نسل جدید پردازنده های نسل 12 اینتل به نام آلدر لیک (Alder Lake) چند روز پیش معرفی شد و قرار است سری ۱۲ سی پی یو های اینتل به عنوان نسل دوازدهم در ماه نوامبر وارد بازار شوند. پردازنده های نسل دوازدهم آلدر لیک برای اولین بار قرار است معماری هیبریدی اینتل را به پردازندههای دسکتاپ این کمپانی بیاورند.
سری آلدر لیک از ترکیبی از هستههای قدرتی و هسته‌هایی که مصرف انرژی کمتری دارند تشکیل شده است. اینتل برای هستههای قدرتی این سری از هستههای جدید Golden Cove نسخه Gracemont بهره می‌برد و برای هستههای ضعیف‌تر نیز از هستههای سری Atom استفاده می‌کند. هسته‌هایی که گیمرها سال‌ها از آنها دوری می‌کردند اما اکنون قدرت قابل توجهی دارند و بر اساس شایعات قابل مقایسه با قدرت پردازشی هستههای سری Skylake هستند.
در ویدیوی زیر می‌توانید با «پردازنده های نسل 12 اینتل آلدر لیک» بیشتر آشنا شوید.
پردازنده های نسل 12 اینتل در یک نگاه
- تاریخ عرضه: 4 نوامبر 2021 (13 آبان 1400)
- ریزمعماری: هستههای قدرتی Golden Cove + هستههای کم مصرف Gracemont
- حداکثر تعداد هسته‌ها: 8 هسته قدرتی + 8 هسته کم مصرف (حداکثر 24 رشته)
- گرافیک مجمع: اینتل UHD Graphics 770
- سوکت: LGA 1700 (نیاز به مادربردهای جدید دارد)
- تراشه مورد نیاز مادربرد: سری 600
- معماری: Intel 7
- رم: پشتیبانی از DDR5 و DDR4
- پی‌سی‌آی اکس‌پرس: پشتیبانی از PCIe نسل پنجم و چهارم
تاریخ عرضه
پردازنده های Alder Lake در روز 13 آبان وارد بازارهای جهانی خواهند شد و در همان روز نیز نقد و بررسی نسل 12 اینتل توسط وبسایت‌های مختلف منتشر میشود. البته در نوبت اول قرار است 6 پردازنده از سری جدید وارد بازار شوند. پردازندههای Core i9 12900K ،Core i9 12900KF ،Core i7 12700K ،Core i7 12700KF ،Core i5 12600K و Core i5 12600KF قرار است اولین پردازنده های نسل ۱۲ اینتل در بازار باشند.
سایر مدل‌های پردازنده های نسل دوازدهم آلدر لیک قرار است در سال 2022 وارد بازار شوند.
مشخصات
اینتل مشخصات مربوط به این 6 پردازنده که قرار است وارد بازار شوند را اعلام کرده است. این مشخصات البته تفاوت‌هایی با گذشته دارند. دیگر خبری از 2 برابر کردن هسته‌ها با هدف افزایش رشته‌ها نیست. علاوه بر این، اینتل توان طراحی گرمایی یا TDP را هم با حداقل توان مورد نیاز (Base Power) و حداکثر توان مورد نیاز در حالت توربو (Maximum Turbo Power) جایگزین کرده است.
علاوه بر این هستههای قدرتی و کم مصرف هرکدام فرکانس‌های پایه و توربو متفاوتی دارند. در جدول زیر می‌توانید مشخصات این 6 پردازنده از پردازنده های نسل دوازدهم آلدر لیک را مشاهده کنید:
| Core i9-12900K | Core i9-12900KF | Core i7-12700K | Core i7-12700KF | Core i5-12600K | Core i5-12600KF | |
|---|---|---|---|
| هسته‌ها | 8 هسته قدرتی و 8 هسته کم مصرف | 8 هسته قدرتی و 4 هسته کم مصرف | 6 هسته قدرتی و 4 هسته کم مصرف |
| رشته‌ها | 24 | 20 | 16 |
| کش L3 (مگابایت) | 30 | 25 | 20 |
| کش L2 (مگابایت) | 14 | 12 | 9.5 |
| حداکثر فرکانس هستههای قدرتی در حالت توربو (گیگاهرتز) | 5.2 | 5 | 4.9 |
| حداکثر فرکانس هستههای کم مصرف در حالت توربو (گیگاهرتز) | 3.9 | 3.8 | 3.6 |
| فرکانس پایه هستههای قدرتی | 3.2 | 3.6 | 3.7 |
| فرکانس پایه هستههای کم مصرف | 2.4 | 2.7 | 2.8 |
| قابلیت اورکلاک | دارد | دارد | دارد |
| پشتیبانی رم | DDR5 و DDR4 | DDR5 و DDR4 | DDR5 و DDR4 |
| حداقل توان مورد نیاز (وات) | 125 | 125 | 125 |
| حداکثر توان مورد نیاز در حالت توربو (وات) | 241 | 190 | 150 |
طراحی هیبریدی نسل جدید پردازنده های اینتل به این معنی است که هر پردازنده با چند هسته Golden Cove و چند هسته Gracemont Atom عرضه میشود. اینتل همچنین پشتیبانی از آخرین نسل از فناوری‌های کامپیوتری را به این سری اضافه کرده است. برای مثال نسل جدید پردازنده های Intel از PCIe 5.0 و DDR5 پشتیبانی می‌کنند. در مجموع 16 لاین PCIe 5.0 و 4 لاین PCIe 4.0 توسط این پردازندهها پشتیبانی میشود و از همین رو به اندازه کافی پهنای باند برای کارت‌های گرافیک و هاردها وجود خواهد داشت.
عملکرد
اما سوال مهم این است که عملکرد پردازنده های نسل 12 اینتل چگونه است؟ پاسخ دادن به این سوال تا زمان عرضه پردازندهها و انتشار نتایج بنچمارک آنها ساده نیست اما تا به امروز اطلاعات متفاوتی از بنچمارک این پردازندهها افشا شده اما چون رسمی نیستند نمی‌توان به آنها اطمینان کرد.
برای مثال نتایجی که پردازنده Core i9-12900K در بنچمارک Cinebench R20 گرفته نشان می‌دهد این مدل 22 درصد سریع‌تر از Ryzen 9 5950X است. البته این فقط نتیجه یک بنچمارک است و خیلی نمی‌توان روی آن حساب کرد. اما به عقیده بسیاری از کارشناسان، پردازنده های نسل دوازدهم آلدر لیک پتانسیل بسیار بالایی دارند.
بنچمارک‌هایی که توسط خود اینتل منتشر شدند نیز این موضوع را تایید می‌کنند. بر اساس این بنچمارک‌ها 12900K در 7 بازی مختلف از 8 تا 30 درصد عملکرد بهتری نسبت به 5950X دارد. البته اینتل اعلام کرده برخی عناوین مثل هیتمن 3 از قبل به گونه‌ای بهینه‌سازی شدند تا از طراحی هیبریدی این پردازندهها بهره ببرند و به طور مثال فیزیک‌های بازی و پردازش‌های پس‌زمینه را به هستههای کم‌مصرف محول کنند تا عملکرد پردازنده بهبود پیدا کند.
افزون بر این در زمانی که این تست‌های پردازنده های Alder Lake روی ویندوز 11 به عمل آمده، این ویندوز به دلیل یک ایراد نرم‌افزاری با پردازندههای AMD به مشکل خورده بود و این مشکل تاثیر بسیار زیادی روی عملکرد پردازنده داشت. مایکروسافت البته با یک بروزرسانی این مشکل را برطرف کرده اما اینتل این تست‌ها را پیش از عرضه این بروزرسانی به عمل آورده بنابر این خیلی روی نمودارهایی که آنها منتشر کردند نمی‌توان حساب باز کرد.
آنها امیدوارند در آینده بازی‌های بیشتری از طراحی هیبریدی پردازنده های Alder Lake پشتیبانی کنند و به این ترتیب وظایف سنگین مثل رندرینگ به هستههای قدرتی و وظایف سبک‌تر مثل فیزیک بازی و صدا به هستههای کم‌مصرف سپرده شوند.
پردازنده های نسل دوازدهم آلدر لیک می‌توانند 20 درصد تعداد دستورالعمل‌های بیشتری را نسبت به نسل قبل، در هر چرخه پردازش کنند. افزون بر این گفته شده عملکرد هستههای کم مصرف Gracemonet در حد هستههای پردازندههای سری اسکای لیک است. از همین رو و با توجه به هستههای قدرتی Golden Cove، نسل جدید CPU های اینتل پتانسیل بالایی برای شکست دادن خانواده Zen 3 از AMD را دارند.
مورد بعدی که می‌تواند در عملکرد پردازنده های نسل دوازدهم آلدر لیک تاثیر قابل توجهی داشته باشد معماری جدید Intel 7 است. چرا که هرچه معماری پردازندهها کوچکتر باشد عموما نتیجه قدرت پردازشی بهینه‌تر یا بالاتر خواهد بود. با این حال در این نسل جدید، اینتل به دنبال ترکیبی از هردو این‌ها است. با توجه به اینکه اینتل سال‌ها از نودهای 14 نانومیلی‌متری استفاده کرده بود، به احتمال زیاد این معماری جدید سرعت کلاک بیشتری را در اختیار پردازنده های نسل 12 اینتل قرار خواهد داد.
اما شاید جذاب‌ترین بخش پردازندهها همان طراحی هیبریدی باشد. هستههای کم مصرف Gracemont احتمالا این امکان را به هستههای قدرتی Golden Cove می‌دهند تا با سرعت بالاتری کار کنند. زیرا هستههای کم مصرف نسبت به هستههای قدرتی، برای پردازش وظایف مشابه حرارت کمتری تولید می‌کنند در نتیجه حرارت پردازنده پایین‌تر می‌آید و هستههای قدرتی برای پردازش وظایف سنگین‌تر دست بازتری دارند.
اینکه این طراحی هیبریدی تا چه حد در بحث گیمینگ موثر واقع میشود هنوز مشخص نیست. گرچه اینتل ادعا کرده پردازنده Core i9-12900K سریع‌ترین پردازنده گیمینگ جهان است. البته که تا زمان عرضه مشخص نیست این ادعای اینتل تا چه اندازه صحیح است.
قیمت
پردازنده Core i9-12900K نسبت به نسل قبل 40 دلار بیشتر قیمت خواهد داشت و قرار است با قیمت 589 دلار وارد بازار شود. همچنین Core i9-12900KF که همان مدل اول است اما بدون گرافیک مجمع عرضه میشود هم با قیمت 564 دلار به فروش می‌رسد. اینتل اعلام کرده خانواده i7 دقیقا 185 دلار ارزان‌تر از سری i9 است.
پردازنده Core i7-12700K با قیمت 409 دلار و بدون تغییر نسبت به نسل قبلی وارد بازار میشود. این مدل 8 هسته قدرتی و 4 هسته کم‌مصرف و در مجموع 20 رشته دارد. همچنین مدل بدون گرافیک آن یعنی Core i7-12700KF نیز 384 و 25 دلار کمتر قیمت دارد.
در نهایت ارزان‌ترین سری از نسل جدید سی پی یو های اینتل خانواده i5 است. Core i5-12600K قرار است با قیمت 289 دلار و دقیقا با همان قیمت نسل قبل یعنی Core i5-11600K به فروش برسد. مدل بدون گرافیک این پردازنده نیز 264 قیمت دارد.
مادربردهای سازگار با پردازنده های نسل 12 اینتل
اینتل در طول سال‌های گذشته بارها و بارها به دلیل عدم سازگاری پردازندههای جدید خود با مادربردهای قدیمی مورد انتقاد قرار گرفته و آنها امسال هم با عرضه پردازنده های نسل ۱۲ قصد ندارند دست از این سنت خود بکشند. این سیاست درست در نقطه مقابل AMD است که پردازندههای آن از مدت‌هاست از سوکت AM4 پشتیبانی می‌کنند.
برای آنکه بتوانید پردازنده های Alder Lake را در اختیار داشته باشید باید یک مادربرد با سوکت LGA 1700 و تراشه سری 600 خریداری کنید. با این حال بر اساس شایعات این آخری سالی است که اینتل سوکت پردازنده‌هایش را تغییر می‌دهد و قرار است پردازندههای نسل بعد Meteor Lake و نسل بعدتر آن همگی از سوکت LGA 1700 استفاده کنند.
از آنجایی که سوکت LGA 1700 بزرگتر از سوکت‌های LGA 1151/LGA 1200 است احتمالا فن‌های خنک‌کننده فعلی هم برای نسل جدید سی پی یو های اینتل کاربرد نخواهند داشت. سوکت LGA 1700 به دلیل برخورداری از رابط‌های جدید برای PCIe 5.0 و DDR5 دقیقا 500 پین اضافه‌تر نسبت به LGA 1200 دارد و دلیل بزرگتر بودن آن هم همین است.
با این حال بر اساس اطلاعاتی که هنوز تایید نشدند تنها مادربردهای سری Z از DDR5 پشتیبانی خواهند کرد و مادربردهای مدل پایین‌تر همچنان از DDR4 پشتیبانی می‌کنند منتها با قیمت کمتر.
سوالات متداول
1. پردازنده های نسل 12 اینتل چه زمانی عرضه می‌شوند؟
پردازنده Alder Lake در روز 13 آبان سال 1400 وارد بازار شدند.
2. آیا پردازنده های نسل ۱۲ اینتل نسبت به نسل قبل بهبود پیدا کردند؟
اینتل برای اولین بار در پردازندههای دسکتاپ خود از طراحی هیبریدی استفاده کرده است. در سری هر پردازنده دارای هستههای قدرتی برای پردازش وظایف سنگین و هستههای کم مصرف برای پردازش وظایف سبک در اختیار دارد و گفته میشود به لطف همین طراحی جدیدتر، این پردازندهها به اندازه قابل توجهی در بحث عملکرد بهبود پیدا کردند.
3. پردازنده های نسل ۱۲ اینتل با کدام مادربردها سازگار است؟
نسل جدید پردازنده های اینتل تنها با مادربردهایی که دارای سوکت LGA 1700 و تراشه سری 600 باشند سازگاری دارد.
4. نسل جدید سی پی یو های اینتل با کدام رم ها سازگار است؟
پردازنده های نسل 12 اینتل از دو استاندارد DDR5 و DDR4 پشتیبانی می‌کنند.
سخن پایانی
اینتل مانند هر سال نسل جدید پردازندههای خود را این بار با نام آلدر لیک معرفی کرد. پردازنده های نسل 12 اینتل تغییرات بسیار قابل توجهی نسبت به نسل قبلی خود داشتند و برای اولین بار با طراحی هیبریدی، پشتیبانی از DDR5 و PCIe 5.0 روانه بازار خواهند شد. این نسل جدید بدون تردید رقابت میان آنها با AMD را داغ‌تر و نزدیک‌تر از گذشته خواهد کرد.