فیوشا پروژه جدیدی در گوگل است که شاید در آینده جایگزین اندروید و سیستم عامل کروم شود. برنامهای که گوگل برای فیوشا دارد نصب یکپارچه بر روی دستگاههای مختلف و همینطور ارتقای امنیت خواهد بود.
همانطورکه میدانید اندروید به عنوان سیستم عامل غالب دستگاههای هوشمند در جهان شناخته میشود. با این حال بیشتر از دو سال است، تیمی از مهندسان گوگل در حال کار بر روی نرمافزاری هستند که امیدوارند در نهایت جایگزینی برای سیستم عامل محبوب اندروید باشد. به هر حال تیم فیوشا در حال رشد بوده و گاهی اوقات نیز با چالشهای داخلی درباره اینکه چگونه باید کار کند، مواجه میشود.÷
درواقع فیوشا (Fuchsia) نام سیستم عامل اوپن سورس جدیدی است که گوگل در حال کار بر روی آن بوده و هدف آن نیز برطرف کردن برخی از محدودیتهای سیستم عامل اندروید بر روی دستگاههای هوشمند شخصی و همینطور سایر گجتهای آنلاین اندرویدی است. در حقیقت فیوشا در تلاش برای بهرهمندی از طراحی در زمینه فراهم کردن جلوههای صوتی بهتر و به روزرسانیهای مکرر امنیتی خواهد بود، به طوری که بتواند همه دستگاههای هوشمند از لپ تاپ گرفته تا سنسورهای کوچک متصل به اینترنت را نیز تحت پوشش قرار دهد. مدیر اجرایی گوگل ساندرا پیچای از زمان ورود خود به گوگل در حال سوق دادن این شرکت به سمت سرویسهای هوش مصنوعی بوده است، به طوری که برنامههای مبتنی بر این فناوری همه جا در دسترس مشتریان باشند. با این حال سیستم عاملهای اصلی این شرکت که وابسته به سخت افزار هستند تاکنون نتوانستهاند این هدف را برآورده کنند.
اینجاست که میفهمیم چرا گوگل در حال کار بر روی فیوشا است و فیوشا چه هدفی را دنبال میکند. درواقع گوگل در سال 2016 کدنویسی فیوشا را بی سرو صدا آغاز کرد و تاکنون اجازه داده است که توسعه دهندگان خارج از پروژه فیوشا، با بیتهای کد متنباز آن کار کنند. علاوه بر این جالب است بدانید که این شرکت اکنون در حال آزمایش بخشهایی از این سیستم است که در این زمینه میتوان به نمایشگر تعاملی و دستورات صوتی برای برنامه یوتیوب اشاره کرد.
اما بنا به گزارش بلومبرگ، اعضای تیم فیوشا در حال گفتگو درباره پروژهای بزرگتر از اینها هستند. درواقع آنها ساخت سیستم عامل واحدی که قادر باشد به صورت یکپارچه بر روی همه گجتهای گوگل کار کند را در سر میپرورانند. به عبارت دیگر این دستگاهها و گجتها شامل همه گوشیهای هوشمند پیکسل، اسپیکرهای هوشمند و سایر دستگاههایی که اکنون براساس اندروید و سیستم عامل کروم هستند، خواهد بود.
شنیدهها حاکی از آن است که مهندسین گوگل قصد دارند در سه سال آینده فیوشا را در دستگاههای خانگی همواره متصل گوگل مانند بلندگوهای کنترل کننده صدا به کار بگیرند که بعد از آن بکارگیری فیوشا را در دستگاههای بزرگتر مانند لپ تاپ گسترش خواهند داد. در نهایت نیز این تیم قصد دارد فیوشا را جایگزین اندرویدی کند که بر روی سه چهارم گوشیهای هوشمند جهان اجرا میشود. فردی که درباره جریانات داخل شرکت و پروژه فیوشا اطلاعاتی داشت، با بیان این موضوع، ابراز کرد که تیم فیوشا قصد دارد تا این هدف را در اواسط دهه آینده عملی کند.
اما این امر در حالی رخ خواهد داد که مدیران و معاونان اجرایی این شرکت در بخش اندروید و سیستم عامل کروم هنوز برنامه زمانی مشخصی را در این زمینه بیان نکردهاند. درواقع مدیران این شرکت باید خیلی با احتیاط نسبت به معرفی جایگزینی برای اندروید اقدام کنند چراکه امروزه برنامهها و اپلیکیشنهای زیادی در بستر اندروید وجود دارند و از طرف دیگر گوگل در این زمینه تعداد زیادی شریک سخت افزاری نیز دارد و همچنین توسعه دهندگان بسیاری براساس اندروید به تولید اپلیکیشنهای هوشمند موبایلی میپردازند. اگر باز بخواهیم از دید دیگری به این مساله بنگریم میلیاردها دلار سرمایه، تلفنهای همراه مبتنی بر اندروید را پشتیبانی میکنند. اینها یعنی اینکه گوگل باید در این زمینه بتواند برنامه حساب شدهای داشته باشد که البته انتظار دیگری نیز نمیتوان از گوگل داشت. همینطور اندروید نیز چالشهای قانونی و مقرارتی زیادی را برای شرکت به دنبال داشته است و این بدین معنی خواهد بود که اعمال هر تغییری بر روی آن زیر ذره بین خواهد بود. تنظیم کنندگان مقررات اروپایی نیز هفته گذشته 5 میلیارد دلار جریمه برای این شرکت جهت استفاده انحصاری از بازار و ایجاد مانع در استفاده کاربران از محصولات رقیب به آن اختصاص داد. بدین ترتیب فیوشا هم اکنون با برخی از چالشهای بینالمللی درباره چگونگی طراحی و راهاندازی آن در زمینه حفظ حریم خصوصی نیز رو به رو است.
به طور عمومی گوگل به فیوشا به عنوان نمونهای از رویکرد خلاقانه خود در زمینه تکنولوژی مینگرد. در این راستا سخنگویی از این شرکت در ایمیلی گفته است: «گوگل چنین تجربیات متن بازی را به عنوان یک سرمایهگذاری در نوآوری تلقی میکند.» در سال 2015، لوکهیمر (Lockheimer) از اعضای تیم اندروید در وبلاگ خود بیان کرده بود که این غول فناوری قصد ندارد سیستم عامل کروم خود را با اندروید جایگزین کند که نمونه این استراتژی را نیز اکنون مشاهده میکنیم.
تیم کاری فیوشا
جالب است بدانید که اکنون بیش از 100 نفر بر روی فیوشا کار میکنند و این تیم نیز توسط Matias Duarte شخصی که تجربه چندین پروژه کلیدی را در گوگل بر عهده داشته، اداره میشود. علاوه بر اینها گوگل در این پروژه نیز تمرکز خود را برای رقابت بهتر با رقیب اصلی خود در این زمینه یعنی اپل گذاشته است. این در حالی است که گوگل 85 درصد از سهم بازار گوشیهای هوشمند جهان را به خود اختصاص داده است. اما از دیگر سو شرکت اپل در زمینه امنیت، حفظ حریم شخصی و همچنین بهرهمندی از سیستم عاملی یکپارچهتر عملکرد موفقتری نیز داشته است. یکی از دلایلی که صاحبان گوشیهای اپل به صورت مکرر گوشیهای خود را آپدیت میکنند دلیل توجه اپل به مساله امنیت کاربران است. این در حالی است که کمتر از 10 درصد کاربران اندروید اقدام به آپدیت سیستم عامل خود میکنند.
جفری گروسمن بنیانگذار برنامه پیام رسان Confide بیان میکند که: «جایگزین کردن اندروید با سیستم عاملی جدید میتواند فرصتهایی را برای گوگل در زمینه جبران اشتباهاتی که در یک دهه گذشته مرتکب شده است، فراهم آورد.» همچنین ادامه میدهد که «با این اتفاق صرف نظر از شرکتها و حاملهای ارتباطی، دست اندر کاران این شرکت میتوانند قدرت سابق خود را بازیابند».
گوگل و چالشهای امنیتی اندروید
گوکل اکنون برای بروزرسانیهای امنیتی در دستگاههای مبتنی بر سیستم عامل اندروید به شرکتهای ارتباطی و سازندگان گوشیهای هوشمند متکی است. این در حالی است که این شرکا دغدغه چندانی نسبت به انتشار و یا استفاده از آخرین آپدیتها در محصولات خود احساس نمیکنند. بهعنوان مثال سازندگان گوشیهای هوشمند ترجیح میدهند سختافزارهای جدیدی داشته باشند و شرکتهای ارتباطی نیز اولویتهای دیگری در این زمینه دارند. با این حال گوگل نیز در این زمینه در تلاش برای حل این مشکل بوده است. به این ترتیب در ماه اردیبهشت قراردادی با شرکتهای تولیدکننده گوشی امضا کرده است که طی آن بتواند در طول سال چند بار آپدیتهای امنیتی را به شرکتها جهت انتشار عرضه کند.
در مورد سیستم عامل جدید فیوشا نیز باید بگوییم که این سیستم عامل اقدامات امنیتی هوشمندانهتری دارد. در کد نرمافزاری از این سیستم عامل که به صورت آنلاین پست شده بود، مهندسین طراح فیوشا کلیدهای رمزنگاری شدهای را در داخل سیستم ایجاد کرده بود که ابزاری در جهت حفظ حریم خصوصی محسوب میشود و به کاربر اطمینان میدهند که در حال استفاده از نرمافزاری آپدیت شده است.
اپلیکیشنها و فرمانهای صوتی
همانطور که همه میدانیم نمایشگرهای لمسی با ظهور اندروید قدرتمند شدند و درواقع اندروید با چنین سیستمی رشد کرد و بزرگ شد به طوری که دیگر با این ویژگی سخت افزاری یکی شده است. با توجه به پیشرفت فناوری و مطرح شدن دستورات صوتی در ارتباط با گوشیهای هوشمند و گجتها باید بگوییم که اندروید چندان در این زمینه متخصص نبوده و بهتر است جای خود را با سیستم ارتقا یافته دیگری به مانند فیوشا تعویض کند. درواقع فیوشا در همین گامهای ابتدایی به استفاده از دستورات صوتی روی آورده است و دستورات صوتی هسته اصلی آن را تشکیل میدهند. از طرف دیگر طراحی منعطفتر و تنظیم نمایشگر به اندازه دلخواه از دیگر ویژگیهایی است که طراحان فیوشا بر روی آن تمرکز میکنند و قصد دارند این سیستم عامل را بر روی دستگاههای جدیدی غیر از تلفنهای هوشمند مانند تلویزیون، اتومبیل و یخچال نیز گسترش دهند.
علیرغم تیم پشتیبانی قوی و با سابقه فیوشا، گوگل این غول دنیای فناوری تاکنون نتوانسته است آن را به صورت رسمی معرفی کند. البته برخی از توسعه دهندگان در حال کار با سیستم عامل جدید هستند اما هیچ کدام تاکنون اخباری درباره استفاده عمومی اپلیکیشنها و یا سرویسهای آن در یک دستگاه تجاری سخنی نگفتهاند. البته آخرین کد منتشر شده از این سیستم عامل نشان داد که برنامه یوتیوب ممکن است به صورت پیش فرض در این سیستم عامل باشد اما تاکنون نه تنها این برنامه بلکه هیچ سرویس دیگری از گوگل به صورت عمومی در این سیستم عامل منتشر نشده است.
مسائل و چالشهای پیش رو
گوگل همچنین باید برخی از مشکلات و چالشهای داخلی را حل نماید. برخی از اصولی که سازندگان فیوشا دنبال میکنند اکنون برخلاف مدلهای کسب و کار کنونی گوگل است. گفتنی است که کسب و کارهای جدید گوگل به ردیابی کاربران براساس مکان زندگی، فعالیتها و شاید برخی از اطلاعات حریم خصوصی متکی هستند و اگر فیوشا سیاست جدیدی را در زمینه تامین امنیت کاربران در پیش بگیرد، با این سیاست در تناقض خواهد بود. بنا به گفته فردی مطلع در این زمینه باید بگوییم که حداقل مسائلی بین بخش تبلیغات و مهندسین گوگل بر سر ویژگیهای امنیتی و حریم خصوصی فیوشا ایجاد خواهد شد.
دور شدن از اندروید و گوگل کروم میتواند ریسکهای بزرگی را برای گوگل در پی داشته باشد. درواقع اکنون گوگل شرکتهای بزرگی چون ال جی، سامسونگ، هواوی و … را در کنار خود دارد و میتواند اندروید را با خیال راحت بر روی دستگاههای تولیدی آنها عرضه کند. از طرف دیگر سیستم عامل کروم نیز اهمیت بالایی برای لپ تاپ های مجهز به سیستم عامل کروم و مبتنی بر وبی دارد که در مدارس و دیگر سازمانها استفاده میشوند. با این حال گوگل به راحتی نمیتواند پشتیبانی از این دو سیستم عامل محبوب را کنار بگذارد و خیلی سریع به سمت استفاده از فیوشا روی آورد.
ریسک بعدی در این زمینه این است که اندروید و سیستم عامل کروم براساس لینوکس ساخته شدهاند. درواقع لینوکس هسته اصلی سیستم عاملهای کنونی گوگل را تشکیل میدهد و میتواند تعامل خوبی بین سخت افزار و نرم افزار گوشیها و سایر دستگاههای هوشمند به وجود آورد. این در حالی است که فیوشا از هسته دیگری برای برنامهنویسی به نام zircon که قبلا Magneta نام داشت، استفاده میکند. درواقع این هسته جدید شامل دستوراتی مطابق فناوریهای نوین است که البته این مورد هم میتواند با برخی از دستگاههای کنونی ناسازگار باشد. با این حال بر کسی پوشیده نیست که جایگزینی لینوکس با سیستمی جدیدتر میتواند برای این غول جستجوی اینترنتی پیشرفتهایی را به دنبال داشته باشد و سرعت و کارایی آن را نیز ارتقا بخشد. این پلتفرم جدید درواقع چیزی است که گوگل را در زمینه موتورهای جستجو تاکنون بی همتا کرده است. از طرف دیگر استفاده از سیستم عامل جدید و جایگزین اندروید، فاصله گوگل و ارواکل را بیشتر از گذشته خواهد کرد چراکه در سال 2010 اوراکل از گوگل به دلیل استفاده غیرقانونی از کامپوننتهای کلیدی نرم افزاری مانند جاوا شکایت کرده بود.
یکی دیگر از مزایای فیوشا این است که این پروژه، چالشی فنی را به چندین هکر نرمافزارهای متن باز در شرکت ارائه میدهد. همانطور که انتظار میرود گوکل در این زمینه بسیار حساب شده عمل میکند و زمان کافی برای آزمون و خطا بر روی فیوشا صرف خواهد کرد.
کلام آخر
با این حال اگر همه این گمانه زنیها درست از آب دربیاید، میتوانیم بگوییم که فیوشا سیستم عاملی است که به صورت یکپارچه بر روی دستگاههای مختلف گوگل قابل استفاده خواهد بود و کاربران شاهد یکپارچگی بهتری نسبت به سیستم عاملهایی چون کروم و اندروید خواهند بود. در کنار این ویژگی خوب باید ویژگی ارتقای امنیت را نیز به این سیستم عامل اضافه کنیم. با همه توصیفات باید خاطر نشان کنیم، تا زمانی که مدیران این شرکت به صورت رسمی این سیستم عامل را معرفی نکنند تمام گفتهها درباره فیوشا در حد حدس و گمان باقی میمانند. در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.