آهنگ 8D (هشت بعدی) چیست و چه تأثیری بر مغز دارد؟

مدتی است که آهنگ 8D در فضای مجازی به وفور دیده می‌شود. ولی آیا فراگیر شدن پدیده‌ای به معنای بی‌خطر بودن آن است؟ برای جواب با ما همراه باشید.

آهنگ 8D یا آهنگ هشت بعدی نوع جدیدی از موسیقی است که اخیراً در فضای مجازی رواج پیدا کرده است. اغلب افرادی که به آهنگ 8D گوش داده‌اند ادعا می‌کنند که تجربه جدیدی در شنیدن موسیقی به حساب می‌آید؛ تجربه‌ای که گویی موسیقی را با مغزتان می‌شنوید و نه با گوش‌هایتان. امروز قرار است که در پلازا این ادعاها را بررسی کنیم.

آنچه در ادامه می‌خوانید:

• آهنگ 8D چیست؟
• آیا چیزی به نام آهنگ هشت بعدی وجود دارد؟
• تأثیر آهنگ 8D بر مغز چگونه است؟
• تفاوت آهنگ 8D با 3D چیست؟
• چگونه موسیقی 8D بسازیم؟
• کلام آخر

آهنگ 8D چیست؟

این روزها که دانلود آهنگ های هشت بعدی ایرانی و خارجی رشد چشمگیری داشته، احتمال اینکه تا به الان در پیام رسان‌هایتان پیامی با مضمون «این آهنگ 8D را حتماً با هدفون گوش دهید» به دستتان رسیده باشد زیاد است. در بسیاری از سایت‌ها قسمت‌هایی با عنوان دانلود آهنگ های هشت بعدی ایرانی و دانلود آهنگ های هشت بعدی خارجی به وجود آمده که فراگیر شدن این پدیده را نشان می‌دهد. افراد زیادی ادعا کردند که با شنیدن آهنگ 8D دچار سردرد شدند و یا اینکه حس کرده‌اند در کنسرت هستند و به صورت زنده آهنگ را می‌شنوند.

علاوه بر آن افراد دیگری نیز هستند که معتقدند آهنگ 8D تفاوت چندانی با آهنگ‌های 3D ندارد و نام‌گذاری آن صرفاً هدف بازاریابی داشته است. جالب اینجا است که هر دو گروه درست می‌گویند! آهنگ 8D درواقع همان آهنگ معمولی است که به صورت استریو ویرایش شده و با اضافه کردن اِکو به آن، احساس بودن در فضای 360 درجه را به مخاطب القا می‌کند. لازم است بدانید که آهنگ 8D فقط با هدفون قابل اجرا و تشخیص است.

آیا چیزی به نام آهنگ هشت بعدی وجود دارد؟

همان‌طور که در قسمت قبل تا حدی توضیح داده شد، آهنگ هشت بعدی امر جدید و نوآورانه‌ای نیست؛ بلکه ترکیب چند افکت با یکدیگر است که به دلایل بازاریابی و اقتصادی سروصدای زیادی به راه انداخته است. می‌توان آهنگ 8D را نوعی فریب دادن مغز به حساب آورد.

سوال بعدی این است که چرا به آن آهنگ 8D می‌گویند؟ به لحاظ فیزیکی ما در فضایی زندگی می‌کنیم که تنها سه بعد در آن وجود دارد؛ اما در آهنگ 8 بعدی به علت تکنیکی که در آن مورد استفاده قرار گرفته است، این احساس را در شنونده به وجود می‌آورد که انگار صدا از جهت‌ها و فاصله‌های مختلفی به گوش می‌رسد. به همین علت به آن آهنگ 8D یا آهنگ 8 بعدی می‌گویند.

تأثیر آهنگ 8D بر مغز چگونه است؟

گوش دادن به آهنگ 8D یا هر آهنگ دیگری با صدای بلند می‌تواند در بلندمدت آسیب‌های جبران‌ناپذیری به گوش و پرده داخلی آن وارد کند. بررسی‌های انجام شده نشان داده است که هر آهنگی فارغ از هشت بعدی بودن یا نبودن می‌تواند باعث برانگیختگی و یا آرامش شما شود. به دست آوردن ضربان قلب و فشارخون بالا بدون انجام کوچک‌ترین فعالیت فیزیکی توسط آهنگ‌های هیجان‌انگیز می‌تواند در بلندمدت صدمات زیادی مانند بیماری‌های قلبی و عروقی ایجاد کند.

این امر بیشتر به مضمون و شیوه ساخت آهنگ باز می‌گردد. تنظیم قرار گرفتن نت‌ها در پرده‌های مختلف، یکی پس از دیگری، آهنگ را ایجاد می‌کند. آهنگ‌های ساده، از تعداد کمی نت تشکیل ‌شده‌اند، اما انواع پیچیده آن از نت‌ها، ضرباهنگ‌ها و هارمونی‌هایی متفاوت بهره می‌گیرند. آهنگ‌های خوب نظرها را به خود جلب می‌کنند و برعکس آهنگ‌های بد، گوش‌خراش و زننده به نظر می‌رسند.

و اما درباره تأثیر آهنگ 8D بر مغز باید بگوییم که متأسفانه تا به امروز هیچ‌کدام از دانشگاه‌های معتبر جهانی، تحقیقاتی که ثابت کند آهنگ 8D به مغز آسیب وارد می‌کند یا خیر انجام نداده است. ولی این امر به معنای بی‌خطر بودن یا بی‌ارزش بودن آهنگ 8 بعدی نیست، بلکه به علت جدید بودن این پدیده ممکن است هنوز فرصت آزمایش بر انسان‌ها به وجود نیامده یا نتایج آن همچنان در دست بررسی باشد.

بسیاری از افراد بعد از شنیدن آهنگ 8D دچار سردرد شدند که همین امر می‌تواند به ‌منزله اخطار برای دیگران به حساب بیاید. بهتر است تا قبل از انتشار تحقیقات رسمی، از شنیدن آهنگ هشت بعدی به صورت خیلی بلند و طولانی خودداری کنید.

تفاوت آهنگ 8D با 3D چیست؟

هنگامی‌که ما آهنگ 3D گوش می‌دهیم این احساس به ما دست می‌دهد که انگار صداها ما را از هر طرف احاطه کرده‌اند. صدای 3D از چندین افکت صدا ترکیب شده و شبیه به امواج صدای طبیعی است، اما چیزی که شنیده می‌شود احساس بُعد دار بودن صدا را می‌رساند. این امر به معنی آن است که امواج صدا را از داخل هندزفری به گونه‌ای می‌شنوید که انگار صداها از جهت‌های مختلفی به شما می‌رسند. این صداهای دست‌کاری شده دقیقاً مانند صداها در زندگی واقعی هستند که هرکدام نسبت به شما فاصله و جهت خاصی دارند.

فردی که آهنگ 3D تولید می‌کند، می‌تواند امواج صدا را دست‌کاری کند تا صدا از بالای سر، پایین، چپ و راست و یا هر طرف دیگر به شما برسد. درواقع این یک تجربه غیرواقعی است.

در اینجا سؤال پیش می‌آید که آهنگ 8D با 3D چه تفاوتی دارد و چه چیزی آن را منحصربه‌فرد کرده است؟ برای جواب ابتدا باید به توضیح و تعریف آهنگ 8D بپردازیم. نام اصلی آهنگ 8D دو آوایی (Ambisonic) است. این نوع موسیقی درواقع برای بهبود تجربه‌های VR (واقعیت مجازی) طراحی شده و اکنون برای موضوعات دیگری نیز استفاده می‌شود. همانند اتفاقی که در آهنگ 3D می‌افتد، امواج صدا دست‌کاری می‌شوند تا به نظر برسد صدا از جهت‌های مختلفی به ما می‌رسد.

اما آهنگ 8D برخلاف 3D در یکجا ثابت نمی‌ماند. کسانی که این نوع موسیقی را می‌سازند می‌توانند مشخص کنند که صدا از چه جهت‌هایی به ما برسد و می‌توانند آن را به حرکت دربیاورند. بنابراین زمانی که هندزفری را در گوش خود گذاشته و چشمان خود را می‌بندید، نه‌تنها صداها را از جهت‌های مختلف می‌شنوید، بلکه انگار دور شما در حال حرکت و گردش نیز هستند.

چگونه موسیقی 8D بسازیم؟

برای ساخت و ضبط آهنگ 8D یا 3D که به آن‌ها صداهای Binaural (دربردارنده دو گوش) می‌گویند، از دو میکروفن استفاده می‌کنند. سپس آن را طوری تنظیم می‌کنند که با استفاده از هدفون و قدرت بلندگوهای چپ و راست احساس بودن در یک برنامه زنده به شما دست دهد.

این روزها که بازار آهنگ 8D داغ است، شما می‌توانید نسخه هشت بعدی آهنگ مورد علاقه خود را به راحتی و بدون استفاده از نرم‌افزارهای حرفه‌ای بسازید. برای این کار می‌توانید از برنامه‌هایی همچون VMate یا هر برنامه ویرایش صدا دیگری استفاده کنید. درواقع روند تغییر آهنگ معمولی به آهنگ 8D این است که شما چند افکت به آهنگ اصلی اضافه می‌کنید.

به عنوان مثال با استفاده از افکت سوژه متحرک (Panning effect)، صدا از چپ و راست هندزفری یا هدفون پخش می‌شود. همچنین می‌توانید یک افکت طنین‌انداز (Reverb effect) هم به آن اضافه کنید تا به نظر برسد در یک کنسرت هستید و موسیقی به طور زنده پخش می‌شود. جالب است بدانید که در یوتیوب علت بازدید میلیونی خیلی از موزیک ویدیوها داشتن آهنگ 8D است. همین امر میزان شهرت و فراگیر بودن این نوع از آهنگ‌ها را نشان می‌دهد.

کلام آخر

قرار نیست ما با شنیدن یک آهنگ 8D مانند فیلم‌های علمی تخیلی به زامبی‌های بی‌عقل و اختیاری تبدیل شویم و هر آنچه کنترل‌گر ما به ما دستور می‌دهد انجام دهیم؛ ولی با توضیحات داده‌شده، نمی‌توانیم تأثیرگذاری آهنگ هشت بعدی یا هر آهنگ تأثیرگذار دیگری را بر ذهن و روحمان کتمان کنیم.

جالب است بدانید که ما فقط از طریق دهان و غذا خوردن با بدنمان ارتباط نداریم. همان‌طور که دهان مرتبط با معده است، چشم را می‌توان مرتبط با قلب و گوش را نیز مرتبط با عقل دانست. بنابراین باید مراقب غذایی که به قلب و عقلمان می‌دهیم باشیم؛ زیرا غذای اشتباه یا زیاد از حد منجر به مریض شدن این دو عضو می‌شود.

نظر شما در این باره چیست؟ آیا تا به حال به آهنگ های هشت بعدی گوش ‌داده‌اید؟ اگر خیر، آیا دوست دارید این آهنگ‌ها به فهرست پخشتان اضافه شوند؟ نظرتان را با ما در پایین صفحه به اشتراک بگذارید.