در نمایشگاه MWC 2018 علی رغم تبلیغات بسیار زیاد که در طول سالیان اخیر بر روی آن صورت گرفته، هیچ نوع گوشی موبایل انعطاف پذیری عرضه نشد. شاید فکر کنید که هنوز نمایشگرهای انعطاف پذیر به بازار نیامده اند. اما اگر از آن دسته آدم هایی باشید که همواره به دنبال پیشرفته ترین و جدیدترین محصولات هستید، همین حالا حتی در گوشی های موبایل شما نیز این نوع فناوری را دارید.
گوشی هایی با نمایشگرهای OLED همچون سامسونگ گلکسی S8، S9، نوت 8 و آیفون 10 بهترین نمایشگرهای موجود در بازار را دارند. اما، این نوع جدید نمایشگرها فروش زیادی نداشته اند و این واقعیتی است که بسیاری از کارشناسان و ارزیابان پیش بینی کرده بودند.
این گوشی ها در واقع همگی نمایشگرهای OLED انعطاف پذیر دارند، اما تمام آنها در یک بدنه محکم حبس شده اند. هنوز فرصت برای گوشی های دارای این نوع نمایشگر مهیا نشده و صفحه نمایش آنها هنوز در بازار فرصت خودنمایی نیافته است. اما این فناوری کاملا در نمایشگرها به بلوغ کافی رسیده است. سامسونگ بیش از 95 درصد از بازار نمایشگرهای تلفن های هوشمند را در اختیار دارد و بهترین نمایشگرهای موجود در دنیای تلفن های هوشمند را برای خودش و همین طور کمپانی اپل عرضه می نماید.
تسلط سامسونگ بر این بازار، زمانی مشخص می شود که ببینیم اپل از یک نمایشگر 5.8 اینچی OLED از نوع Super Retina در آیفون 10 استفاده می کند و اندازه قسمت گوشی آن کوچک تر شده است. سامسونگ گلکسی اس 8 دارای یک نمایشگر OLED برای صفحه نمایش کاملا بی حاشیه ساخت خود است که در دو سو کمی حالت انحنا دارد، اما دارای ساختار محکمی است.
سامسونگ و نمایشگرهای OLED انعطاف پذیر هر دو بهترین کیفیت صفحات نمایش را در میان گوشی های پیشرفته کنونی و نسل آینده که در سال های 2019 و 2020 ارائه شوند، در اختیار دارند.
مشکل اینجاست: این بهترین انواع نمایشگر باعث رشد فروش در بازار گوشی های هوشمند نشده اند، اگرچه با تحسین های زیادی همراه بوده اند. گلکسی اس 8 و نوت 8 نوعی بازگشت به فرم های قبلی بوده و آیفون ایکس فراتر از انتظارات اپل ظاهر شده است، اما کاربری گسترده ای را برای این گوشی های برتر شاهد نبوده ایم. در عوض، فروش کلی و جهانی گوشی های هوشمند سیری نزولی داشته است.
چرا؟ بخشی از دلیل این مسئله، بدین خاطر است که سطح انعطاف پذیری مورد نظر ما هنوز در گوشی ها حاصل نشده و تا تبدیل شدن به یک گوشی کاملا انعطاف پذیر زمان زیادی لازم است. نمایشگرها سالیان سال است که انعطاف پذیر شده اند، اما الزامات دیگری هم در گوشی های هوشمند غیر از نمایشگر وجود دارد. در حالی که نمونه های اولیه، مدت های زیادی است که به نمایش در آمده اند، اما هیچ شرکتی این ریسک را نکرده تا یک گوشی با نمایشگر کاملا انعطاف پذیر ارائه دهد.
پیشرفت های فناوری OLED انعطاف پذیر تاکنون عالی بوده و نمایشگرهایی باریک تر و سبک تر را در بر داشته است. این انعطاف پذیری باعث شده تا به شکل قابل توجهی اندازه قسمت گوشی موبایل ها کاهش یابد و اگر سازندگان و تولیدکنندگان گوشی های موبایل جسارت کافی داشته باشند، می توانند فرم فاکتورهای منحصربه فردی را عرضه نمایند. سامسونگ سالیان سال گوشی های تاشوی دو سمتی را ارائه کرده و امسال نیز در نمایشگاه MWC این کار را تکرار کرد.
چرا شاهد نمایشگرهای کاملا انعطاف پذیر نیستیم؟
در هر یک از دوره های نمایشگاه CES در پنج شش سال گذشته، شاهد نمایشگرهای بسیار انعطاف پذیر در ابعاد مختلف و ساخت برندهای گوناگون بوده ایم. برخی از این نمایشگرها همچون یک اسکناس تا می شوند. برخی دیگر قابلیت تاشو دارند و برای مثال، می توان یک تبلت را به اندازه یک گوشی هوشمند درآورد.
دلایل مختلفی وجود دارد که نشان می دهد چرا نمی توانیم شاهد این نوع نمایشگرها در گوشی های هوشمند باشیم. نمایشگرهای OLED مواد ارگانیکی دارند که به خصوص در برابر آب آسیب پذیر هستند و همین مشخصه داشتن یک قاب محافظتی را در حال حاضر برای آنها به یک ضرورت تبدیل می کند. از نظر بخش های دیگر، پیشرفت هایی صورت گرفته است. باتری های انعطاف پذیر در حال حاضر ارائه شده اند، اما ظرفیت آنها در شرایط کنونی حتی نزدیک به چیزی نیست که بتوان از آن لذت برد و نگهداری شارژ و انرژی مشکلی عمده به شمار می رود. همچنین برای این نوع گوشی ها نیاز به پردازشگرهای انعطاف پذیر، لنز دوربین و تمامی بخش های یک موبایل هم داریم و این ها در کنار هم هزینه بالایی پیدا می کنند. بعضی بخش های یک گوشی لازم است که قدرتمند باشند که بدین ترتیب، کاربری پانل های انعطاف پذیر بدون ایجاد نوآوری های خاص محدود می شود.
به جای اینکه نمایشگرهای OLED انعطاف پذیر به طرفداران فناوری های پیشرفته بهانه ای برای خرید بدهند، اما در حال حاضر شاهد رشد فروش در میان گوشی های رده پایین هستیم، جایی که نیاز به صفحات نمایش LTPS LCD و یا حتی Si LCD وجود دارد تا گوشی های با ارزشی به وجود آید.
در ادامه چه می شود؟
به نظر می رسد که جبهه بعدی در حوزه پیشرفت های نمایشگر مربوط به نبرد میان فناوری های عالی از قبیل OLED، نقطه ای کوانتوم یا QD و microLED یا mLED باشد. دو مورد آخر را می توان از روی اسم به صورت دقیق توصیف کرد. نمایشگرهای QD از نوع اندازه ده اتم هلیوم هستند و به گونه ای ساخته شده اند که انرژی ذخیره شده را در نورهایی با طول موج خاص منتشر می کنند. عجیب نیست اگر این امر کارِ تولید را با پیچیدگی هایی همراه کند. (این نوع فناوری چیزی نیست که توسط سامسونگ در تلویزیون های نقطه کوانتومی مورد استفاده قرار گیرد.)
نمایشگرهای QD در حال حاضر وارد بازار نمایشگرهای LCD شده اند، جایی که QDها به عنوان نور پشتی RGB LED عمل می کنند. این نوع تحت عنوان Quantum Dot Color Filter شناخته می شود و با افزایش کنتراست، میزان روشنی، زاویه های نمایش و همین طور سطح رنگ مشکی به مدل LCD ارتقا می یابد. مشکل خاصی در این مدل ها وجود ندارد، چرا که مواد ارگانیک در آنها به کار نرفته، هرچند که OLED باز هم باریک تر و انعطاف پذیرتر است. درک Micro-LED ها ساده تر است – نمونه های تنزل درجه یافته ی LED هایی هستند که ما می شناسیم و دوست شان داریم. از جمله مزیت های این فناوری می توان به مواردی همچون عدم نیاز به نور پشتی، نسبت کنتراست بالا، سطح رنگ مشکی عمیق و مصرف کمتر برق اشاره کرد.
اپل، سامسونگ و سونی تنها نام هایی هستند که در این فناوری به پیشرفت هایی دست یافته اند. همچون QDها، کار تولیدکنندگان کوچک دیگر تنها با مشکلاتی همراه بوده است.
چه چیزی در حال ارائه به بازار است؟
آینده نزدیک احتمالاً چیزی شبیه این مواردی است که با گوشی های Razer شاهد بوده ایم و شامل نوعی پانل LCD با استفاده از مواد نیمه رسانای IGZO است تا عملکرد بهتری داشته باشد و ویژگی هایی همچون کارکرد عالی، نرخ بازیابی بالاتر و همین طور نیاز به شارژ کمتر را دارا هستند.
همچنین شاهد پانل های OLED بیشتری در گوشی های سطح متوسط خواهیم بود که این امر به خاطر حسن نیت تولیدکنندگان چینی است که وارد این عرصه شده اند، هرچند که عملکردی مشابه با محصولات سامسونگ را طی 18 تا 24 ماه آینده از محصولات آنها شاهد نخواهیم بود.
هر قدر که کیفیت و خروجی نمایشگرها ارتقا می یابد، باید شاهد باشیم که ال جی نمایشگرهای P-OLED بهتری روانه بازار کند. در مورد هر دو برند اپل و سونی گفته می شود که به دنبال استفاده از OLEDهای جدید در گوشی های هوشمند هستند و به نظر می آید که این امر در سه مدل آیفون جدید که به زودی به بازار می آیند، اتفاق افتد. روی هم رفته، برندی که در حال حاضر بیش از همه به آینده ی انعطاف پذیر این حوزه نزدیک شده، سامسونگ است. آنها در حال حاضر نسبتاً در مورد عرضه ی چیزی که برای آن کاربری واقعی وجود ندارد، رغبتی ندارند. بنابراین، نباید انتظار داشته باشیم که در سال 2018 گوشی های هوشمند انعطاف پذیر و همین طور OLEDهای انعطاف پذیر با فروش فوق العاده ای روبرو شوند، مگر اینکه قابلیت های شگفت انگیزی در این گوشی ها اضافه شود.