بهترین فیلم های ابراهیم حاتمی ‌کیا ؛ از بوی پیراهن یوسف تا خروج

ابراهیم حاتمی‌ کیا از کارگردانان مطرح و صاحب سبک سینمای ایران است و آثار او همواره رنگ و بوی ملی دارند و مورد توجه منتقدان قرار می‌گیرند. در این مطلب بهترین فیلم های ابراهیم حاتمی کیا را به شما معرفی خواهیم کرد.

ابراهیم حاتمی کیا نویسنده و کارگردان نام آشنا و حرفه‌ای سینمای ایران است که آثار درخشانی را در کارنامه هنری خود به ثبت رسانده است. اکثر فیلم های ابراهیم حاتمی کیا حول محور جنگ، انقلاب و مسائل سیاسی می‌چرخد و تبحر خاصی در خلق فضاهای جنگی دارد. اکثر مخاطبان شاید حاتمی کیا را به واسطه ساخت فیلم‌هایی چون «از کرخه تا راین»، «بوی پیراهن یوسف» و «آژانس شیشه‌ای» بشناسند.

این فیلمساز دغدغه‌مند از ابتدای فعالیت هنری خود در سینما، نامزد دریافت 68 جایزه داخلی و خارجی شده و 39 جایزه را از آن خود کرده است. وی در سال 1393 نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر را برای یک عمر فعالیت دریافت کرد و به عنوان یکی از کارگردانان برجسته سینما مورد تقدیر قرار گرفت. حاتمی کیا همچنین در سال 1381 و در یک نظرسنجی از فیلم‌شناسان ایرانی به عنوان یکی از 10 فیلمساز برتر تاریخ سینمای ایران انتخاب شد. در ادامه این مقاله از پلازا مروری بر کارنامه سینمایی ابراهیم حاتمی‌کیا خواهیم داشت و بهترین فیلم‌های او را به شما معرفی می‌کنیم.

آنچه در ادامه می‌خوانید:

مختصری درباره ابراهیم حاتمی کیا

ابراهیم حاتمی کیا در تاریخ 1 مهر 1340 در تهران به دنیا آمد و خانواده او اصالتا آذری هستند. او از همان دوران نوجوانی و جوانی به سینما و فیلمسازی علاقه داشت، اما اعتقاد مذهبی خانواده‌اش مانع فعالیت او در این عرصه می‌شد. با این حال به مرور زمان و با بدست آوردن آزادی بیشتر در دوران جوانی و همچنین وقوع انقلاب اسلامی توانست به دنبال علاقه همیشگی خود یعنی سینما برود. او دانش آموخته رشته سینما (گرایش فیلمنامه‌نویسی) از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر است و فعالیت سینمایی خود را از سال 1359 آغاز کرد.

حاتمی کیا در ابتدای ورودش به سینما، کار خود را با نوشتن فیلمنامه آغاز کرد و به تدریج به سوی ساخت فیلم‌های کوتاه قدم برداشت. فیلم های کوتاه ابراهیم حاتمی کیا در فضای جنگ و جبهه ساخته شدند و همین موضوع سبب شد تا به این فضا علاقه بیشتری پیدا کرده و این مضامین را در فیلم‌های بلند خود نیز وارد کند. این کارگردان پس از چندین سال کسب تجربه در سینما سرانجام اولین فیلم بلند خود به نام «هویت» را در سال 1365 ساخت.

فیلم هویت نیز دارای فضای جنگی است و روایتگر داستان زندگی مصدومی است که به اشتباه به عنوان مجروح جنگی در کنار رزمندگان بستری می‌شود. این فیلم اثر چندان مهمی نبود و در سینماها اکران نشد و تنها از تلویزیون به نمایش درآمد. حاتمی‌کیا پس از ساخت فیلم هویت چندین فیلم دیگر با حال و هوای جنگ ساخت و به تدریج توانست نام خود را در سینمای ایران مطرح سازد. دومین فیلم او که در سال 1367 ساخته شد، «دیده‌بان» نام داشت و در هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر جایزه ویژه هیئت داوران را برای ابراهیم حاتمی‌ کیا به ارمغان آورد.

حاتمی‌کیا در دهه 70 فیلم‌های مهم‌تر و بهتری ساخت و پس از چندین سال فعالیت در سینما با ساخت فیلم‌های «از کرخه تا راین»، «برج مینو»، «بوی پیراهن یوسف» و «آژانس شیشه‌ای» به کارگردانی معروف و مطرح تبدیل شد. او با ساخت فیلم «آژانس شیشه‌ای» مورد توجه و تحسین منتقدان سینما قرار گرفت و در جشنواره‌های متعدد جوایز مختلفی دریافت کرد. ابراهیم حاتمی کیا در دهه 80  و 90 نیز فیلم‌هایی با مضامین جنگی و انقلابی ساخت و این فضا دیگر به تم اصلی فیلم‌های او تبدیل شد. برخی از جوایز و افتخارات حاتمی کیا در طول مدت فعالیتش در سینمای ایران شامل موارد زیر است:

• جایزه ویژه هیئت داوران در هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر برای فیلم دیده‌بان (1367)
• دیپلم افتخار در هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر برای فیلم مهاجر (1368)
• سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی در شانزدهمین دوره جشنواره فجر برای فیلم آژانس شیشه‌ای  (1376)
• سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی در بخش سینمای بین‌الملل در هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر برای فیلم روبان قرمز (1378)
• سیمرغ بلورین بهترین فیلم و دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه بیست و چهارمین دوره جشنواره فبلم فجر برای فیلم به نام پدر (1384)
• نخل طلای بهترین فیلم بلند از جشنواره بین‌المللی فیلم بغداد برای فیلم بادیگارد (1394)
• تندیس ققنوس بهترین فیلم از جشنواره ققنوس برای فیلم به وقت شام (1396)

در قسمت بعد با فیلم شناسی ابراهیم حاتمی‌کیا همراه شما خواهیم بود.

بهترین فیلم های ابراهیم حاتمی کیا

حال که با پیشینه این کارگردان صاحب سبک سینمای ایران آشنا شدید، در این بخش بهترین فیلمهای ابراهیم حاتمی کیا را به شما معرفی کرده و هر یک را مورد بررسی قرار می‌دهیم. اگر به فضای جنگ و جبهه علاقه‌مند هستید، فیلم‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم را حتما تماشا کنید و با نقد فیلم های ابراهیم حاتمی کیا همراه ما باشید.

فیلم از کرخه تا راین

• سال ساخت: 1371
• بازیگران: زنده یاد هما روستا، علی دهکردی، صادق صفایی و اصغر نقی‌زاده

فیلم سینمایی از کرخه تا راین یکی از بهترین فیلم های ابراهیم حاتمی کیا در سال‌های اولیه فعالیتش در سینما محسوب می‌شود که علاوه بر کارگردانی نگارش فیلمنامه آن را نیز بر عهده دارد. این فیلم محصول مشترک ایران و آلمان است و به روایت تبعات جنگ میان ایران و عراق می‌پردازد. ابراهیم حاتمی کیا برای ساخت این فیلم در یازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر در سه حوزه بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه نامزد دریافت جایزه شد و در نهایت سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از آن خود کرد. در نتیجه عجیب نیست که این اثر در بین بهترین فیلمهای ابراهیم حاتمی کیا قرار گرفته است.

داستان فیلم از کرخه تا راین درباره مردی به نام «سعید» است که در بمب باران‌های شیمیایی جنگ میان ایران و عراق، نابینا شده است. سعید با چندین تن از همرزمان خود برای معالجه به آلمان می‌روند. لیلا خواهر سعید که به همراه همسر و فرزندش در آلمان زندگی می‌کنند، برادرش را در آسایشگاه می‌بیند. سعید در طول درمان و معالجه بینایی یکی از چشمانش را بدست می‌آورد، اما پزشکان پس از انجام چندین آزمایش متوجه می‌شوند که او به نوعی سرطان خون مبتلا است و…

فیلم بوی پیراهن یوسف

• سال ساخت: 1374
• بازیگران: علی نصیریان، نیکی کریمی، جعفر دهقان و شیرین بینا

فیلم سینمایی بوی پیراهن یوسف نیز یکی از برترین فیلم های ابراهیم حاتمی‌کیا در دهه 70 است که در زمان اکران با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد. حاتمی کیا برای نگارش فیلمنامه این اثر الهاماتی از داستان زندگی حضرت یوسف (ع) داشته و روایتگر زندگی پدری است که نمی‌تواند قبول کند فرزندش در جنگ شهید شده است. فیلم بوی پیراهن یوسف نیز تقریبا فضایی جنگی دارد و در حال و هوای جبهه و سرنوشت نامعلوم رزمندگان روایت می‌شود.

داستان فیلم بوی پیراهن یوسف درباره مردی به نام «دایی غفور» راننده تاکسی فرودگاه است. تمام مدارک و شواهد موجود حاکی از آنند که پسرش یوسف در جنگ شهید شده، اما دایی غفور باور نمی‌کند و همیشه منتظر بازگشت فرزندش از جنگ است. روزی دایی غفور به طور اتفاقی در فرودگاه با دختری به نام «شیرین» آشنا می‌شود که برای پیدا کردن برادرش خسرو که در جنگ مفقود شده از اروپا به ایران می‌آید. دایی غفور و شیرین با یکدیگر همراه می‌شوند تا ردی از خسرو پیدا کنند و در این میان به سرنخ‌های جالبی می‌رسند.

فیلم آژانس شیشه ای

• سال ساخت: 1376
• بازیگران: پرویز پرستویی، حبیب رضایی، رضا کیانیان، اصغر نقی‌زاده و قاسم زارع

فیلم سینمایی آژانس شیشه‌ای یکی از پرافتخارترین فیلم های قدیمی ابراهیم حاتمی کیا محسوب می‌شود که آن را مدتی پس از فاصله از سینما ساخت. این فیلم یکی از فیلم‌های جنجالی سینمای ایران است که در زمان اکران توجه منتقدان را به خود جلب کرد. محتوا و مضمون فیلم آژانس شیشه‌ای حالت انتقادی دارد و ساخت آن سبب شد تا فیلمسازان دیگر نیز نسبت به ساخت چنین فیلم‌هایی جسارت پیدا کنند. این عنوان در جشنواره فیلم فجر در 14 رشته مختلف نامزد دریافت جایزه شد و در نهایت 9 سیمرغ بلورین را از آن خود کرد. سه سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه و بهترین فیلم سیاسی بعد از انقلاب، به ابراهیم حاتمی‌کیا رسید و این اثر تبدیل به یکی از بهترین فیلمهای ابراهیم حاتمی کیا شد.

داستان فیلم سینمایی آژانس شیشه‌ای درباره مردی به نام «عباس حیدری» است که در زمان جنگ میان ایران و عراق رزمنده بوده است. او بر اثر جراحت‌های جنگی، حال ناخوشی دارد و در آستانه مرگ است. همرزم سابق او حاج کاظم تصمیم می‌گیرد او را برای معالجه به لندن ببرد، اما نمی‌تواند هزینه بلیط هواپیما را به موقع تامین کند. حاج کاظم می‌خواهد هرطور که شده عباس را به لندن ببرد و برای انجام این کار، تصمیم عجیبی می‌گیرد.

فیلم روبان قرمز

• سال ساخت: 1378
• بازیگران: پرویز پرستویی، رضا کیانیان و آزیتا حاجیان

فیلم سینمایی روبان قرمز نیز یکی دیگر از بهترین فیلمهای ابراهیم حاتمی کیا است که حال و هوای پس از جنگ را با تلفیقی از ژانر عاشقانه به تصویر کشیده است. این فیلم در زمان اکران با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد و در جشنواره‌های داخلی و خارجی به نمایش درآمد. ابراهیم حاتمی کیا برای ساخت فیلم سینمایی روبان قرمز برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی بخش بین‌الملل از هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر شد.

داستان فیلم روبان قرمز درباره دختری جنگ‌زده به نام «محبوبه» است که تمام اعضای خانواده خود را در طول جنگ از دست داده است. محبوبه پس از پایان جنگ به خانه پدری‌اش برمی‌گردد تا در آنجا زندگی کند، اما آنجا تبدیل به ویرانه شده است. محبوبه پس از سکونت در این خانه به صورت تصادفی تانکی را زیر آوار پیدا می‌کند و تصمیم می‌گیرد آن را بفروشد و برای فروش آن با دو مرد آشنا می‌شود و…

فیلم ارتفاع پست

• سال ساخت: 1380
• بازیگران: حمید فرخ‌نژاد، لیلا حاتمی، گوهر خیراندیش، رضا شفیعی‌جم و شهرام قائدی

فیلم سینمایی ارتفاع پست نیز یکی از درخشان‌ترین و بهترین فیلمهای ابراهیم حاتمی کیا است که نسبت به سایر فیلم‌های او فضای متفاوتی دارد. حاتمی‌کیا فیلمنامه ارتفاع پست را با همراهی اصغر فرهادی و بر اساس یک داستان واقعی نوشته است. این فیلم جوایز بسیاری در جشنواره‌های مختلف دریافت کرد که از مهم‌ترین آنها می‌توانیم به سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و تندیس زرین بهترین کارگردانی و جایزه ویژه هیئت داوران برای ابراهیم حاتمی کیا اشاره کنیم.

داستان فیلم ارتفاع پست درباره زندگی مردی به نام «قاسم» است که دوستان و اقوام خود را به بهانه پیدا کردن کار خوب و پر درآمد در بندرعباس سوار هواپیما می‌کند. اما نیت اصلی قاسم از سوار شدن به هواپیما، ربودن آن و رفتن به خارج از کشور است.

فیلم سینمایی چ

• سال ساخت: 1392
• بازیگران: فریبرز عرب‌نیا، مریلا زارعی، بابک حمیدیان و مهدی سلطانی

فیلم چ نیز یکی دیگر از بهترین فیلم های ابراهیم حاتمی ‌کیا است که اتفاقات بیست و پنجم تا بیست و هفتم مرداد سال 1358 و مجاهدات شهید مصطفی چمران را روایت می‌کند. این فیلم در سی و دومین جشنواره فیلم فجر، موفق به دریافت 6 سیمرغ بلورین شد و یکی از موفق‌ترین فیلمهای ابراهیم حاتمی کیا در ژانر جنگی محسوب می‌شود.

فیلم چ در واقع داستان دو روز از زندگی شهید چمران است که در زمان محاصره شهر پاوه و مقابله با دشمنان اتفاق می‌افتد. شهید چمران در زمان محاصره و اشغال شهر پاوه از سوی دولت موقت مامور می‌شود تا به این شهر برود و اوضاع را سرو سامان دهد.

فیلم بادیگارد

• سال ساخت: 1394
• بازیگران: پرویز پرستویی، مریلا زارعی، بابک حمیدیان، امیر آقایی و شیلا خداداد

فیلم سینمایی بادیگارد نیز از دیگر فیلم های ابراهیم حاتمی کیا است که فضایی سیاسی دارد و روایتگر داستانی نو و جذاب است. حاتمی‌کیا برای ساخت این فیلم دو تندیس بهترین کارگردانی و بهترین دستاورد هنری را از جشنواره فیلم وین دریافت کرد و در دهمین جشن منتقدان سینمای ایران نیز برنده جایزه بخش ویژه کارگردانی شد.

داستان فیلم بادیگارد درباره مردی به نام «حیدر» است که به اصول و ارزش‌های اخلاقی بسیار پایبند بوده و به عنوان بادیگارد یکی از مقامات سیاسی مهم استخدام می‌شود. اما حوادثی پیش می‌آید که در طول آنها حیدر متوجه می‌شود این شخص تنها به منافع شخصی خود فکر می‌کند و اصلا به فکر مصلحت مملکت نیست. همین موضوع سبب می‌شود تا محافظت از این فرد را کنار بگذارد. اما این تصمیم تبعاتی را برای او به همراه دارد.

فیلم به وقت شام

• سال ساخت: 1396
• بازیگران: بابک حمیدیان، هادی حجازی‌فر، پیر داغر و لاله مرزبان

فیلم سینمایی به وقت شام نیز یکی دیگر از بهترین فیلم های ابراهیم حاتمی کیا در چندین سال اخیر است که در زمان اکران حواشی زیادی را به دنبال داشت. حاتمی‌کیا برای ساخت این فیلم از چندین بازیگر خارجی نیز استفاده کرد و گروه فیلمبرداری خود را به دمشق و سوریه برد. فیلم سینمایی به وقت شام در سی و ششمین دوره جشنواره فیلم فجر موفق به دریافت سه سیمرغ بلورین شد و سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی نیز به ابراهیم حاتمی کیا رسید. این عنوان علاوه بر ایران در کشورهای خارجی نیز اکران شد و بازخوردهای خوبی از سوی منتقدان دریافت کرد.

داستان فیلم به وقت شام درباره یک پدر و پسر به نام حسن و علی است که خلبان هستند و ماموریت آنها به پرواز در آوردن یک هواپیما از شهر تدمر به سوی دمشق است. این پدر و پسر باید مردمی که توسط داعش مورد ظلم و حمله قرار گرفتند را به وسیله این پرواز حساس نجات دهند. اما همه چیز آنطور که برنامه‌ریزی کردند، پیش نمی‌رود و در مسیر راه با مشکلات بسیاری مواجه می‌شوند.

فیلم خروج

• سال ساخت: 1398
• بازیگران: فرامرز قریبیان، پانته‌آ پناهی‌ها، جهانگیر الماسی، سام قریبیان و کامبیز دیرباز

فیلم سینمایی خروج نیز جدیدترین فیلم ابراهیم حاتمی کیا در سینما است که به علت شیوع ویروس کرونا از اکران در سینماها جا ماند و در پلتفرم‌های آنلاین اکران شد. این فیلم با اینکه به صورت اینترنتی اکران شد، اما توانست یک میلیارد تومان فروش داشته باشد و مورد استقبال مخاطبان قرار گیرد. البته فیلم خروج برای اولین بار در سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و بازخوردهای خوبی از سوی منتقدان دریافت کرد.

این فیلم روایتگر داستان گروهی از کشاورزان یک روستا است که شرکت آب هنگام تخلیه آب سد شور، این آب را به اشتباه وارد زمین‌های کشاورزی آنها می‌کند. این اشتباه تمام محصولات آنها را از بین می‌برد و کشاورزان شروع به شکایت و پیگیری این موضوع در سطح روستا می‌کنند. اما شکایت‌هایشان به جایی نمی‌رسد و تصمیم می‌گیرند مشکل خود را با رئیس جمهور در میان بگذارند و…

ما در این مقاله بهترین فیلم های ابراهیم حاتمی کیا را به شما معرفی کرده و پیشینه این کارگردان مطرح و صاحب سبک سینما را مورد بررسی قرار دادیم. همانطور که خواندید، مضامین اکثر فیلمهای ابراهیم حاتمی کیا حول محور جنگ و جبهه است و تبحر خاصی در خلق داستان و فضاهای جنگی و بعضا سیاسی دارد. شما در میان اسامی فیلم های ابراهیم حاتمی کیا کدامیک را بیشتر می‌پسندید؟ لطفا نظرات خود را در بخش ارسال دیدگاه با پلازا به اشتراک بگذارید.