بلاک چین را می‌توان به عنوان یک فناوری رو به رشد در دنیای مالی و دیجیتال دانست که به کاربران امکان تمرکززدایی مبادلات همتا به همتا را می‌دهد. دلیل اصلی ظهور چنین فناوری‌هایی، ساده سازی و سرعت بخشیدن به تراکنش‌های مالی است. یکی از این انواع بلاک چین، بلاک چین سازمانی است که برای مشاغل مختلف توسعه یافته و استفاده می‌شود. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مقاله از پلازا نحوه عملکرد این بلاک چین و مزایای آن را بررسی کنیم.
فهرست مطالب
رابطه بین فناوری بلاک چین و سازمان ها
بلاک چین یک فناوری در حال رشد است و ارتباط عمیقی با ارزهای دیجیتال دارد، اما همه امکانات این فناوری محدود به دنیای ارزهای دیجیتال نیست. با کمک این فناوری و قابلیت‌هایی مانند عدم تمرکز و مبادلات همتا به همتا (P2P)، گردش مالی در سطح بین المللی افزایش یافته است. یکی از اهداف بلاک چین تسهیل فرآیندهای پرداخت در سراسر جهان است.
پس از ظهور قراردادهای هوشمند، بلاک چین پیشرفت‌های چشمگیری را تجربه کرد. به این ترتیب طیف وسیع تری از محصولات، خدمات و مشاغل ایجاد شدند. در حال حاضر، بیشتر پروژه‌های بلاک چین در خدمات مالی، پرداخت‌ها، سرمایه گذاری‌ها و البته امنیت اطلاعات هستند.
معرفی بلاک چین سازمانی
بلاک چین سازمانی را می‌توان یکی از انواع شبکه‌های بلاک چین مجاز دانست. این فناوری برای فرآیندهایی مانند پردازش تراکنش، ردیابی دارایی، اشتراک گذاری اطلاعات داخلی و خارجی استفاده می‌شود. بلاک چین در واقع ورودی‌های رمزگذاری شده را ثبت می‌کند و آنها را در بلوک‌های جداگانه در یک دفتر کل ذخیره خواهد کرد.
بر خلاف بلاک چین‌های عمومی مانند بیت کوین، که همه کاربران می‌توانند اطلاعات را مشاهده کنند، بلاک چین سازمانی برای استفاده توسط کسب و کارها و موسسات طراحی شده است. این فناوری به شرکت‌ها و موسسات مختلف اجازه می‌دهد تا دسترسی را محدود کنند و تنها به افراد خاصی اجازه ویرایش اطلاعات را می‌دهند. با توجه به امنیت بالا در این شبکه در حال حاضر شرکت‌هایی مانند اینتل(Intel)، متا(Meta)، آی بی ام(IBM) و … از این فناوری در فعالیت‌های خود استفاده می‌کنند.
مزایای بلاک چین سازمانی
اکنون که فهمیدیم بلاک چین سازمانی چیست، اجازه دهید مزایای آن را بررسی کنیم. بلاک چین سازمانی با توجه به کارکردهای مختلفی که دارد، امکانات متنوعی را در اختیار سازمان‌ها قرار داده و به آنها اجازه می‌دهد بر اساس نیاز خود از شبکه مورد نظر خود استفاده کنند. در ادامه به برخی از مهمترین ویژگی‌های این بلاک چین اشاره می‌کنیم:
مسئوليت پذیری
گره‌های فعال در شبکه تمام تراکنش‌های انجام شده را ثبت می‌کنند، بنابراین باید برای هر فعالیتی که انجام می‌دهند پاسخگو باشند.
مقیاس پذیری
این شبکه‌ها می‌توانند تراکنش‌های بیشتری را در یک واحد زمانی معین نسبت به شبکه‌های عمومی پردازش کنند.
تعیین دسترسی مجاز
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این نوع بلاک چین، امکان ایجاد مجوز برای دسترسی به کاربران و تعیین مالک و توسعه دهنده شبکه است.
امنیت
داده‌ها با استفاده از رمزگذاری و سایر فناوری‌ها برای جلوگیری از کلاهبرداری و هک ایمن می‌شوند.
تغییرناپذیری
در بلاک چین، کاربران نمی‌توانند سوابق تایید شده را دستکاری کنند و تغییر دهند.
کنترل شده
توکن‌ها ابزار تبادل اطلاعات و مالی در این شبکه‌ها هستند.
توزیع شده
با کپی کردن دفتر کل در گره‌های مختلف، امکان توزیع اطلاعات در یک شبکه وجود دارد.
معرفی پلتفرم های ارائه دهنده بلاک چین سازمانی
پلتفرم‌های بلاک چین به شرکت‌ها این امکان را می‌دهند تا با استفاده از کد شبکه اصلی، بلاک چین سازمانی خود را بر اساس نیاز و هدف خود طراحی و بسازند. برخی از پلتفرم‌های اصلی که شرکت‌ها را قادر می‌سازد بلاک چین سازمانی طراحی کنند عبارتند از:
بلاک چین سازمانی اتر(Ether)
یک پلتفرم منبع باز که برای بهبود و تسهیل فرآیندهای پرداخت و سرعت بخشیدن و ساده‌سازی اشتراک‌گذاری اطلاعات استفاده می‌شود. دو نوع شبکه در این پلتفرم‌ها وجود دارد که کسب و کارها می‌توانند بر اساس نیاز خود از آنها استفاده کنند. شبکه اصلی یا بدون مجوز و شبکه خصوصی که باید دسترسی برای آن مشخص شود. شرکت‌هایی مانند تاکوبل، کوکاکولا، نایک و والمارت از جمله شرکت‌هایی هستند که از این شبکه استفاده می‌کنند.
بلاک چین سازمانی هایپرلجر (Hyperledger)
Hyperledger یک پلت فرم مدولار است که شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا یک اکوسیستم بلاک چین قوی بسازند. این شبکه منبع باز بزرگ با حذف بسیاری از لایه‌های ناکارآمد، فرآیند ساخت را بسیار ساده می‌کند. Hyperledger تراکنش‌ها را در یک شبکه همتا به همتا انجام می‌دهد که امنیت و شفافیت آنها را تضمین می‌کند. اینتل و SAP Ariba از جمله شرکت‌هایی هستند که در حال حاضر از این شبکه استفاده می‌کنند.
کروم(Chrome)
کروم یک پلت فرم منبع باز است که می‌تواند برای تولید بلاک چین‌های سازمانی در بخش‌های مختلف مانند املاک، زنجیره تامین، ارز دیجیتال و غیره استفاده شود. سازمان‌ها می‌توانند از این پلتفرم برای طراحی و پیاده سازی شبکه خصوصی یا عمومی مورد نظر خود در پلتفرم اتریوم استفاده کنند.
کوردا(Korda)
یک کنسرسیوم منبع باز پیشرو در صنعت که شبکه DLT را تامین می‌کند و سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا تراکنش‌ها را در یک شبکه خصوصی امن انجام دهند. یکی از مزیت‌های اصلی کوردا پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، امنیت بالا و استفاده از فناوری ABFT (Asynchronous Byzantine Error) است. این ویژگی‌ها بانک‌های بزرگی مانند HSBC و Bank of America را بر آن داشته است تا از Korda برای ایجاد بلاک چین سازمانی خود استفاده کنند.
بررسی انواع بلاک چین سازمانی
به طور کلی، بلاک چین‌های سازمانی را می‌توان به سه دسته اصلی خصوصی، ترکیبی و کنسرسیوم تقسیم کرد. ملاک این تقسیم بندی امنیت و میزان عدم تمرکز است. در نتیجه شرکت‌ها بر اساس نیاز خود یکی از این سه عنصر را انتخاب می‌کنند.
بلاک چین خصوصی
این بلاک چین‌ها شبکه‌های بسته‌ای هستند که تنها کاربرانی که توسط سازمان تعیین شده‌اند می‌توانند به اطلاعات آنها دسترسی داشته باشند. بلاک چین خصوصی از یک گره مرکزی برای تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کند که آن را در برابر هک آسیب پذیر خواهد کرد. در این سیستم، اگر گره مرکزی مورد حمله قرار گیرد، کل سیستم آسیب می‌بیند. البته این سیستم مزیت‌هایی نیز دارد که از مهمترین آنها می‌توان به امنیت و سرعت تاییدیه اشاره کرد.
بلاک چین ترکیبی
بلاک چین ترکیبی را می‌توان ترکیبی از شبکه خصوصی و عمومی در نظر گرفت که مزایای دو بلاک چین را حفظ می‌کند و در عین حال معایب آنها را از بین می‌برد. این نوع شبکه به توسعه دهنده این امکان را می‌دهد که برخی از ویژگی‌ها را در دسترس عموم و برخی از ویژگی‌ها را فقط در اختیار کاربران خاص قرار دهد. در این شبکه نمی‌توان داده‌ها را بدون اجازه سایر کاربران تغییر داد، بنابراین یکپارچگی آن بسیار بالاست که امنیت شبکه را نیز افزایش می‌دهد.
کنسرسیوم بلاک چین
کنسرسیوم‌ها بسیار شبیه به بلاک چین‌های عمومی هستند. زیرا از ساختار غیرمتمرکز و همتا به همتا استفاده می‌کنند. در این نوع بلاک چین یک کپی از دفتر کل توزیع شده در دسترس همه اعضا قرار می‌گیرد و از نفوذ هر شرکت یا فردی به سیستم جلوگیری می‌کند.
این شبکه را می‌توان یکی از شبکه‌های خصوصی دانست، زیرا مالکان و توسعه دهندگان تعیین می‌کنند که چه کسی می‌تواند به شبکه دسترسی داشته باشد. با توجه به خواص ذکر شده، از این سیستم برای برقراری ارتباط امن بین سازمان‌های مختلف استفاده می‌شود.
دلایل اهمیت بلاک چین سازمانی چیست؟
این سیستم به سازمان‌ها و نهادها کمک می‌کند تا شفافیت، امنیت و کارایی را در سازمان خود به میزان قابل توجهی افزایش دهند. از سوی دیگر، هزینه‌های سازمان با استفاده از بلاک چین به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. به همین دلیل بسیاری از سازمان‌ها این سیستم را ترجیح می‌دهند.
بلاک چین سازمانی و اهمیت آن برای دولت و شرکت ها
بلاک چین سازمانی یکی از راه حل‌های فناوری بلاک چین برای بهبود فرآیندها و افزایش درآمد کسب و کار است. علاوه بر این، استفاده از فناوری بلاک چین باعث افزایش امنیت و شفافیت اطلاعات می‌شود.
با توجه به پذیرش این فناوری توسط شرکت‌های بزرگ مانند والمارت، اینتل، جی پی مورگان و غیره، این احتمال وجود دارد که حتی مشاغل کوچک نیز در آینده نزدیک به بلاک چین‌های سازمانی روی بیاورند. جهان بیشتر به سمت تمرکززدایی و شفافیت حرکت می‌کند و فناوری بلاک چین یکی از مهمترین ابزارها برای دستیابی به این هدف است.