تفاوت 64 بیتی و 32 بیتی در چیست؟ چگونه آن را تشخیص بدهیم؟

تفاوت 64 بیتی و 32 بیتی در سیستم‌ها، ویندوز، برنامه‌ها و پردازنده‌ها قابل بررسی است. در ادامه تفاوت‌های اساسی 64 بیت و 32 بیت را می‌خوانید.

هنگام دانلود برنامه‌ها یا بازی‌ها، احتمالا گزینه‌های 32 بیتی یا 64 بیتی را دیده‌اید. حتی ممکن است کامپیوتر شما برچسبی داشته باشد که نشان دهد پردازنده شما 64 بیت است. اما این واقعا اهمیت دارد که چرا بیشتر کامپیوترهای جدید پردازنده 64 بیتی دارند؟ در ادامه به تفاوت 64 بیتی و 32 بیتی می‌پردازیم.

به زبان ساده، تفاوت سیستم 32 بیت و 64 بیت در این است که پردازنده 64 بیتی نسبت به 32 بیتی توانایی بیشتری دارد؛ چون می‌تواند داده‌های بیشتری را به طور همزمان کنترل کند. پردازنده 64 بیتی می‌تواند مقادیر محاسباتی بیشتری از جمله آدرس‌های حافظه را ذخیره کند. یعنی می‌تواند بیشتر از 4 میلیارد برابر پردازنده 32 بیتی به حافظه فیزیکی دسترسی داشته باشد.

تفاوت اصلی 32 بیت و 64 بیت در این است که پردازنده‌های 32 بیتی قادرند مقدار محدودی از رم را کنترل کنند (در ویندوز، 4 گیگابایت یا کمتر) و پردازنده‌های 64 بیتی قادر به کنترل مقدار بسیار بیشتری هستند. البته برای دستیابی به این هدف، سیستم عامل شما باید به گونه‌ای طراحی شده باشد که از دسترسی بیشتر به حافظه بهره‌مند شود. اگر از ویندوز 10 استفاده می‌کنید، لازم نیست نگران محدودیت‌ها باشید. با پلازا همراه باشید تا به این سوال پاسخ دهیم که در مقایسه ویندوز 32 بیتی یا 64 بیتی کدام بهتر است؟

آنچه در ادامه می‌خوانید:

مفهوم 32 ﺑﯿﺖ ﻭ 64 بیت

وقتی در مورد معنی 32 بیتی و 64 بیتی صحبت می‌کنیم، منظور این است که به هر کدام از اعدادی که مقدار باینری در کامپیوتر یعنی 0 و 1 دارند بیت گفته می‌شود. یک بیت یعنی فقط دو مقدار 0 و 1 را می‌توانید داشته باشید، 2 بیت یعنی 4 مقدار 00،01،10،11 را می‌توانید داشته باشید و 3 بیت به معنای 8 مقدار است. یعنی برای محاسبه مقدار بیت باید عدد 2 را به توان تعداد بیت برسانیم.

در این صورت می‌توانید تفاوت مقدار 32 بیت و 64 بیت را حدس بزنید. این اعداد نشان دهنده این است که تراشه‌ای که از بیت‌های بالاتر پشتیبانی می‌کند، چقدر قدرتمندتر است.

چگونه 32 یا 64 بیتی بودن ویندوز را تشخیص دهیم؟

نحوه تشخیص 32 یا 64 بیتی بودن ویندوز بستگی به نوع سیستم عامل دارد.

ویندوز 8 و 10

برای تشخیص 32 یا 64 بیتی بودن ویندوز طبق دستورات زیر عمل کنید.

• با فشار دادن دکمه‌های ویندوز و E مدیریت فایل‌ها را باز کنید.
• در سمت چپ روی This PC کلیک راست کنید.
• در منوی باز شده Properties را انتخاب کنید. پنجره System Properties باز خواهد شد.
• در این پنجره نوع سیستم عامل شما و نوع پردازنده (CPU) خود را می‌توانید مشاهده کنید.

ویندوز7 و ویندوزهای قدیمی تر

نحوه تشخیص 32 یا 64 بیتی بودن ویندوز 7 یا نسخه‌های قدیمی‌تر چگونه است؟ برای این منظور مراحل زیر را دنبال کنید.

• استارت منو را باز کنید، سپس All Programs را انتخاب کنید.
• پوشه Accessories و بعد پوشه System Tools را باز کنید.
• در آنجا گزینه System Information را انتخاب کنید.
• در سمت راست System Information، در زیر ستون Item به دنبال گزینه System Type بگردید. در ستون Value به شما نشان داده خواهد شد که پردازنده شما 32 بیتی یا 64 بیتی است. دقت داشته باشید که x86 به معنای سیستم 32 بیتی است.

مزایای ویندوز 64 بیتی

نسخه‌های 32 بیتی ویندوز به 4 گیگابایت رم محدود شده‌اند که این مقدار کمی است وقتی کامپیوترهای ارزان قیمت‌تر هم رم 8 گیگابایت یا بیشتر دارند. اگر می‌خواهید از رم بیشتر از 4 گیگابایت استفاده کنید، به نسخه 64 بیتی ویندوز نیاز دارید.

سیستم‌های 64 بیتی قادر به ارجاع 2⁶⁴ مکان در حافظه هستند. یعنی حدود 4 میلیارد برابر حافظه‌ای که سیستم 32 بیتی می‌تواند اشاره کند. در واقع پردازنده 64 بیتی می‌تواند تا 16 ترابایت را ارجاع دهد، ولی این مورد غیر عملی است. بنابراین، این سیستم‌ها می‌توانند به حداکثر 128 گیگابایت رم دسترسی داشته باشند. علاوه بر این‌ها پردازش 64 بیتی از امنیت بالاتری نیز برخوردار است

مزایای ویندوز 32 بیتی

دلایلی وجود دارد که ممکن است بخواهید ویندوز 32 بیتی داشته باشید. یکی از آن‌ها این است که کامپیوتر قدیمی با پردازنده 32 بیتی داشته باشید که در این صورت چاره‌ای جز نصب ویندوز 32 بیتی ندارید. برخی تولیدکنندگان نیز ممکن است فقط درایورهای 32 بیتی را برای سخت افزارهای قدیمی ارائه دهند و به همین خاطر، به ویندوز 32 بیتی نیاز خواهید داشت.

همچنین نسخه 32 بیتی ویندوز به شما اجازه می‌دهد تا نرم افزار 16 بیتی که برای ویندوز 3.1 نوشته شده است را اجرا کنید که این کار در ویندوز 64 بیتی امکان پذیر نیست.

برخی از برنامه‌های قدیمی نیز ممکن است فقط بر روی ویندوز 32 بیتی اجرا شوند؛ چون از تکنیک‌های خطرناکی استفاده می‌کردند و به همین دلیل در ویندوز 64 بیتی مسدود شده‌اند.

تفاوت معماری 32 بیتی و 64 بیتی

اصطلاح 64 بیتی و 32 بیتی به این معنا است که پردازنده کامپیوتر چطور اطلاعات را پردازش می‌کند. معماری 32 بیتی به واحد منطقی و ریاضی (ALU) و مدار منطقی اجازه می‌دهد که عملیات‌های ریاضی و منطقی 32 بیتی انجام دهد.

تفاوت معماری 32 بیتی و 64 بیتی این است که معماری 64 بیتی به ویندوز اجازه می‌دهد حجم زیادی از رم را بهتر از سیستم 32 بیتی اداره کند. همچنین یک سیستم 64 بیتی دارای رجیسترهای آدرس 64 بیتی است که ثبات‌های داده و گذرگاه داده معمولا با اندازه رجیسترهای آدرس برابر هستند. بنابراین معماری پردازنده و ALU 64 بیتی، دارای گذرگاه‌های داده، رجیسترها و آدرس‌ها با اندازه یکسان هستند.

تفاوت ویندوز 64 بیتی و 32 بیتی

تفاوت سیستم عامل 64 بیتی و 32 بیتی در این است که سیستم‌های 32 بیت در مقدار حافظه‌ای که می‌توانند به آن اشاره کنند، محدودیت دارند. این محدودیت 4 گیگابایت است. این محدودیت همچنین شامل دستگاه‌های داخل سیستم مثل آداپتورهای ویدیو، صدا و شبکه نیز می‌شود. حد استفاده از رم گرافیک، محدوده حافظه PCI و چند قسمت دیگر نیز 4 گیگابایت است.

سیستم 32 بیتی به طور کامل نمی‌تواند از 4 گیگابایت رم استفاده کند و مقدار عملی آن حدود 3.25 گیگابایت است. نصب رم بیشتر نیز یک گزینه است، ولی همچنان سیستم‌های 32 بیتی قادر به استفاده بیش از حد مجاز از رم نیستند. این در حالی است که سیستم 64 بیتی می‌تواند تا 8 ترابایت آدرس دهی کند.

وقتی رم بیشتر نصب می‌شود، سیستم 32 بیت به دلیل محدودیت فضای قابل اشاره، نمی‌تواند از آن بهره کامل ببرد. ولی سیستم‌های 64 بیتی می‌توانند بهره قابل توجهی ببرند که اغلب باعث افزایش قابل توجه عملکرد سیستم عامل می‌شود.

تفاوت نسخه‌های 32 بیت و 64 بیت ویندوز در این است که ویندوز 64 بیتی می‌تواند 8 ترابایت حافظه مجازی را به یک برنامه اختصاص دهد. در ویندوز 32 بیتی این مقدار به 2 گیگابایت محدود می‌شود.

تفاوت نرم افزار 32 بیتی و 64 بیتی

ممکن است هنگام دانلود برنامه‌ها بر روی سیستم عامل خود متوجه شوید که در دو نسخه 32 بیتی و 64 بیتی ارائه می‌شوند. دلیل آن این است که بعضی از کاربران هنوز سیستم عامل 64 بیتی ندارند. اجرای نرم افزار 64 بیتی روی ویندوز 32 بیتی امکان پذیر نیست؛ چون در اجرای برنامه‌های 64 بیتی حتما به سیستم عامل 64 بیتی نیاز است. ولی برعکس آن امکان پذیر است، یعنی سیستم عامل 64 بیتی می‌تواند برنامه 32 بیتی را اجرا کند.

نحوه تشخیص 32 یا 64 بیتی بودن نرم افزار

اگر به درایو C کامپیوتر خود نگاه کنید، دو پوشه برای برنامه‌های سیستم خود خواهید دید. یکی از آن‌ها برای برنامه‌های 64 بیتی است و دیگری برای برنامه‌های 32 بیتی (Program Files x86).

ویندوز 64 بیتی نصب کنیم یا 32 بیتی؟

به طور کلی در پاسخ به این سوال که ویندوز 32 بیتی یا 64 بیتی کدام بهتر است، به دلیل پردازش داده‌های بیشتر و محاسبات سریع‌تر، سیستم عامل 64 بیتی از سیستم عامل 32 بیتی بهتر است.

در واقع همه چیز به پردازنده (CPU) بستگی دارد. تفاوت سیستم 32 بیت و 64 بیت در این است که اگر 64 بیت باشد می‌تواند هم سیستم عامل 64 بیتی و هم سیستم عامل 32 بیتی را اجرا کند، در حالی که 32 بیت فقط سیستم عامل 32 بیت را اجرا می‌کند. همچنین تفاوت سیستم عامل 64 بیتی و 32 بیتی این است که 64 بیت، توانایی اجرای هر دو نوع برنامه 64 بیتی و 32 بیتی را دارا است، ولی سیستم عامل 32 بیت فقط برنامه‌های 32 بیت را اجرا می‌کند.

اگر سیستم شما پردازنده 32 بیت دارد یا با برنامه‌ای قدیمی که فقط روی سیستم عامل 32 بیتی نصب می‌شود سر و کار دارید، راه دیگری جز نصب ویندوز 32 بیتی ندارید. اما اگر پردازنده شما 64 بیت است، توصیه می‌شود که ویندوز 64 بیت نصب کنید.

تبدیل ویندوز 32 بیتی به 64 بیتی

در قدم اول باید چک کنید که سیستمتان 64 بیت باشد تا بتوان ویندوز 64 بیت را روی آن نصب کرد. طبق راهنمایی که بالاتر به آن اشاره شد، عمل کنید.

در قدم بعد باید از پوشه‌ها و فایل‌های شخصی خود بکاپ بگیرید؛ چون هنگام ارتقا، اطلاعات شما از دست می‌رود. در ادامه مراحل زیر را دنبال کنید.

• یک USB درایو را به سیستم خود متصل کنید.
• وارد صفحه دانلود ویندوز 10 مایکروسافت شوید.
• روی دکمه Download tool now کلیک کنید.
• فایل MediaCreation.exe را اجرا کنید.
• شرایط مجوز را بپذیرید.
• 64 بیت را انتخاب کنید.
• گزینه فلش درایو USB را انتخاب کنید.
• از لیست، درایو فلشی که وارد کردید را انتخاب کنید.
• فلش را خارج نکنید و کامپیوتر خود را ریستارت کنید.
• گزینه Install Now را انتخاب کنید.
• قسمت وارد کردن کد محصول را رد کنید.
• شرایط مجوز را بپذیرید.
• روی Custom: Install Windows Only کلیک کنید.
• پارتیشن‌های مورد نظر را انتخاب و حذف کنید.
• صبر کنید تا نصب انجام شود.
• بعد از نصب ويندوز، آخرین آپدیت‌ها و درایورها را نصب کنید.

در این مقاله به تفاوت 64 بیتی و 32 بیتی و نحوه تشخیص 32 یا 64 بیتی بودن ویندوز پرداختیم. همانطور که خواندید به طور کلی تفاوت سیستم عامل 64 بیتی و 32 بیتی در این است که سیستم‌های 32 بیت در مقدار حافظه‌ای که می‌توانند به آن اشاره کنند، محدودیت دارند.