اصولا یکی از مشکلاتی که بر سر راه ایرانیان در حوزه بازار ارز دیجیتال قرار می‌گیرد، احراز هویت در صرافی‌ها است. به غیر از این مورد خیلی از افراد از سراسر جهان، تمایل دارند بدون اینکه شناخته شوند یا اطلاعات شخصی خود را در اختیار کسی قرار بدهند، به خرید فروش ارزهای دیجیتال بپردازند. با این حال برای خرید و فروش در عمده‌ی صرافی‌های فعال در زمینه‌ی ارزهای دیجیتال، بایستی حساب کاربری ایجاد کرد و اطلاعاتی نظیر آدرس ایمیل و شماره تلفن را وارد کرد. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم در این مقاله یک صرافی غیر متمرکز به نام صرافی Uniswap را معرفی کنیم تا بتوانید بدون این مشکلات و بدون دادن اطلاعات شخصی ب معاملات خود بپردازید. پس اگر می‌خواهید ضمن آشنایی با این صرافی، راه ثبت نام در صرافی یونی سواپ را نیز یاد بگیرید با ما همراه باشید.
صرافی غیر متمرکز چیست؟
در ابتدا بهتر است قبل از اینکه به معرفی صرافی یونی سواپ بپردازیم، به طور مختصر شما را با صرافی غیر متمرکز آشنا کنیم. در صرافی‌های متمرکز، تمامی سفارش‌ها درون هسته‌ی صرافی ثبت می‌شوند و هر شخص می‌تواند با واریز پول عادی یا همان ارز فیات به حساب صرافی، ارز دیجیتال خریداری کند. اما در صرافی غیرمتمرکز افراد ارزهایشان را با یکدیگر تبادل می‌کنند. به طورکلی به صرافی‌هایی که در آن تریدرها می‌توانند بدون نیاز به احراز هویت، به صورت مستقیم با یکدیگر معامله کنند را صرافی‌های غیر متمرکز می‌گویند. این صرافی‌ها برخلاف صرافی‌های متمرکز قابلیت وصل شدن به حساب بانکی را ندارند و اصولا هیچ نظارت مستقیمی از جانب ارگان خاصی، روی آنها صورت نمی‌گیرد. البته این به معنی پایین بودن امنیت این صرافی‌ها نیست، بلکه ساز و کار صرافی‌های متمرکز برای این نوع فعالیت، فراهم شده است.
آشنایی با صرافی یونی سواپ
صرافی یونی سواپ یکی از محبوب‌ترین صرافی‌های غیر متمرکز در دنیا محسوب می‌شود. این صرافی دارای توکن منحصر به فردی است که اتفاقا از جایگاه خوبی در بین توکن‌های دیگر برخوردار هستند. صرافی‌های دیگری نیز مانند صرافی بایننس یا کوکوین نیز رمز ارز اختصاص یونی سواپ که همین عنوان را دارد و با UNI نمایش می‌دهند، را لیست کرده‌اند.
این صرافی که برای اولین بار در بستر اتریوم در جهت معامله ارزهای ERC-20 خلق شد؛ دارای پروتکلی متن باز است. صرافی یونی سواپ به همه کاربران اجازه می‌دهد تا آنها بتوانند به صورت رایگان توکن خود را لیست کنند. همچنین این امکان را دارند تا بدون نیاز به اعتماد به صرافی یا شخص ثالث به معاملات خود بپردازند.
خالق یونی سواپ
در سال 2017 هیدن آدامز تصمیم گرفت که ایده اولیه خالق اتریوم را که برای ایجاد صرافی‌های غیرمتمرکز بودند، کاربردی کند و آن را رقم بزند. نتیجه این تصمیم در سال بعد یعنی سال 2018 و بعد از دریافت کمک‌های مالی متعدد، راه‌اندازی صرافی یونی سواپ شد.
ورژن‌های مختلف یونی سواپ و نحوه کارکرد آنها
تیم توسعه دهنده صرافی یونی سواپ توانسته تا به امروز سه ورژن مختلف را ارائه دهد. در هرکدام از این ورژن‌ها سعی شده تا مشکلات ورژن قبلی رفع شود و عملکرد بهتری را ارئه بدهد. این ورژن‌ها عبارت‌اند از:
یونی سواپ V1:
سال اول راه‌اندازی این صرافی نسخه ابتدایی آن که از مفاهیمی چون استخر نقدینگی و بازارساز خودکار استفاده می‌کرد ارائه شد. در این نسخه تمام استخرهای نقدینگی بر پایه اتریوم بودند و این مورد باعث شده بود که اگر فردی می‌خواست توکن خود را تبدیل کند باید در ابتدا توکن خود را با اتر معامله می‌کرد سپس اتر خریداری شده را می‌توانست با توکن مدنظر معامله کند. این سبب افزایش درصد کارمزد شده بود همچنین به دلیل وجود نوسانات مختلف در بازارهای ارز دیجیتال کاربران علاوه بر اینکه در معرض نوسانات مربوط به ارز انتخاب خود بودند، نوسانات مربوط به اتر را نیز متحمل می‌شدند.
یونی سواپ V2:
نسخه ابتدایی یونی سواپ با وجود مشکلاتی که به آن اشاره کردیم مورد توجه کاربران بسیار زیادی قرار گرفت و با همان نسخه اول تبدیل به یکی از صرافی‌های محبوب معامله‌گران ارز دیجیتال شده بود. اما این مورد باعث نشد تا تیم توسعه این صرافی دست از کار بردارند و راضی شوند به همین دلیل با تلاش آنها نسخه دوم این صرافی در سال 2020 ارائه شد. در برخورد اول با این نسخه می‌توانیم بفهمیم که بزرگترین مشکل نسخه قبل یعنی وجود واسطه‌ای به نام اتریوم در آن حذف شده است و کاربران می‌توانند در آن انواع استخرهای ERC-20/ERC-20 ایجاد کنند.
البته به غیر از مورد بالا یکی از امکانات جذاب دیگری که در این نسخه ارائه شد فلش سواپ بود. این قابلیت به کاربران اجازه می‌دهد تا بتوانند بدون هزینه از صرافی برداشت داشته باشند و از آن خریداری کنند. البته این اتفاق تنها در زمانی اتفاق می‌افتد که شما بتوانید بعد از انجام فعالیت‌های مدنظر توکن برداشت شده و کارمزد ان را پرداخت نمایید. مزیت فلش سواپ این است که عملا نیاز شما به سرمایه اولیه را حذف می‌کند. به این ترتیب به افرادی که حس می‌کنند هوش بازارهای مالی را دارند ولی سرمایه اولیه را ندارند اجازه شروع و پیشرفت می‌دهد.
آخرین تفاوتی که این نسخه با نسخه قبل داشت، مفهومی به نام کارمزد پروتکل بود. این مفهوم به دلیل حل مشکلات تامین نقدینگی به وجود آمد و به وسیله آن مقداری از کارمزد دریافتی برای توسعه برنامه‌ها نگهداری می‌شود. اما با این وجود نیز همچنان یونی سواپ از لحاظ تامین نقدینگی دچار چالش‌هایی بود.
یونی سواپ V3:
نسخه دوم با وجود اینکه دارای پیشرفت‌های چشمگیری نسبت به نسخه اول بود و تمام پیشرفت‌هایش نیز بر نفع کاربران دلالت داشتند. اما هنوز مشکلاتی داشت که باعث شد تیم توسعه دهنده به فکر ساخت ورژن سوم آن نیز بیفتند. نسخه سوم این صرافی که در سال 2021 ارائه شد دارای یک برتری نسبت به نسخه‌های قبلی خود بود و این برتری مفهوم نقدینگی متمرکز است. این مفهوم به کاربران اجازه می‌دهد تا بتوانند تا برای دارایی‌های موجود خود در استخر نقدینگی یک بازه قیمت تعیین کنند.
دیگر تغییری که این نسخه از صرافی یونی سواپ با دیگر نسخه ها دارد بحث کارمزد است. کارمزد در نسخه اول برابر 0.3 درصد از ارزش معامله بود که تمام آن به تامین کنندگان نقدینگی داده می شد. در نسخه دوم جهت تامین نقدینگی توسعه 0.05 درصد از کارمزدها را برای توسعه نگهداری کردند اما در نسخه سوم این کارمزد متغیر در نظر گرفته شده است به طوری که:
- اگر معامله در استخرهایی مثل DAL-USDC که استیبل کوین هستند انجام گیرد دارای کارمزدی0.05 درصدی است.
- اگر معامله در استخرهایی مثلETH-DAL که استخر استانداردهای غیرهمسو هستند انجام شود، دارای کارمزدی 0.3 درصدی خواهند بود.
- کارمزد دیگر معاملات موجود در استخرهای غیر همسوی دیگر 1 درصد است.
پروتکل تامین نقدینگی
برای اینکه وجود این ویژگی را در این صرافی توضیح بدهیم باید نگاهی به صرافی های متمرکز داشته باشیم. این صرافی‌ها برای معاملات ارز دیجیتال خود نیاز به یک طرف دوم دارند و در صورت عدم وجود نفر دوم معامله انجام نمی‌پذیرد. اما این مورد در خصوص این صرافی با وجود مفهومی به نام پروتکل نقدینگی خودکار حذف شده است. این ویژگی عملا تشویق کاربران برای تامین نقدینگی یک ارز دیجیتال است. در واقع در این صرافی نوعی استخر نقدینگی وجود دارد که درون آن ارزهای دیجیتال مختلف موجود هستند و درصورت نبود معامله کننده از سرمایه موجود در آن استفاده می‌شود.
این مورد دو مزیت دارد. مزیت اول آن این است که دیگر نیازی برای انتظار برای طرف دوم معامله نیست. مزیت دوم آن برای افرادی است که این نقدینگی را تامین می‌کنند. در واقع تمام افراد به ازای هر مقداری که ارز دیجیتال وارد استخر می‌کنند، توکنی در ازای سهم خود به عنوان پاداش دریافت می کنند.
نحوه خروج از تامین نقدینگی
اما اگر به هر دلیلی دیگر نخواهید جز کاربرانی باشید که در این استخرها به تامین نقدینگی می‌پردازند، می‌توانید به سادگی سهم خود را از نقدینگی موجود برداشت کنید و بعد از آن به طور خودکار توکن شما از در شبکه نابود خواهد شد.
مزایا و معایب صرافی یونی سواپ
در مطالب قبلی به ویژگی های مختلف این صرافی اشاره کردیم، اما اگر بخواهیم به طور کلی مزایا و معایب این صرافی را مورد بررسی قرار دهیم باید به موارد زیر توجه کنید:
مزایا
- رابط کاربری ساده
- عدم نیاز به احراز هویت
- کسب درآمد از طریق تامین نقدینگی
- کارمزد پایین نسبت به صرافی‌های متمرکز
- دارایی کاربران در صرافی ذخیره نمی‌شود و مستقیم وارد کیف پول آن ها می‌شود. این مورد سبب افزایش امنیت این صرافی شده است.
معایب
- یونی سواپ نمی‌تواند از تمام شبکه‌های بلاک چینی مختلف پشتیبانی کند.
- در این صرافی به دلیل غیر متمرکز بودن و به نوعی نداشتن نظارت امکان لیست شدن توکن‌های کلاهبرداری یا جعلی وجود دارد.
- امکان نهایی نشدن معاملات وجود دارد اما این مورد ربطی به دارایی کاربران ندارد و دارایی آنها محفوظ خواهد ماند.
سرویس‌های موجود در صرافی
در این صرافی سرویس‌های مختلفی وجود دارد. از این سرویس‌ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
SWAP
با استفاده از این سرویس کاربران می‌توانند برای مبادله توکن های خود اقدام کنند.
TOKENS
این بخش به شما این امکان را می دهد که بتوانید از وضعیت توکن خود که شامل اطلاعاتی مانند قیمت توکن، ارزش کل آن که قفل شده، تغییرات قیمت و حجم معاملات است، آگاه شوید.
NFT
در سال 2022 یونی سواپ اعلام کرد که مارکت پلیس NFT برای استفاده کاربران آن راه اندازی شده است. این مارکت در حقیقت یک بخش است که در آن توکن‌های بی‌همتا جمع‌آوری می‌شوند.
POOL
در این قسمت می‌توانید موارد مربوط به تامین نقدینگی را دنبال کنید.
توکن UNI
در قسمت‌های قبل به ویژگی‌های این صرافی به طور کامل پرداختیم اما در خصوص توکن ارز دیجیتال اختصاصی آن یعنی توکن UNI چیزی نگفتیم. این توکن در سال 2020 به بازار معرفی شد و ضمن معرفی آن یونی سواپ تصمیم گرفت تا به کاربرانی که قبل از سپتامبر یا همان زمان معرفی این ارز معامله‌ای انجام دادند 400 توکن UNI را پاداش دهد.
این توکن‌ها نوعی توکن حاکمیتی محسوب می‌شوند که برای غیرمتمرکز سازی این صرافی ساخته شدند و عملا در تامین نقدینگی صرافی یا کارمزدها هیچ نقشی ندارند. اما تنها نقش این توکن‌ها این است که کاربرانی که این توکن ها را دارند می‌توانند در نظر سنجی‌های مختلف شرکت کنند و در رای گیری نقش مثبتی داشته باشند.
آموزش ثبت نام در صرافی یونی سواپ
همانطور که اشاره شد این صرافی به دلیل غیر متمرکز بودن نیازی به احراز هویت ندارد. به همین دلیل نیز نیازی به ثبت نام نخواهید داشت و تنها چیزی که نیاز است این است که بتوانید کیف پول خود را به این صرافی متصل و شروع به کار کنید. البته نکته ای که در استفاده از این صرافی برای ایرانیان وجود دارد این است که به دلیل تحریم کردن کشور ما توسط توسط وب سایت DEX ، ما بدون استفاده از برنامه‌های تغییر آی پی یا همان VPN نمی‌توانیم به این سایت دسترسی داشته باشیم.
کلام آخر
این صرافی به دلیل داشتن تیم توسعه قوی همواره درحال پیشرفت است و این موضوع از ورژن‌های ارائه شده آن نیز قابل رویت است اما به غیر از این مورد تامین نقدینگی در این صرافی را می‌توانیم یک راه درآمدزایی کم ریسک از ارزهای دیجیتال بدانیم که می‌تواند یک سرمایه گذاری مناسب و با افت و خیز کم و استرس کمتر برای شما رقم بزند. اگر قصد سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال را دارید؛ مطالعه‌ی مقاله‌ی لیست بهترین ارزهای دیجیتال ارزان برای سرمایه گذاری می‌تواند یاری دهنده‌ی شما باشد.
در آخر باید یونی سواپ را یکی از بزرگترین صرافی‌های غیرمتمرکز بدانیم که کاربران بالای آن باعث رقم خوردن حجم معاملات بالا می‌شوند. به همین خاطر مشکلی برای تامین نقدینگی ندارد و حتی تبدیل توکن‌ها کم طرفدار نیز در آن امکان‌پذیر است. با همه‌ی این تفاسیر، شما یونی سواپ را به یک صرافی متمرکز نظیر بایننس یا کوکوین ترجیح می‌دهید یا خیر؟