اغلب خاطرات کودکی ممکن است ساختگی و داستانی باشند

دانشمندان برای اولین بار، یکی از بزرگ‌ترین تحقیقات روی اولین خاطرات کودکی انجام دادند و دریافتند که نزدیک به 40 درصد از این افراد خاطرات ساختگی دارند. نکته جالب توجه این است که خود افراد از ساختگی بودن خاطرات اطلاعی ندارند.

تحقیقات و یافته‌هایی که تا کنون به دست آمده بود نشان می‌داد که اولین خاطرات انسان‌ها به 3 تا 3.5 سالگی آن‌ها باز می‌گردد. اما یافته‌های جدید توسط محققان دانشگاه لندن، برادفورد و ناتینگهام ترنت نشان می‌دهد که 38.6 درصد افراد جامه آماری مورد بررسی آن‌ها که شامل 6641 نفر بودند، ادعا کردند دارای خاطرات کودکی تا دو سال هستند، تعداد 893 نفر نیز در همین تحقیقات از وجود خاطرات مربوط به یک سال و حتی پایین‌تر از آن خبر دادند. این مورد در میان سالخوردگان و سالمندان شایع‌تر بوده است.

محققان برای بررسی صحت خاطرات و ارزیابی آن‌ها، از افراد خواستند تا خاطرات دوران کودکی خودشان را با ذکر جزییاتی در مورد سن خودشان در خاطرات، بازگویی کنند. دانشمندان به افراد یادآوری کرده بودند که خاطرات باید به خودی خود، وجود داشته و حاصل تفکرات و اندیشه در مورد موضوع خاصی نباشند. به‌عنوان مثال خاطرات نباید بازسازی از یک عکس خانوادگی، داستان یا هر منبع دیگری به غیر از تجربیات واقعی باشند. با این توضیحات، محققان شروع به ارزیابی رابطه‌های بین زبان، ماهیت و بررسی جزئیات از اولین خاطرات افراد کردند. بر اساس همین بررسی‌ها مشخص شد که بسیاری از ادعاها در مورد حقیقی بودن خاطرات بر اساس این جزئیات، نادرست و حتی غیر قابل تجربه در آن برهه زمانی بوده است.

دانشمندان و نویسندگان مقاله مرتبط با این تحقیقات اعلام کردند که بخش بزرگی از خاطرات ذکر شده مربوط به سنین 2 سالگی و پایین‌تر، مربوط به تجربیات اولیه عمومی همه افراد نظیر کالسکه، روابط خانوادگی و احساس اندوه بود و برخی از واقعیت‌ها یا دانسته‌های مربوط به دوران رشد و کودکی است که بر اساس عکس‌ها یا گفتگوهای خانوادگی تشکیل شده اند. به‌عنوان نتیجه، می‌توان گفت ساخته‌های ذهنی که افراد آزمایش شده آن‌ها را به‌عنوان خاطرات دوران کودکی خود تصور می‌کنند، قسمت‌های خود ساخته‌ای از ماجراها و گفته‌هایی است که در سنین بالاتر شنیده‌اند و در گذر زمان آن‌ها را به‌عنوان خاطرات تجربی در دوران کودکی به یاد می‌آورند. دانشمندان این خاطرات که نتیجه تجربیات دیگران و ساخته به دست خود انسان است را خاطرات داستانی نامیدند. به طور خاص، خاطرات داستانی در میان‌سالان و سالخوردگان شایع‌تر است. در حدود 4 نفر از 10 نفر جامع آماری میان‌سال و سالخورده در مورد دوران کودکی خود، خاطرات داستانی ساخته و پرداخته بودند و آن‌ها را به جای خاطرات تجربی قبول کرده بودند. نتیجه این تحقیقات در نشریه روانشناسی معتبر منتشر شده است.

دکتر شازیه اختر، نویسنده اول و پژوهشگر ارشد این پروژه در این مورد می‌گوید:

ما دریافتیم که آنچه افراد به‌عنوان خاطرات در ذهن خود از دوران کودکی دارند زمانی که از خاطرات داستانی یادآوری می‌شود، حاصل زنجیره‌ای از خاطرات و تجربیات واقعی، مانند احساس‌های کودکی به همراه دانسته‌ها و گفته‌هایی که از دیگران به دست آورده اند، است. علاوه بر این، جزئیات بیشتر به خاطرات توسط ضمیر ناخودآگاه اضافه می‌شود برای مثال، پوشیدن پوشک در داخل کالسکه یکی از متداول‌ترین افزودنی‌های مشترک در خاطرات کودکی است. چنین بازآفرینی‌های زنجیره‌ای زمانی که به ذهن و خاطرات انسان وارد می‌شوند، تشکیل خاطرات جدید می‌دهند که در برخی از افراد این خاطرات داستانی می‌توانند به‌عنوان یک خاطره از دوران کودکی نیز برشمرده شوند.

پروفسور مارتین کانوی، مدیر مرکز حافظه در دانشگاه، سیتی لندن و همکار در این مقاله می‌گوید:

در تحقیقات، ما از همه افرادی که در آزمایش شرکت داشتند، خواستیم بدون توجه به هیچ عکس و داستانی آنچه که به‌عنوان خاطرات دوران کودکی در ذهن دارند با دکر جزییات برای ما شرح دهند. زمانی که ما به بررسی گفته‌ها و تحلیل آن‌ها رسیدیم، متوجه شدیم که بسیاری از خاطرات، به صورت پیوسته مربوط به داستان‌های روایی در مورد افراد یا خاطرات مشترک بین همه افراد نظیر آنچه در داخل کالسکه دیده می‌شود، هستند. برای افراد این‌چنینی، این خاطرات می‌تواند نتیجه گفته‌ای همانند «مادر یک کالسکه سبز بچه داشت» باشد که کس دیگری به فرد گفته است. سپس فرد در طول زندگی خود، شروع به تصویرسازی از این کالسکه می‌کند. باگذشت زمان رشته جزئیات و خاطرات بیشتر به این خاطره افزوده می‌شود تا بیشتر از قبل واقعی‌تر جلوه کند. این جزئیات می‌تواند شامل اسباب‌بازی و دیگر جزئیات کودکی مشترک بین همه افراد باشد.

وی افزود:

نکته مهمی وجود دارد، بیشتر افراد نمی‌دانند این خاطرات داستانی هستند. در حقیقت زمانی که به آن‌ها در مورد داستانی بودن خاطرات و غیرواقعی بودن آن‌ها گفتیم، بیشتر آن‌ها این واقعیت را انکار کردند. دلیل این اتفاق می‌تواند پیچیدگی سیستم یادآوری خاطرات باشد و تا زمانی که ما به سن 5 تا 6 سالگی نرسیده باشیم نمی‌توانیم درک درست از محیط اطراف همانند آنچه که بزرگ‌سالان دارند، داشته باشیم و اغلب خاطرات مربوط به سنین پایین‌تر ساختگی و غیر قابل اعتماد هستند.

سخن پایانی

برای اطلاع بیشتر از مقالات علمی با پلازا همراه بمانید، شما همچنین می‌توانید در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.