از بازی های شوتر زیاد شنیدهایم و میدانیم که انواع مختلفی دارند. کمتر گیمری است که ژانر اکشن را بدون شوترهای بلاکباستر پشت سر گذاشته باشد. اما تا به حال به جزییات و تفاوتهای بازیهای سبک شوتر توجه کردهاید؟
فرقی نمیکند که گیمر کدام دوران باشید؛ حتی اگر بازیهای سبک شوتر را تجربه نکرده باشید، قطعا با نام آنها و یا گیمپلی بازیهایی مانند Call of Duty و یا Gears of War روبهرو شدهاید. اشتباه نکنید؛ قرار نیست که هر بازی تیروتفنگدار زیرمجموعه بازیهای شوتر باشد. همانطور که از نام این سبک پیداست، مکانیزم اصلی این بازیها در تیراندازی به سوی اهداف و یا موانع مشخص شده برای پیشبرد بازی است. دشمنان، مناطق مشخصشده و وسیلههای گوناگون عمده این اهداف و موانع را تشکیل میدهند. در واقع ژانر شوتر المانهای مشترکی با بسیاری از سبکهای دیگر ویدئوگیم دارد. ولی خب برای اینکه یک بازی را شوتر خطاب کنیم، بایدها و نبایدهایی وجود دارد که رعایت آنها الزامی است. امروز در پلازا قصد داریم تا به این موارد بیشتر بپردازیم و ببینیم که برای یک بازی شوتر چه استانداردهایی باید رعایت شود.
آنچه در ادامه میخوانید:
ویژگی بازی های شوتر
بالاتر گفتیم که وجود اسلحههای مختلف و تیراندازی، نشانهای در بازیها بر ژانر شوتر نیست. در بازیهای تیراندازی، کار با سلاح و تاثیر آن در بازی حرف اول را میزند. شما در یک بازی مانند Vampyr یا L.A. Noire بارها از اسلحه گرم استفاده میکنید، ولی نمیتوانیم این بازیها را به عنوان یک بازی شوتر معرفی کنیم. مهارت در تیراندازی، نشانهگیری دقیق و تاثیر آسیب تفنگها ایفاگر نقشهای مهمی در بازیهای شوتر هستند. همچنین از دیگر تجهیزات جنگاوری دیگر مانند نارنجک و تلههای انفجاری نباید غافل شد که همیشه چاشنی اصلی این ژانر را تشکیل میدهد.
برخلاف سبک ماجراجویی و یا نقشآفرینی، ژانر شوتر مهارت خاصی در تیراندازی و سرعت عمل را لازم دارد. صحنههای درگیری مسلحانه غالب بازیهای این سبک را دربرمیگیرد و شما به عنوان شخصیت اصلی بازی نقش تاثیرگذاری در این درگیریها خواهید داشت. هر گلوله شما میتواند سرنوشت بازی را تغییر دهد. محافظت از NPCها در بازیهای شوتر بیش از دیگر سبکها به چشم میآید. گستردگی و اثرگذاری این سبک در حدی بوده که در سالهای اخیر بازیهای زیادی را دیدیم که از المانهای اصلی ژانر شوتر استفاده کردند. بهصورتی که گاهی بازیهای ژانر ترسوبقا مانند رزیدنت اویل و یا بازیهای ماجراجویی مانند Tomb Rider به یک بازی شوتر نیز شناخته میشوند. اما زیرمجموعههای شناختهشده بازیهای سبک شوتر چیست؟
زیر مجموعه های ژانر شوتر
شوتر اول شخص
زاویه دید پلیرها در بازی تیراندازی اول شخص (First-Person Shooter) از دید مستقیم شخصیت اصلی بازی دنبال میشود. شدت درگیریها و مشاهده جزئیات آن از مهمترین عناصر بازیهای شوتراولشخص است. بازی Wolfenstein 3D و DOOM را میتوان از اولین بازیهای تاثیرگذار در این ژانر از بازی های شوتر معرفی کرد.
شوتر سوم شخص
در بازیهای شوتر سومشخص (Third-Person Shooter) زاویه دوربین در پشت سر شخصیت اصلی قرار میگیرد و میتوان فضای پیرامون را بیشتر مشاهده کرد. گیمپلی بازی تیراندازی سوم شخص به طراحان این اجازه را میدهد که از فیزیک شخصیت اصلی بیشتر در بازی استفاده کنند. این مورد کاملا در سری بازی های Max Payne که از بهترینهای شوترسومشخص یادشده به شدت مشهود است.
شوتم آپ
سبک شوتم آپ (Shoot ’em Up) عملکرد درخشانی در گذشتههای دور داشت. شما در این ژانر با گروهی از دشمنان زیاد سروکار دارید و باید راه را با تیراندازی بیوقفه از وجود آنها پاک کنید. میزان سلامتی و نحوه حرکت بازیکن تنها رمز موفقیت بازی است و نوع سلاح و موقعیتهای دیگر نقش خاصی در بازیهای شوتم آپ ندارند. سری بازیهای Contra را میتوان از بهترینهای این ژانر معرفی کرد.
شوتر ریلی
در ژانر شوتر ریلی (Rail Shooter) بازیکن اجازه حرکت آزادانه را ندارد. زاویه دید در این بازیها بیشتر به صورت اولشخص است و کنترل حرکت بازی به صورت خودکار انجام میشود. در واقع شما فقط وظیفه تیراندازی در بازی را به عهده خواهید داشت. بازی Resident Evil: The Darkside Chronicles از نمونههای موفق ژانر شوتر ریلی است.
لایت گان
ژانر تیراندازی با تفنگ نوری (Light Gun Shooter) به علت فراگیر شدن موس و کیبرد تقریبا به فراموشی سپرده شده است. در این سبک از بازی های شوتر یک وسیله مانند اسلحه لیزری عمل میکند و باید به صفحه نمایشگر برای هدفگیری متمرکز شوید. متاسفانه این ژانر فقط در نمایشگرهای قدیمی یا همان CRT قابلاجرا بود. بازی قدیمی Duck Hunt و Virtua Cop از بهترینهای این ژانر بودند.
شوتر تاکتیکی
برای موفقیت در بازی های شوتر تاکتیکی (Tactical Shooter) باید از مهارت کار تیمی نهایت استفاده را کرد. قرار نیست تا در این بازیها یک ماشین آدمکشی راه بیندازید. دقت و سرعت عمل در کار گروهی حرف اول را در این ژانر از بازی های شوتر میزند. برای تجربه این ژانر میتوانید از بازیهای Rainbow Six و Ghost Recon استفاده کنید.
تفاوت بازی سبک شوتر اول شخص با سبک شوتر سوم شخص
زاویه دید
زاویه دید بازیکن مهمترین فاکتوری است که زیرمجموعههای این ژانر محبوب را تشکیل میدهد. بارزترین تفاوت بازی سبک شوتر اول شخص با سبک شوتر سوم شخص در همین آیتم قرار دارد. جایی که گیمرها با یک نگاه میتوانند نوع اولشخص و یا سومشخص بودن بازی را تشخیص دهند. اما این زاویه دید مزایای مختلفی را به این زیرمجموعهها و بازیهای سبک شوتر میدهد که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
جلوه های بصری
جلوههای بصری جایگاه متفاوتی در مقایسه شوتر اول شخص و سوم شخص دارد. شما در بازیهای اولشخص جزئیات تصویری بیشتری از طراحی سلاح و دشمنان مشاهده میکنید. همچین طراحی محیط بازی در دامنه دید شما تاثیر بیشتری خواهد گذاشت. این در حالی است که در بازیهای سومشخص، دوربین بازی نمای محیط را با گستردگی بیشتر در اختیار شما قرار میدهد. بهویژه درنمای شب، شما میتوانید به نقاط دور محیط خیره شوید. صحنههای پرتنش و اکشن بازی در نمای سومشخص از تمام محیط بهره میگیرد. اما در آنطرف این میدان دید شخصیت اصلی است که محدوده این صحنهها را تعیین میکند.
گیم پلی
سرعتعمل اساس بازیهای شوتر است که در بخش اولشخص به واسطه کنترل بازی بیشتر به چشم میخورد. اسنایپ کردن که بخش جدانشدنی از این ژانر است، در نمای اولشخص راحتتر انجام میشود. کمپ کردن در محیط اولشخص به دقت بازیکن و در محیط سومشخص به توانایی او در استفاده از میدان دید بستگی دارد. سیستم کاورگیری نیز در بازی تیراندازی سوم شخص بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین اگر یک بازی ماجراجویی بخواهد از المانهای بازی های شوتر استفاده کند، این نمای سومشخص است که بیشتر به کار طراحان میآید.
بخش چندنفره
در سالهای اخیر این بازیهای اولشخص بودند که سهم بیشتری در موفقیت بخش آنلاین داشتهاند. محال است که یک نسخه از Call of Duty و Battlefield منتشر شود و فاقد بخش چندنفره باشد. شاید این مورد به واسطه همان آیتم سرعتعمل در روند بازیهای اول شخص باشد. اما بخش مولتیپلیر در بازی تیراندازی سوم شخص هم جایگاه خودش را دارد. معمولا به علت زاویه دید بیشتر در این ژانر، مهارت تیمی و پشتیبانی از همگروهیها نقش مهمی را ایفا میکند. در سری بازی Division اوج ترفندهای یک شوترسومشخص را در بخش آنلاین شاهد بودیم.
شخصیت پردازی
شخصیتپردازی کاراکترها در همه بازیها بیشتر به ذوق و مهارت سازندگان بستگی دارد. «کاپیتان پرایس» در سری کال اف دیوتی که بازی تیراندازی اول شخص است، همانقدر موفق شده که «نیتن دریک» در بازی سوم شخص آنچارتد به محبوبیت رسیده است. اگر بخواهیم بخشی از شخصیتپردازی را به استایل و فیزیک کاراکترها نسبت دهیم، موفقیت در بازی تیراندازی سوم شخص بیشتر به چشم میخورد. البته شخصیتپردازی میتواند بهواسطه دیالوگها و واکنشها، به خوبی در بازیهای اول شخص مانند BioShock و Far Cry نیز دیده شود.
مخفی کاری
آیتم دیگری که تفاوت بازی سبک شوتر اول شخص با سبک شوتر سوم شخص را به خوبی نمایش میدهد. تا به امروز مخفیکاری را بیشتر در بازیهای شوتر سومشخص شاهد بودیم. از سری متالگیر گرفته تا Splinter Cell و مجموعه بهیادماندنی Syphon Filter. همانطور که گفته شد، در بازی تیراندازی سوم شخص میدان دید شما بهنحوی است که امکان استفاده بیشتری از محیط را دارید. به همین علت میتوان در بخش مخفیکاری مانور بیشتری داد. البته نمونههای موفقی هم مانند مجموعه Dishonored وجود دارد که مخفیکاری خوبی را در یک نمای اولشخص به نمایش میگذارد.
سخن پایانی
ویژگیهای مهم بازی های شوتر و زیرمجموعههای محبوب آن را بررسی کردیم. بازیهای زیادی برای پلتفرمهای مختلف وجود دارد که دستکم یک یا چند المان از بازی های شوتر را دارا هستند. هر بازیکن میتواند بخشی از این موارد را ملاکی از بازی شوتر قرار دهد. تفاوتها در نحوه انجام بازیهای شوتر فاحش نیست. بیشترین آنها در تفاوت بازی سبک شوتر اول شخص با سبک شوتر سوم شخص دیده میشود. در مجموع چیزی که یک بازی تیراندازی را تا این اندازه محبوب کرده است، لذت شلیک و از بین بردن اهداف و دشمنان بازی است. تمامی نکات و ویژگیهای یادشده میتواند این لذت را برای گیمرها بیشتر کند. به نظر شما کدام ویژگی از بازیهای سبک شوتر تاثیر بیشتری در موفقیت آنها دارد؟