حدود یک قرن پیش یا کمتر بود که کمپانی فورد موتور به عنوان کمپانی اصلی سازنده خودرو شناخته می‌شد. «مدل تی» این کمپانی اولین وسیله نقلیه موفقی بود که همه‌گیر شد و مؤسس این کمپانی یعنی هنری فورد بزرگ‌ترین تاجر تاریخ شناخته شد.
در آن زمان جنرال موتورز مجموعه‌ای نامنظم بود از برندهای مختلف در حالی که فورد در حال رشد و ترقی بود. اما اوضاع زمانی که آلفرد اسلون در دهه ۱۹۲۰ به عنوان مدیر جنرال موتورز انتخاب شد تغییر کرد. وی جنرال موتورز را از نو ساخت و این کمپانی اکنون به عنوان اولین شرکت چندملیتی و مدرن شناخته می‌شود. برندهای جنرال موتورز روز به روز قدرتمندتر شدند چرا که قادر بودند مشتری‌های خودرو با هر سلیقه و نیازی را راضی کنند. این شیوه متفاوت از شیوه فورد بود که همان «مدل تی» را تنها با رنگ‌های مختلف به مشتری تحویل می‌داد.
ایده‌ها و شیوه اجرایی اسلون به خوبی با فرهنگ پساجنگی مشتری‌های آمریکا تطابق داشت. واضح بود که فورد همه به این راحتی‌های از صحنه کنار نرفت ولی با در دست گرفتن نیمی از بازار خودرو توسط جنرال موتورز در دهه ۱۹۵۰، فورد انتخاب دوم مشتری‌ها تلقی می‌شد.
ورود تسلا به صحنه
در دهه‌های بعد بازار ایالات متحده متحول و رقابتی شد و مردم از جنرال موتورز متنفر شدند. زمانی که این کمپانی به اجبار توسط دولت کنار گذاشته شد و در سال ۲۰۰۹ دچار ورشکستگی شد برخی به صورت نامحسوس از این قضیه خرسند شدند. جنرال موتورز یک امپراتوری شیطانی بود و روش‌های سنگدلانه‌اش عاقبت کار دستش داد.
جالب اینجاست که با ورشکست شدن جنرال موتورز، تسلا نیز در حال دست و پنجه نرم کردن با مشکلات خود بود. چند سال بعد تسلا، سدان مدل اس خود را با رفع و بهبود اشکالات مدل تی روانه بازار کرد. در سال ۲۰۱۰ هم جنرال موتورز و هم تسلا، عرضه اولیه محصولات خود را آغاز کردند.
ارزش سهام تسلا، بیش از ۱۰۰۰ درصد است، این در حالی است که ارزش سهام جنرال موتورز ۳۴ درصد است و بیشتر این سهم نیز طی یک سال گذشته و پس از یک دوره زمانی کسب شد که ارزش سهام هیچ پیشرفتی نداشت. به نظر می‌رسد تسلا در این جا برنده واقعی باشد و جنرال موتورز با فاصله زیاد بازنده و این داستانی است که به مذاق طرفداران تسلا خوش می‌آید. جین ماستر، تحلیل‌گر سابق و سرمایه‌دار حاضر بر این باور است که تسلا قادر است ۶۵ درصد از بازار ایالات متحده را از آن خود کند و سالانه ۱۱ میلیون خودرو بفروشد.
اگرچه این تحلیلی احساسی و غلوآمیز است ولی به خوبی شور و شوق پیرامون کمپانی تسلا را نشان می‌دهد. طبیعی است که در این تحلیل جای رقبای تسلا خالی است و اگر این کمپانی بخواهد موفق شود باید رقابتی‌تر از پیش وارد عرصه بازار خودرو ایالات متحده شود، بازاری که رقابت در آن بسیار سخت و بی‌رحمانه است. جنرال موتورز بزرگ‌ترین بازیگر این بازار است و تنها ۲۰ درصد از سهم آن را در اختیار دارد.
تسلا همه خطرها را به جان می‌‌خرد
تسلا تاکنون با رقیبی سرسخت روبه‌رو نشده است چرا که هیچ کس خواستار سرمایه‌گذاری روی خودروهای الکتریکی که تنها ۱ درصد از بازار دنیا را در اختیار دارند نیست. ولی با رشد تسلا، خودروسازان مطرح نیز روند پیشرفت این کمپانی را تحلیل کرده و بدون به خطر انداختن خود منتظر نتایج ریسک بزرگ تسلا ماندند. زمانی که فورد نیز دل را به دریا زد و تولید انبوه خودرو را آغاز کرد کسی فکرش را نمی‌کرد که به موفقیت بزرگی دست یابد. ولی هنری فورد می‌دانست که آن‌چه مردم می‌خواهند اسبی سریع‌تر و مقرون به صرفه است. و در کارش موفق هم شد.
ولی درست مثل بسیاری از آینده‌نگران وی می‌خواست که تنها خودش آینده را در دست گیرد. از طرف دیگر اسلون بازار را به دقت بررسی کرد و چگونگی قبضه کردن آن را دریافت. اکنون ماری بارا مدیرعامل جنرال موتورز که تأثیرگذارترین مدیر این کمپانی از زمان اسلون است خود را آماده می‌کند تا تسلا را به فورد قرن ۲۱ تبدیل کند. اگرچه در این سناریو هم تسلا از صحنه خارج نخواهد شد درست همان‌طور که فورد در دهه ۱۹۵۰ کنار نرفت. ولی تسلا در حال حاضر قدرتی مانند آن‌چه فورد در آن زمان داشت را ندارد. تسلا در رده‌بندی بازار ایالات متحده در جایگاه میانی قرار دارد و این هم با در نظر گرفتن این نکته است که این کمپانی بتواند توانایی ساخت خودروهای متنوع‌تری را داشته باشد. تولید انبوه نکته اصلی تجارت خودرو است. بازیگران اصلی خودروسازی نیز این اصل را تمام و کمال اجرا می‌کنند. تسلا در این زمینه موفق نبوده است. اگرچه تسلا، محصولاتی تأثیرگذارتر از جنرال موتورز، تویوتا یا ولکس‌واگن تولید می‌کند ولی هنوز هم در طراحی و تولید میلیون‌ها دستگاه در سراسر جهان ناتوان است.
همچنین زمانی که حرف از تولید محصولات جدید باشد تسلا حرف زیادی برای گفتن ندارد. جنرال موتورز طی دو سال گذشته در همه زمینه‌هایی که تسلا آغازگرشان بود از این کمپانی سبقت گرفته، البته به جز تولید خودروهای الکتریکی صد هزار دلاری.
آیا تسلا عقب خواهد ماند
هفته گذشته، بخش کروز کمپانی جنرال موتورز پرده از خودرویی خودران و تمام الکتریکی برداشت که می‌تواند از پس فضای شهری سان‌فرانسیسکو برآید. این خودرو بدون فرمان است و به راننده نیز احتیاجی ندارد و اولین خودرو سطح ۵ اتومبیل‌های خودران است. البته اگر جنرال موتورز مجوز دولت را برای این مدل در سیستم مسافربری شهری دریافت کند.
سیستم خودران تسلا، در حال حاضر جدیدترین سیستم رانندگی نیمه‌خودکار است. ولی همین سیستم، سیستمی سطح ۲ است. با این حال سیستم خودران تسلا بر خلاف جنرال موتورز سیستمی سرخود است (و به خودرو با پیچ کردن اضافه نشده). با وجود شبکه‌ای که خودروهای تسلا را در خیابان‌ها و جاده‌ها به هم متصل می‌کند هنوز هم سیستم خودران تسلا توانایی بالایی ندارد.
جنرال موتورز همچنین در زمینه تولید خودروهای الکتریکی به صورت انبوه گوی سبقت را از تسلا ربوده است. در حالی که ایلان ماسک مدیر عامل تسلا و تیمش در تلاش‌اند تا سدان مدل ۳ تسلا را پس از شروع ناموفقش به مسیر برگردانند شِوی بولت جنرال موتورز به طور پیوسته در حال پیشرفت است و فروش آن از زمان تولیدش در سال ۲۰۱۶ شاهد افزایش بوده است. تا زمانی که مدل ۳ به تولید انبوه برسد جنرال موتورز آماده بهینه‌سازی بولت خواهد بود و ۲۰ خودروی الکتریکی جدید را تا سال ۲۰۲۳ معرفی خواهد کرد.
تسلا آرزوهای بزرگی را در سر می‌پروراند (یک خودروی چندکاره، یک پیکاپ، یک اس‌یو وی، و یک اسپرت جدید را در برنامه تولید دارد) ولی تنها یک کارخانه برای تولید خودرو در اختیار دارد و به هیج وجه نمی‌تواند همگام با غول بزرگی مانند جنرال موتورز پیش رود. جنرال موتورز هر وقت بخواهد می‌تواند تسلا را از میدان به در کند ولی هنوز دلیلی برای این کار نیافته است. این کمپانی هنوز دلیلی برای محو کردن تسلا از بازار خودرو ندارد ولی دیگر ساکت نمی‌نشیند تا تسلا بدون رقیب بازار خودرو را از آن خود کند.