌کند؛ به‌گونه‌ای که سیگنال‌های مستقیمی به سلول‌های چربی می‌فرستد و به آنها می‌گوید که به قطعات کوچک‌تر شکسته شوند.
درواقع این عمل به‌واسطه افزایش هورمون اپی‌نفرین (epinephrine) در سطح خون، اتفاق می‌افتد. اپی‌نفرین با اسم آدرنالین نیز شناخته می‌شود. این هورمون در سطح خون به سمت بافت‌های چربی حرکت می‌کند و به آنها این سیگنال را می‌دهد که به قطعات کوچک‌تر شکسته شده و سپس آنها را در سطح خون منتشر می‌کند.
البته باید گفت که انتشار قطعات کوچک‌تر بافت‌های چربی در خون، تا زمانی‌که فرد کالری بیشتری نسبت به مقدار دریافتی در رژیم غذایی خود نسوزاند، به کاهش وزن کمکی نخواهد کرد. این موقعیت به‌عنوان یک تعادل انرژی منفی شناخته می‌شود.
شما می‌توانید از طریق کمتر خوردن و یا بیشتر ورزش کردن به این تعادل انرژی منفی برسید. یکی دیگر از استراتژی‌های رسیدن به تعادل انرژی منفی، استفاده از مکمل‌های چربی‌سوز مانند کافئین است. در ادامه تاثیر کافئین بر افزایش متابولیسم بدن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
قهوه میزان سوخت‌و‌ساز بدن یا همان متابولیسم را افزایش می‌دهد
میزان کالری که فرد در هنگام استراحت می‌سوزاند، نرخ متابولیک درحال استراحت (PMR) نامیده می‌شود. افزایش نرخ سوخت‌و‌ساز بدن بدین معنا است که فرد آسان‌تر وزن خود را کاهش می‌دهد و درواقع فرد می‌تواند بدون آنکه افزایش وزن پیدا کند، غذای بیشتری مصرف کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که کافئین حدود 3 تا 11 درصد مقدار PMR را افزایش داده و درمواردی که در دوز بیشتری مصرف شود، تاثیر آن بیشتر خواهد بود. جالب توجه است که افزایش متابولیسم در اثر افزایش چربی‌سوزی حاصل می‌شود. اما متاسفانه تاثیر آن در افرادی که چاق هستند، کمتر دیده می‌شود.
یکی از تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف کافئین در افراد لاغر، سبب می‌شود چربی‌سوزی حدود 29 درصد افزایش پیدا کند این در حالی است که در افراد چاق، این مقدار تنها در حدود 10 درصد خواهد بود. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که تاثیر کافئین بر چربی‌سوزی بدن به سن افراد نیز بستگی داشته و این تاثیر در افراد مسن نسبت به افراد جوان، کمتر خواهد بود.
مصرف قهوه و کاهش وزن در طولانی مدت
قابل ذکر است که بدن افراد در طول زمان نسبت به تاثیرات مصرف کافئین، مقاوم می‌شود. در یک مدت زمان کوتاه، مصرف کافئین نرخ سوخت‌و‌ساز بدن و چربی‌سوزی را افزایش می‌دهد اما پس از مدتی بدن فرد در برابر تاثیرات مصرف کافئین، مقاوم می‌شود و دیگر مصرف آن، کمکی به چربی‌سوزی نخواهد کرد.
اما اگر در طولانی مدت، مصرف قهوه سبب نمی‌شود که کالری بیشتری بسوزانید همچنان این احتمال وجود دارد که اشتهای شما را کاهش داده و کمک مکند که کمتر غذا بخورید. یک مقاله تحقیقی نشان می‌دهد که مصرف کافئین، در کاهش اشتهای مردان موثر است اما در زنان تاثیری نخواهد داشت. این درحالی است که دیگر تحقیقات بیان می‌کنند که مصرف کافئین در اشتهای مردان تاثیری ندارد.
به‌طور کل باید گفت این‌که مصرف قهوه و کافئین در درازمدت بر کاهش وزن تاثیر خواهد داشت یا نه، به خود فرد بستگی دارد. اما همچنان این نقطه‌نظر وجود دارد که در طولانی مدت، تاثیر مصرف قهوه کمرنگ خواهد شد.
نتیجه‌گیری
درنهایت می‌توان گفت اگرچه مصرف کافئین در مدت کوتاه، میزان متابولیسم بدن را کاهش می‌دهد اما تاثیر نوشیدن قهوه در درازمدت به‌دلیل مقاوم شدن بدن، بسیار کم خواهد شد.
اگر برای کاهش وزن به قهوه نوشیدن علاقه دارید، بهتر است برای آنکه بدن شما به مصرف قهوه و تاثیرات آن، عادت نکند توصیه می‌شود که قهوه را در دوره‌های مشخص مصرف کنید؛ برای مثال می‌توان دو هفته در رژیم غذایی خود، قهوه مصرف کنید و دو هفته دیگر از قهوه استفاده نکنید.
البته قابل ذکر است که دلایل متعددی برای مصرف قهوه وجود دارد؛ یکی از این دلایل می‌تواند این موضوع باشد که قهوه یکی از بزرگ‌ترین منابع آنتی‌اکسیدان در رژیم غذایی است.