بالاخره پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ با نام Meteor Lake از راه رسیدند و به بازار عرضه شدند. در این مقاله از پلازا قرار است با هم به بررسی ویژگی ها، مشخصات و کارکرد انواع سی پی یو‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ بپردازیم.
اگر یکی از علاقه مندان به دنیای تکنولوژی باشید، هر روز محصولات جدید و رنگارنگی را می‌بینید که روانه بازار می‌شوند و هر کدام از آنها ویژگی‌های خاصی را ارائه می‌دهند. شاید خیلی از این محصولات و ویژگی هایشان مهم نباشند که بخواهند انقلابی در بازار راه بیندازند و یا قیمت سایر دستگاه‌ها را بشکنند، اما وقتی صحبت از نسل جدیدی از پردازنده‌ها باشد خیلی از معادلات ممکن است تغییر کند! اتفاقی که می‌تواند در بازار کامپیوتر تغییرات اساسی را ایجاد کند بالاخره رخ داد و پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ بالاخره منتشر شدند و از این پس می‌توان شاهد دستگاه‌های قدرتمند تر از قبل در بازار بود.
در این مقاله قصد داریم با هم تمامی اطلاعاتی که تا به اینجا از سری Meteor Lake در اختیار داریم را بررسی کرده و ببینیم که مشخصات و ویژگی‌های پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ چه هستند. در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
معرفی پردازنده های نسل ۱۴ اینتل برای لپ تاپ
اینتل در کنفرانس نوآوری خود که در سال 2023 برگزار شد، در مورد مشخصات و همینطور ویژگی‌هایی که پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ و کامپیوتر‌ها قرار بود داشته باشد، صحبت کرده بود و تا حدودی معلوم بود که قرار است چه مواردی به بازار عرضه شوند. در روز‌های پایانی سال 2023 بالاخره این محصولات به بازار عرضه شد و در واقع این پردازنده‌ها از آنچه که انتظار می‌رفت هم فاصله بیشتری داشتند. هرچند فعلا مدل‌های کمی از این پردازنده ارائه شده است و قطعا در آینده نمونه‌های بیشتری نیز وارد میدان خواهند شد.
پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ ویژگی‌های خاص زیادی دارند که یکی از مهمترین آنها معماری منحصر به فردی است که تا کنون اینتل نظیر آن را در پردازنده‌های قبلی خود ساتفاده نکرده است. در این پردازنده‌ها از ساختاری به نام Intel 4 استفاده کرده است که به نوعی به جای اینکه این تراشه تنها یک پردازنده ساده باشد، مانند یک کامپیوتر کامل عمل می‌کند. به نظر می‌رسد این معماری برای رقابت با تراشه‌های اپل ایجاد شده است و برتری خاصی را نسبت به هر آنچه که اینتل تا امروز عرضه کرده است دارد.
در معماری پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ از هسته‌های گرافیکی Xe استفاده شده است. این هسته‌ها در معماری GPU های (واحد پردازش گرافیکی) Arc مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند به عنوان یک کارت گرافیک گیمینگ عمل کنند. پس می‌توان گفت لپ تاپ‌هایی که از این پردازنده‌ها استفاده می‌کنند حتی بدون داشتن کارت گرافیک مجزا نیز می‌توانند یک لپ تاپ گیمینگ ایده آل باشند.
در کنار CPU و GPU قدرتمندی که هر دو در یک تراشه کار می‌کنند پردازنده‌های Meteor Lake مجهز به یک واحد NPU یا همان Neural Processing Unit هم هستند که برای محاسبات هوش مصنوعی طراحی و ساخته شده است. در واقع هر کدام از این پردازنده‌ها می‌توانند به راحتی برای کارهای هوش مصنوعی مورد استفاده قرار بگیرند و بدون مشکل پردازش‌های هوش مصنوعی را انجام دهند.
یکی از مواردی که می‌تواند در خصوص پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ در نظر خیلی از کاربران جذاب باشد، تاریخ و نحوه عرضه این پردازنده‌ها می‌باشد که در در ادامه این مورد را به صورت کامل بررسی خواهیم کرد.
تاریخ و نحوه عرضه پردازنده های نسل ۱۴ اینتل برای لپ تاپ
همانطور که اشاره کردیم، این پردازنده‌ها برای اولین بار در تاریخ 14 دسامبر 2023 لانچ شده و 4 مدل اصلی از آنها به بازار عرضه شد. هر چند این پردازنده‌ها در بازار عرضه شده اند و برای خیلی از شرکت‌ها در دسترس هستند اما هنوز مشخص نیست که بتوانند خود را در بازار جا بیندازند و مقبولیتی که مورد انتظار است را بدست آورند. در حال حاضر بزرگترین رقیبی که این پردازنده‌ها دارند، نسل قبلی اینتل یعنی پردازنده‌های نسل 13 هستند. همینطور سایر پردازنده‌های AMD نیز در بازار گسترش یافته و عبور از آنها برای Meteor Lake کار ساده ای نخواهد بود. با تمامی این اوضاف باید گفت اینتل پردازنده خود را آماده به میدان رقابت فرستاده است و بیش از 230 معماری مختلف برای استفاده در دستگاه‌های گوناگون آماده کرده است که می‌تواند روند توزیع و استفاده از آن را تسریع کند.
مورد جدید دیگری که با عرضه سی پی یو های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ همراه بود این است که حرف “i” که در حدود 15 سال در پردازنده‌های این شرکت استفاده می‌شد، به صورت کامل حذف و به جای آن از Core Ultra استفاده خواهد شد. با عرضه این برند جدید از پردازنده‌های اینتل انتظار می‌رود تا 4 ماهه اول سال 2024 در حدود 12 پردازنده از نوع Core Ultra در بازار عرضه شده باشند و در دسترس کاربران قرار بگیرند.
مشخصات فنی پردازنده های نسل ۱۴ اینتل
در مورد مشخصات این پردازنده‌ها می‌توان به دسته بندی دوگانه آنها اشاره کرد. اولین دسته بندی که روی سی پی یو های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ انجام می‌گیرد، یک دسته بندی دوگانه برای سری این پردازنده‌ها است. این دو دسته عبارتند از:
- Ultra-H
- Ultra-U
در این دو دسته می‌توان گفت که پردازنده‌های H به طور کلی از سطح بالاتری برخوردار هستند. همینطور این پردازنده‌ها در رنج Core Ultra 5 تا Core Ultra 7 قرار می‌گیرند. البته قرار است برای کاربرد‌ها حرفه ای تر، مدل Core Ultra 9 185H نیز تا پایان سه ماه اول (Q1) سال 2024 عرضه شود.
از نظر مشخصات فنی باید گفت که اینتل از قبل پردازنده 11 هسته ای خود را معرفی کرده بود و اطلاعات مختلفی مانند شماره هسته‌ها و همینطور سرعت کلاک (Clock Speed) را ارائه داده بود. البته ممکن است در آینده پردازنده‌های بیشتری در این سری عرضه شوند.
اکنون می‌خواهیم به سراغ بررسی تخصصی مدل‌های ارائه شده از پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ برویم. در صورتی که اطلاعات این بخش کمی تخصصی بود مقاله CPU کامپیوتر چیست می‌تواند به شما کمک کند این موارد را به صورت کامل درک کنید.
قدرتمند ترین در سال ۲۰۲۳: Core Ultra 7 165H
قدرتمندترین پردازنده در بین همه پردازنده‌های عرضه شده در سال ۲۰۲۳ پردازنده Core Ultra 7 165H نام دارد که دارای ۱۶ هسته (۶ هسته P-core و ۸ هسته E-core و همچنین ۲ هسته LP E-core) و ۲۲ رشته (Threads) می‌باشد. همینطور این پردازنده ۲۴ مگابایت حافظه نهان (کش) داشته و یا سرعت ساعت Turbo P-core حداکثر ۵.۰ گیگاهرتز ارائه شده است. GPU اینتل Arc داخلی این پردازنده دارای ۸ هسته Xe می‌باشد. بعد از این پردازنده نیز مدل Core Ultra 7 155H قرار دارد که دارای همان تعداد هسته و یک سرعت کلاک کمتر یعنی ۴.۸ گیگاهرتز است.
متوسط و پربازده: Core Ultra 5 135H
مورد دیگری که در بین پردازنده های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ می‌توان به سراغ آن رفت پردازنده Core Ultra 5 135H با ۱۴ هسته (۴ هسته P-core، ۸ هسته E-core و ۲ هسته LP E-core) و ۱۸ رشته است. این پردازنده دارای یک حافظه کش کوچک‌تر ۱۸ مگابایتی، هسته‌های کمتر GPU (هفت هسته) و کاهش در فرکانس حداکثری است که در هسته‌های P-cores تا ۴.۶ گیگاهرتز می‌رسد. همچنین گزینه دیگری از همین پردازنده به نام Core Ultra 5 125H وجود دارد که باز هم فقط فرکانس ساعت آن به ۴.۵ گیگاهرتز کاهش داده شده است.
کم مصرف و قابل حمل: سری Ultra-U
در مورد پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ سری Ultra-U باید گفت که این پردازنده‌ها برای افزایش عمر باتری و قابلیت حمل طراحی شده است، بنابراین در کل هسته‌هایی کمتر دارند. تمام چیپ‌ها همان تعداد و توزیع هسته را دارند. به این معنا که ۱۲ هسته (۲ هسته P-core، ۸ هسته E-core و ۲ هسته LP E-core) و تعداد رشته‌های آنها نیز ۱۴ رشته است. GPU نیز طبیعتا ضعیف‌تر از سری H است. به طور مثال پردازنده Core Ultra 7 165 U با تنها چهار هسته Xe ارائه شده است و کلاک آن حداکثر به ۴.۹ گیگاهرتز می‌رسد همینطور پردازنده Core Ultra 7 155 U با کلاک ۴.۸ گیگاهرتز قرار دارد.
نمونه‌های سبک تر و اقتصادی این سری نیز دو تراشه Core Ultra 5 135 U و Core Ultra 5 125 U هستند که به ترتیب دارای کلاک ۴.۴ گیگاهرتز و ۴.۳ گیگاهرتز هستند.
بهترین‌هایی که هنوز عرضه نشده اند!
سه پردازنده‌ای که هنوز عرضه نشده‌اند، در واقع بهترین‌ها و قدرتمندترین پردازنده‌های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ می‌باشند. پردازنده Core Ultra 9 185 H با ۱۶ هسته و ۲۲ رشته، ۲۴ مگابایت حافظه نهان و حداکثر سرعت کلاک ۵.۱ گیگاهرتز بهترین مورد از میان تراشه‌هایی است که اینتل قول ارائه آنها را داده است و تا اینجای کار ما در مورد آنها اطلاع داریم. این پردازنده ممکن است در برخی از بهترین لپ‌تاپ‌ها برای افرادی که یک دستگاه نوت‌بوک سبک اما قابلیت‌های برجسته می‌خواهند، قرار گیرد. البته ممکن است اینتل شگفتی‌های دیگری را هم در آستین داشته باشد و این پایان کار نخواهد بود.
در سایر مدل‌هایی که هنوز ارائه نشده اند نیز دو تراشه از سری Ultra-U به چشم می‌خورد که تراشه‌های Core Ultra 7 164U و Core Ultra 5 134U هستند. هر کدام از این دو تراشه دارای ۱۲ هسته و ۱۴ رشته هستند اما تنها چهار هسته Xe را برای کارهای گرافیکی دارند. در مورد تراشه Core Ultra 7 164U باید گفت که حداکثر فرکانس کلاک ۴.۸ گیگاهرتز در آن ارائه شده است، اما برای تراشه Core Ultra 5 134U این مقدار به ۴.۴ گیگاهرتز کاهش یافته است.
مصرف انرژی در پردازنده های نسل ۱۴ اینتل برای لپ تاپ
شاید به نظر مهم نباشد اما مصرف انرژی می‌تواند تعیین کند که یک پردازنده تا چه اندازه مهم است. به این صورت که عموما پردازنده‌هایی که از توان پردازشی بالایی برخوردارند، چنان کم مصرف نبوده و حالت‌های High Performance و Turbo در آنها به انرژی زیادی نیاز دارد. در خصوص سی پی یو های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ باید گفت که در همه آنها کم مصرف بودن به عنوان یک ویژگی ضروری و پایه در نظر گرفته شده است و همه این پردازنده‌ها مصرف کمی دارند.
میزان انرژی مصرفی که برای عموم پردازنده‌های معرفی شده است می‌تواند از ۹ تا ۲۸ وات (برای حالت پایه) و ۳۰ تا ۱۱۵ وات (برای حالت توربو) متغیر باشد. با این حال در مورد پردازنده Core Ultra 9 باید گفت که این توان مصرفی از ۴۵ وات شروع شده و ممکن است تا ۱۱۵ وات هم برسد.
آیا سی پی یو های نسل ۱۴ اینتل فقط برای لپ تاپ منتشر شده اند؟
یکی از مهمترین خبرهایی که در این خصوص می‌توان به آن اشاره کرد این است که پردازنده های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ قرار نیست برای استفاده در PCها و سیستم‌های دسکتاپ و به صورت مجزا و Socket Form که شما بتوانید آن را بخرید و روی مادر بورد خود استفاده کنید منتشر شوند.
بر اساس این خبر‌های درز کرده از منابع نسبتا معتبر اینتل قرار است سری دیگر از پردازنده های نسل 14 را با نام Raptor Lake برای استفاده در سیستم‌های دسکتاپ و PCها منتشر کند. البته باید گفت که این اخبار خبر انتشار رپتور لیک را در سال 2023 می‌داد و اکنون که در روز‌های ابتدایی سال 2024 هستیم خبری از این سری نیست و هنوز مشخص نیست اوضاع چطور پیش برود. اما باید گفت به نظر نمی‌رسد شرکت اینتل بیخیال بازار پردازنده‌های دسکتاپ شود و احتمال عرضه این پردازنده‌ها در سه ماهه اول سال 2024 بسیار بالا می‌باشد.
روشی که اکنون می‌توان به وسیله آن از پردازنده های نسل 14 اینتل استفاده کرد استفاده از آنها روی کامپیوترهای بدون کیس است. هر چند که این پردازنده‌ها برای PCها قابل استفاده نیستند اما می‌توان از آنها روی این کامپیوتر‌ها استفاده کرد. البته هنوز کامپیوتر آل این وانی که با سی پی یو های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ ارائه شده باشد در بازار پیدا نمی‌شود اما با توجه به درخواست‌هایی که برای استفاده از این پردازنده‌ها وجود دارد، به زودی سر و کله این دستگاه‌ها پیدا خواهد شد. به شما توصیه می‌کنیم در صورتی که به دنبال خرید این دستگاه‌ها هستید تا پایان عرضه قدرتمند ترین پردازنده‌های این سری یعنی Core Ultra 9 185 H صبر کنید تا بهترین گزینه‌ها را در اختیار داشته باشید.
نتیحه گیری
در این مقاله با هم به سراغ بررسی پردازنده های نسل 14 اینتل برای لپ تاپ رفتیم و دیدیم که این پردازنده‌های تازه منتشر شده چه امکاناتی دارند. در این خصوص باید گفت امکانات مهمی مانند مصرف پایین انرژی، تعداد بالای هسته‌های پردازشی و رشته ها(Threads)، استفاده از هسته‌های گرافیکی Xe و سیستم پردازش تصویر Arc که آنها را تبدیل به یک GPU گیمینگ می‌کند و همینطور واحد پردازشی هوش مصنوعی یا همان NPU از مهمترین ویژگی‌هایی هستند که در معماری این پردازنده‌های جدید اینتل لحاظ شده اند. در صورتی که در مورد این پردازنده‌ها نظری داشتید، حتما آن را با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.