زنده یاد فتحعلی اویسی یکی از هنرمندترین بازیگران کشورمان بودند که با ایفای نقش‌های کلیدی و جذاب خود، به ویژه در حوزه طنز، خاطرات زیبایی را به یادگار گذاشتند. در این مقاله با مرور بیوگرافی فتحعلی اویسی همراه شما هستیم.
مرحوم فتحعلی اویسی بازیگر و کارگردانایگگ اهل ایران در سال 1324 چشم به جهان گشود. او از دانشگاه تگزاس آمریکا در رشته کارگردانی و بازیگری فارغ‌التحصیل شد و نخستین بار در سال 1345 با مرحوم سمندریان تله تئاتری کار کرد که اولین قدم‌های بازیگری وی بود. در سال 1357 مرحوم اویسی برای اولین بار با فیلم قدغن جلوی دوربین رفتند و با سریال ولایت عشق به شهرت رسیدند. این بازیگر را عمدتا بخاطر ایفای نقش آقای کاووسی در سریال پرطرفدار بدون شرح به خاطر می‌آورند. فتحعلی اویسی برای کارگردانی فیلم مریم و میتیل دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه از جشنواره فیلم فجر را گرفت. در ادامه مقاله پیش رو پلازا با بیوگرافی فتحعلی اویسی همراه شما هستیم.
فهرست مطالب:
اطلاعات شخصی فتحعلی اویسی
- نام و نام خانوادگی: فتحعلی اویسی
- نام کامل: فتحعلی اویسی فردویی
- تاریخ تولد: 25 دی 1324
- تاریخ فوت: 13 مهر 1400
- محل تولد: فردو، قم
- مدت عمر فتحعلی اویسی: 75 سال
- قد فتحعلی اویسی: 188 سانتی متر
- تحصیلات: فارغ‌التحصیل کارگردانی و بازیگری سینما از دانشگاه ایالتی تگزاس (1353)
- وضعیت تاهل: متاهل (ازدواج با خانم مهرانگیز بهرامی)
زندگی نامه فتحعلی اویسی
ابتدا به زندگی شخصی این هنرمند از تولد تا ازدواج او می‌پردازیم.
از تولد تا جوانی
این بازیگر در چهارمین روز زمستان سال 1354 در فردو قم چشم به جهان گشود. او در خانواده‌ای پرجمعیت به دنیا آمد و در کودکی همیشه ریاضیاتش ضعیف بودند. عشق به بازیگری همواره در وجود این بازیگر بود تا اینکه در سال 1345 با مرحوم سمندریان تئاتری کار کرد. سپس چندین بار برای دانشکده هنرهای زیبا امتحان داد که رد شد و پس از آن تصمیم گرفت به آمریکا برود و در دانشگاه تگزاس تحصیل کند. در سال 1353 و بعد از فارغ‌التحصیلی، این بازیگر به ایران بازگشت. در سال 1354 نیز یک فیلم کوتاه با قالب 35 میلیمتری به نام سه شنبه آخر ساخت.
سرانجام این هنرپیشه در تاریخ 13 مهر 1400 بر اثر سکته قلبی در بیمارستان لاله واقع در شهرک غرب تهران درگذشت. او را برخلاف وصیتی که کرده بود، در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپردند.
زندگی خصوصی فتحعلی اویسی
مرحوم اویسی از سال‌های دور با یک خانوم ازدواج کرد و ماحصل این زندگی دو فرزند بودند. نام همسر فتحعلی اویسی مهرانگیز بهرامی بود. این هنرپیشه دو فرزند به نام‌های کتایون و علیرضا داشت. همسر ایشان تا زمان مرگ کنار مرحوم اویسی بودند.
زندگی شغلی فتحعلی اویسی
در این بخش بیوگرافی فتحعلی اویسی مروری بر کارنامه هنری او خواهیم داشت.
آغاز بازیگری
پس از یک تجربه تئاتر و تحصیل در آمریکا، این هنرپیشه در سال 1357 با فیلم قدغن مقابل دوربین ظاهر شد. سپس در سریال دلیران تنگستان و بعد از آن سربداران حضور پیدا کرد. شناخته شدن جناب اویسی با بازی در سریال‌های تنهاترین سردار و پس از باران اتفاق افتاد. البته در طی این سال‌ها او در سینما نیز فیلم‌های سردار جنگل، ناخدا خورشید و سرب که برای او نامزدی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره فیلم فجر به ارمغان آورند، تفنگ‌های سحرگاه، هامون و دلشدگان را بازی کرد.
شهرت فراوان با حضور در حوزه طنز
چهره این بازیگر بسیار جدی بود و کمتر کسی فکر می‌کرد که بتواند در حوزه طنز نیز بدرخشد. در دهه هفتاد ایشان در سینما فیلم‌های می‌خواهم زنده بمانم، جهان‌پهلوان تختی، خط‌ها و سایه‌ها و مومیایی ۳ که اثری طنز بود را بازی کرد. در ادامه بیوگرافی فتحعلی اویسی می‌خوانید که او این زمان همچنین در سریال تفنگ سرپر نیز حضور داشت.
ایفای نقش درخشان جناب اویسی در حوزه طنز باعث شد تا در سال 1381 سریال بدون شرح را بازی کنند و نقش آقای کاووسی برای همیشه ماندگار شود. این مجموعه موفق در دهه هشتاد، چندین سریال مانا دیگر همچون باغچه مینو، کمربندها را ببندیم، زیرزمین و دارا و ندار را به همراه داشت که همگی کمابیش نقش‌های کمدی‌ای از این بازیگر نشان می‌دادند. در همین دهه این بازیگر در سینما فیلم‌های مادر زن سلام، کلاهی برای باران، شیر و عسل و داماد خجالتی را بازی کرد.
دهه نود و کم شدن فعالیت
از دهه 90 به بعد دیگر آقای اویسی را به درخشانی دهه پیشین ندیدیم، در طی این سال‌ها او در تلویزیون سریال‌های سایه‌روشن و دست بالای دست را بازی کرد. سپس در سینما نیز با فیلم‌های ساعت شلوغی، بازگشت لوک خوش‌شانس و کله‌پوک که آخرین اثر اوست را بازی کرد.
خوانندگی و کارگردانی
در ادامه بیوگرافی فتحعلی اویسی می‌خوانید، صدای گرم او باعث شد تا تجاربی در حوزه خوانندگی نیز داشته باشد. او ابتدا خودش آواز می‌خواند و سپس چند تیتراژ که معروف‌ترین آن قطعه «می‌زند باران به شیشه» است، اجرا کرد. سپس همکاری‌ای با گروه موسیقی «آرپژ» در کاخ سعدآباد داشت و آنجا کنسرتی اجرا کرد. این هنرپیشه و پسرش در سال 1391 آلبوم خانه دل را با همکاری هم منتشر کردند.
از سال 1354، این هنرپیشه با کارگردانی فیلم سه شنبه آخر آغاز کرد. فیلم‌های مادر، باو و سربلند از جمله آثار کارگردانی شده توسط او هستند. اما مهمترین اثر در کارنامه هنری ایشان کارگردانی فیلم مریم و میتیل بود که برای فتحعلی اویسی دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه از جشنواره فیلم فجر به ارمغان آورد.
فیلم های فتحعلی اویسی
| نام فیلم | سال |
|---|---|
| قدغن | 1357 |
| راهی به‌سوی خدا | 1359 |
| سردار جنگل | 1363 |
| ناخدا خورشید | 1365 |
| پرنده کوچک خوشبختی | 1366 |
| هی جو | 1367 |
| سرب | 1367 |
| تفنگ‌های سحرگاه | 1367 |
| هامون | 1368 |
| گل سرخ | 1368 |
| ریحانه | 1368 |
| دستمزد | 1368 |
| سایه خیال | 1369 |
| حکایت آن مرد خوشبخت | 1369 |
| مسافران دره انار | 1370 |
| قرق | 1370 |
| دلشدگان | 1370 |
| پرنده آهنین | 1370 |
| بانو | 1370 |
| پرواز را به خاطر بسپار | 1371 |
| بدل | 1372 |
| آخرین خون | 1372 |
| می‌خواهم زنده بمانم | 1373 |
| مرضیه | 1373 |
| حادثه در کندوان | 1374 |
| پاتک | 1374 |
| گاومیش‌ها | 1375 |
| جهان‌پهلوان تختی | 1376 |
| لژیون | 1377 |
| خط‌ها و سایه‌ها | 1377 |
| مومیایی ۳ | 1378 |
| زندانی ۷۰۷ | 1381 |
| دوشیزه | 1381 |
| بله برون | 1382 |
| بشارت منجی | 1383 |
| انتخاب | 1383 |
| مسیح | 1384 |
| مادر زن سلام | 1385 |
| کلاهی برای باران | 1385 |
| چارچنگولی | 1387 |
| شیر و عسل | 1388 |
| افراطی‌ها | 1388 |
| سه نفر روی یک خط | 1389 |
| دزدان خیابان جردن | 1389 |
| دردس بزرگ | 1389 |
| داماد خجالتی | 1389 |
| چگونه میلیاردر شدم | 1389 |
| ساعت شلوغی | 1390 |
| بازگشت به آینده | 1390 |
| بازنشسته‌ها | 1391 |
| دریاکنار | 1393 |
| بازگشت لوک خوش‌شانس | 1393 |
| آپارتمان آقای هنرپیشه | 1394 |
| کله‌پوک | 1399 |
سریال های فتحعلی اویسی
| نام سریال | سال |
|---|---|
| دلیران تنگستان | 1353-1354 |
| سربداران | 1363 |
| سردار جنگل | 1363-1366 |
| مسافران دره انار | 1369-1370 |
| مش خیرالله صندوقچه اسرار | 1370-1372 |
| چمدان | 1371 |
| تنهاترین سردار | 1373-1375 |
| تهران ۱۱–۵۹۵ ج ۴۸ | 1375-1376 |
| عملیات فوق سری | 1375-1376 |
| قصه‌ها | 1375-1377 |
| به او بگوئید دوستش دارم | 1377 |
| پس از باران | 1378-1379 |
| خانه ما | 1379 |
| آبدارشاه | 1379 |
| سری دوم کاکتوس | 1379 |
| ولایت عشق | 1379 |
| چراغ جادو | 1379-1380 |
| خورشید و ماه | 1380 |
| تصمیم نهایی | 1380 |
| چمدان‌های بسته | 1380 |
| تفنگ سرپر | 1377-1381 |
| فرمان | 1381 |
| بدون شرح | 1381 |
| در کنار هم | 1381 |
| باغچه مینو | 1382 |
| کمربندها را ببندیم | 1383 |
| بایرام | 1385 |
| زیرزمین | 1385 |
| دارا و ندار | 1388-1389 |
| سایه‌روشن | 1390 |
| کسی خوابه؟ | 1390 |
| دست بالای دست | 1391 |
| معمای شاه | 1394 |
تئاترهای فتحعلی اویسی
| نام اجرا | سال |
|---|---|
| قضیه رابرت اوپنهایمر | 1376 |
| در پوست شیر | 1379 |
| زارع شیکاگو | 1379 |
| به سوی دمشق | 1380-1381 |
جوایز و افتخارات فتحعلی اویسی
در این بخش بیوگرافی فتحعلی اویسی به سراغ جوایزی که ایشان موفق به کسب و یا کاندید شدن در آن شد، می‌رویم.
| عنوان جایزه | سال | نام فیلم | وضعیت |
|---|---|---|---|
| سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره فیلم فجر | 1365 | ناخدا خورشید | نامزد |
| سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره فیلم فجر | 1367 | سرب | نامزد |
| دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم فجر | 1371 | مریم و میتیل | برنده |
حواشی فتحعلی اویسی
مرحوم اویسی در زندگی خود دچار حاشیه نشدند. تنها یکی از شایعات پیرامون ایشان این بود که خانوم زهره صفوی همسر و زهرا اویسی دختر این بازیگر هستند که این خبر درست نبود. زهرا اویسی تنها دختر خانوم زهره صفوی است.
حقایق پنهان فتحعلی اویسی
در این قسمت بیوگرافی فتحعلی اویسی با چند حقیقت درباره او همراه شما هستیم.
- ایشان اصالتا اهل قم هستند.
- این بازیگر وصیت کرده بود تا در فردو قم دفن شود.
- او جز اعصای مؤسسه هنرمندان پیش‌کسوت بود که هم سابقه کارگردانی و هم بازیگری داشت.
- آقای اویسی ابتدا فیلم‌سازی و ساخت مستند علمی انجام می‌داد.
- او در دانشگاه ایالتی تگزاس آمریکا تحصیل کرد.
- فتحعلی اویسی در کودکی وقتی از پدرش تقاضای دوچرخه می‌کرد، به دلیل زیاد بودن فرزندان خانواده با جمله: «دوچرخه‌ام کجا بود» روبه‌رو می‌شد که ریشه تکه کلام: «دیجیتالم کجا بود مرد حسابی» در سریال بدون شرح همین جمله بود.
- او در دوران کودکی در درس ریاضی بسیار ضعیف و به سبب علاقه به پزشکی در علوم طبیعی قوی بود.
- تکه کلام‌های معروف و بامزه‌ای همچون «دوگوله» یا «توجه نکردی چی گفتم» ماحصل کلام‌هایی بودند که او در کودکی از اطرافیان شنیده بود.
- جمله «کشتی عن‌قریب به گل نشسته هفتنامه وزین شهر قشنگ» معروف‌ترین جمله او در طول بازیگری بود.
- این هنرپیشه معتفد بود به دلیل حضور در کارهای متعدد بازیگری نتوانسته آنطور که دلش می‌خواهد در کنار خانواده باشد.
- او در اسفند ماه سال 1395 دچار صانحه رانندگی شدیدی در متل قو به سمت نمک آبرود شد.
- والیبال، فوتبال و کشتی ورزش‌هایی بودند که این بازیگر آنها را امتحان کرد.
- فتحعلی اویسی به فوتبال برزیل و بازیکن پله علاقمند بود. در بین ایرانیان نیز همایون بهزادی فوتبالیست را ستایش می‌کرد.
آلبوم عکس های فتحعلی اویسی
در ادامه چند عکس از این هنرپیشه ببینید.
سخن نهایی
در این مقاله با بیوگرافی فتحعلی اویسی همراه شما بودیم. او یکی از بهترین بازیگران ایرانی محسوب می‌شد که سال‌ها با نقش‌های خاطره‌انگیز خود توانست خاطرات زیبایی به جای بگذارد. این بازیگر بسیار طناز بود و برای تکه کلام‌های بامزه خود شناخته می‌شد. امیدواریم روح ایشان در آرامش ابدی باشد. از اینکه تا پایان مطلب همراه ما بودید، متشکریم.