معرفی بهترین سریال های تاریخی ایرانی

از آنجایی که ایران تاریخ کهنی دارد، سریال تاریخی ایرانی یکی از جذاب‌ترین عناوین برای دوست داران تاریخ کشورمان می‌تواند باشد. در ادامه این مقاله قصد داریم تا سریال های تاریخی ایرانی را به شما معرفی کنیم.

ژانر تاریخی یکی از جذاب‌ترین و البته سخت‌ترین ژانرها در سینما و تلویزیون است. تاریخ کشورمان هم آنقدر سوژه و قصه جذاب و بکر دارد که کارگردانان ایرانی را بارها وسوسه کرده تا سراغ آن‌ها بروند. در این میان برخی از کارگردانان سال‌ها عمر خود را صرف ساخت سریال های تاریخی ایرانی کرده‌اند. در این پرونده از مجله پلازا نگاهی به سریال های تاریخی ایرانی برتر خواهیم داشت و درباره جزئیات این سریال‌ ها صحبت می‌کنیم.

فهرست مطالب:

بهترین سریال های تاریخی ایرانی

در ادامه به معرفی سریالهای تاریخی ایرانی برتر می‌پردازیم. شما کدام عنوان در فهرست بهترین سریال تاریخی ایرانی را تماشا کرده‌اید؟

1. سریال تاریخی سربداران از بهترین سریال های تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1362
• کارگردان: محمدعلی نجفی
• بازیگران: امین تارخ، سوسن تسلیمی، علی نصیریان و محمدعلی کشاورز
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: وقایع سال‌های 1310 تا 1337

این برترین سریال تاریخی ایرانی مربوط به دوران قیام سربداران خراسانی به رهبری شیخ حسن جوری در مقابل مغول‌ها است و جزو اولین سریال‌های فاخری است که پس از انقلاب در تلویزیون ایران ساخته شده است.

سربداران از مجموعه های تلویزیونی تاریخی ایرانی و نام فیلمنامه‌ای بوده که محمود دولت آبادی قبل از انقلاب برای تلویزیون ایران نوشته، اما بنا به دلایل مختلف اجازه ساخت پیدا نکرده و بعد از انقلاب و تغییر ساختار سیاسی، فیلمنامه‌ای از فیلمنامه‌نویسی دیگر با همین نام سربداران توسط محمدعلی نجفی اجازه ساخت گرفته است.

با توجه به وضعیت سیاسی و فرهنگی آن زمان، بخش قابل توجهی از بازی سوسن تسلیمی به عنوان نقش اصلی سریال حذف شده است. کارگردان «سربداران» درباره این اثر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی می‌گوید:

ما با ساخت سربداران برای اولین بار به مردم طراحی گریم، طراحی دکور و طراحی لباس را در سطح استاندارد سینما نشان دادیم، چیزهایی که قبل از آن بسیار نازل و بی‌کیفیت اجرا می‌شد.

2. سریال هزاردستان از بهترین سریال های تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1367
• کارگردان: علی حاتمی
• بازیگران: جمشید مشایخی، علی نصیریان، عزت الله انتظامی و محمدعلی کشاورز
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: اواخر حکومت احمدشاه قاجار و آغاز سلطنت رضاخان و همچنین اواخر حکومت رضاشاه و روی کار آمدن پسرش محمدرضا شاه پهلوی

این سریال از بهترین سریال های تاریخی ایرانی قصه فردی به نام رضا خوشنویس (تفنگچی) است که تفنگچی مخصوص یکی از شاهزاده‌های قاجار بوده است. با مرور زندگی پرفراز و نشیب او، اتفاقات تاریخی روایت می‌شود. ماجرای این برترین سریال تاریخی ایرانی از جایی آغاز می‌شود که رضا به همراه همسرش در مشهد زندگی آرامی دارد و به شغل خوشنویسی مشغول است، تا اینکه مفتش شش انگشتی وارد می‌شود و او را برای اعتراف به جرمی نکرده مجبور می‌کند. از اینجا به بعد است که ماجرای زندگی رضا پیش چشم مخاطب قرار می‌گیرد.

این برترین سریال تاریخی ایرانی نه تنها یکی از ماندگارترین سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی، بلکه بهترین سریال کارنامه مرحوم علی حاتمی نیز محسوب می‌شود. نکته جالب این است که به واسطه ساخت دکور این سریال، علی حاتمی و تیم سازنده اثری جاویدان به نام شهرک سینمایی غزالی خلق کردند تا بعد از آن‌ها بسیاری از هنرمندان با استفاده از این شهرک، وقایع تاریخی اواخر قرن دوازدهم و اوایل قرن سیزدهم هجری شمسی را نقل کنند.

در این اثر از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، وقایع تاریخی با تخیلات و هنر نویسنده تلفیق شده و داستانی با الهام از سرنوشت شخصیت‌های مهم دو دوره تاریخی روایت شده است. «هزاردستان» جزو معدود مجموعه‌های تاریخی است که نزدیک به یازده ساعت آن کاملا سانسور شده و حتی به گفته خود علی حاتمی بخش زیادی از فیلمنامه این سریال بنا به دستور حذف و یا تغییر داده شده است.

3. سریال امیرکبیر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1364
• کارگردان: سعید نیک‌پور
• بازیگران: سعید نیک‌پور، فخری خوروش، محمد مطیع و ایرج راد
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: مربوط به دوره سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و صدارت میرزا محمدتقی‌خان فراهانی

این اثر از سریالهای تاریخی ایرانی برتر تلویزیونی به جزئیات زندگی و اتفاقات سیاسی تاریخی زمان صدارت امیرکبیر می‌پردازد. تا کنون چندین کارگردان سراغ ساخت زندگی و صدارت امیرکبیر رفته‌اند، اما «امیرکبیر» سعید نیک‌پور بهترین و محبوب‌ترینِ آن‌هاست. همچنین جزو معدود مجموعه‌هایی است که نام سریالهای تاریخی ایرانی از نام شخصیت اصلی گرفته شده است.

در این اثر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی خود سعید نیک‌پور در نقش امیرکبیر بسیار خیره‌کننده بازی کرده است. علاوه بر سعید نیکپور، محمدصادقی در سریال «سال‌های مشروطه» و داریوش ارجمند در فیلم «ناصرالدین شاه آکتور سینما» هم از به یادماندنی‌ترین امیرکبیرهای سینما و تلویزیون ایران هستند. سعید نیک‌پور درباره نقش امیرکبیر درباره این اثر از سریالهای تاریخی ایرانی برتر در گفتگویی گفته است:

تصمیم گرفته بودم نقش امیرکبیر را به مرحوم محمدعلی فردین بدهم و اجازه کار او را نیز از تلویزیون گرفته بودم. اما فردین این نقش را نپذیرفت و گفت اجازه بدهید من برای مردم همان فردین باقی بمانم. از طرفی هم ما نزدیک به دو ماه بود که تصویربرداری را شروع کرده بودیم، اما بازیگر نقش امیرکبیر مشخص نبود. در نتیجه ناچارا خودم آن را ایفا کردم.

4. سریال تاریخی مذهبی امام علی (ع) از بهترین سریال های تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1375
• کارگردان: داوود میرباقری
• بازیگران: داریوش ارجمند، مهدی فتحی، بهزاد فراهانی و محمدرضا شریفی‌نیا
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: از اواخر دوره خلافت عثمان بن عفان تا سال‌های انتهایی حکومت امام اول شیعیان مولا علی (ع)

این اثر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی به وقایع تاریخی و منش و سبک زندگی و حکومت امام علی (ع) می‌پردازد و با شهادت ایشان به پایان می‌رسد. سریال امام علی (ع) یکی از اولین سریال های تاریخی مذهبی ایرانی رسانه ملی است.

نقش ابن ملجم مرادی که یکی از منفورترین شخصیت‌های این برترین سریال های مذهبی تاریخی به شمار می‌رود که توسط مرحوم کریم اکبری مبارکه در این مجموعه بسیار خارق‌العاده ایفا شده است. جالب است که داوود میرباقری برای این نقش بازیگری پیدا نمی‌کرده، تا اینکه اکبری مبارکه را در ورودی سازمان صدا و سیما می‌بیند و به او می‌گوید «ریش‌هایت را نزن که نقشی مهم برای تو در مجموعه جدیدم دارم»! همچنین برای خواندن بیوگرافی داوود میرباقری به این مطلب مراجعه کنید.

5. سریال کیف انگلیسی از بهترین سریال های تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1379
• کارگردان: ضیاالدین دری
• بازیگران: علی مصفا، لیلا حاتمی، محمدرضا شریفی‌نیا و فرهاد اصلانی
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: وقایع سیاسی مختلف دهه 1320 در ایران

در لیست محبوبترین و برترین سریال تاریخی ایرانی، جای کیف انگلیسی نباید خالی بماند. این اثر از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی ماجرای روزنامه‌نگاری به نام منصور ادیبان است که در فرنگ تحصیل کرده است و سودای ورود به دنیای سیاست و نمایندگی مجلس را در سر دارد، اما در انتخابات شکست می‌خورد. در دوره بعد با حمایت زنی به نام مستانه موفق به پیروزی در انتخابات مجلس می‌شود و ارتباطش با مستانه شکل می‌گیرد.

6. سریال از نفس افتاده

• سال پخش: 1385
• کارگردان: قاسم جعفری
• بازیگران: اشکان خطیبی، خاطره حاتمی، علیرام نورایی، زهره فکورصبور، سیدجواد هاشمی، شهرام عبدلی
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: مبارزات پیش از انقلاب 1357

از نفس افتاده از جمله سریال های تاریخی ایرانی قدیمی است که به کارگردانی قاسم جعفری ساخته شد و از شبکه یک سیما بر روی آنتن رفت. این اثر از بهترین سریال های قبل از انقلاب درباره آرش و شیده دو دوست دوران کودکی است که در بزرگسالی با یکدیگر ملاقات می‌کنند. آرش عکاس ساواک است و شیده را در حالی که به شدت شکنجه شده می‌بیند. او بخاطر عشقی که به شیده دارد، دختر را نجات می‌دهد اما خودش در دردسر بدی می‌افتد.

7. سریال روزگار قریب از بهترین سریال های تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1386
• کارگردان: کیانوش عیاری
• بازیگران: مهدی هاشمی، ناصر هاشمی، مهران رجبی و شهاب کسرایی
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: سال‌های 1290 تا 1350

این برترین سریال تاریخی ایرانی به زندگینامه دکتر محمد قریب، بنیانگذار طب اطفال می‌پردازد و همراه با او از دوران خردسالی تا دوران میانسالی وقایع تاریخی و پزشکی و فرهنگ زندگی مردم ایران را مرور می‌کند.

سریال «روزگار قریب»، از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، جذاب‌ترین و شاخص‌ترین سریال ایرانی در زمینه فرهنگ تاریخی مردم و پیشرفت‌های پزشکی ایران است. بازی مهدی هاشمی در این برترین سریال تاریخی ایرانی در نقش دکتر قریب، به‌یادماندنی و درخشان است.این اثر از لیست سریال های ایرانی تاریخی نه تنها به زندگی دکتر قریب اشاره دارد، بلکه تمرکز خود را روی اتفاقات تاریخی همان دوره نیز گذاشته است.

8. سریال تاریخی مدار صفر درجه از بهترین سریال های تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1386
• کارگردان: حسن فتحی
• بازیگران: شهاب حسینی، ناتالی متی، رویا تیموریان و مسعود رایگان
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: جنگ جهانی دوم

این بهترین سریال تلویزیونی تاریخی که بارها از تلوزیون پخش شده درباره حبیب پارسا (با بازی شهاب حسینی) دانشجوی ایرانی در پاریس است که برای تحصیل در رشته فلسفه همزمان با آغاز جنگ جهانی دوم به فرانسه اعزام شده است. در بحبوحه جنگ که تنش زیادی بین یهودی‌ها و صهیونیست‌ها در ایران و اروپا در جریان است، حبیب عاشق همکلاسی خود سارا می‌شود. سارا دختری یهودی است و برای اینکه از خطر در امان باشد، همراه مادرش و حبیب به ایران می‌آید، غافل از اینکه خطرات و تهدیدات در ایران منتظر حبیب و سارا هستند.

این اثر از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی هیچ ارتباطی با رمان «مدار صفر درجه» اثر نویسنده بزرگ احمد محمود ندارد. همچنین با اینکه در این مجموعه هیچ اشاره‌ای به نام عبدالحسین سرداری (دیپلمات ایرانی در پاریس در خلال وقایع جنگ جهانی دوم) نشده است و سرنوشت شخصیت اصلی هم ارتباطی به ایشان ندارد، اما به نظر می‌رسد از زندگینامه وی در نوشتن فیلمنامه این اثر الهام گرفته شده است؛ ادعایی که حسن فتحی هیچ‌گاه آن را تکذیب نکرد.

9. شهریار ؛ برترین سریال تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1386
• کارگردان: کمال تبریزی
• بازیگران: محمدرضا ابدی، اردشیر رستمی، سیروس گرجستانی، پیام دهکردی، بهروز بقایی و…
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: اواخر دوران حکومت قاجار

سریال شهریار از سریالهای قاجاری محسوب می‌شود که نه به حوادث درون دربار، که به زندگینامه یک شاعر بزرگ ایرانی می‌پردازد. کمال تبریزی زندگی محمدحسین بهجت تبریزی ملقب به شهریار را در این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، به تصویر کشیده است. این برترین سریال تاریخی ایرانی زندگی شهریار را طی دوران جوانی، میانسالی و پیری‌اش و در دوران حکومت سلسله قاجار روایت می‌کند. سریال 26 قسمتی شهریار اولین بار در سال  1386 و از شبکه 2 سیما پخش شد. پیام دهکردی برای بازی در نقش ابوالقاسم شیوا، از دوستان نزدیک شهریار، نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد تلویزیونی از جشنواره فیلم حافظ شد. اگر تا کنون این برترین سریال تاریخی ایرانی را تماشا نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم هرچه سریع‌تر سراغ آن بروید.

10. سریال عمارت فرنگی از سریالهای تاریخی ایرانی برتر

• سال پخش: 1388
• کارگردان: محمدرضا ورزی
• بازیگران: سعید نیکپور، احمد نجفی، محمد مطیع، حسین محجوب، چنگیز وثوقی و…
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: از سال 1296 الی 1320 و دوران حکومت رضاشاه

سریال عمارت فرنگی از سریال های زمان شاه است. ماجراهای این سریال در دوران سلطنت رضاشاه رخ می‌دهند و به مسائل مربوط به امضای قرارداد 1919 اشاره می‌کند. این سریال برای اولین بار در سال 1388 و در 15 قسمت توسط صدا و سیما منتشر شد. بسیاری از مخاطبان، این عنوان را از سریالهای تاریخی ایرانی برتر می‌دانند.

11. سریال سال‌های مشروطه از سریالهای تاریخی ایرانی برتر

• سال پخش: 1388
• کارگردان: محمدرضا ورزی
• بازیگران: محمدرضا صادقی، تینا پاکروان، زهیر یاری، آزیتا حاجیان، محمدرضا شریفیان، اکبر عبدی و…
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: دوران حکومت قاجار

سریال سال‌های مشروطه از سریالهای تاریخی ایرانی قدیمی به کارگردانی محمدرضا ورزی است. این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، سرگذشت چهار پادشاه سلسله قاجار را طی مدت 70 سال حکومتشان بر ایران را به تصویر می‌کشد. این برترین سریال تاریخی ایرانی وقایع تاریخی متعددی که در این دوران رخ داده را در 21 قسمت به نمایش می‌گذارد.

12. سریال در چشم باد از سریالهای تاریخی ایرانی برتر

• سال پخش: 1388
• کارگردان: مسعود جعفری جوزانی
• بازیگران: پارسا پیروزفر، کامبیز دیرباز، ستاره صفرآوه و سعید نیک‌پور
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: بازگویی وقایع تاریخی سیاسی اجتماعی سه دوره تاریخی در سال‌های 1300، 1320 و 1360

قصه برترین سریال تاریخی ایرانی «در چشم باد» ماجرای زندگی پر فراز و نشیب خانواده ایرانی در سه دوره قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی است. حسن ایرانی از یاران میرزاکوچک‌خان جنگلی است که در قیام گیلان کنار اوست و پس از کشته شدن میرزا، به همراه خانواده خود راهی تهران می‌شود. بعدها قصه روی زندگی بیژن ایرانی که خلبان است و در جریان جنگ مجروح و اسیر می‌شود تمرکز می‌کند. بیژن با بازی پارسا پیروزفر در دوران اسارت، عشق دوران کودکی خود «لیلی» را که حالا در ارتش شوروی حضور دارد می‌بیند و همراه او می‌شود. نادر ایرانی با بازی کامبیز دیرباز، فاطمه ایرانی با بازی گلاره عباسی و اسد ایرانی با بازی مهدی کاسه‌ساز خواهر و برادرهای بیژن هستند که هر کدام سرنوشت متفاوتی دارند. همچنین برای خواندن بیوگرافی پارسا پیروزفر می‌توانید به این مقاله مراجعه کنید. این سریال از سریالهای تاریخی جنگی پادشاهی ایرانی و دوران پسا انقلاب است.

13. سریال تاریخی مذهبی یوسف پیامبر

• سال پخش: 1387
• کارگردان: فرج الله سلحشور
• بازیگران: مصطفی زمانی، کتایون ریاحی، جعفر دهقان و محمود پاک‌نیت
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: این سریال به‌یادماندنی به جذاب‌ترین قصه قرآن یعنی داستان زندگی حضرت یوسف می‌پردازد. این برترین سریال تاریخی ایرانی به کودکی تا میانسالی حضرت یوسف و اتفاقاتی که سبب گرفتن لقب عزیز مصر توسط او و رسیدنش به مقام پیامبری می‌شود پرداخته است.

داستان یوسف پیامبر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی به زندگی حضرت یوسف می‌پردازد. پس از اینکه پیامبر الهی، یعقوب نبی مردم را به پرستش خدا دعوت می‌کند و آن‌ها را آگاهی می‌بخشد که از پرستش بت‌های سنگی دست بکشند، خداوند پسری بسیار زیبا به او می‌دهد تا ادامه راه نبوت باشد. یوسف در کودکی مورد توطئه برادرانش قرار می‌گیرد و توسط آن‌ها در چاه انداخته می‌شود. خداوند یوسف را حفظ می‌کند و کاروانی که از آنجا عبور می‌کنند او را پیدا کرده و به عنوان برده به عزیز مصر می‌فروشند. عزیز مصر هم او را به همسرش زلیخا هدیه می‌دهد. یوسف در کاخ فرمانروای مصر مهارت‌های گوناگونی می‌آموزد و در گذر از کودکی تا میانسالی اتفاقات دراماتیکی در زندگی‌اش رخ می‌دهد. او سرانجام به اذن خدا به پیامبری منصوب می‌شود.

مصطفی زمانی کشف فرج‌الله سلحشور برای این اثر از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی است. او اولین بازی خود را در برترین سریال تاریخی ایرانی در نقش «یوسف پیامبر» انجام داد. هیچ‌کس فکرش را نمی‌کرد او بعدها با بازی‌های گیرا و توانایی خود بتواند از زیر سایه این نقش خارج شود و شخصیتی چون فرهاد دماوندی را در سریال «شهرزاد» خلق کند.

در طول پخش این اثر از بهترین سریال های مذهبی تاریخی ایرانی، نویسنده کتاب یوسف از فرج‌الله سلحشور به جرم سرقت هنری شکایت کرد، اما سلحشور با ارائه مستندات مختلف در سال 91 از این اتهام تبرئه شد. همچنین در زمان پخش به هزینه بالای این سریال، ترویج چندهمسری و همچنین آرایش و پوشش بازیگران زن آن انتقادات زیادی مطرح شد. از دیگر حواشی این برترین سریال تاریخی ایرانی می‌توانیم به صحبت‌های سلحشور اشاره کنیم. او در چندین مصاحبه به وجود بازیگران زن فاسد در سینما و تلویزیون ایران اذعان کرد که با واکنش‌های متفاوت بانوان سینما رو به رو شد و حتی چندین بیانیه هم نوشته شد که در میان نام امضاکنندگان این بیانیه‌ها، نام برخی از بازیگران زن سریال «یوسف پیامبر» هم دیده می‌شد.

14. سریال مختارنامه ؛ از بهترین سریال های تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1389
• کارگردان: داوود میرباقری
• بازیگران: فریبرز عرب‌نیا، رضا رویگری، فرهاد اصلانی و مهدی فخیم زاده
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: مربوط به زندگی مختار ثقفی و قیام او بعد از حادثه عاشورا به خونخواهی امام حسین (ع)

برترین سریال تاریخی ایرانی با موضوع مذهبی مختارنامه است. این بهترین سریال های تاریخی ایرانی به زندگی مختار ثقفی بزرگترین منتقم خون امام حسین می‌پردازد. ماجرا از آنجایی آغاز می‌شود که عموی مختار که حاکم مدائن است از مختار که جنگجویی باهوش و قدرتمند در امر تیراندازی و سوارکاری است می‌خواهد از امام حسن مجتبی در برابر بدخواهان و دشمنان محافظت کند. در ادامه سریال به دوران حکومت یزید و ماجرای بیعت امام حسین (ع) و واقعه عاشورا پرداخته می‌شود. در بخش‌های پایانی سریال هم قیام مختار در حمایت از امام حسین (ع) به تصویر کشیده می‌شود.

مختارنامه یکی از پرهزینه‌ترین و البته از محبوب‌ترین سریال ‌های تاریخی ایرانی است که هنوز هم در مناسبت‌های مختلف بارها بازپخش می‌شود. به گفته داوود میرباقری هزینه ساخت این سریال، از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، در حدود 20 میلیارد تومان بوده است. سکانس‌های مختلفی از این سریال به جهت خشونت زیاد در پخش اصلی یا بازپخش‌ها حذف شده است. همچنین چهره حضرت ابوالفضل (ع) که در این سریال برای اولین بار قرار بود نشان داده شود، با توصیه مراجع به صورت نورانی پخش شد و به نمایش درنیامد.

داوود میرباقری استاد ساخت آثار تاریخی است. علاوه بر دو سریال معروفی که در لیست سریالهای تاریخی ایرانی برتر دارد، معصومیت از دست رفته هم اثر تاریخی دیگر اوست. همچنین سریال سلمان فارسی به کارگردانی میرباقری از جمله سریال های تاریخی ایرانی در حال ساخت رسانه ملی است. برای آشنایی بیشتر با ژانر مذهبی و تاریخی ایران به این مقاله درباره فیلم های مذهبی ایرانی مراجعه کنید.

15. سریال تبریز در مه ؛ برترین سریال تاریخی ایرانی

• سال پخش: 1389
• کارگردان:محمدرضا ورزی
• بازیگران: کوروش تهامی، محمد مطیع، مرحوم جمشید مشایخی و مرحوم حسین محب‌اهری
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار و چگونگی به سلطنت رسیدن محمدشاه

از بهترین سریال های تاریخی ایرانی باید به تبریز در مه اشاره کنیم. این سریال ایرانی دوره تاریخی کمتر به آن اشاره شده ای را به تصویر می‌کشد. همیشه در هر دوره تاریخی حتی اگر سران آن بدترین عملکرد را داشته باشند، باز هم کسی پیدا می‌شود که درست عمل کند. از سریال های قاجاری تبریز در مه هم از این قاعده مستثنی نیست. گویی در این تاریخ سراسر تنزل و افول قاجار عباس میرزایی وجود داشته که برخلاف زمانه حرکت می‌کرده. برترین سریال تاریخی ایرانی، تبریز در مه به زندگانی عباس میرزا ولیعهد فتحعلی شاه قاجار و چالش های دوره او تا زمان کشته شدن ناحقش می‌پردازد. او از دلاوران خاندان قاجار بود.

16. سریال قهوه تلخ

• سال پخش: 1389-1391
• کارگردان: مهران مدیری
• بازیگران: سیامک انصاری، مهران مدیری، سحر جعفری جوزانی، محمدرضا هدایتی، الیکا عبدالرزاقی، سحر زکریا و…
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: دوره تاریخی‌ای خیالی بین زندیه و قاجار

قهوه تلخ از سریال های زمان شاه است که در ایران به دست مهران مدیری ساخته شد. این مجموعه در واقع روایتگر یک تاریخ خیالی با زبان طنز است و به تاریخ حقیقی ایران نمی‌پردازد. این اثر داستانی جالب و همچنین طراحی‌ای چشم نواز دارد که مخاطب را جذب خود می‌کند. قهوه تلخ جز پربیننده‌ترین سریال‌های شبکه نمایش خانگی بود. داستان این عنوان درباره یک استاد تاریخ به نام نیما زند کریمی است که توسط شاگردش متوجه یک دوره تاریخی گمشده در ایران می‌شود و با نوشیدن یک قهوه تلخ به آن زمان سفر می‌کند. او رفته‌رفته یکی از افراد دربار می‌شود و باید با اتفاقات زیادی دست و پنجه نرم کند.

17. سریال وضعیت سفید

• سال پخش: 1390
• کارگردان: حمید نعمت‌الله
• بازیگران: یونس غزالی، عباس غزالی، افسانه بایگان، مونا احمدی، ابوالفضل پورعرب و…
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: دوران جنگ ایران و عراق

وضعیت سفید از محبوب ترین سریال های ایرانی تاریخی است که به کارگردانی حمید نعمت‌الله براساس فیلمنامه‌ای از او و هادی مقدم‌دوست ساخته شد. وضعیت سفید یکی از خوش‌ساخت‌ترین آثار تاریخی دوره بعد از انقلاب است که این بار به جای روایت تاریخ جنگ ایران و عراق در جبهه‌ها، به سراغ خانه‌ها می‌رود و روزگار مردمانی را بیان می‌کند که در آن هیاهو و جو خفقان‌آور باید زندگی کنند.

داستان این اثر حول محور پسر نوجوانی به نام امیر می‌گردد که دبیرستانی است و نسبت به هم سن و سال‌های خود، افکاری کودکانه دارد. این تفاوت امیر با دیگران باعث می‌شود تا او را امیر دیوونه صدا بزنند. از سوی دیگر خانواده او باید به همراه تمام اعضای خانواده پدری که اکثرا نیز با یکدیگر قهر هستند، بخاطر ترس از بمباران باید در باغ مادربزرگ مدتی باهم زندگی کنند.

18. سریال کلاه پهلوی از سریالهای تاریخی ایرانی برتر

• سال پخش: 1391-1392
• کارگردان: سید ضیاءالدین دری
• بازیگران: امین حیایی، محمدرضا شریفی‌نیا، داریوش فرهنگ، مریلا زارعی، شقایق فراهانی، سارا خوئینی‌ها و…
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: دهه‌های 1310 و 1320

معرفی لیست سریال های ایرانی را با کلاه پهلوی ادامه می‌دهیم. این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی برتر اولین بار طی سال‌های 1391 و 1392 در شبکه یک سیما منتشر شد. داستان سریال کلاه پهلوی، برترین سریال تاریخی ایرانی، با جوانی به نام فرخ آغاز می‌شود. او یک دانشجوی ایرانی است که پس از جنگ جهانی اول، در شهر پاریس مشغول تحصیل است. اما آشنایی فرخ با افراد قدرتمند و روابطی که او با این افراد برقرار می‌کند، سبب می‌شود او پس از بازگشت به ایران، به سمت فرمانداری یک شهر کوچک به نام سامان منصوب شود.

در این برترین سریال تاریخی ایرانی وقایعی که طی دهه‌های 1310 و 1320 شمسی در ایران رخ می‌دهند (مانند فرمان کشف حجاب و عزل رضاشاه) را در یک شهر کوچک و مذهبی مشاهده می‌کنیم. این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی برتر طی 54 قسمت در اختیار بینندگان قرار گرفته است.

19. سریال شهرزاد از سریالهای تاریخی ایرانی برتر

• سال پخش: 1394-1397
• کارگردان: حسن فتحی
• بازیگران: علی نصیریان، ترانه علیدوستی، شهاب حسینی، مصطفی زمانی، پریناز ایزدیار و…
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: دهه 1330 شمسی

وقتی حرف از بهترین سریال های زمان شاه به میان می‌آید، نمی‌توانیم نام سریال محبوب شهرزاد را از قلم بیندازیم. این سریال عاشقانه در دهه 1330 شمسی روایت می‌شود. داستان آن با شهرزاد و فرهاد که عاشق یکدیگر هستند آغاز می‌شود اما طولی نمی‌کشد که مشکلات زیادی جلوی پای آن‌ها سبز می‌شود و در نهایت شهرزاد مجبور می‌شود همسر دوم قباد، داماد یکی از افراد قدرتمند شهر بشود. اما این تازه شروع ماجراست…

فصل اول این برترین سریال تاریخی ایرانی در سال 1394 منتشر شد. سریال شهرزاد، از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، در ژانر درام، عاشقانه، تاریخی و جنایی ساخته شده است. این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی نمایش خانگی در سه فصل و 59 قسمت در اختیار بینندگان قرار گرفت. سریال شهرزاد، از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، جوایز متعددی را نیز برای بازیگران و عوامل خود به ارمغان آورد که از میان آن‌ها می‌توانیم به جایزه حافظ بهترین بازیگر مرد برای مهدی سلطانی، بهترین کارگردان تلویزیونی برای حسن فتحی و بهترین بازیگر زن برای رویا نونهالی اشاره کنیم.

20. سریال معمای شاه

• سال پخش: 1395
• کارگردان: محمدرضا ورزی
• بازیگران: حسین نورعلی، سعید نیک‌پور، گوهر خیراندیش و امیریل ارجمند
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: دوره محمدرضا پهلوی

این اثر از بهترین سریال های زمان شاه درباره حوادث انقلاب اسلامی است. قطعا معمای شاه برترین سریال تاریخی ایرانی نیست و سریال‌های بهتر و دقیق تری از آن وجود دارد اما این اثر توانست سیمای کلی از حوادث انقلابی نشان دهد و با جذب مخاطب از بهترین سریال های تاریخی ایرانی جدید شود. از نکات مثبت این سریال به گریم‌های نزدیک به واقعیت آن می‌توان اشاره کرد.

21. سریال گیله وا

• سال پخش: 1396
• کارگردان: اردلان عاشوری
• بازیگران: حمیدرضا پگاه، ستاره اسکندری، امیرحسین صدیق، مهدی زمین پرداز و…
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: جنگ جهانی اول و قحطی سال 1297

گیله‌وا از جمله سریالهای تاریخی ایرانی است که در خطه گیلان روایت می‌شود. این مجموعه بسیار کوتاه بود و به دست اردلان عاشوری ساخته شد. داستان سریال روایت یک عاشقانه و روابط مردم گیلان و مهاجران در زمان قحطی است. همچنین اتفاقاتی مثل جنبش جنگل و قیام میرزا کوچک خان جنگلی نیز در سریال خواهید دید.

22. سریال بانوی عمارت

• سال پخش: 1397
• کارگردان: عزیزالله حمیدنژاد
• بازیگران: حسام منظور، مریم مومن، پانته‌آ پناهی‌ها، نیکی نصیریان، غزل شاکری، اندیشه فولادوند
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: دوره قاجار و بعد از مرگ ناصرالدین شاه

یکی از بهترین سریال های تاریخی تلویزیونی ایرانی که روایتی عاشقانه دارد، گیلدخت است. این اثر به کارگردانی عزیزالله حمیدنژاد و نویسندگی احسان جوانمرد در سال‌های 1396-1397 ساخته شد و در همان سال 1397 بر روی آنتن رفت. حسام منظور و مریم مومن از همین سریال معروف شدند و در زمان پخش سریال با استقبالی کم‌نظیر روبه‌رو بود. داستان این سریال ایرانی در ژانر تاریخی درباره فخرالزمان دختری تاجرزاده است که شازده‌ای قجری با وجود داشتن دو فرزند و همسری بیمار عاشق او می‌شود و فخرالزمان نیز که دل به عشق او داده، سختی‌ها را برای رسیدن به شازده به جان می‌خرد. در کنار این داستان نگاهی به تاریخ پس از مرگ ناصرالدین شاه نیز می‌شود.

23. سریال وارش

• سال پخش: 1398
• کارگردان: احمد کاوری
• بازیگران: علیرضا کمالی، بهنام تشکر، علی‌رضا جلالی‌تبار، الهام طهموری، هدایت هاشمی، نسرین بابایی
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: اواخر دوره پهلوی و حوادث زمان انقلاب

یکی از محبوب ترین سریالهای ایرانی تاریخی وارش است. این اثر به کارگردانی احمد کاوری و نویسندگی جابر قاسمعلی ساخته شد و تمرکز خود را بر روی خطه گیلان می‌گذارد. بخش اول این سریال در حقیقت اقتباسی از رمان مهاجران اثر هاوارد فاست بود که توانست توجه مخاطبان را به خود جلب کرده و بسیار محبوب شود.

وارش به معنی باران است و داستان زنی به نام‌ وارش را روایت می‌کند که بیوه است و یک فرزند دارد. او با مردی سیستانی به نام یارمحمد آشنا می‌شود که همسرش را در زلزله از دست داده و یک فرزند نیز دارد. آنها باهم ازدواج می‌کنند اما خیلی زود یارمحمد کشته می‌شود. حال وارش تنها، با دو بچه کوچک باید با تمام چالش‌های پیش‌رو خود و مزاحمت‌های فردی ظالم به نام تراب کنار بیاید.

24. سریال بوم و بانو

• سال پخش: 1399
• کارگردان: سعید سلطانی
• بازیگران: مسعود رایگان، دیبا زاهدی، ساغر قناعت، ماهور عفیفی، مهدی احمدی، بهنام تشکر و…
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: دوره پهلوی اول

بوم و بانو یک سریال ایرانی تاریخی جدید به کارگردانی سعید سلطانی است که شعله شریعتی و اعظم بهروز نویسندگان آن بودند. این مجموعه از شبکه دوم سیما طی 41 قسمت به روی آنتن رفت. داستان این مجموعه تلویزیونی درباره دختری از فرنگ برگشته به نام مرجان است که خیاط خانه‌ای دارد و لباس‌های فرنگی می‌دوزد. او عاشق یک پسر نظامی به نام روزبه می‌شود اما پدرش مخالف این وصلت است و در این بین که تاریخ دوره پهلوی اول را نشان می‌دهد، کشمش‌هایی رخ می‌دهد.

25.  سریال خاتون از سریالهای تاریخی ایرانی برتر نمایش خانگی

• سال پخش: 1400-1401
• کارگردان: تینا پاکروان
• بازیگران: نگار جواهریان، اشکان خطیبی، میرسعید مولویان و بابک حمیدیان
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: پس از جنگ جهانی دوم و سال ۱۳۲۰

سریال خاتون از سریال های تاریخی ایرانی نمایش خانگی است که طرفداران زیادی داشت این مجموعه به زندگی زنی به نام خاتون در این سال‌ها می‌پردازد. خاتون سریال بسیار پر مخاطبی بود شما می‌توانید برای اطلاعات بیشتر راجع به این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی برتر به این مقاله مراجعه کنید.

26. سریال جیران ؛ سریال های تاریخی ایرانی نمایش خانگی

• سال پخش: 1401-1402
• کارگردان: حسن فتحی
• بازیگران: بهرام رادان، پریناز ایزدیار، مریلا زارعی و امیرحسین فتحی
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: تاریخ قاجار در زمان ناصرالدین شاه

این اثر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی درباره زندگانی ناصرالدین شاه و عشق او به زنی به نام خدیجه ملقب به جیران است. جیران دختر بخت برگشته ای است که در آتش حسادت حرمسرا می‌سوزد‌. البته در این اثر از سریال های تاریخی ایرانی نمایش خانگی از حوادث تاریخی مثل جنگ ها و مرگ امیرکبیر نیز صحبت می‌شود. جهت اطلاعات بیشتر درباره سریال جیران، از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، به این این مقاله مراجعه کنید.

27. سریال مستوران

• سال پخش: 1401 تا کنون
• کارگردانان: سیدجمال سیدحاتمی، مسعود آب‌پرور
• بازیگران: حمیدرضا آذرنگ، نازنین فراهانی، بیژن بنفشه‌خواه، رویا میرعلمی، مزدک رستمی
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: صفویان و غزنویان

مستوران از جمله بهترین سریال های تاریخی ایرانی است که به کارگردانی سیدجمال سیدحاتمی و مسعود آب‌پرور ساخته شد و نویسندگی آن را فائزه یارمحمدی و یزدان کاظمی برعهده داشتند. این اثر برگرفته از داستان‌های کهن ایرانی مانند هزار و یک شب، کشکول، گلستان و شاهنامه که حوادث 500 سال پیش را به مخاطب نشان می‌دهد. داستان درباره زمانی است که با حمله وحشیان کودکی از دامان مادرش دزدیده می‌شود و زن که به شدت نگران اوست، تگام تلاشش را می‌کند تا فرزندش را پیدا کند. فصل دوم مستوران از سریال های تاریخی ایرانی در حال ساخت است.

28. سریال قاجاری گیلدخت

• سال پخش: 1401-1402
• کارگردان: مجید اسماعیلی
• بازیگران: سعید راد، میترا رفیع، محمود پاک‌نیت، ثریا قاسمی، شقایق فراهانی، فریبا متخصص
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: دوره قاجار و مظفرالدین شاه

گیلدخت از بهترین سریال های تاریخی ایرانی است که طی سال‌های اخیر پخش شد. این اثر به کاگردانی مجید اسماعیلی و نویسندگی مجید آسودگان تولید شده و بین سال‌های 1401-1402 از قاب تلویزیون پخش شد. این اثر استقبال خوبی داشت و میترا رفیع توانست در آن به خوبی دیده شود. گیلدخت داستان دختری نازپرورده و لوس به نام گلنار است که عاشق میرشکار پدرش می‌شود و میرشکار نیز دلباخته اوست اما یک اتفاق شوم باعث می‌شود که این دختر یک شبه به اندازه بیست سال بزرگتر و پخته‌تر و تبدیل به زنی قوی و شکست ناپذیر شود.

29. سریال آتش و باد

• سال پخش: 1401-1402
• کارگردان: مجتبی راعی
• بازیگران: محمود پاک‌نیت، حسین محجوب، نادر فلاح، لاله اسکندری، فرخ نعمتی
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: کنسولگری انگلیس

آتش و باد از  جمله جدیدترین سریالهای تاریخی ایرانی به کارگردانی مجتبی راعی و نویسندگی منصور ا براهیمی و عبدالرسول گلبن است که ابتدا با عنوان جشن سربرون قرار بود پخش شود و به ماجرای کنسولگری انگلیس می‌پردازد. داستان این سریال درباره کدخدایان دو ایل پازند و دارون است که باهم اختلافاتی دیرینه دارند. مدتی این اختلافات کنار گذاشته می‌شوند اما با خواستگاری کدخدای ایل دارون از دختر کدخدای پازند و جواب نه شنیدن او، همه چیز عوض می‌شود.

30. سریال سرزمین مادری

• سال پخش: 1402
• کارگردان: کمال تبریزی
• بازیگران: شهاب حسینی، علی شادمان، آرش مجیدی، نیکی کریمی، شبنم قلی خانی، حسین‌ محجوب، زنده یاد بیتا فرهی و…
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: دوره جنگ جهانی دوم تا سال 1357

سرزمین مادری یکی از آن دسته مجموعه‌های پرطرفداد تاریخی است که به دست کمال تبریزی ساخته و ده سال توقیف شد. این اثر حول محور زندگی مردی به نام رهی است که در دوره جنگ جهانی دوم به دنیا می‌آید و کودکی، جوانی و میانسالی او را در بستر حوادث تاریخی می‌بینیم.

31. سریال تاریخی ایرانی سوران

• سال پخش: 1402
• کارگردان: سروش محمدزاده
• بازیگران: مهدی نصرتی، علیرضا جعفری، توماج دانش‌بهزادی، مریم کاظمی، مصطفی کولیوندی
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: التهابات دهه 50 منطقه کردستان

سریال سوران یکی دیگر از آثار فهرست بهترین سریال های تاریخی ایرانی به کارگردانی سروش محمدزاده و نویسندگی عباس ریاحی است که در واقع اقتباسی از کتاب عصرهای کریسکان کیانوش گلزار راغب به شمار می‌آید. داستان این سریال درباره شهید امیر سعیدزاده یا سعید سردشتی است که در دوره نا‌آرامی‌های کردستان به حزب بعث جواب منفی داد و از میهن خوو دفاع کرد. سریال روایتگر چالش‌های این شهید بزرگوار است که چگونه پیش از انقلاب و بعد از آن با سختی‌ها کنار آمد.

32. سریال عشق کوفی

• سال پخش: 1402
• کارگردان: حسن آخوندپور
• بازیگران: لعیا زنگنه، نادر سلیمانی، سعید شریف، شبنم قربانی، حسین سلیمانی و…
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: سال 61 هجری قمری و حوادث کربلا

عشق کوفی یکی از آثار دیگر تاریخی این لیست است که به روایت حوادث کربلا می‌پردازد. این مجموعه از تلویزیون ایران پخش شد و داستانی عاشقانه دارد. عشق کوفی حول محور زندگی دو جوان به نام‌های هلال و نائله می‌گردد که عشق آتشینی بین آنها جریان دارد. هلال یک علوی و نائله از خاندانی عثمانی است و درگیر مسائل سیاسی-مذهبی زمان ورود مسلم بن عقیل به کوفه می‌شوند.

33. سریال رحیل ؛ از سریال ایرانی دوران قاجار

• سال پخش: 1402
• کارگردان: مسعود آب‌پرور
• بازیگران: اندیشه فولادوند، حمیدرضا آذرنگ، کاظم هژیرآزاد، ابتسام بغلانی، حسام محمودی، هومن برق نورد
• کدام دوره تاریخی را روایت می‌کند: اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی

راحیل از جمله جدیدترین سریالهای تاریخی ایرانی است که به کارگردانی مسعود آب‌پرور و نویسندگی فرهاد نقدعلی ساخته شد. این سریال های قاجاری درباره زنی به نام مها است که هنگام فروپاشی دربار قاجار، قصد دارد تا رهبری ندیمه‌ها را برعهده بگیرد و تعزیه‌ای عاشورایی برپا کند.

34. سریال سنجر خان

• سال پخش: 1402
• کارگردان: محمدحسین لطیفی
• بازیگران: محمود پاک نیت، قطب الدین صادقی، فرشید گویلی، احمد نجفی، پیام دهکردی و…
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: سرگذشت سنجرخان وزیری در زمان احمدشاه

سنجرخان یکی از مجموعه‌های جدید تاریخی است که به سراغ اواخر دوره قاجار رفته و داستان یکی از قهرمانان کورد، سنجرخان، می‌پردازد که از جمله فعالان انقلاب مشروطه بود و با انگلیس و روسیه به مبارزه می‌پرداخت.

35. سریال سلمان فارسی ؛ از سریال های تاریخی ایرانی در حال ساخت

• سال پخش: هنوز پخش نشده
• کارگردان: داوود میرباقری
• بازیگران: علیرضا شجاع نوری، فرهاد اصلانی، داریوش فرهنگ و محمد فیلی
• به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: ایران قبل اسلام و تاریخ اوایل اسلام

آخرین عنوان لیست سریالهای تاریخی ایرانی برتر را به یک سریال درحال ساخت از داوود میرباقری خالق مختارنامه اختصاص می‌دهیم.‌ چندین سال است که درباره پروژه سلمان فارسی می‌شنویم! این اثر از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی از ۲۰ آذر ۱۳۹۸ شروع به فیلم‌برداری کرده است. تاریخ پخش آن هنوز مشخص نیست اما بنا به گفته‌ی کارگردان اثر، ساخت آن حدود 5 سال زمان خواهد برد. سلمان فارسی، برترین سریال تاریخی ایرانی در حال ساخت، به زندگی روزبه ایرانی از تولد تا مرگ او خواهد پرداخت. قرار بر این است که این سریال در 60 قسمت و توسط شبکه یک سیما منتشر شود.

کلام آخر

در این مقاله 35 مورد از بهترین سریال های تاریخی ایرانی تلویزیون را با هم مرور کردیم. البته که تعداد آثاری که یا مستقیم تاریخ را روایت می‌کنند یا داستان کاراکترهایشان در یک بستر تاریخی روایت می‌شود بسیار زیاد است. شما نیز نظرات خود را درباره بهترین و به‌یادماندنی‌ترین سریال های تاریخی ایرانی که تماشا کرده‌اید با ما در میان بگذارید. جای کدام یک از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی در فهرست فوق خالی است؟ آیا دوست دارید سریال‌ها و فیلم های تاریخی ایرانی هخامنشی تماشا کنید؟ به نظرتان برترین سریال تاریخی ایرانی کدام است؟