حتما بارها برای شما هم پیش آمده است که از یک اپلیکیشن خوشتان بیاید ولی در عین حال آن را در سیستم عامل دستگاه خود نداشته باشید. حالا گوگل دارد سیستم عامل را با ترکیب هوش مصنوعی و جستجو جایگزین میکند.
هنگامی که از سیستم عامل یا همان OS سخن گفته میشود، مردمی که دانش کمی از فناوری دارند احتمالا به یاد ویندوز، مک او اس (OS X)، لینوکس، اندروید و iOS میافتند. برای بقیه کاربران دنیای کامپیوتر، سیستم عامل به زبان ساده چیزی است که اپلیکیشن های آن ها را اجرا میکند و اسناد و عکسها را نشان میدهد و آن ها را به اینترنت میبرد. به نظر میرسد که گوگل البته با توجه ویژه به تعریف آخری از سیستم عامل، دارد به سمت چنین تعریفی از سیستم عامل گام بر میدارد. و چنین چیزی با جا به جا کردن همه چیز توسط یک نوار جستجو و یک سیستم هوش مصنوعی که همیشه شنواست در حال شکلگیری است.
کم کردن نقش اپلیکیشن ها
گوگل همواره در حال کمتر کردن نقش اپلیکیشنها بوده است. این مطلب ممکن است کمی خندهدار به نظر برسد چرا که گوگل خود یکی از بزرگترین توسعهدهندگان پلتفرم برای اپلیکیشنها به شمار میرود. اما جهت گیری خود گوگل این را نشان میدهد. اپیکیشنهای گوگل جوری ارائه میشوند که خیلی به فضای اینترنت و خدمات وابسته هستند یا به قول بچههای امروزی اپلیکیشنهایش در فضای ابری هستند. گوگل تقریبا هر سال یک قابلیت را ارايه میکند که تمرکز را از روی اپلیکیشنها گرفته و بیشتر به روی خدمات، مطالب کوتاه و تعاملات آنی میبرد. در اینجا چند. نمونه از نشانههای این جهت گیری را میآوریم:
نمایه سازی اپلیکیشن
در سال ۲۰۱۶ گوگل ایده نمایهسازی اپلیکیشنها را معرفی کرد. این کار به سرویس جستجوی گوگل اساسا این امکان را میدهد که به میان مطالب ارائه شده توسط اپلیکیشن برود تا کاربران هنگامی که داخل گوگل جستجو میکنند به مطالب درون اپلیکیشن هدایت شوند. هرچند این کار نیازمند این است که اپلیکیشن مورد نظر نصب شده باشد، نمایه دار کردن اپلیکیشن، در تئوری، برای کاربران این انعطاف پذیری را ایجاد میکند که از جستجوی گوگل استفاده کنند و بدانند که اگر اپلیکیشنی در مورد آن چه که جستجو میکنند وجود داشته باشد نتایج جستجو ی گوگل آن ها را نیز برایشان به نمایش در خواهد آورد.
اپلیکیشن های آنی
نمایه دار کردن اپلیکیشن ها نیازمند این است که آن اپلیکیشن ها پیش از اجرا روی دستگاه نصب شده باشند. در مقابل، اپلیکیشنهای آنی گوگل پلی حتی چیزی را نصب هم نمیکنند، این قابلیت به شما اجازه میدهد که یک اپلیکیشن یا حتی بازی را پیش از نصب آن یا خرید آن آزمایش کنید. فکرش را بکنید در جستجوی گوکل، فروشگاه پلی یا حتی شبکه هلی اجتماعی شما میتوانید در یک محیط دمو مانند اپلیکیشن یا بازی مورد نظر خود را اجرا کنید. هرچند این قابلیت در ابتدا برای اهداف آزمایشی بود اما این قابلیت به کاربران امکان میدهد که اپلیکیشن خود را تنها با یک جستجو در گوگل تعیین کنند.
اعمال و برش ها Actions and Slices
امسال در کنفرانس Google I/O، گوگل از امکان جدید Actions and Slices (اعمال و برش ها) را رونمایی کرد. این دو قابلیت از قابلیت نمایهدار کردن و اپلیکیشنهای آنی تبعیت میکنند و در آن مطالب آماده میشوند و در واقع، کارها را مستقیما از جستجو، فروشگاه پلی یا حتی دستیار گوگل انجام میدهند. اعمال یا Actions، دسترسی آنی به مطالب جزیی در یک اپلیکیشن را فراهم میکنند و برش ها با نام Slices در واقع در یک جستجو، محیط کاربری مرتبط با اپلیکیشن را القا میکنند. اعمال و برش ها همچنین نیاز دارند که اپلیکیشن ها روی دستگاه نصب شده باشند اما در روش جدید اپلیکیشن ها خودشان ظاهر نمیشوند. مگر اینکه صراحتا اجرا شوند.
دستیار صوتی
و البته پس از همه اینها دستیار صوتی را داریم. دستیار صوتی بیش از اینکه نسخه صوتی جستجوی گوگل باشد، دستیار مجازی مجهز به هوش مصنوعی هم دریچهای به تقریبا هر چیزی در گروه خودش هست و هم یک مرکز کنترل برای خانه و گوشی هوشمند شما. این دستیار میتواند در اینترنت بگردد، گوشی شما را کنترل کند، و به زودی احتمالا میتواند اپلیکیشنها را هم کنترل کند. هرچند در آینده گوگل، به این مورد آخر نیازی نخواهید داشت.
جستجو محور، بیگانه با سیستم عامل
شاید به جز چند اپلیکیشن که برای خلق محتوا طراحی شدهاند، بیشتر تعاملات کاربران با گوشیهای هوشمند و کامپیوترها حول مطالب و محتوایی میگردد که در فضای ابری بوده یا دست کم از فضای ابری قابل دسترسی هستند. آنها میگویند محتوا پادشاه است و وفاداری کاربر به اپلیکیشن ها اغلب به خاطر این است که آن اپلیکیشن ها محتوا مورد درخواست را برای او فراهم میسازند.
گوگل مدت هاست که این ذکر مورد را در قلب خود نگه داشته است. محیط کاربری مینیمالیستیاش که به سادگی و تنها با نوار جستجو نشان داده میشود، برای این طراحی شده است که فراتر از راه مطالب برود. همان طور که اپلیکیشن های نامناسب شما را به محتوا و یا مطلب دلخواهتان نمیرسانند، خود اپلیکیشنها هم یک لایه اضافه بین شما و مطلبی که میخواهید به آن برسید ایجاد میکنند.
برای گوگل، جستجو چه از طریق گفتاری باشد و چه از طریق تایپ کردن و نوشتن متن سر راست ترین راه برای رسیدن به مطلب مورد نظر است. آیا میخواهید یک واحد پولی را به واحدی دیگر تبدیل کنید؟ چرا میخواهید خودتان را اذیت کنید و دنبال اپلیکیشن بگردید وقتی که می توانید تنها با یک حستجوی ساده از صفحه نمایشگر اندروید P گوشیتان به نتیجه برسید. آیا نیاز دارید روی متنی که هقته پیش روی آن کار کردید و کنارش گذاشتید کار کنید؟ چرا میخواهید خود را آزار دهید و دنبال یک اپلیکیشن ویرایش متن بگردید وقتی که میتوانید صرفا به جستجوی متن بپردازید و از همان جا آن را ویرایشش کنید؟
البته هنگامی که محتواها زیاد میشوند یک جستجوی ساده میتواند به اندازه پیدا کردن یک سوزن در میان یک پشته علف سخت باشد. به همین دلیل است که گوگل در حال توسعه هر چه بیشتر هوش مصنوعی است تا مطمئن شود که شما مرتبط ترین نتایج را پس از جستجو خواهید یافت. یا حتی بهتر اصلا نیاز نداشته باشید که حستجو کنید. اگر گوشی بداند که شما به چه جیز، چه زمانی و در کجا نیاز دارید.
گوگل با قرار دادن جستجو و هوش مصنوعی در مرکز و کانون اکوسیستم خود، در حال رها کردن خود از وابستگی به سیستم عامل یا یک پلتفرم خاص با ترکیبی از این دو مورد است.بنابراین شما نباید نگران باشید که اپلیکیشن مورد علاقه شما آیا در پلتفرم اندروید تعریف شده است یا iOS، روی ویندوز یا مک او اس. تنها کافی است که چیزی را که میخواهید جستجو کنید و مطلب درخواستی شما درست کنار دستتتان خواهد بود. پس جای شگفتی ندارد که چرا گوگل نوار جستجو را در قلب سیستم عامل کروم، اندروید و البته فوشیا او اس (Fuchsia OS) قرار داده است.
یک سفر دراز
چنین ساز و کاری با قرار دادن موتور جستجو و هوش مصنوعی در کانون و مرکز کار و حذف وابستگی به سیستم برای گوگل ساده نخواهد بود و به زودی رخ نمیدهد. برای یک توسعه دهنده داشتن یک اپلیکیشن موبایل در حکم گاو شیرده است و حذف اپلیکیشن ها مقاومت زیادی را از سوی توسعه دهندگان که بازار نسبتا متعادل مالی را با فروش اپلیکیشن های خود پیدا کردهاند به همراه خواهد داشت.
اما صنعت در حال حرکت به سوی جایگزینی هر چه بیشتر اپلیکیشن ها با خدمات است. اپلیکیشن ها به ویژه اپلیکیشن های بزرگ، در حال تبدیل شدن هر چه بیشتر به ویندوز هستند. البته همواره اپلیکیشن هایی وجود خواهند داشت که برای حقوق خود ایستادگی کنند اما باید پذیرفت که بیشتر پول به عنوان مثال از ناحیه اشتراک ها و تبلیغات به دست میآید.
با این همه، بزرگترین سد در جلوی راه آینده گوگل گرفتاری های مربوط به مسائل محرمانگی و کنترل اطلاعات است. این سیستم عامل «جستجو محور» نیازمند این است که همه اطلاعات از مجرای گوگل عبور کنند یا دست کم توسط گوگل پردازش شوند.نه مشتری ها و نه کمپانی ها از این خشنود نخواهند شد که این همه اطلاعات و قدرت کنترل را در اختیار گوگل قرار دهند، به ویژه رویدادهای اخیر که محرمانگی اطلاعات کاربران را دوباره زیر میکروسکوپ قرار دادهاند. اما در طی چند سال، هیچ گونه اطلاعاتی وجود نخواهند داشت که توسط گوگل نمایه دار نشده باشند.