امروزه به لطف انواع گجت پوشیدنی میتوان اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت سلامت جسمی خود به دست آورد. این تجهیزات قادرند گامهای پیموده شده را بشمارند، ضربان قلب را مانیتور کنند و یا حتی سطح هوشیاری اشخاص را با آنالیز مولکولهای الکل از روی پوست تعیین نمایند. حتی گجت پوشیدنی مخصوص کودکان یا حیوانات خانگی هم تولید شده اما برای گیاهان چطور؟
گروهی از محققان دانشگاه ایالتی آیووا نوعی گجت پوشیدنی را توسعه دادهاند که به طور خاص برای گیاهان طراحی شده و قادر است با سنسورهایی که دارد میزان مصرف آب محصولات را مورد سنجش قرار دهد.
این ابزار نوآورانه که سازندگان آن را «سنسورهای تاتو شده روی گیاهان» نامیدهاند با هزینه کمی تولید شده و ساختاری از نوعی ماده کربنی به نام گرافن دارد که همین امر سبب نازک بودن و قابلیت چسبندگی بالای آن شده است.
به گفتهی «لیانگ دونگ» یکی از مهندسین برق دانشگاه آیووا که در این پروژه همکاری داشته:
پیش از این نیز شاهد کاربرد چنین سنسورهایی در پزشکی، پیراپزشکی و سایر صنایع مرتبط بودهایم اما اولین باری است که این نوع گجت پوشیدنی در محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد. این سنسورها همانند نواری به راحتی روی گیاهان میچسبند و بدون نیاز به هرگونه تجهیزات مازاد و پیچیده، میزان تعرق آنها را میسنجند.
در واقع به کمک این ابزار میزان رطوبتی که به صورت بخار آب از طریق برگها خارج میشود مورد اندازهگیری قرار میگیرد و بدین ترتیب شدت تشنگی و نیاز آبی گیاهان تعیین میگردد.
آنطور که عنوان شده میتوان این تکنولوژی را با ایجاد تغییراتی در حوزههای دیگری از جمله واقعیت مجازی نیز به کار گرفت و به عنوان مثال دستکشهای هوشمندی ساخت که قادر به مانیتور کردن حرکات دست باشند.
اما برگردیم به محصولات باغی و زراعی که آب در پرورش آنها فاکتوری حیاتی و اطمینان از سیراب بودن آنها دغدغهی اصلی کشاورزان به شمار میرود. این موضوع با توجه به محدودیت منابع آبی در بسیاری از مناطق دنیا اهمیت بیشتری پیدا میکند و توسعهی روشهای نوین جهت سنجش دقیق نیاز آبی گیاهان را امری حیاتی جلوه میدهد تا از این طریق بتوان منابع اندک آب را به شکلی بهینه مورد استفاده قرار داد.
«پاتریک شنابل» محقق علوم گیاهی در دانشگاه آیووا در این خصوص میگوید:
کمبود آب از مهمترین فاکتورهای محدود کنندهی کشاورزی در نقاط مختلف دنیاست. یکی از راههای فائق آمدن بر این مشکل، توسل به علم اصلاح نباتات و پرورش محصولاتی با حداکثر مقاومت در برابر تنش خشکی است؛ البته روشهای فعلی که شامل آزمایش محصولات اصلاح شده در زمینهای کشاورزی و تحت تنش خشکی میباشد بسیار هزینهبر هستند. اما به کمک سنسورهای این گجت پوشیدنی اصلاحگران قادرند گیاهان بهنژاد شدهای که بهترین عملکرد در شرایط خشکی را دارند شناسایی کرده و آنها را برای آزمایشات میدانی در سطح وسیع مورد استفاده قرار دهند.
امید میرود این تلاشها در نهایت به پیدایش گیاهان متحمل به خشکی منجر شود؛ چیزی که با توجه به گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی ناشی از آن برای نسلهای آینده بسیار حیاتی جلوه میکند.