اگر شما نیز جزو فعالان حوزه ارز دیجیتال هستید، حتما تاکنون بارها با عبارت توکن سوزی در ارز دیجیتال روبرو شدهاید. توکن سوزی یا کوین برن، یک فرآیند رایج در دنیای ارزهای دیجیتال و رمزارزها است که برای سرمایهگذاران و فعالان مزایای فراوانی به دنبال خواهد داشت.
همه افرادی که در حوزه بلاک چین فعالیت میکنند از جمله ماینرها باید به این فرایند تسلط کافی داشته باشند؛ چرا که میتواند به طور مستقیم بر روی قیمت ارز دیجیتال تاثیر بگذارد. اگر قصد فعالیت در بازار کریپتوکارنسی را دارید، باید بدانید که توکن سوزی چیست و با چه هدفی انجام میشود. در این مطلب به تعریف توکن سوزی به زبان ساده، مزایای و انواع آن اشاره خواهیم کرد؛ پس تا انتها با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
مقدمه ای بر توکن و دارایی های ارز دیجیتال
توکن نوعی دارایی دیجیتال است که میتوان آن را به دیگران انتقال داد؛ علاوه بر این قابلیت ذخیره ارزش را دارد. توکنها هم در ارزهای دیجیتال و هم در سیستمهای کامپیوتری به صورت مجوزهایی رمزنگاری شده وجود دارند. این داراییهای دیجیتال بر بستر بلاک چین و توسط شرکتهای مختلف ایجاد میشوند و هر یک از آنها کاربرد به خصوصی خواهند داشت. ارزش توکنها نیز با هم متفاوت است و به کاربرد آنها برای بشریت و میزان موفقیت آنها بستگی دارد.
توکن در فضای رمزارزها به نوعی از ارزهای دیجیتال گفته میشود که فاقد بلاک چین مخصوص هستند و برای ثبت تراکنش باید از بلاک چینهای پلتفرمی استفاده کنند. البته برخی افراد نیز به هر نوع دارایی که در فضای رمزارز وجود دارد، توکن میگویند. برخی بلاک چینهای پلتفرمی مثل کاردانو، بایننس و اتریوم این امکان را فراهم کردهاند که از طریق قراردادهای هوشمند، به ساخت برنامههای غیرمتمرکز بپردازید. با وجود این امکانات شما میتوانید توکنهای مورد نیازتان را بدون طراحی شبکه بلاک چین، مورد استفاده قرار دهید. در ادامه به سوال توکن سوزی چیست میپردازیم.
توکن سوزی چیست و چرا این کار را می کنند؟
زمانی که از شما پرسیده میشود توکن سوزی چیست، تصویری از عمل سوزاندن در ذهنتان تداعی میشود. از آنجایی که توکنها و ارزهای دیجیتال ماهیتی مجازی دارند؛ پس در اینجا منظور از سوزاندن چیز دیگری خواهد بود. توکن سوزی به زبان ساده به فرآیند حذف و از بین بردن دائمی توکنهایی که در شبکه ارز دیجیتال در گردش هستند، گفته میشود.
از بین بردن توکنها به این معنی است که ارزهای دیجیتال مورد نظر را به یک آدرس عمومی ارسال میکنند و دیگر هیچکسی قادر به دسترسی به آنها نخواهد بود. به عبارت دیگر توکنها دیگر امکان گردش نخواهند داشت و اصطلاحا سوزانده شدهاند. این فرآیند را میتوان برای اکثر ارزهای دیجیتال اجرا کرد.
هدف از توکن سوزی در ارز دیجیتال چیست؟
ممکن است این سوال برایتان پیش آمده باشد که هدف توکن سوزی چیست؟ توکن سوزی به زبان ساده روشی ضدتورمی است که با کاهش توکنها، باعث افزایش ارزش آنها و کسب اعتماد کاربران خواهد شد. هنگامی که یک پروژه توکن سوزی انجام میدهد، بر اساس قانون عرضه و تقاضا، ارزش توکنهای آن افزایش مییابد. خبر توکن سوزی ارزهای دیجیتال، جزو مهمترین اخبار روز به شمار میرود و میتواند به صورت لحظهای قیمت آن ارز را تغییر دهد. توکن برن (Token Burn) با اهداف مختلفی انجام میشود که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
کاهش عرضه و افزایش قیمت
هدف از توکن سوزی در ارز دیجیتال فراهم نمودن یک مدل ضدتورمی و اقتصادی برای توکن است. این فرآیند باعث میشود که قیمت توکنهای پروژه افزایش یابد؛ در نتیجه علاقه مردم به نگهداری بلند مدت توکن مورد نظر افزایش مییابد. در این صورت مردم به جای ترید روزانه، سعی در نگه داشتن توکنها خواهند داشت.
ارز دیجیتال بایننس یک مثال موفق و معروف در این زمینه است. تعداد کل توکنهای بایننس در حدود ۲۰۰ میلیون بود که در عرضه اولیه تنها ۱۰۰ میلیون از آنها به فروش رسیدند. صرافی ارز دیجیتال بایننس برای پرداخت کارمزدها از توکنهای BNB استفاده میکند. بایننس سه ماه یکبار، چیزی حدود ۲۰ درصد از سود کسب شده را برای بازخرید توکن و توکن سوزی صرف میکند. هدف از این کار هم کاهش میزان توکنها و رساندن آنها به عرضه اولیه است.
ایجاد تعادل در استخراج به کمک توکن سوزی
فرایند استخراج ارز دیجیتال به این صورت است که ماینرهایی که زودتر برای استخراج اقدام کرده باشند، سود بیشتری در مقایسه با دیگران خواهند داشت. سیستم PoB که در ادامه به آن اشاره میکنیم، برای اینکه بین کاربران جدید و کاربران قدیمی تعادل برقرار کند، مکانیزمی را ایجاد کرده است که در آن به صورت دورهای ارزها سوزانده میشوند. این موضوع باعث میشود که غیرمتمرکز بودن شبکه افزایش یابد. در این مکانیزم، کاربران اولیه برای اینکه بتوانند بلاک جدید تولید کنند باید ابتدا برای سوزاندن سکههای اولیه خود اقدام نمایند.
جلوگیری از حملات اسپمبا سوزاندن توکن ها
همه ارزهای دیجیتال در معرض حملات اسپم و تهدیدهای سایبری قرار دارند. هدف از این حملات، جلوگیری از انجام تراکنش و مسدود کردن شبکه است. یکی دیگر از مزایای توکن سوزی در شبکه کریپتوکارنسی، محافظت در برابر تراکنشهای اسپم و حملات DDoS است. توسعهدهندگان به توکن سوزی روی میآورند تا میزان تراکنشها را کاهش داده و از شبکه در برابر حملات سایبری محافظت کنند.
بررسی انواع روشهای توکن سوزی در ارز دیجیتال
به طور کلی برای سوزاندن توکن از دو روش متداول و رایج استفاده میشود که این روشها مزایای زیادی برای کاربران به همراه خواهند داشت. در ادامه به دو روش توکن سوزی اشاره میکنیم:
الگوریتم اجماع اثبات سوزاندن توکن ها
اثبات سوزاندن یا PoB (Proof of Burn) از انواع الگوریتمهای اجماع است که در دفتر کل بلاک چین برای ثبت اطلاعات تعریف شده است. این الگوریتم به این صورت است که افراد باید ثابت کنند که بخشی از یک ارز دیجیتال را با موفقیت سوزاندهاند. اگر این اتفاق ثابت شود و توکنها دیگر در دسترس نباشند، به کاربر پاداش داده خواهد شد.
PoB را نوعی الگوریتم بدون اتلاف انرژی میدانند؛ چرا که ماینرها پس از سوزاندن توکنهای دیجیتال میتوانند بلاکهای جدیدی کسب کنند. برای سوزاندن توکنها فقط کافی است که آنها را به آدرس تعیین شده ارسال کنید. ارزهایی که برای سوزانده شدن ارسال میکنید میتوانند ارزهای بومی یا ارزهای جایگزینی مانند بیت کوین باشند. ماینر در ازای این کار خود پاداش میگیرد و توکن بومی شبکه دریافت خواهد کرد.
شرایط کلی و عمومی اقتصادی برای سوزاند توکن
از توکن سوزی زمانی استفاده میشود که فروش توکنهای مورد نظر بر اساس برنامه عرضه اولیه پیش نمیرود. به عبارت دیگر میزان توکنهای فروخته شده کمتر از میزان تعیین شده است. در این شرایط بهترین کار این است که توکنهای باقیمانده سوزانده شوند تا ارزش سیستم یا پلتفرم حفظ شود. بنابراین توسعهدهندگان به جای ذخیره توکنها برای آینده، آنها را به صورت یکجا یا دورهای از بین میبرند. توکن سوزی به زبان ساده باعث جلب اعتماد سرمایهگذاران و تشویق آنها به سرمایهگذاری بیشتر خواهد شد.
مزایای توکن سوزی در علم اقتصاد چیست؟
توکن سوزی مزایای زیادی دارد و نتایج مثبتی برای توسعهدهنده رمزارز و حتی سرمایهگذاران و ماینرها به دنبال خواهد داشت. در ادامه به برخی از مهمترین مزایای سوزاندن توکن اشاره میکنیم:
- یکی از مهمترین مزایای سوزاندن توکن، محافظت از رمزارز در برابر حملات اسپم است. توکن سوزی به زبان ساده شبکه ارز دیجیتال را از هر گونه معاملات ناخواسته و حملات سایبری مصون نگه میدارد.
- در برخی از شبکهها به جای پرداخت کارمزد، یک برنامه اتوماتیک و روتین قرار داده شده است تا کار سوزاندن رمز ارزهای شبکه مورد نظر را انجام دهد. همین مسئله باعث شده که میزان کمی از معاملات به صورت اتوماتیک از بین روند.
- از مهمترین مزایای توکن سوزی میتوان به افزایش اطمینان کاربران نسبت به تعهد توسعهدهندگان شبکه رمزارز مورد نظر اشاره کرد. با این کار توسعهدهندگان شبکه رمزارز میتوانند ارزش افزوده بیشتری برای کاربران و سرمایهگذاران خود ایجاد کنند. توکن سوزی، ارزش ارز دیجیتال را افزایش میدهد و تورم را به حداقل خواهد رساند.
مثالهایی از توکن سوزی اتفاق افتاده!
کوینها بستر بلاک چین مخصوص به خود را دارند و به عبارتی صاحب خانه محسوب میشوند، اما توکنها همانند مستاجر هستند و مجبورند از بلاک چین دیگران استفاده کنند. در ادامه به توکنهایی که قابلیت سوزانده شدن دارند اشاره میکنیم:
سوزاندن توکن ها بایننس کوین (BNB)
بایننس کوین تا سال ۲۰۲۰ از بلاک چین اتریوم برای فعالیتهای خود استفاده میکرد. اما اکنون شرکت بایننس، بلاک چین زنجیره هوشمند بایننس یا BSC را راهاندازی کرده است. یکی از بهترین مثالها برای توکن سوزی، سکه سوزی یا توکن سوزی بایننس است که هر سه ماه یکبار انجام میشود. البته لازم به ذکر است که بایننس پس از راهاندازی بلاک چین مخصوص خود، دیگر در دسته توکنها قرار نمیگیرد و نوعی کوین محسوب میشود.
آخرین توکن سوزی بایننس در جولای سال ۲۰۲۱ انجام شد که در مجموع یک میلیون و ۲۹۶ هزار واحد بایننس سوزانده شد. توکن سوزی به زبان ساده باعث کاهش حجم توکنهای BNB موجود در بازار و افزایش قیمت آنها میشود.
ریپل (XRP)
ارز ریپل یا XRP از نظر ارزش بازار، ششمین رمز ارز جهان محسوب میشود که در سالهای گذشته نیز قیمت آن رشد چشمگیری داشت. ریپل نیز به عنوان یکی از مهمترین فعالان در حوزه رمزارزها، روش توکن سوزی را برای توکن اصلی خود XRP در پیش گرفته است؛ به این صورت که هزینه تراکنشهای XRP را نابود میکند. در نتیجه XRPهای در گردش به صورت تدریجی کاهش می یابند و باعث ثبات قیمت رمزارز خواهند شد.
استلار (XLM)
استلار نیز یکی از شرکتهای رمز ارز است که از ویژگیهای بارز آن میتوان به سرعت بالا و هزینه پایین تراکنشها اشاره کرد. یکی از بزرگترین توکن سوزیها در تاریخ رمزارزها توسط این شرکت و در سال ۲۰۱۹ انجام شد. بر اساس گزارشها این شرکت چیزی در حدود ۵۵ میلیون استلار را سوزاند تا قیمت رمزارز خود را افزایش دهد. این میزان توکن سوزانده شده در آن زمان ارزشی در حدود ۴/۷ میلیارد دلار داشت.
ساتوژی (Satozhi)
ساتوژی که نام آن برگرفته از خالق بیت کوین یعنی ساتوشی ناکاموتو است، اولین شبکهای است که بر مبنای پروتکل اثبات سوخت یا PoB شکل گرفته است. این رمزارز بر روی بلاک چین بایننس راهاندازی شد. توکن این پروژه ساتوز (Satoz) نام دارد و مانند بیت کوین تعداد آن ۲۱ میلیون توکن در نظر گرفته شده است. البته تا این لحظه فقط ۱۰ میلیون توکن ساتوز در گردش است و همین مسئله باعث شده که حدود ۵۰ درصد از توکنهای آن با استفاده از پروتکل PoB سوزانده شوند. هر ۱۰ دقیقهای که میگذرد، ۵۰ ساتوز تولید میشود و این تعداد بین افرادی که در توکن سوزی آن شرکت داشتهاند، بدون دخالت انسان و بر اساس بلاک چین تقسیم خواهد شد. بر اساس الگوریتم اثبات سوزاندن، کاربران با سوزاندن توکنهای خود حقوق ماینینگ یا استخراج دریافت میکنند.
آیا توکن سوزی بر روی موجودی کاربران تاثیر دارد؟
حال که تا حد زیادی با فرآیند توکن سوزی در ارز دیجیتال و انواع روشهای آن آشنا شدید، شاید این سوال برای شما پیش آید که آیا سوزاندن توکن میتواند بر روی میزان دارایی و موجودی کاربران تاثیر بگذارد و باعث کاهش آن شود؟
بهتر است خیالتان را از این بابت راحت کنیم؛ چرا که جواب این سوال منفی است و چنین چیزی امکانپذیر نخواهد بود. سوزاندن توکنهای هیچ یک از رمزارزها تاثیری بر موجودی کاربران نخواهد داشت و نمیتواند آن را کاهش دهد. همانطور که پیش از این گفته شد هدف از انجام توکن سوزی، بالا رفتن ارزش رمزارز برای سرمایهگذاران است. به عبارت دیگر توکن سوزی به نفع کاربران خواهد بود و سرمایه آنها را ارزشمندتر خواهد کرد.
بررسی نهای توکن سوزی در ارزهای دیجیتال
توکن سوزی در ارز دیجیتال یکی از ویژگیهای مهم ضدتورمی رمزارزها است که میتواند کاهش اسپم و افزایش قیمت ارز دیجیتال را به همراه داشته باشد. به همین جهت، بیشتر کاربران و توسعهدهندگان در دنیای کریپتوکارنسی از انجام این فرآیند استقبال میکنند. در انتها باید متذکر شد که توکن سوزی فقط در صورتی باعث افزایش قیمت میشود که تقاضا افزایش یابد یا ثابت بماند. در این مقاله به ابعاد مختلف توکن سوزی پرداختیم و متوجه شدید که این فرآیند نه تنها باعث از دست رفتن سرمایه شما نمیشود؛ بلکه میتواند آن را افزایش دهد.