شرکت اسپیس ایکس پس از دو دهه تلاش مستمر بالاخره توانست دو فضانورد را به فضا بفرستد. در این مقاله همه چیز را درباره ماهواره اسپیس ایکس و این پرتاب حساس بررسی خواهیم کرد.
پس از گذشت نزدیک به دو دهه تلاش بیوقفه، شرکت هوافضای اسپیس ایکس (SpaceX) با مالکیت ایلان ماسک (Elon Musk) سرانجام توانست دو فضانورد ناسا را با موفقیت به فضا پرتاب کند. این موفقیت، شروع عصر جدیدی از پرواز فضایی انسان در ایالات متحده محسوب میشود. این پرتاب، اولین پرتابی بود که پس از گذشت نزدیک به یک دهه از خاک آمریکا به فضا انجام شد و شرکت اسپیس ایکس نیز اکنون اولین شرکتی است که فضانوردان را با تجهیزات شخصی خود به فضا فرستاده است. در ادامه این مقاله از پلازا جزئیات پرتاب ماهواره اسپیس ایکس به فضا را مورد بررسی قرار میدهیم.
آنچه در ادامه میخوانید:
- پرتاب ماهواره اسپیس ایکس به فضا
- ماهواره دمو-2
- فضانوردان ماهواره اسپیس ایکس
- اهداف ارسال موشک اسپیس ایکس
- نظرات و واکنشها به پرتاب ماهواره اسپیس ایکس
پرتاب ماهواره اسپیس ایکس به فضا
شرکت هوافضای اسپیس ایکس (SpaceX) پس از تلاشهای فراوان سرانجام توانست با موفقیت، 2 فضانورد ناسا را با تجهیزات شخصی خود به فضا بفرستد. این پرتاب قرار بود بعد از ظهر روز چهارشنبه 27 مه (7 خرداد) از آمریکا به سوی پایگاههای فضایی پرتاب شود. اما صبح چهارشنبه چندین صاعقه رخ داد و این امر موجب نگرانی ناسا و شرکت اسپیس ایکس شد؛ زیرا برخورد رعد و برق به این ماهواره میتوانست موجب ایجاد نقص فنی و حتی انفجار آن شود. پس از مشورت ناسا و شرکت اسپیس ایکس، قرار بر آن شد که زمان پرتاب ماهواره اسپیس ایکس چند روزی به تعویق بیفتد.
افراد بسیاری برای تماشای لانچ شدن اسپیس ایکس به محل پرتاب این ماهواره آمده بودند؛ اما با اعلام این خبر ناامید شدند و منتظر اطلاع ثانوی ناسا برای اعلام زمان جدید پرتاب ماهواره اسپیس ایکس شدند. پس از بررسی دقیق شرایط جوی، سازمان ناسا و شرکت اسپیس ایکس تصمیم گرفتند که این ماهواره را در بعد از ظهر روز شنبه 30 می (10 خرداد) به فضا بفرستند.
نام این ماموریت حساس و خطیر، دمو-2 (Demo-2) است که به عنوان یکی از مهمترین پروژههای شرکت اسپیس ایکس محسوب میشود؛ زیرا این شرکت اولین شرکتی است که با تجهیزات و لوازم ساخت خود، دست به انجام چنین پروژه مهمی میزند. با صرف نظر از ماهیت و هدف اصلی این ماموریت، دمو-2 اولین پرتاب فضانوردان ناسا از ایالات متحده از سال 2011 تا امروز بوده که برای ناسا و شرکت اسپیس ایکس از اهمیت بالایی برخوردار است.
ماهواره دمو-2
ماهواره کرو دراگن (Crew Dragon) یا دمو-2 نام کپسول ماهواره اسپیس ایکس است که برای انجام این ماموریت طراحی شده است. دمو-2 یک نسخه تکامل یافته از فضاپیمای تجاری دراگن1 ساخته شده توسط شرکت اسپیس ایکس است که تا کنون 20 مرتبه از پایگاههای فضایی پرتاب شده است. دقیقا همانطور که دراگن1 اولین سفینه فضاپیمایی توسعه یافتهای بود که تجهیزات لازم را به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) وارد میکرد، دمو-2 نیز اولین فضاپیمای خصوصی توسعه یافته برای فرستادن انسانها به فضا محسوب میشود.
جیم برایدنستاین (Jim Bridenstine) مسئول ناسا درباره فضاپیمای دمو-2 میگوید: «سرمایهگذاریهایی که سازمان ناسا و شرکت اسپیس ایکس برای طراحی و ساخت این ماهواره انجام دادهاند، حتما منجر به خلق پدیدهای خارقالعاده و سودآور خواهد شد که نه تنها برای کاوش و فضانوردی انسان، کارآمد است بلکه برای اقتصاد نیز بسیار سودمند است». سازمان ناسا انتظار دارد که ماهواره اسپیس ایکس علاوه بر گشودن راهی برای فرستادن فضانورد به فضا، موجب صرفهجویی در هزینهها نیز شود.
این فضاپیما دارای سیستمهای مخصوص موتورهای موشکی کوچکی برای کنترل و تعیین جهت در فضا و سیستم سقوط اضطراری در صورت بروز حوادث پیشبینی نشده است. از صندوقی که در عقب این ماهواره تعبیه شده برای حمل بار استفاده میشود. دمو-2 برای حمل 7 نفر طراحی شده است و دارای سیستم کنترل داخلی است که در اطراف صفحات نمایشگر لمسی قرار گرفته است. از آنجا که فضانوردان از لباسهای فضایی سفارشی شرکت اسپیس ایکس استفاده میکنند، این صفحه نمایش لمسی با وجود دستکش در دست فضانوردان نیز کار میکند و احتیاجی به درآوردن دستکش نیست.
فضانوردان ماهواره اسپیس ایکس
داگلاس هارلی (Doug Hurley) و باب بنکن (Bob Behnken) دو فضانورد عضو ناسا هستند که وظیفه انجام این ماموریت مهم را بر عهده دارند. این دو از سال 2000 تا به امروز در سازمان ناسا به عنوان فضانورد مشغول به کار هستند و جزء اعضای قدیمی این سازمان محسوب میشوند. به همین خاطر نیز ناسا و شرکت اسپیس ایکس، انجام این وظیفه خطیر را به آنها محول کردند. هارلی و بنکن هر دو افسر نظامی بودهاند: بنکن در نیروی هوایی و هارلی در نیروی دریایی خدمت کردهاند.
در سمت راست تصویر زیر، چهره داگلاس هارلی و در سمت چپ نیز چهره بنکن را مشاهده میکنید.
برای انجام ماموریت دمو-2، بنکن به عنوان فرمانده این عملیات انتخاب شد. این بدان معناست که او وظیفه رسیدن به ایستگاه فضایی بینالمللی و برقراری ارتباط مکانیکی با خطوط هوایی را بر عهده دارد. هارلی نیز مسئولیت فرماندهی این فضاپیما را دارد که وظایف پرش، فرود و بازیابی کابین را شامل میشود.
این زوج از سیزدهم ماه مه به صورت رسمی وارد قرنطینه پیش از پرواز شدند در حالی که سازمان ناسا اعلام کرده است که آنها از اواسط ماه مارس در خود قرنطینگی به سر میبرند. در حالی که فضانوردان معمولا پیش از انجام ماموریت وارد قرنطینه میشوند، اما به دلیل موقعیت کنونی و شیوع ویروس کرونا، این پروتکل برای انجام ماموریت دمو-2 به صورت جدیتر و سختگیرانهتری اجرا شد.
اهداف ارسال موشک اسپیس ایکس
ماموریت دمو-2 آخرین آزمایش بزرگ و مهم موشک اسپیس ایکس پیش از تایید نهایی برنامه پرواز فضایی انسان توسط سازمان ناسا برای انجام ماموریتهای عملیاتی و طولانی مدت به ایستگاه فضایی است. ناسا این پرواز را به عنوان آزمایش نهایی پرواز اسپیس ایکس به دقت مورد بررسی قرار داده و تمام فاکتورهای سیستم حمل و نقل خدمه از جمله فضاپیمای دمو-2، لباسهای فضانوردی، وسیله پرتابی موشک فالکن 9 (Falcon 9) و قابلیتهای عملیاتی را نیز بررسی و تحلیل کرده است. اگر تمام فاکتورهای مورد نظر ناسا و شرکت اسپیس ایکس در این پرواز به درستی انجام شوند، آنگاه میتوان از این ماهواره برای اهداف اقتصادی و افزایش بهرهوری آن استفاده کرد.
نظرات و واکنش ها به پرتاب ماهواره اسپیس ایکس
افراد سرشناس زیادی پس از پرتاب موفقیت آمیز ماهواره اسپیس ایکس در این خصوص اظهار نظر کردند که اکثر این نظرات نشان از تعجب و تحسین آنها داشت. در ادامه برخی از این نظرات و واکنشها را خواهید دید.
جیم برایدنستاین، مسئول سازمان ملی هوا و فضا (ناسا) گفت:
ما عصری جدید را در برنامههای فضایی آغاز میکنیم که در آن فضا بیش از قبل در دسترس افراد بیشتری قرار خواهد داشت. ما آیندهای را پیشبینی میکنیم که برنامههای پرتاب سفینه به مدارهای پایین زمین کاملا توسط بخش خصوصی انجام خواهد گرفت در حالیکه ناسا یکی از مشتریان متعدد این موسسات خواهد بود و موسسات متعددی برای نوآوری در زمینه فناوری و ایمنی و همچنین صرفه جویی در هزینهها به رقابت خواهند پرداخت.
گارت رایسمن، فضانورد سابق ناسا و از مشاوران شرکت اسپیس ایکس در خصوص رعایت تمام پروتکلها در زمان ساخت ماهواره گفت:
تاییدیه نهایی تمامی فرآیند برنامهریزی و ساخت دقیقا مثل گذشته بود و ناسا به شدت مراقب بوده است که تمامی مقررات و ضوابط مورد نظرش رعایت شده و به خصوص ایمنی در سطح مطلوب قرار داشته باشد و تمامی خانههای جدول نظارت و بازرسی دقیقا پر شود. با وجود اینکه این فرآیند بسیار طولانی و وقتگیر بوده اما من اطمینان دارد که دوستانم داگ و باب سفری امن خواهند داشت.
مراحل سفر فضانوردان ماهواره اسپیس ایکس به ایستگاه فضایی در عکس زیر نمایش داده شده است:
در عکس زیر مراحل بازگشت فضانوردان ناسا به زمین نمایش داده شده است:
ما در این مقاله پرتاب ماهواره اسپیس ایکس به فضا را به طور کامل مورد بررسی قرار دادیم. پرتاب موفقیتآمیز موشک اسپیس ایکس یک موفقت تجاری بزرگ برای این شرکت محسوب میشود؛ زیرا اسپیس ایکس اولین شرکت خصوصی است که با تجهیزات خاص خود این کار را انجام داده است. پروژه اسپیس ایکس مدت زمان زیادی است که توسط سازمان ناسا و شرکت اسپیس ایکس مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. تا اینکه سرانجام در تاریخ 30 مه 2020 با موفقیت از خاک آمریکا به سوی پایگاههای فضایی پرتاب شد.