مصونیت در برابر کرونا می‌تواند درجه خطر این بیماری را کم کرده و احتمال ابتلای دوباره به کرونا را تا حد زیادی کاهش دهد.
کرونا یک ویروس کاملا جدید است و بدن هیچکس درمقابل آن مصون نیست، اما مصونیت در برابر کرونا کلید بازگشت زندگی به وضعیت عادی و جلوگیری از احتمال دوباره به کرونا است. با این حال این مسئله نیز بسیار حائز اهمیت است که درک درستی نسبت به مصونیت از کرونا داشته باشیم و با شرایط آن و احتمال ابتلای دوباره به کرونا آشنا باشیم.
سیستم ایمنی ما خط دفاعی بدن در مقابل بیماری‌ها است که به دو قسمت تقسیم می‌شود. قسمت اول به محضی که هرگونه مهاجم خارجی وارد بدن شود بر علیه آن وارد عمل می‌شود. این قسمت از سیستم ایمنی به سیستم ایمنی ذاتی معروف است و ترشح موادی شیمیایی را شامل می‌شود که ایجاد التهاب و همچنین تولید سلول‌های سفید خونی برای از بین بردن سلول‌های آلوده را در پی دارد.
اما این سیستم ایمنی بر روی ویروس کرونا تاثیرگذار نیست و نمی‌تواند عملکرد این ویروس را یاد بگیرد؛ بنابراین توانایی مصون کردن شما از کرونا را ندارد. به همین دلیل، نیاز است که برای مصونیت از کرونا، واکنش ایمنی بدن شما با عملکرد ویروس کرونا انطباق پیدا کند که این کار ساخت پادتن برای متوقف کردن ویروس و همچنین ساخت سلول‌های T که می‌توانند فقط به سلول‌های آلوده حمله کنند را شامل می‌شود؛ به این روش دفاعی واکنش سلولی گفته می‌شود.
البته این روند برای بدن زمان‌بر خواهد بود و مطالعات در این زمینه نشان می‌دهند که حدود 10 روز طول می‌کشد تا بدن بتواند پادتن مربوط به ویروس کرونا را تولید کند و بدحال‌ترین بیماران نیز قوی‌ترین سیستم ایمنی را خواهند ساخت.
اگر واکنش سلولی به اندازه کافی قوی باشد، می‌تواند بدن را برای موارد آتی قوی کرده و احتمال ابتلای مجدد به ویروس کرونا را به حداقل برساند. البته هنوز مشخص نیست که افراد بدون علائم و با علائم کم می‌توانند یک واکنش انطباقی ایمنی را در بدن خود شکل دهند یا خیر.
درحال حاضر، هنوز تعیین نقش سلول‌های T برای مقابله با کرونا نیاز به تحقیقات بیشتری دارد، اما یک مطالعه اخیرا نشان داد افرادی که تست آنها برای پادتن ویروس کرونا منفی است نیز ممکن است کمی در مقابل این بیماری مصونیت داشته باشند. اما مشخص شد هر فردی که تست پادتنش مثبت بود، بدن او از سلول‌های T برای شناسایی و نابودی سلول‌های آلوده استفاده کرده است. پروفسور دنی آلتمن از کالج سلطنتی لندن در این باره می‌گوید:
این‌ها (سلول‌های T) تقریبا در همه افرادی که مبتلا شدند ساخته شده و با دوام هستند.
مدت دوام مصونیت در برابر کرونا
اما زمانی که بدن ما در برابر کرونا مصون می‌شود، این مصونیت دائمی است یا احتمال ابتلای دوباره به کرونا وجود دارد؟ حافظه سیستم ایمنی مثل حافظه انسان است؛ برخی بیماری‌ها را کاملا به خاطر می‌سپارد و برخی دیگر را فراموش می‌کند. به عنوان مثال، بیماری سرخک کاملا در حافظه سیستم ایمنی باقی می‌ماند و مصونیت از آن مادام‌العمر است، اما برخی ویروس‌ها مثل ویروس سین‌سیشیال تنفسی می‌توانند در یک سال چندین بار فرد را درگیر کنند.
طی مطالعه‌ای در کالج کینگ لندن، سطوح پادتن تولید شده که ویروس کرونا را از بین می‌برند در طول دوره سه ماهه این مطالعه با کاهش رو به رو شد. اما حتی اگر پادتن بیماری از بین برود، سلول‌های تولید کننده آنها که سلول‌های B نام دارند ممکن است در بدن وجود داشته باشند. سلول‌های B آنفلوآنزای اسپانیایی تا 90 سال بعد از همه گیری این بیماری در بدن افراد پیدا شده بود. اگر این مسئله برای ویروس کرونا نیز درست باشد، ابتلای دوم از ابتلای اول خفیف‌تر خواهد بود. همچنین هنوز عملکرد سلول‌های T در بلند مدت مشخص نیست، اما سلول‌های T مربوط به ویروس سارس تا 17 سال بعد از شیوع این بیماری در بدن افراد پیدا شد.
رابطه سرما خوردگی و مصونیت در برابر کرونا
با اینکه در این رابطه تحقیقات بیشتر مورد نیاز است، اما این احتمال وجود دارد که در برخی موارد، بعضی بیماری‌ها به دلیل شباهت به کرونا بتوانند کمی مقاومت بدن را در مقابل این بیماری افزایش دهند. تست‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهد که سلول‌های T که برای مقابله با سارس یا سرماخوردگی معمولی ساخته می‌شوند، همچنین می‌توانند نسبت به ویروس کرونا جدید نیز واکنش نشان دهند. البته هنوز مشخص نیست که این تاثیرگذاری تا چه میزان قوی بوده و تا چه اندازه می‌تواند رایج باشد.
آیا احتمال ابتلای دوباره به کرونا وجود دارد؟
این یک سوال متداول در سطح جهانی است که آیا افرادی که بهبود یافته‌اند دوباره کرونا می‌گیرند و احتمال ابتلای دوباره به کرونا وجود دارد؟ گزارش‌های اولیه نشان می‌دادند که افراد می‌توانند چند بار کرونا بگیرند. اما دانشمندان اجماع نظر دارند که این مسئله ناشی از اشتباه در تست گرفتن بوده است و بیماران نیز با اطمینان اعلام می‌کردند که کاملا سالم هستند.
در حقیقت، تحقیقات در این زمینه هنوز محدود است و کسی داوطلبانه کرونا نگرفته است تا مصونیت در مقابل آن را مورد آزمایش قرار دهد و آزمایشات تنها در میمون‌های رزوس خلاصه می‌شود. میمون‌ها دو بار کرونا گرفتند؛ یکبار برای ایمن ساختن بدن و یک بار دیگر سه هفته بعد. پس از ابتلای مجدد به کرونا در چنین دوره کوتاهی، نشانه‌ها و علائم بیماری در میمون‌های رزوس مشاهده نشد.
آیا بعد از ترشح پادتن کاملا در برابر کرونا مصون خواهیم شد؟
این مسئله که در صورت ترشح پادتن بدن، دیگر نیازی نیست نگران ابتلا به کرونا باشیم و کاملا احتمال ابتلای دوباره به کرونا از بین رفته، هنوز تایید نشده است. در واقع، به همین دلیل است که سازمان جهانی بهداشت نسبت به تصمیم برخی کشورها برای استفاده از ایمنی ناشی از ابتلا ابراز نگرانی می‌کند.
درحالی که بعد از ابتلا به بیماری مقداری پادتن در بدن تولید می‌شود، اما این مقدار می‌تواند در هر بیمار متفاوت باشد. پادتن‌های خنثی ساز آن‌هایی هستند که توانایی جلوگیری از آلوده شدن سایر سلول‌ها به ویروس کرونا را دارند و یک مطالعه بر روی 175 بیمار بهبود یافته در چین نشان داد که 30 درصد آنها سطوح بسیار پایینی از این پادتن‌های خنثی ساز را در بدن خود داشتند. بعلاوه، حتی اگر شما به لطف پادتن‌های خنثی ساز خود کاملا به مصونیت در برابر کرونا رسیده باشید، هنوز این پتانسیل را خواهید داشت تا آن را به دیگران انتقال دهید.
اهمیت مصونیت در برابر کرونا
ایجاد مصونیت برای کاهش ریسک احتمال ابتلای دوباره به کرونا یا به تاخیر انداختن ابتلا به این بیماری بسیار حائز اهمیت است. بعلاوه، مصونیت در برابر کرونا می‌تواند بر روی مرگبار بودن آن نیز تاثیرگذار باشد. اگر افراد به میزان خیلی کمی از مصونیت نیز برسند احتمال دارد هنگام ابتلا یا ابتلا مجدد به کرونا، سختی این بیماری برای آنها کاهش پیدا کند و احتمال مرگ ناشی از کرونا بسیار کم شود.
رسیدن به مصونیت بلند مدت و به صفر رساندن احتمال ابتلای دوباره به کرونا بسیار سخت است و به همین دلیل است که تاکنون واکسن این بیماری تولید نشده است. واکسن کرونا به احتمال زیاد بعد از تولید نیازمند استفاده به صورت سالیانه یا دوره‌ای مثل واکسن آنفلوآنزا خواهد بود. اما تا زمان تولید واکسن، رعایت نکات بهداشتی و بویژه زدن ماسک همچنان توصیه می‌شود و بهتر است که به دنبال مصونیت در برابر کرونا از راه ابتلا به این بیماری نباشید. همچنین در این صفحه می‌توانید دیگر اخبار و مقالات مربوط به ویروس کرونا را دنبال کنید.