همان طور که خودتان هم می‌دانید زانوها به عنوان بزرگ‌ترین مفصل موجود در بدن ما شناخته می‌شوند. بسیاری از کارهایی که در طی روز انجام می‌دهیم اعم از نشستن، بلند شدن، پریدن، راه رفتن و… همه به کمک زانوها انجام می‌شوند. پس می‌توان به این نتیجه رسید که این مفاصل بزرگ جثه عملکرد حیاتی دارند و همچنین کار زیادی هم بر دوش آنها افتاده است. بالا رفتن سن، حادثه، مشکلات مادرزادی و مشکلات محیطی می‌توانند به این مفصل آسیب وارد کنند. یکی از رایج‌ترین عوارض مرتبط با زانو آرتروز زانو است، موضوع بحث ما که امروز قصد داریم در مورد آن بیشتر صحبت کنیم.
فهرست عناوین مطلب:
آرتروز زانو چیست؟
مفصل زانوی ما متشکل از سه قسمت اصلی است. در واقع تلاقی این استخوان‌ها باعث حرکت زانو می‌شوند:
- استخوان ران
- استخوان ساق پا
- استخوان کاسه زانو
علاوه بر این، انتهای هر استخوان به وسیله یک ماده غضروفی پوشانده شده است. بالشتکی که از برخورد استخوان‌ها به یکدیگر جلوگیری می‌کند. این بالشتک در واقع یک غشای سینوویال است که از بین رفتن آن یعنی از بین رفتن محافظ بین استخوان‌ها. درست همین جا است که آتروز وارد میدان می‌شود.
آرتروز یا همان Arthritis بیماری است که در نتیجه تخریب و فرسایش غضروف‌های مفصلی بروز می‌کند. در واقع زمانی که این غضروف‌ها از بین می‌روند پوشش محافظ بین دو استخوان هم از بین می‌رود. در نتیجه دو استخوان بر روی یکدگیر ساییده می‌شوند. درد، تورم و همچنین سفتی مفصل زانو از رایج‌ترین علائم این بیماری هستند. از طرفی آرتروز یک بیماری پیشرونده است، این یعنی در طول زمان شدت آن بیشتر می‌شود و تنها می‌توانید با روش‌های درمانی و پزشکی توسعه بیماری را کندتر کنید.
انواع مختلف آرتروز زانو
شاید برایتان جالب باشد بدانید که حدودا 100 نوع آرتروز داریم. در بین این مدل‌ها تنها تعدادی هستند که بر روی زانوها تاثیر می‌گذارند. استئوآرتریت، آرتروز پس از حادثه و آرتروز روماتوئید. این‌ها مواردی هستند که مفصل زانو را درگیر می‌کنند.
استئوآرتریت
استئوآرتریت شایع‌ترین نوع آرتروز در این لیست است. همان طور که بالاتر هم گفتیم زمانی که بالشتک محافظ بین استخوان‌ها از بین می‌رود دو استخوان بر روی یکدگیر ساییده می‌شوند. این می‌تواند باعث درد، سفتی و محدود شدن بازه حرکتی فرد شود. این مدل با گذشت زمان تنها بدتر و بدتر می‌شود.
آرتروز پس از حادثه
یکی دیگر از انواع آرتروز زانو مدل پس از حادثه است. در چنین شرایطی بر اثر اتفاقات مختلفی از جمله تصادف، آسیب‌های ورزشی و… غضروف زانو شروع به نازک شدن می‌کند تا جایی که به طور کلی از بین می‌رود. علائم این مدل ممکن است تا سال‌ها بعد از حادثه هم شروع نشوند. ولی زمانی که زانوی فرد آسیب ببیند باید انتظار این عارضه را داشته باشد.
آرتروز روماتوئید
روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است. زمانی که سیستم ایمنی سعی می‌کند در برابر مهاجم‌ها از بدن محافظت کند باعث ایجاد التهاب در بدن می‌شود. این التهاب می‌تواند در مفاصل زانو هم دیده شود که در نتیجه آن فرد درد، تورم و سفتی شدیدی را تجربه خواهد کرد.
علل ابتلا به آرتروز زانو
جالب است بدانید که متخصصین ژن‌هایی را شناسایی کرده‌اند که ممکن است باعث بروز آرتروز زانو شوند. در واقع زمانی که فرد همین ژن‌های عامل را در بدن خود داشته باشد می‌تواند انتظار آرتروز را داشته باشد. تنها یک بهانه کافی است تا این بیماری در شما دیده شود.
یکسری فاکتورها می‌توانند احتمال آرتروز را افزایش دهند. در ادامه بیشتر در مورد آنها صحبت خواهیم کرد:
- سن: آرتروز بیشتر اوقات در افراد مسن دیده می‌شود. در نتیجه افزایش سن می‌تواند یکی از علل آن باشد.
- ناهنجاری‌های استخوانی: منظور از ناهنجاری‌های استخوانی مشکلات مادرزادی است. اگر که به طور طبیعی و ذاتی این مشکلات را در زانوهای خود داشته باشید احتمال بروز آرتروز هم بیشتر می‌شود.
- نقرس:نقرس هم یکی دیگر از انواع مختلف آرتروزهای التهابی است که در نتیجه آن استئوآرتریت در فرد دیده خواهد شد.
- آسیب دیدگی: هر مدل آسیب دیدگی در قسمت زانو شما را در خطر ابتلا به آرتروز زانو قرار می‌دهد.
- اضافه وزن:همان طور که می‌دانید اضافه وزن فشار بیش از اندازه‌ای به زانوها وارد می‌کند. این فشار می‌تواند باعث نازک شدن غشای سینوویال شود و غضروف‌های محافظ را از بین ببرد.
- جنسیت: احتمال ابتلا به آرتروز در زنان بیشتر از مردان است.
علائم و نشانه‌های آرتروز زانو
از علائم و نشانه‌های آرتروز زانو(arthritis of the knee) می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- تورم
- قفل شدن زانو
- سفتی مفصل زانو
- قرمزی پوست زانو
- محدود شدن توان حرکتی
- صدای تق تق در مفصل زانو
- درد مفاصل با تغییر شرایط آب و هوایی
- مشکلات متعدد در راه رفتن، پریدن، برخاستن و نشستن
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بالاتر در مورد علائم این بیماری صحبت کردیم. هر زمان که این علائم را در خود دیدید بهتر است که با یک متخصص مشورت کنید. همان طور که گفتیم آرتروز در طول زمان پیشرفت می‌کند. در نتیجه اگر زودتر پیگیر ماجرا باشید می‌توانید روند توسعه بیماری را کندتر کنید. اگر که به دنبال بهترین فوق تخصص ارتوپد تهران هستید همین حالا نگاهی به وبسایت درمانکده بیندازید.
تشخیص بیماری آرتروز زانو
به منظور تشخیص دقیق بیماری پزشک اغلب اوقات پیشنهاد می‌کند که از محل مورد نظر عکسبرداری اشعه ایکس انجام دهید. عکسبرداری کمک می‌کند تا نوع آرتروز، تغییرات استخوانی، خارهای استخوانی و همچنین فاصله بین استخوان‌ها مشخص شود. از طرفی اگر که عکسبرداری اشعه ایکس نتیجه ندهد برای بررسی دقیق‌تر به سراغ MRI و سی تی اسکن می‌روند.
راهکارهای درمانی
گفتیم که آرتروز درمان قطعی ندارد. بنابراین تنها می‌توانید با دنبال کردن استراتژی‌های درمانی از بدتر شدن آن جلوگیری کنید. از راهکارهای درمانی می‌توانیم به شیوه‌های زیر اشاره کنیم:
- جراحی
- فیزیوتراپی
- طب سوزنی
- پلاسما درمانی
- استفاده از زانوبند
- کم کردن تورم و درد با دارو
- استفاده از پاشنه و کفی در کفش
- کمک گرفتن از کمپرس آب یخ یا گرم
- استفاده از واکر یا عصا در حین راه رفتن
- کاهش وزن و کم کردن فشار وارد شده به زانو
- انجام فعالیت‌های کم تهاجم‌تر مانند شنا، یوگا و دوچرخه سواری
سخن پایانی
آتروز زانو درمان و دوره ریکاوری قطعی ندارد. شما تنها می‌توانید با دارو و روش‌های درمانی تورم، درد و ناتوانی حرکتی‌تان را کمتر کنید. علاوه بر این‌ها درد و تورم تنها از شایع‌ترین علائم این بیماری هستند. بنابراین در هر فرد و با توجه به نوع آرتروزی که دارد علائم می‌توانند متفاوت باشند. بهترین کار مشورت با یک پزشک متخصص است. اگر که به دنبال متخصص هستید می‌توانید از سایت درمانکده کمک بگیرید. فرقی نمی‌کند بهترین دکتر گوارش تهران باشد یا متخصص کودکان. این وبسایت مرجعی کامل از مقالات آموزشی است که در کنار آن یک بانک اطلاعاتی کامل از پزشکان را در اختیارتان می‌گذارد.