راکت فالکون هوی اسپیساکس برای اولین بار در هفته آینده پرتاب خواهد شد و این ممکن است بزرگترین مأموریت این کمپانی تاکنون باشد و راه را برای عصر تازهای از فعالیتهای فضایی باز کرده و توجه سازمان فضایی ناسا را نیز جلب کند.
راکت جدید، قدرتمندترین راکت دنیا در نوع خود خواهد بود و این بدین معناست که توانایی حمل بارهای سنگینتر و پیچیدهتر به فضا را خواهد داشت. زمانی که این وسیله عملیاتی شود، اسپیساکس قادر به انجام مأموریتهایی نظیر حمل ماهوارههای امنیتی ملی سنگین، سکونتگاهها و تلسکوپها و حتی انسانها به اعماق فضا خواهد بود که تاکنون با فالکون 9 موفق به انجامشان نشده بود.
قابلیتها و ویژگیهای فالکون هوی بسیار شگفتانگیزاند. این راکت سه هستهای دارای 27 موتور بوده که بیش از تعداد موتورهای هر گونه راکتی است که پیشتر از این ساخته شدهاند. این موتورها در زمان بلند شدن از زمین در مجموع بیش از 5 میلیون پوند پیشرانه خواهند داشت که راکت را قادر به حمل بیش از 18 تن بار به مدار پایینی زمین میکند. نکته جالب اینجاست که فالکون هوی تمام وظایف راکت بزرگ ناسا را با هزینه بسیار کمتری به انجام میرساند.
ناسا اکنون تمرکزش را روی بازگرداندن انسانها به کره ماه گذاشته است. این آژانس فضایی در حال کار روی راکت بزرگ خود به نام اسپیس لانچ سیستم (Space Launch System-SLS) است که میتوان آن را در مأموریتهای فضایی مورد استفاده قرار داد. زمانی که کار ساخت اسالاس به پایان برسد، این راکت حتی قدرتی بیشتر از فالکون هوی خواهد داشت. اگرچه، راکت بزرگ ناسا مشکلات خود را دارد. هنوز سالها وقت لازم است تا این راکت اولین پرواز خود را انجام دهد و تا سال 2022 میلادی هیچ انسانی را به فضا نخواهد فرستاد. بعلاه، محاسبات نشان می دهد که اسالاس ممکن است 10 برابر بیشتر از فالکون هوی هزینه بر باشد. استفاده از یک راکت ارزان قیمت ممکن است مأموریتهای حمل انسان به ماه را به صرفهتر کند.
اسالاس توسط اعضای اصلی کنگره آمریکا پشتیبانی میشود بنابراین ناسا به احتمال زیاد به توسعه پروژه خود ادامه خواهد داد. ولی زمانی که فالکون هوی پروازش را به صورت منظم آغاز کند، ناسا به سختی قادر خواهد بود این راکت ارزانقیمت و قدرتمند را نادیده بگیرد. چارلز میلر، رئیس سازمان مشاوره فضایی نکسجن (NexGen) و یکی از اعضای سابق تیم ناسا در مصاحبه با مجله خبری ورج (The Verge) گفت: «این پروژه ممکن است هزینه برنامه بازگشت انسان به فضا را بسیار کمتر کند».
اسپیساکس به خاطر پایین آوردن هزینههای برنامههای فضایی شهره است. یک پرواز راکت فالکون 9 این کمپانی تنها 69 میلیون دلار هزینهبر است. این عدد در مقایسه با هزینه 109 میلیون دلاری اتحادیه پرتاب موشک (ULA) برای پرتاب یک راکت اطلس 5 (Atlas V) بسیار کم است. فالکون هوی نیز ارزان خواهد بود و در هر پرواز 90 میلیون دلار هزینه خواهد برداشت. همچنین اسپیساکس موفق شده تا هزینه ها را با قابلیت استفاده مجدد از بخشی از قسمتهای راکت، حتی کمتر کند. این کمپانی موفق به یافتن روشی شده تا تقویتکنندههای اولیهاش را به سلامت به زمین بازگرداند تا دوباره آنها را به پرواز درآورده و هزینه ساخت را کاهش دهد. فالکون هوی نیز از همین روال پیروی خواهد کرد. تمامی سه هسته این راکت پس از هر پرواز به زمین بازخواهند گشت. هستههای بیرونی روی سطح زمین فرود خواهند آمد درحالی که هسته مرکزی روی کشتی خودکار اسپیساکس در اقیانوس فرود میآید.
فالکون هوی با وجود قدرت و قیمتش قرار است تنها دو پرواز را در سال 2018 به انجام برساند و یک پرواز دیگر را برای سال آینده در برنامه خود دارد. اسپیساکس همچنین ادعا میکند که فالکون هوی در آینده دو توریست را به سفری در مدار کره ماه خواهد فرستاد. این سه پرواز تنها مأموریتهای هوی در دو سال آینده خواهد بود. هنگامی که پروسه ساخت این راکت بزرگ برای مدتی متوقف شد، برخی از مشتریان که خواهان پرواز در این راکت بودند بلیت خود را فسخ کردند تا ابتدا این راکت را در عمل ببینند و آنگاه سفر با آن را امتحان کنند. فالکون هوی به زودی مجوز لازم برای حمل ماهوارههای سنگین امنیتی را که فالکون 9 قادر به حملشان نبود دریافت خواهد کرد ولی ماهوارههای تبلیغاتی شاید در حال حاضر به چنین قدرتی نیاز نداشته باشند. گوین شاتول مدیر اجرایی اسپیساکس در گفتوگو با اویشن ویک (Aviation Week) اظهار کرد که تاکنون هیچ سازمانی نیازمند کمک فالکون هوی برای پرتاب بارهایی با بیش از 20 تن وزن نبوده است.
با این حال یکی از اصلیترین مشتریهای بالقوه، نیازمند وسیلهای برای پرتاب بارهای بسیار سنگین به فضا بوده و نامش ناسا است. راکت بزرگ این سازمان هزینههای زیادی به بار خواهد آورد. نه تنها سیستم پرتاب این راکت پس از هر بار استفاده ذوب شده و قابل استفاده نیست بلکه قیمت پروسه توسعه آن نیز سرسامآور است. تنها در یک دهه گذشته 19 میلیون دلار خرج ساخت این راکت شده است. ناسا تخمین زده است که تنها یک پرتاب اسالاس، حدود 1 میلیارد دلار هزینه خواهد داشت و این در حالی است که این راکت تنها یک یا دو بار قادر به پرواز در یک سال خواهد بود. لارا فرازیک یک مشاور فضایی و مالک شرکت تحقیق و مشاوره فضایی استرالیتیکال (Astralytical) در مصاحبه با ورج گفت: «زمانی که حرف تفاوتهای هزینه در میان باشد، طبیعی است که فالکون هوی در مقایسه با یک راکت دولتی مانند اسالاس بسیار ارزانتر است».
انتظار میرود ناسا راکت سنگین خود را پرتاب کند ولی پس از آن تا 5 سال آینده بودجهای نخواهد داشت. در ضمن این آژانس فضایی به بیش از تنها یک وسیله حمل و نقل احتیاج خواهد داشت. این آژانس به سیستمهای فرود، اقامتگاه، و تجهیزات پیشرفتهتری برای زنده نگه داشتن انسانها در فضا احتیاج خواهد داشت. حتی برنامه هایی برای ساختن یک ایستگاه فضایی جدید در مدار ماه در جریان است که دیپ اسپیس گیتوی (Deep Space Gateway) نام دارد و فضانوردان می توانند در آنجا زندگی کنند و برای مأموریتهای بعدی آموزش ببینند. برای انجام چنین پروژههایی، بودجه کافی وجود ندارد و ناسا باید مقداری از هزینههایش را کاهش دهد تا انجام آنها را میسر کند. مدیریت این سازمان ممکن است برای رسیدن به این هدف، بودجه ایستگاه فضایی بینالمللی را قطع کند ولی استفاده از راکتهای ارزانتر نیز ممکن است راهحلی مناسب باشد.
اسالاس قادر خواهد بود قطعات بزرگتری را نسبت به فالکون هوی حمل کند و نسخه نهایی این راکت بارهایی با وزن بیش از 127 تن را به مدار پایینی زمین خواهد فرستاد و این همان میزان باری است که سترن 5 (Saturn V) که انسانها را به ماه فرستاد قادر به حملش بود. اسالاس همچنین توسط اعضای کنگره به خصوص نمایندگان ایالت آلاباما پشتیبانی میشود، جایی که بیشتر قسمتهای این راکت در حال ساخت است. با این حال پرتاب اسالاس تاکنون چندین بار به تعویق افتاده و این آینده راکت ناسا را به خطر انداخته است. با وجود آنکه پرتاب فالکون هوی نیز تاکنون چندین بار به تعویق افتاده ولی اکنون آماده پرواز است. در حال حاضر اسالاس و اوریون (Orion) در بین اعضای دولت بسیار پرطرفداراند ولی اگر فالکون هوی یا یک راکت سنگینوزن تبلیغاتی دیگر وارد بازی شود، این برای اسالاس که تا 5 سال دیگر آماده پرتاب نیست چه معنایی خواهد داشت؟
جایگزینی فالکون هوی با راکت ناسا غیرمحتمل است ولی هوی میتواند دیگر وظایف ناسا مانند ارسال قطعات ایستگاه فضایی دیپ اسپیس یا بارهای این سازمان به سطح ماه را به انجام برساند. فالکون هوی همچنین میتواند به عنوان حامل سوخت مورد استفاده قرار گیرد و مقادیر زیادی از سوخت پیشرانه سفینههای فضایی دوربرد را حمل کند. بعلاوه اسپیساکس ادعا میکند که این راکت قادر به ارسال انسان ها به مدار ماه است پس میتوان آن را روی سطح ماه فرود نیز آورد.
ناسا اکنون نیز برای ارسال بارهایش به ایستگاه فضایی، از فالکون 9 استفاده میکند و به زودی اسپیساکس فضانورها را نیز به آنجا خواهد فرستاد. ناسا میتواند از فالکون هوی برای کارهای مشابهی نیز استفاده کند. با استفاده از فالکون هوی و فالکون 9، ناسا قادر خواهد بود با هزینه 10 میلیارد دلاری طی 5 تا 7 سال آینده به ماه بازگردد. در اختیار داشتن راکت های سنگین کم هزینه تنها چیزی است که ناسا را از بازگشت به ماه و رفتن به مریخ بازداشته است. ناسا حدود یک دهه است تلاش میکند تا به این اهداف برسد ولی بودجه کافی را در اختیار نداشت. اگر بتوانید وسیلهای سنگین را به قیمت کمتر از 100 میلیون دلار تهیه کنید اوضاع به کلی عوض میشود.
البته این دولت است که در زمینه استفاده ناسا از فالکون هوی تصمیم خواهد گرفت. این امکان وجود دارد که پرتاب هفته آینده موفق نشود. ایلان ماسک مدیر عامل اسپیساکس نگرانی خود را در مورد امکان عدم موفقیت فالکون هوی در رسیدن به مدار در اولین پرتاب ابراز کرده است. اگر چنین شود، اسپیس ایکس باید چند بار دیگر فالکون هوی را پرتاب کند تا به نتیجه مطلوب برسد.
اگر هم این پرتاب موفقیت آمیز باشد، اسپیساکس پیامی واضح را به تمامی سازمانهای فضایی دنیا خواهد فرستاد و ناسا نیز از این موفقیت خرسند خواهد شد.