برای خداحافظی با رابط کاربری گرافیکی بین نرم‌افزار و سخت‌افزار گرافیکی OpenGL روی سیستم‌عامل‌های macOS اپل خودتان را آماده کرده و به رابط کاربری جدید که شاید متال (Metal) پیشرفته‌تر باشد، سلام کنید.
کنفرانس WWDC امسال برای توسعه‌دهندگان اپل خوشحال کننده بود، این در حالی است که توسعه‌دهندگان گرافیکی بعد از کنفرانس با اخم‌های درهم فرو رفته سالن را ترک کردند. اپل در مراسم اعلام کرد که نرم‌افزار استاندارد باز جهانی OpenGL که عصای دست سازندگان نرم‌افزارهای گرافیکی دو و سه بعدی است، در آپدیت جدید macOS موهاوی از پشتیبانی اپل خارج خواهد شد و به جای آن، جایگزینی مناسب تا پایان امسال عرضه خواهد شد.
اگر شما تا کنون بازی ویدیوی را روی سیستم‌عامل macOS تجربه کرده باشید، به لطف وجود OpenGL بوده است. از دیگر مزایای وجود این رابط کاربری، استفاده از آن باعث می‌شد که زمان اجرای بازی‌ها نسبت به سیستم‌عامل‌های مشابه کاهش پیدا کند. بدون وجود رابط کاربری OpenGL توسعه‌دهندگان باید منتظر باشند تا اپل رابط کاربری جدیدی که در نظر دارد را اعلام کند و آن‌ها خود را با آن تطبیق دهند.
رابط کاربری استاندارد باز OpenGL در دهه نود میلادی عرضه شد و از آن زمان تنها استاندارد باز توسعه‌دهندگان برای کارهای گرافیکی بوده است که همین ویژگی باعث، افزایش محبوبیتش در میان توسعه‌دهندگان شده است. شرکت سیلیکون گرافیکر ارائه دهنده این رابط کاربری بوده است و آن را به عنوان دستیار طراحی به کمک رایانه، واقعیت مجازی و تصویرسازی معرفی کرده است. نکته دیگری که OpenGL را از دیگر روابط کاربری متمایز می‌ساخت، تعامل آن با بیشتر سیستم‌عامل‌های پلتفرمی بود. در حال حاضر اپل می‌گوید که در نسخه آینده سیستم‌عامل macOS از اجرای نرم‌افزار OpenGL پشتیبانی نخواهد کرد و ممکن است به زودی پشتیبانی کلی خودش از این نرم‌افزار را برای دیگر سیستم‌عامل‌های خود را نیز حذف کند.
اپل در آخرین بیانات خود گفته است:
تغییرات جزئی به معنی مرگ روابط کاربری بین نرم‌افزاری و سخت‌افزاری نیست. در عوض به شما این فرصت داده خواهد شد که با یک API پیشرفته‌تر (رابط کاربری بین نرم‌افزار و سخت‌افزار) کار کنید که به زودی توسط ما به جای رابط کاربری قبل و قدیمی‌تر عرضه خواهد شد.
قطعاً اپل دوست ندارد شرکت رقیبی در حوضه فعالیت‌های او کار کند. اپل به دنبال گسترش رابط کاربری خود با عنوان متال (Metal) است که هم اکنون در سیستم‌عامل‌های آیپد و آیفون و در سیستم‌عامل‌های جدید مک بوک ها بکار می‌رود. این رابط کاربری بین سخت‌افزار و نرم‌افزار گرافیکی برای اولین بار در سال 2014 عرضه شد و مدلی پیشرفته‌تر از OpenGL است که پایه بازی‌های جدید سه بعدی کنونی می‌تواند محسوب شود. در مجموع متال را می‌توان یک نمونه قوی و پیشرفته‌تر از OpenGL دانست که اپل قصد دارد به وسیله آن، تجربه کار بار OpenGL را از ذهن توسعه‌دهندگان خود پاک کند.
این تصمیم اپل، بازخوردهای متفاوتی در دنیای توسعه‌دهندگان گرافیکی به دنبال داشت. عده‌ای به شدت مخالف این کار اپل بودند و اعلام کردند که شاید دیگر در حوضه اپل کاری انجام ندهند و عده دیگر محتاطانه‌تر سخن گفتند. چرخش ناگهانی اپل می‌تواند یک تصمیم سخت برای این شرکت بوده باشد اما بر اساس یک واقعیت بوده است. واقعیت تلخی که نشان می‌دهد رابط کاربری استاندار باز قدیمی توسعه‌دهندگان گرافیکی OpenGL قدم‌های آخر خود را برمی‌دارد و به زودی منسوخ خواهد شد. اپل بر اساس پیش‌بینی‌های خود زودتر از بقیه تصمیم خود را گرفت و از آن خارج شد.
توسعه‌دهنده گرافیکی و صاحب استارت اپ، سم لئوشن، در مصاحبه با بیزینس اینسایدر گفته است که این کار یک حرکت هوشمندانه بوده است. او معتقد است که این رابط کاربری بیشتر توسط توسعه‌دهندگان مستقل، کاربردی است ولی واقعیت این است که این تعداد از توسعه‌دهندگان در اقلیت قرار دارند و متأسفانه این اقلیت هم باید هم سو با توسعه‌دهندگان جدید که از متال استفاده می‌کنند، تغییر جهت دهند. به‌هرحال دیر یا زود این اتفاق می‌افتاد.
بسیاری از بازی‌های تیمی و اکشن، نظیر Fortnite هم اکنون هم از رابط کاربری متال برای سازگاری روی سیستم‌عامل macOS استفاده می‌کنند. این رابط کاربری توسط بسیاری از توسعه‌دهندگان به صورت غیررسمی جایگزین OpenGL شده است. مشکل بزرگ برای گروه‌های کوچک توسعه‌دهنده بازی و اقلیت‌های تولیدکننده بازی‌های گرافیکی پیش خواهد آمد که باید سعی کنند بازی‌های خود را بر اساس رابط کاربری جدید اپل که شاید متال با افزونه‌های پیشرفته‌تر باشد، سازگار کنند. تغییر همیشه در ابتدا سخت و شکننده است.
اپل همیشه آینده‌نگرانه برنامه‌ریزی کرده است و این بار هم موج مخالفت‌هایی که ممکن بود با تصمیم جدید، به راه بیافتد را پیش‌بینی کرده بود. اپل در کنفرانس توسعه‌دهندگان خود مزایای متال کنونی را نسبت به دیگر روابط کاربری گرافیکی بین نرم‌افزارها و سخت‌افزار برشمرد تا توسعه‌دهندگان در مورد تصمیم اپل، با دید وسیع‌تری نظر دهند.
اپل در این مورد گفت:
توسعه‌دهندگان جدیدمان باید بتوانند از متال به جای رابط کاربری استاندارد باز کنونی OpenGL استفاده کنند. متال هیچ وابستگی به گذشته و روابط کاربری قدیمی ندارد و هر روز به‌روز می‌شود، این رابط کاربری می‌تواند با آخرین پردازنده‌های گرافیکی دنیا هماهنگ شود و به توسعه‌دهندگان اجازه دهد که به‌روز باشند.
بسیاری از توسعه‌دهندگان بزرگ گرافیکی با گفته‌های اپل موافق بودند. لئوشن در ادامه گفته‌های خودش به مجله بیزینس اینسایدر گفت:
تجربه به من می‌گوید که می‌توانم بازی را بر اساس متال طراحی کنم که روی ایفون؛ ایپد اجرا شود و بدون هیچ تغییر ساختاری شدید روی مک بوک هم قابل اجرا خواهد بود. این فقط گوشه‌ای از کاری است که متال می‌تواند انجام دهد. برای دیگر زمینه‌های حرفه‌ای هم متال کاربردی‌تر از OpenGL عمل می‌کند.
اپل مدت زمان مشخصی برای تغییر کاربری از OpenGL به متال برای توسعه‌دهندگان داده است و بعد از این مدت دیگر پشتیبانی از OpenGL متوقف خواهد شد. بر اساس نظر کارشناسان، اپل بر روی متال و رابط کاربری جدیدی که می‌خواهد ارائه دهد، ابزارهای کمکی قرار خواهد داد تا توسعه‌دهندگان برای تغییر مسیر ناگهانیش از رابط کاربری گرافیکی قدیمی به جدید دچار مشکل حادی نشوند. در نهایت این حرکت اپل می‌تواند تأثیر عمیقی بر روی توسعه‌دهندگان بازی روی سیستم‌عامل macOS داشته باشد.
با اینکه بیشتر کسانی که از این جریان آگاهی کاملی ندارند، تصور می‌کنند که توسعه‌دهندگان گرافیکی روی اپل مگر چند نفر هستند یا چه بازی‌هایی با استفاده از سیستم‌عامل‌های اپل ساخته شده است! برای اطلاع این عزیزان باید گفت که بازی‌های پرطرفداری مانند Diablo III روی سیستم‌عامل macOS طراحی و توسعه داده شده است که مسلماً رابط کاربری گرافیکی مناسبی برایش باید وجود داشته باشد. کاربران و توسعه‌دهندگان اپل، از اینکه اپل هیچ وقت مثل تولیدکنندگان لپ‌تاپ‌های پایه ویندوزی گرافیک‌های قوی برای لپ‌تاپ‌هایش استفاده نمی‌کند، شاکی نبودند و آن را جزئی از اصالت اپل می‌دانند.
اما نکته دیگری هم وجود دارد، بیشتر بازی‌های پرفروش اپل، توسط تیم‌های کوچک ساخته شده‌اند، تیم‌هایی که پایه کار گرافیکی آن‌ها و رابط کاربری که از آن استفاده می‌کردند، مسلماً OpenGL بود. بیشتر نارضایتی‌ها نیز از سوی این توسعه‌دهندگان به وجود آمده است. این گروه همان اقلیتی است که اپل آن‌ها را مجبور خواهد کرد با رابط کاربری جدید ارتباط برقرار کنند. تعداد این توسعه‌دهندگان کم نیست و اگر به ده بازی پرفروش مخصوص macO نگاهی بی اندازید، اکثریت آن‌ها به اقلیت خواهد چربید.
با کنار رفتن OpenGL و وارد شدن رقیب مدرن‌تر بر روی سیستم‌عامل‌های macOS، این توسعه‌دهندگان که در اقلیت قرار دارند، مدت‌زمانی را برای تغییر روابط کاربری خود لازم خواهند داشت. این تغییرات در روابط کاربری برای مدتی هرچند کوتاه دنیای بازی و گیمرهای پایه macOS را دچار تزلزل خواهد کرد؛ اما مسلماً گام بعدی که اپل برداشته است بسیار برای آن‌ها لذت‌بخش خواهد بود. این درحالی است که باز هم اپل در تصمیم‌گیری خودش موفق و متفاوت عمل کرد.