موتور جستجوی سرچ جی پی تی یکی دیگر از ویژگی‌های حرفه ای و خوبی است که هوش مصنوعی این روز‌ها در اختیار کاربران قرار داده است. در این مقاله از پلازا قصد داریم با هم موتور جستجوی OpenAI را بررسی کرده و ببینیم که چه ویژگی‌هایی دارد.
هوش مصنوعی یکی از شاخه‌های علم کامپیوتر است که می‌توان گفت در چهار سال گذشته روند پیشرفت بسیار چشمگیری داشته و در این مدت محصولات مختلف و بسیار ایده آلی در زمینه‌های گوناگون به کاربران عرضه کرده است. شرکت‌های زیادی در این زمینه فعالیت داشته که می‌توان پرچمدار اصلی آنها را OpenAI دانست. این شرکت پروژه ای بسیار جاه طلبانه به نام موتور جستجوی SearchGPT را استارت زده است که در آن قرار است یک موتور جستجو کامل را با کمک هوش مصنوعی راه اندازی کرده و کاربران بتوانند برای جستجو‌های متعدد خود از آن استفاده کنند. در این مقاله قرار است سرچ جی پی تی و ویژگی‌هایی که دارد را بررسی کرده و ببینیم چالش‌هایی که اوپن ای آی با آنها مواجه است کدامند!
فهرست مطالب
موتور جستجوی SearchGPT چیست؟
موتورهای جستجو یکی از سرویس‌هایی هستند که می‌توان گفت تجربه کاربری اینترنت را دگرگون کرده و توانستند امکانات ایده آلی در این خصوص به کاربران معرفی کنند. این سایت‌ها که اولین نمونه از آنها گوگل بود به ما کمک می‌کنند سایت‌های مختلف مرتبط با یک موضوع را پیدا کنیم. موتور جستجوی SearchGPT هم قرار است به نحوی همین کار را انجام دهد. البته باید گفت که تفاوت‌های عمده ای بین رفتاری که ما از موتورهای جستجوی دیگر می‌شناسیم و سرچ جی پی تی وجود دارد.
این موتور جستجو قرار است توسط شرکت اوپن ای آی ارائه شود که تقریبا همه نام آن را با برنامه ChatGPT شنیده ایم. این شرکت کارهای بزرگی مانند ارائه سرویس‌های رایگان هوش مصنوعی انجام داده است و با هوش مصنوعی Sora یکی از بهترین تولید کنندگان ویدئو از روی متن را عرضه کرده که خیلی از کارشناسان را در شگفت زده کرده است. اما این بار وارد حوزه ای شده که بسیار وسیع تر از موارد قبلی است.
موتور جستجوی SearchGPT در واقع یک برنامه مبتنی بر هوش مصنوعی است که شما می‌توانید موضوعی را در آن جستجو کرده و به جای یک لیست از سایت‌های مختلف، مطلبی که هوش مصنوعی آن درک کرده و از سایت‌های معتبر استخراج کرده است را در اختیار شما قرار دهد؛ به طور مثال، وقتی قیمت یک محصول را سرچ کنید، به جای اینکه سایت‌های فروشگاهی را ببینید، موتور جستجوی SearchGPT دقیقا به شما خواهد گفت که این محصول در این بازه قیمتی قرار دارد و می‌توانید آن را از کجا خریداری کنید. این موضوع می‌تواند برای خیلی از کاربران که حوصله موارد تبلیغاتی رنگارنگی که در این سایت‌ها دیده می‌شوند را ندارند، جذاب باشد.
شما می‌توانید با مراجعه به سایت SearchGPT از نسخه آزمایشی این موتور جستجو استفاده کنید. البته باید گفت که SearchGPT فعلا در وب فارسی نمی‌تواند به ما کمکی بکند و از نظر رابط کاربری، هنوز ویژگی‌های گفته شده را ندارد.
یکی از ویژگی‌های برجسته سرچ جی پی تی همکاری با رسانه‌ها و ناشران معتبر است. این همکاری‌ها به SearchGPT اجازه می‌دهد تا اطلاعات دقیق و معتبری را ارائه دهد. البته هنوز در مورد اینکه هوش مصنوعی معیاری برای معتبر بودن یک منبع دارد یا صرفا منابعی که به آن معرفی شوند را به عنوان معتبر در نظر می‌گیرد، حرفی به میان نیامده است. در صورتی که اوپن ای آی معیار‌های خود را شفاف معرفی نکند، این مساله می‌تواند برای حریم خصوصی و اطلاعات آزاد بسیار خطرناک باشد! به این صورت که کاربران نمی‌دانند اطلاعاتی که در اینجا می‌بینند اطلاعات واقعی از سراسر وب است یا اطلاعاتی گلچین شده از ناشران به اصطلاح معتبری که اوپن ای آی می‌خواهد ما آن را ببینیم!
در حال حاضر وب سایت‌هایی مانند The Atlantic، News Corp و Financial Times به عنوان سایت‌های معتبر و همکار با موتور جستجوی SearchGPT معرفی شده و این زمینه فعالیت دارند.
رابط کاربری SearchGPT نیز به گونه ای طراحی شده است که کاربران به راحتی بتوانند به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند. به جای نمایش فهرستی از لینک ها، این موتور جستجو نتایج را دسته بندی کرده و توضیحات کوتاهی از آنها به همراه تصاویر ارائه می‌دهد. این نوع نمایش اطلاعات به کاربران کمک می‌کند تا سریع تر و آسان تر به پاسخ‌های خود برسند؛ به عنوان مثال، هنگام جستجوی اطلاعات درباره یک رویداد، توضیحات مختصری درباره هر نتیجه به همراه لینک‌های بیشتر نمایش داده می‌شود. این رویکرد نه تنها تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد بلکه کاربران را ترغیب می‌کند تا به منابع اصلی مراجعه کنند.
مکانیزم اصلی موتور جستجوی SearchGPT
در این بخش می‌خواهیم به سراغ بررسی مکانیزم اصلی کاری و مدل‌های زبانی استفاده شده در سرچ جی پی تی برویم و ببینیم در پس این موتور جستجو چیست و هسته هوش مصنوعی آن به چه صورتی کار می‌کند. در این خصوص باید گفت مدل زبانی استفاده شده در این هوش مصنوعی، مدل GPT-4 بوده که می‌توان آن را یکی از مدل‌های بسیار پیشرفته هوش مصنوعی دانست که یکی از NPLهای توسعه یافته توسط خود OpenAI می‌باشد.
این مدل با بهره گیری از معماری ترانسفورمر و استفاده از تکنیک‌های یادگیری عمیق، توانایی درک و تولید زبان انسانی با دقت بالا را دارد. GPT-4 با تحلیل میلیارد‌ها داده متنی از منابع مختلف، قادر به تولید متون طبیعی و پاسخ دهی به سوالات در زمینه‌های مختلف است. این مدل به واسطه حجم بالای داده‌هایی که برای آموزش آن استفاده شده است، می‌تواند متون پیچیده و موضوعات تخصصی را به خوبی درک کرده و تحلیل کند که البته برای استفاده در موتور جستجوی OpenAI این ویژگی چندان اهمیتی ندارد. بلکه سرعت بالای این هسته موضوع مورد توجه بوده است.
این مدل با استفاده از پردازنده‌های قوی و موازی سازی عملیات محاسباتی، قادر است حجم زیادی از داده‌ها را در زمان کوتاهی پردازش کند و پاسخ‌های دقیقی را به سوالات کاربران ارائه دهد؛ علاوه بر این، بهینه سازی‌های انجام شده در الگوریتم‌های پردازش زبان طبیعی و استفاده از داده‌های گسترده و متنوع، باعث شده تا GPT-4 بتواند با سرعت بیشتری نسبت به مدل‌های قبلی خود پاسخ‌های مرتبط و دقیق تولید کند. این سرعت بالا به کاربران این امکان را می‌دهد که به سرعت به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند و تجربه کاربری بهتری داشته باشند.
همینطور باید گفت توانایی آن در تولید متون با کیفیت بالا و حفظ انسجام در طول متن می‌تواند برای موتور جستجوی SearchGPT بسیار مهم باشد. این مدل می‌تواند متون طولانی را بدون از دست دادن هماهنگی و مفهوم کلی تولید کند. علاوه بر این، GPT-4 قادر به پاسخ دهی به سوالات چند بخشی و پیچیده است و می‌تواند اطلاعات مرتبط را به صورت سازمان یافته و دقیق ارائه دهد.
معرفی قابلیت ChatGPT Search
ویژگی ChatGPT Search یک قابلیت کاربردی است که با کمک موتور جستجوی SearchGPT، از طریق چت‌بات ChatGPT و یا افزونه مرورگر، در دسترس کاربران قرار گرفته است. با کمک این ابزار شما می‌توانید از چت‌جی‌پی‌تی سوالات مختلفی بپرسید تا این هوش مصنوعی با جستجو در وب و بررسی به‌روزترین داده‌ها، پاسخ را برای شما ارسال کند؛ برای مثال، می‌توانید با استفاده از ChatGPT Search، از این هوش مصنوعی بپرسید «چند قمر در منظومه شمسی وجود دارد و اندازه هرکدام چقدر است؟» هوش مصنوعی ChatGPT با جستجو در وب، دقیقا همان اطلاعاتی که درخواست کرده بودید را به شما نشان خواهد داد. این در حالی است که اگر همین مورد را در گوگل جستجو کنید، یک لینک از وبسایت ناسا را به شما نشان خواهد داد که اطلاعاتی در مورد قمرهای موجود در منظومه شمسی ارائه می‌کند اما فاقد یک جدول نشان دهنده اندازه هرکدام از آنها است.
این ابزار همچنین به داده‌های به‌روز مانند اخبار و یا وضعیت آب و هوا دسترسی دارد؛ برای مثال می‌توانید از آن بپرسید که بازی بعدی تیم بایرن مونیخ مقابل کدام تیم است، آیا نیازی به همراه داشتن چتر وجود دارد و اینکه کدام مسیر برای رسیدن به ورزشگاه محل برگزاری بازی خلوت‌تر است. موتور جستجوی چت جی پی تی با جستجوی جدول بازی‌های بوندس‌لیگا، چک کردن وضعیت آب و هوای منطقه در زمان برگزاری بازی و همچنین ارزیابی موقعیت فعلی شما و مسیرهای رسیدن به استادیوم، تمامی داده‌های مورد نیاز را در اختیارتان قرار خواهد داد.
می‌توان گفت ChatGPT Search ابزاری است که با ترکیب قابلیت چت هوش مصنوعی ChatGPT و قابلیت موتور جستجوی سرچ جی پی تی در اختیار کاربران قرار گرفته است؛ از همین رو، این ویژگی یک قابلیت منحصر به‌فرد است که می‌تواند تهدید جدی برای گوگل به حساب بیاید. در حال حاضر این قابلیت از طریق صفحه چت ChatGPT برای مشترکین Plus و Team این هوش مصنوعی در دسترس قرار دارد. شما همچنین با دانلود افزونه ChatGPT search می‌توانید آن را با اضافه کردن به مرورگر خودتان، به موتور جستجوی پیش‌فرض خود تبدیل کنید. این قابلیت قرار است تا سال ۲۰۲۵ در دسترس تمامی کاربران ChatGPT قرار بگیرد.
مزایا و ویژگی‌های سرچ جی پی تی
تا اینجا به صورت جسته و گریخته در مورد اینکه موتور جستجوی SearchGPT می‌تواند چه امکاناتی ارائه کند و نقاط برتری آن نسبت به موتورهای جستجوی حرفه ای مانند گوگل و یاهو چیست مواردی را گفته بودیم. در اینجا قرار است به صورت موردی و دقیق با هم ببینیم ویژگی‌ها و مزایای استفاده از این موتور جستجوی جدید نسبت به موتورهای قدیمی تر در چیست و استفاده از آن چه امکاناتی در اختیار ما قرار می‌دهد:
- سرعت بالا: با استفاده از گوگل و یا سایر موتورهای جستجو بعد از انجام سرچ تازه باید سایت‌هایی که به شما ارائه داده است را بررسی کنید تا پاسخ خود را بدست آورید، اما در مورد موتور جستجوی SearchGPT باید گفت که در سریع ترین زمان ممکن پاسخ از این منابع استخراج شده و در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
- دوری از تبلیغات: در بین نتایج گوگل مطمئنا ادز‌ها و لینک‌های تبلیغاتی نیز حضور داشته و خود سایت‌هایی که به سراغ آنها می‌رویم نیز تبلیغات خود را دارند که می‌تواند در خیلی از موراد آزار دهنده باشد، موتور جستجوی SearchGPT می‌تواند بدون این دردسر‌ها و راحت اطلاعاتی که نیاز داریم را به ما بدهد.
- ارائه پاسخ صریح: در خیلی موارد ممکن است لینک‌های ی که در موتورهای جستجو می‌گیریم نتوانند به ما کمک کنند، ولی می‌توان با کمک موتور جستجوی SearchGPT اطلاعاتی بدون حاشیه و صریح را به عنوان جواب دریافت کرد.
- رابط کاربری بهینه: ظاهری که موتور جستجوی SearchGPT برای ارائه جواب دارد، می‌تواند جذابیت‌های بصری خیلی بیشتری از صفحات ساده و لینک‌های پشت سر هم خیلی از موتورهای جستجو برای کاربران داشته باشد.
در کنار این مزایا و ویژگی‌ها باید گفت که موتور جستجوی OpenAI معایب بزرگتری هم دارد که خیلی از آنها به این مزایا غلبه خواهد کرد. در ادامه این مورد را با هم بررسی خواهیم کرد.
معایب موتور جستجوی چت جی پی تی چیست؟
تا به اینجا در خیلی از موارد از موتور جستجوی SearchGPT تعریف و تمجید کردیم و گفتیم که یک پدیده تازه و کاربر پسند است. اما باید گفت که معایب و چالش‌هایی در این خصوص وجود دارد که شاید عملا ان را تبدیل به یک گزینه نامناسب کند. در این بخش می‌خواهیم به سراغ بزرگترین نقاط تاریک پروژه SearchGPT برویم و ببینیم که چه مشکلاتی دارد!
- مشکلات صحت اطلاعات: یکی از چالش‌های بزرگ موتورهای جستجوی هوش مصنوعی، مانند SearchGPT، دقت و صحت اطلاعات ارائه شده است. اگرچه این موتورها تلاش می‌کنند تا اطلاعات معتبر و موثق ارائه دهند، اما همچنان احتمال ارائه اطلاعات نادرست یا قدیمی وجود دارد. این مسئله می‌تواند به دلیل محدودیت‌های مدل‌های زبانی یا اشتباهات در منابع اصلی باشد.
- مشکلات سرعت: حجم درخواست بالای کاربران می‌تواند مشکلاتی را برای این موتور هوش مصنوعی ایجاد کند. موتورهای جستجویی مانند گوگل سال ها است که در این زمینه فعال بوده و امکانات سطح بالایی را برای این کار دارند که OpenAI از آن محروم است و مطمئنا کیفیت سرویس آن از نظر سرعت افت خواهد داشت.
- هزینه استفاده: پلن‌های اوپن ای آی، خصوصا آنها که با کمک هسته GPT-4 راه اندازی شده اند، به صورت پرمیوم ارائه شده است. هنوز مشخص نیست که این مخوتور هوش مصنوعی در بهترین حالت خود قرار است چقدر خرج روی دست کاربران بگذارد.
- حریم خصوصی کاربران: جمع آوری و استفاده از داده‌های کاربران برای بهبود عملکرد موتور جستجو می‌تواند نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی را ایجاد کند. کاربران ممکن است نگران نحوه استفاده از داده‌های شخصی خود باشند و این مسئله می‌تواند بر اعتماد به موتور جستجوی SearchGPT تاثیر منفی بگذارد.
- نادیده گرفتن عمده اطلاعات وب: تا به اینجای کار هر زمان که اوپن ای آی در مورد نتایج موتور جستجوی SearchGPT صحبت کرده به ناشران معتبر اشاره کرده است! این ناشران چه کسانی هستند!؟ چند درصد از وب را شامل می‌شوند!؟ تا چه اندازه در زمینه‌های مختلف اطلاعات درست دارند!؟ تا به اینجا این سوالات مهم بی جواب مانده و باید گفت که عملا بخش عظیمی از اطلاعات وب که توسط وبلاگ‌های تخصصی و کوچکتر و به ظاهر کم اهمیت تر تولید می‌شوند در این موتور جستجو حذف خواهند شد!
- عدم توجه به کسب و کارهای کوچک: به همان دلایلی که در بالا عنوان شد، این هوش مصنوعی تنها ۳ یا ۴ ارائه دهنده محصول و سرویس برتر را در پاسخ به خیلی از سوال‌ها ارائه می‌دهد. شاید در بسیاری از موارد شما بتوانید فروشگاه‌های متفرقه دیگری با کیفیت و قیمت بهتر و اجناس متنوع تر پیدا کنید. در اینجا این موارد از چشم هوش مصنوعی پنهان خواهند ماند.
- سلب امکان انتخاب و تنوع از کاربران: در صورتی که شما صرفا وبسایت‌های به اصطلاح مهم از نظر موتور جستجوی SearchGPT را برای بازدید در اختیار داشته باشید، مطمئنا گزینه‌های بسیار محدود تری از گوگل را می‌بینید. این موضوع می‌تواند تنوعی که اینترنت دارد را از شما سلب کرده و در واقع تنها بخش کوچکی را در اختیار شما قرار دهد.
- محدودیت پوشش موضوعات تخصصی: اگرچه سرچ جی پی تی تلاش می‌کند تا طیف گسترده ای از موضوعات را پوشش دهد، اما ممکن است در برخی موارد توانایی ارائه اطلاعات دقیق و تخصصی در زمینه‌های خاص را نداشته باشد. این موضوع می‌تواند به دلیل محدودیت‌های مدل زبانی یا عدم دسترسی به منابع معتبر و تخصصی در آن زمینه باشد.
در کل باید گفت این معایب از آن چالش‌هایی نیست که بشود یک شبه آنها را اصلاح کرد و کاملا خارج از زمینه‌های کاری است که اوپن ای آی در آنها خوش درخشیده است. راه اندازی موتور جستجوی چت جی پی تی یک کار جاه طلبانه است که این شرکت تا به اینجا تجربه ای در آن نداشته و نیازمند بررسی اطلاعات بسیار وسیع تری نسبت به آن چیزی است که این شرکت تا به اینجا انجام داده است. باید صبر کرد و دید که این پروژه تا کجا می‌تواند پیش برود و به چه دستاورد‌هایی خواهد رسید.
چالش‌های پیش روی سرچ جی پی تی
همانطور که دیدیم هنوز خیلی از مسائل و سیاست گذاری‌ها در مورد اوپن ای آی نادرست و ناقص است و یا حداقل هنوز این شرکت اطلاعات کافی را در مورد آنها ارائه نداده است. اما باید گفت که ورد به حوزه موتورهای جستجو انقدر گسترده و بزرگ است که می‌تواند این شرکت را به گردابی بیندازد که راهی فراری از آن وجود نداشته باشد. این حوزه به اندازه ای کار سنگین دارد که تا کنون تنها سه شرکت گوگل، مایکروسافت (با موتور جستجوی بینگ) و یاهو توانسته اند در آن باقی بمانند و بقیه رقبا از بین رفته اند! در صورتی که سری به مقاله مقایسه گوگل و بینگ بزنید می‌توانید با امکاناتی که این دو موتور جستجو در حال رقابت روی آن هستند بیشتر آشنا شوید و سطحی که در آن قرار دارند را مشاهده کنید.
دلیل این موضوع هم حجم کار بسیار زیاد، نیاز به سخت افزار قوی و ارائه بهترین سرویس به صورت رایگان از طرف رقبا است. هر چند اوپن ای آی کارهای خوبی در این زمینه انجام داده است، اما حجم اطلاعاتی که در اینجا در مورد آن صحبت می‌کنیم، بسیار بزرگتر از چیز‌هایی است که این شرکت تا به اینجا در تمامی هوش مصنوعی‌های خود و مدل‌های زبانی مختلفش دیده است!
هر چند این برند ثابت کرده که توانایی هندل کردن بحران‌های مختلف را داشته و می‌تواند از پس خود بر بیاید. اما برای اینکه بدانیم این پروژه می‌تواند کامل شود و با موتورهای جستجویی مانند گوگل رقابت کند، باید صبر کرد و منتظر ماند تا آزمایش‌های دیگری روی آن انجام شود.
نتیجه گیری
موتور جستجوی سرچ جی پی تی پروژه جدیدی است که اوپن ای آی آن را راه اندازی کرده است و قرار است یک موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی باشد که بتواند به جای معرفی سایت‌های دیگر و لیستی از لینک ها، جواب کاربران را به صورت دقیق ارائه کرده و با آنها تعامل کند. از مهمترین ویژگی‌های این برنامه می‌توان به تعاملی بودن، سرعت در گرفتن جواب، ارائه اطلاعات به صورت مختصر و مفید و همینطور سادگی استفاده اشاره کرد. البته معایبی مانند نقض حریم خصوصی، در نظر نگرفتن خیلی از سایت‌ها که اطلاعات خوبی دارند، قابلیت اعتماد و سلب اختیارات و انتخاب‌های کاربران اشاره کرد. در صورتی که در مورد این موتور جستجوی OpenAI نظری داشتید، خوشحال می‌شویم آن را با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.