انواع مختلف کارت حافظه کدامند و چه تفاوتی دارند؟

انواع کارت حافظه چیست؟ این مموری کارت‌ها در چه مواردی با هم تفاوت دارند؟ سرعت انواع SD کارت چطور مشخص می‌شود؟ بهترین برند‌های تولید کننده انواع مموری کار کدامند؟ در این مقاله از پلازا می‌خواهیم پاسخ این موارد را با هم بررسی کنیم.

با دیجیتال شدن زندگی ما و استفاده از بستر‌های کامپیوتری و هوشمند، نیاز به رسانه‌های ذخیره سازی که بتوانند اطلاعات مختلف را برای ما ذخیره سازی کنند، روز به روز بیشتر می‌شود. انواع مختلفی از این رسانه‌ها با کاربرد‌های مختلف وجود دارد که هر یک ویژگی‌های خاص خود را ارائه می‌کنند. در این خصوص باید گفت کارت حافظه به عنوان یکی از بهترین، دم دستی ترین و پرکاربردترین انواع این رسانه‌ها معرفی می‌شود. قطعات کوچکی که می‌توانند در طیف عظیمی از کاربرد‌ها مورد استفاده قرار بگیرند و با قیمتی مناسب فضای ذخیره سازی خوبی را به ما می‌دهند. در ادامه قبل از اینکه به سراغ بررسی انواع کارت حافظه برویم، بهتر است یک بار اینکه اصلا این رسانه چیست، کمی صحبت کنیم.

فهرست مطالب:

کارت حافظه؛ یک رسانه ذخیره سازی پر کاربرد

اگر بخواهیم ساده ترین تعریف ممکن را از SD Card ارائه دهیم باید بگوییم: یک رسانه ذخیره سازی کوچک، با کاربرد و ویژگی‌های خاص است که می‌تواند داده‌های ما را نگهداری کرده و در بستر‌های مختلفی به کار گرفته شود. کارت‌های حافظه در انواع مختلف و با ظرفیت‌های متفاوت تولید می‌شوند و در دستگاه‌های مختلفی مانند دوربین‌های دیجیتال، تلفن‌های همراه، تبلت ها، لپ تاپ‌ها و حتی کنسول‌های بازی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اولین نسخه از انواع کارت حافظه در سال ۱۹۹۴ توسط شرکت سن دیسک (SanDisk) معرفی شد. این کارت‌ها که به نام PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) شناخته می‌شدند، برای استفاده در لپ تاپ‌ها طراحی شده بودند. هدف اصلی از ساخت این کارت ها، ارائه یک راه حل قابل حمل و کم حجم برای ذخیره سازی داده‌ها در دستگاه‌های کامپیوتری بود. کارت‌های PCMCIA به سرعت در بین کاربران محبوب شدند و به ویژه در برنامه نویسی و عکاسی دیجیتال مورد استفاده قرار گرفتند. این فناوری به تدریج توسعه یافت و به انواع مختلفی از کارت‌های حافظه منجر شد که امروزه در دسترس ما هستند.

با توجه به پیشرفت‌های روزافزون در فناوری، کارت‌های حافظه نیز به طور مداوم بهبود یافته و با ظرفیت‌های بیشتر و سرعت‌های بالاتر عرضه می‌شوند. امروزه انواع مختلفی از کارت‌های حافظه با استانداردهای متفاوت وجود دارند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه این مقاله به بررسی این انواع مختلف و ویژگی‌های آن‌ها پرداخته خواهد شد تا خوانندگان بتوانند اطلاعات جامع تری در این زمینه کسب کنند.

انواع کارت حافظه کدامند

تنوع انواع کارت‌های حافظه ناشی از نیازهای مختلف کاربران و دستگاه‌های الکترونیکی است. هر دستگاه، بسته به کاربرد و محدودیت‌های طراحی، نیاز به یک نوع خاص از کارت حافظه دارد که با سرعت، ظرفیت و ابعاد مناسب، عملکرد بهینه را ارائه دهد. به عنوان مثال، دوربین‌های دیجیتال حرفه ای به کارت‌های حافظه ای با سرعت بالای نوشتن نیاز دارند تا بتوانند تصاویر با رزولوشن بالا و ویدیوهای با کیفیت را به صورت پیوسته ذخیره کنند، در حالی که تلفن‌های همراه به کارت‌هایی با ابعاد کوچک و ظرفیت بالا برای ذخیره سازی داده‌های روزمره و اپلیکیشن‌ها نیاز دارند که باید از نظر قیمت نیز مناسب باشند. این تفاوت‌ها باعث شده اند که تولیدکنندگان کارت‌های حافظه انواع مختلفی از این محصولات را طراحی و عرضه کنند.

معیارهای اصلی در طراحی و تولید کارت‌های حافظه شامل ظرفیت ذخیره سازی، سرعت خواندن و نوشتن، ابعاد فیزیکی و نوع اتصال به دستگاه است. در ادامه با توجه به این موارد مهمترین انواع کارت حافظه و ویژگی‌های هر یک را بررسی خواهیم کرد.

کارت‌های حافظه اس دی

کارت حافظه SD یا Secure Digital، یکی از پرکاربردترین انواع کارت‌های حافظه است که به طور گسترده در دستگاه‌های الکترونیکی مختلف به عنوان یک رسانه ذخیره سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کارت‌ها به دلیل ابعاد کوچک، ظرفیت‌های متنوع و قابلیت اطمینان بالا محبوبیت زیادی پیدا کرده اند . کارت‌های SD اولین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های سن دیسک، پاناسونیک و توشیبا معرفی و به سرعت به استانداردی برای ذخیره سازی اطلاعات در دستگاه‌های مختلف تبدیل شدند.

کارت‌های حافظه SD به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:

• کارت‌های SD Standard: این نسخه ابتدایی کارت‌های SD است که ظرفیت آن‌ها معمولاً تا ۲ گیگابایت است. این کارت‌ها بیشتر در دستگاه‌های قدیمی تر استفاده می‌شدند.
• کارت‌های SDHC: این مورد از انواع کارت حافظه SD که ویژگی اصلی آن High Capacity و ظرفیت بالای آن است معمولاً بین ۴ تا ۳۲ گیگابایت هستند. این کارت‌ها برای دستگاه‌هایی که نیاز به فضای ذخیره سازی بیشتری دارند، مناسبند.
• کارت‌های SDXC: کارت‌های Secure Digital eXtended Capacity کارت‌هایی با ویژگی افزایش فضای بیشتر نسبت به موارد قبلی بوده و می‌توانند تا ۲ ترابایت اطلاعات را ذخیره کنند. استفاده از این کارت‌ها صرفا برای دوربین‌های فیلمبرداری حرفه ای است و هزینه بالایی دارند.
• کارت‌های استاندارد UHS: این کارت‌های حرفه ای که با استاندارد Ultra High Speed تولید می‌شوند، برای کاربرانی که نیاز به سرعت‌های بسیار بالا در انتقال داده‌ها دارند طراحی شده اند. این انواع کارت حافظه به ویژه برای ضبط ویدیوهای 4K و عکاسی پیوسته بسیار مناسب هستند. در بخش‌های بعدی در مورد سرعت این کمارت‌ها مفصل صحبت می‌کنیم.
• کارت‌های SDUC: این نوع کارت که Secure Digital Ultra Capacity نام دارد جدیدترین نوع کارت‌های SD بوده که ظرفیت آنها می‌تواند به 128 ترابایت برسد. این کارت‌ها هنوز به صورت گسترده در بازار موجود نیستند و در مرحله توسعه می‌باشند، اما برای کاربرد‌های آینده با حجم بالا طراحی شده اند.

کارت حافظه میکرو اس دی

کارت حافظه microSD یکی از کوچکترین و محبوب ترین انواع کارت حافظه است که عموما در دستگاه‌های الکترونیکی قابل حمل مانند تلفن‌های همراه، تبلت ها، دوربین‌های اکشن و دستگاه‌های GPS استفاده می‌شود. کارت‌های microSD با توجه به اندازه کوچک خود، امکانات ذخیره سازی بسیار بالایی را در دستگاه‌هایی که فضای داخلی محدودی دارند، فراهم می‌کنند. این کارت‌ها در سال ۲۰۰۵ توسط شرکت SanDisk معرفی شدند و به دلیل ابعاد مینیاتوری خود به سرعت جایگزین کارت‌های حافظه بزرگتر در دستگاه‌های کوچک شدند.

کارت‌های microSD علاوه بر ابعاد کوچک، از قابلیت‌هایی مانند مقاومت در برابر آب، ضربه و اشعه‌های ایکس برخوردارند که آن‌ها را برای استفاده در شرایط سخت محیطی مناسب می‌کند. این کارت‌ها به دلیل سازگاری با تبدیل‌های SD نیز قابلیت استفاده در دستگاه‌های با اسلات‌های استاندارد SD را دارند که این ویژگی آن‌ها را برای کاربران مختلف بسیار انعطاف پذیر و کاربردی کرده است. این کار به کمک یک پیوند دهنده که ان را به نام خشاب رم می‌شناسیم انجام می‌شود. با توجه به این ویژگی ها، کارت‌های microSD به یکی از پرکاربردترین انواع کارت‌های حافظه در دستگاه‌های مدرن تبدیل شده اند.

کارت حافظه CF

کارت حافظه CF یا CompactFlash یکی از قدیمی ترین و با دوام ترین انواع کارت‌های حافظه است که در سال ۱۹۹۴ توسط شرکت سن دیسک معرفی شد. این کارت‌ها در ابتدا به عنوان یکی از اصلی ترین راه حل‌های ذخیره سازی برای دوربین‌های دیجیتال حرفه ای و دستگاه‌های الکترونیکی دیگر طراحی شدند. کارت‌های CF از لحاظ فیزیکی بزرگتر از کارت‌های حافظه SD و microSD هستند، اما به دلیل ظرفیت بالای ذخیره سازی و سرعت انتقال داده سریع، به ویژه در دوران اولیه عکاسی دیجیتال بسیار محبوب بودند.

یکی از ویژگی‌های برجسته کارت‌های CF، دوام و استحکام بالای آن‌ها است. این کارت‌ها به دلیل استفاده از یک بدنه محکم و مقاومت در برابر شرایط محیطی دشوار مانند گرد و غبار، ضربه و حتی نوسانات دما، به گزینه ای ایده آل برای عکاسان حرفه ای تبدیل شده اند. کارت‌های CF همچنان در بسیاری از دوربین‌های دیجیتال حرفه ای، دوربین‌های فیلمبرداری، دستگاه‌های صنعتی و دستگاه‌های پزشکی که به ذخیره سازی قابل اعتماد نیاز دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

هرچند که با پیشرفت تکنولوژی و ظهور استانداردهای جدیدتر مانند XQD و CFexpress، استفاده از کارت‌های CF کاهش یافته است، اما این مورد از انواع کارت حافظه همچنان در برخی کاربردهای خاص جایگاه خود را حفظ کرده است. کارت‌های حافظه CompactFlash (CF) به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند:

• کارت حافظه CF Type I: این نوع کارت‌های CF با ضخامت ۳.۳ میلیمتر، اولین نسخه استاندارد CompactFlash هستند. CF Type I به طور گسترده در دوربین‌های دیجیتال، دستگاه‌های ضبط صدا و برخی دستگاه‌های صنعتی استفاده می‌شود و به دلیل اندازه مناسب و دوام بالا از بهترین‌ها به حساب می‌آید.
• کارت حافظه CF Type II: این نسخه از کارت‌های CF ضخامت بیشتری دارد (۵ میلی متر) و به همین دلیل قابلیت پشتیبانی از ظرفیت‌های بالاتر را ارائه می‌دهد. این نوع کارت‌ها بیشتر برای کاربردهای خاص مانند ذخیره سازی داده‌های حجیم در دستگاه‌های صنعتی و حرفه ای استفاده می‌شوند.
• کارت حافظه Cfast: نوع پیشرفته تر کارت‌های CF است که برای بهره برداری از سرعت‌های بسیار بالاتر در انتقال داده‌ها طراحی شده است. این کارت‌ها بیشتر در دوربین‌های فیلمبرداری حرفه ای و سایر دستگاه‌هایی که به سرعت نوشتن و خواندن بالا نیاز دارند به کار گرفته می‌شود.
• کارت حافظه CFexpress: جدیدترین نسل کارت‌های CF که با استفاده از رابط PCIe و NVMe به سرعت‌های بسیار بالا (تا چند گیگابایت بر ثانیه) دست پیدا می‌کنند. این کارت‌ها برای ضبط ویدیوهای 4K و 8K و کاربردهای نیازمند سرعت‌های بسیار بالا ایده آل هستند.

کارت‌های حافظه XQD

کارت‌های حافظه XQD از انواع کارت حافظه سرعت بالا هستند که برای اولین بار توسط شرکت‌های سونی و نیکون در اوایل دهه ۲۰۱۰ میلادی معرفی شدند. این کارت‌ها با استفاده از رابط PCIe  طراحی شده اند که به آنها امکان انتقال داده با سرعت بسیار بالا را می‌دهد. کارت‌های XQD به عنوان جایگزینی برای کارت‌های CompactFlash (CF) به بازار عرضه شدند و به ویژه در دستگاه‌هایی که نیاز به سرعت بالا و قابلیت اطمینان در انتقال داده دارند، مورد استقبال قرار گرفتند. طراحی مقاوم این کارت ها، آن‌ها را در برابر ضربه، لرزش و شرایط سخت محیطی بسیار مقاوم کرده است.

یکی از کاربردهای اصلی کارت‌های XQD در دوربین‌های دیجیتال حرفه ای، به ویژه دوربین‌های DSLR و بدون آینه (Mirrorless) با رزولوشن بالا و قابلیت فیلمبرداری 4K و 8K است. این کارت‌ها به دلیل سرعت بالای نوشتن، امکان عکاسی پیاپی با فرکانس بالا را فراهم می‌کنند و از آنجا که می‌توانند حجم زیادی از داده‌ها را به سرعت ذخیره کنند، برای عکاسان حرفه ای که به طور مداوم با فایل‌های حجیم سر و کار دارند، بسیار مناسب هستند. این مورد از انواع کارت حافظه می‌توانند در دستگاه‌های صنعتی و پزشکی که نیاز به ذخیره سازی سریع و ایمن داده‌ها دارند نیز مورد استفاده قرار گیرند.

با وجود مزایای زیاد کارت‌های XQD، استفاده از آنها به دستگاه‌های خاصی محدود است که از این نوع کارت پشتیبانی می‌کنند. به ویژه در دوربین‌های نیکون و برخی از دوربین‌های سونی، این کارت‌ها به عنوان استاندارد ذخیره سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، با ظهور تکنولوژی‌های جدیدتر مانند کارت‌های CFexpress که از رابط مشابهی استفاده می‌کنند اما سرعت و قابلیت‌های بهتری ارائه می‌دهند، کارت‌های XQD در حال حاضر در مسیری هستند که ممکن است به تدریج با نسل جدیدتر کارت‌های حافظه جایگزین شده و به فراموشی سپرده شوند.

سرعت کارت‌های حافظه و معیار اندازه گیری آنها

تا اینجا انواع کارت حافظه رنگارنگ و مختلفی را دیدیم و با اسامی زیادی آشنا شدیم، اما وقتی به سراغ انتخاب و خرید یک کارت حافظه برویم، باز هم ممکن است اصطلاحاتی به گوش ما بخورد که آنها را نشنیده ایم. یکی از مهمترین این موارد کلاس‌ها و معیار‌های اندازه گیری سرعت انواع کارت حافظه است که در این بخش می‌خواهیم به سراغ آن برویم سرعت انواع کارت حافظه یکی از عوامل کلیدی در عملکرد و انتخاب کارت مناسب برای نیازهای مختلف است. این معیار معمولاً به دو صورت معرفی می‌شود:

• سرعت خواندن: مربوط به سرعتی است که داده‌های می‌تواند از کارت حافظه ما خارج شود و در سیستم‌هایی که نیاز دارند مورد استفاده قرار بگیرد.
• سرعت نوشتن: این مورد مربوط به میزان سرعتی است که داده‌ها می‌توانند روی انواع کارت حافظه ذخیره سازی شوند.

این سرعت‌ها به ویژه در دستگاه‌هایی که نیاز به پردازش داده‌های حجیم دارند، مانند دوربین‌های دیجیتال با رزولوشن بالا یا دستگاه‌های ضبط ویدیو، اهمیت زیادی دارد. برای اندازه گیری سرعت کارت ها، معمولاً واحدهایی مانند مگابایت بر ثانیه (MB/s) استفاده می‌شود و کارت‌های با سرعت بالاتر به طور کلی عملکرد بهتری را در پردازش سریع داده‌ها ارائه می‌دهند.

انواع کارت حافظه بر اساس سرعت‌های مختلف به کلاس‌های استانداردی تقسیم می‌شوند که هر کلاس حداقل سرعت نوشتن خاصی را تضمین می‌کند. این کلاس‌ها به کاربران کمک می‌کنند تا کارت‌های مناسب برای نیازهای خاص خود را انتخاب کنند. اگر روی انواع کارت حافظه را نگاه کنید، می‌توانید یک عدد که داخل یک C بزرگ (یک نیم دایره)مانند تصویر زیر نوشته شده است را ببینید، این همان کلاس سرعت رم شما خواهد بود:

اگر بخواهیم تمامی این کلاس‌ها را معرفی کنیم، یک لیست طولانی و غیر کاربردی خواهیم داشت. اما معرفی برخی از این کلاس‌ها که به عنوان کلاس‌های استاندارد شناخته می‌شوند خالی از لطف نیست:

• کلاس ۲ (C2): حداقل سرعت نوشتن در اینجا ۲ مگابایت بر ثانیه است که کاربرد خاصی ندارند. این کارت‌ها که به نوعی از رده خارج حساب می‌شوند.
• کلاس ۴ (C4): این کارت‌ها با سرعت نوشتن حداقل ۴ مگابایت بر ثانیه برای کارهایی مانند ضبط ویدیوهای HD و برخی کاربردهای عکاسی با سرعت متوسط مناسب هستند. این کارت‌ها معمولاً برای استفاده در تلفن‌های همراه و دوربین‌های دیجیتال با نیازهای متوسط استفاده می‌شوند.
• کلاس ۶ (C6): انواع کارت حافظه از این کلاس با سرعت نوشتن حداقل ۶ مگابایت بر ثانیه سرعت بالاتری نسبت به کلاس‌های پایین تر دارند و برای ضبط ویدیوهای HD با کیفیت بالا و عکاسی پیاپی بهتر عمل می‌کنند.
• کلاس ۱۰ (C10): این مورد از انواع کارت حافظه با سرعت حداقلی ۱۰ مگابایت می‌تواند یک کار خوب و بروز باشد که برای ضبط ویدیوهای Full HD و 4K و همچنین عکاسی حرفه ای مناسب هستند. کارت‌های کلاس ۱۰ به دلیل سرعت بالای نوشتن، عملکرد بهتری در شرایطی که نیاز به پردازش داده‌های حجیم است، ارائه می‌دهند.
• کلاس حرفه ای UHS-I: این کلاس که Ultra High Speed I نام دارد با سرعت نوشتن بین ۱۰ تا ۱۰۴ مگابایت کار می‌کند. این کارت‌ها مناسب برای ضبط ویدیوهای Full HD و کاربردهای ویدیوی 4K هستند.
• کلاس حرفه ای UHS-II: این کلاس که تکامل یافته USH-I است می‌تواند سرعت نوشتن ۱۰ تا ۳۱۲۱ مگابایت را فراهم کند. این نوع کارت نیز برای کاربرد‌های ویدئویی مناسب است و می‌تواند تا کیفیت 8K را به صورت کامل هندل کند.
• کلاس حرفه ای UHS-III: این کارت‌ها از سرعت ۳۰ تا ۶۲۴ مگابایت بر ثانیه را در اختیار ما می‌گذارند و به عنوان پیشرفته ترین کلاس، برای کاربردهای حرفه ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بهترین تولید کنندگان انواع کارت حافظه

در بازار کارت‌های حافظه برند‌های مختلفی فعالیت دارند و هر یک محصولاتی رنگارنگ را ارائه می‌کنند و تبلیغات نیز در این حوزه دخیل است. در این بخش از مقاله می‌خواهیم به تولید کنندگان اصلی و سطح بالایی که می‌توانند بهترین‌ها را در اختیار ما بگذارند بپردازیم و مهمترین موارد را از بین آنها معرفی کنیم.

• سن دیسک (SanDisk): سن دیسک یکی از پیشروترین برندها در صنعت کارت‌های حافظه است که محصولات آن به دلیل سرعت بالا، ظرفیت‌های متنوع و دوام عالی شناخته می‌شود. این برند به ویژه با کارت‌های microSD و SD خود در بین کاربران محبوب است و گزینه‌های مناسبی برای عکاسان و فیلمبرداران حرفه ای ارائه می‌دهد.
• سامسونگ (Samsung): سامسونگ به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان حافظه‌های فلش و کارت‌های microSD در جهان شناخته می‌شود. محصولات این برند به دلیل سرعت بالا، قابلیت اطمینان و فناوری‌های پیشرفته، به ویژه در زمینه کارت‌های microSD با ظرفیت‌های بالا و سرعت‌های بالا، بسیار محبوب هستند.
• کینگستون (Kingston): کینگستون به عنوان یکی از برند‌های معتبر در تولید رم ها، کارت‌های حافظه و حافظه‌های جانبی، با محصولات خود در بازار کارت‌های SD و microSD شناخته می‌شود. این برند به خاطر کیفیت بالا و قیمت مناسب محصولاتش در میان کاربران حرفه ای و عمومی جایگاه ویژه ای دارد.

البته برند‌های خوب دیگری مانند Lexar، Adata و همینطور Transcend نیز در بازار تولید انواع کارت حافظه نقش پررنگی دارند و محصولات خوبی را روانه بازار کرده اند.

نتیجه گیری

انواع کارت حافظه با توجه به ظرفیت، نوع ساخت، کاربرد‌ها و سرعتی که دارند می‌تواند بسیار متفاوت باشد. انواع اصلی کارت حافظه کارت‌های SD، میکرو SD، CF و XQD هستند که هر کدام زیر شاخه‌های متنوعی داشته و می‌توانند به چند مورد تقسیم شوند. در این میان کارت‌های SD و MicroSD به عنوان رایج ترین انواع کارت حافظه در موبایل ها، دوربین ها، سیستم‌های صوتی و مواردی از این دست مورد استفاده قرار می‌گیرند. CF‌ها کارت‌هایی مقاوم و پر سرعت هستند و برای سریع و امن مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مورد کارت‌های XQD نیز باید گفت که توسعه آنها متوقف شده و جای خود را به نسل‌های جید CF داده اند. در صورتی که در مورد انواع مختلف کارت‌های حافظه نظری داشتید، خوشحال می‌شویم آن را با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.