اصطلاح خوش بینی به یک دیدگاه عاطفی و روانی در زندگی اشاره دارد. در این مقاله قصد داریم شیوههای مختلفی برای خوش بینی و کاهش استرس در زندگی را به شما آموزش دهیم.
خوش بینی (Optimism) یک چهارچوب مثبت از ذهن است و به این معنا است که فرد از هر موقعیت و شرایطی، انتظار حصول بهترین نتیجه را دارد. فرد خوشبین کسی است که همیشه نیمه پر لیوان را میبیند و هرگز منفیبافی نمیکند. سطوح خوش بینی و همینطور بدبینی (Pessimism) به عامل «وراثت» مربوط میشوند، اما این دو به شدت تحت تاثیر عوامل محیطی قرار دارند. خوش بینی نوعی تفکر مثبت است و بر پایه این باور است که شما مسئولیت خوشبختی و سعادت خود را بر عهده دارید و ایمان دارید که در آینده اتفاقات خوبی برای شما رخ خواهند داد.
افراد خوشبین معتقدند که وقایع بد یا منفی به ندرت اتفاق میافتند؛ اما زمانی که اتفاق بدی رخ میدهد، هرگز خود را به خاطر آن اتفاق سرزنش نمیکنند و سعی میکنند از هر اتفاق ناگواری درس بگیرند. اختلالات مربوط به اضطراب و استرس به عنوان شایعترین بیماریهای روانی در ایالات متحده شناخته میشوند و حدود 40 میلیون بزرگسال به این اختلالات مبتلا هستند. در اغلب انسانها مفهومی به نام «تعصب منفی» وجود دارد و این بدان معناست که انسانها سختگیر هستند و به اتفاقات منفی و ناگوار توجه بیشتری دارند. در ادامه این مقاله موضوع خوش بینی و شیوههای مختلفی را برای خوشبین بودن به شما معرفی میکنیم.
آنچه در این مقاله میخوانید:
مفهوم خوش بینی
خوش بینی یک نگرش ذهنی است که منعکس کننده یک عقیده یا امید است که در نتیجه برخی افکار و نگرشهای مثبت نسبت به مسائل و اتفاقات حاصل میشود. اصطلاح رایجی که برای نشان دادن خوش بینی در مقابل بدبینی به کار رفته است، اصطلاح «دیدن نیمه پر لیوان است». فرد خوشبین با دیدن لیوان نیمه پر میگوید: «این لیوان تا نیمه پر است»؛ اما فرد بدبین میگوید: «نیمی از این لیوان خالی است».
خوش بین بودن به عنوان انتظار بهترین نتیجه از هر موقعیت معین تعریف میشود. این امر معمولا در روانشناسی به عنوان «خوش بینی جهت مند» شناخته میشود. بنابراین خوشبینی این عقیده را منعکس میکند که شرایط زندگی یک فرد در آینده حتما بهتر از شرایط فعلی وی خواهد بود. محققان نیز خوش بینی را به عنوان یک سلاح برای جلوگیری و مقابله با استرس در نظر میگیرند.
چگونه خوش بین باشیم؟
در ادامه به روشهایی برای افزایش خوش بینی در خود میپردازیم.
ترس های خود را کنار بگذارید
افرادی که دچار اضطراب مزمن هستند، اغلب دارای تفکرات فاجعهآمیزند (Catastrophic thinking) و دائما به این فکر میکنند که هیچ اتفاق خوب و مثبتی رخ نخواهد داد. محققان اذعان دارند که شناخت ترسها راهی برای مقابله با آنها است. اگر دچار ترس و اضطراب هستید، سعی کنید ریشه اصلی ترس خود را پیدا کنید. داشتن ترس و استرس مانع از داشتن تفکرات مثبت و خوش بینی میشود. کنار گذاشتن ترسها، اولین قدم برای خوشبین بودن و کاهش استرس است.
با افراد خوش بین معاشرت کنید
اگر در حال تمرین خوش بینی هستید، باید سعی کنید با افراد خوشبین و مثبتاندیش معاشرت کنید. بودن در کنار انسانهای خوشبین، زندگی شما را تغییر میدهد و باعث ایجاد انگیزه و بهبود روحیه شما میشود. هنگامی که دائما با افراد بدبین و مضطرب در ارتباط باشید، ناخودآگاه شما نیز مانند آنها میشوید و نگرشهای منفی این افراد بر شما نیز تاثیر میگذارد. بنابراین سعی کنید همیشه با افراد شاد و پر انرژی معاشرت کرده و از آنها انرژی مثبت دریافت کنید.
تهیه فهرستی از افرادی که به شما انرژی مثبت می دهند
محققان به این نتیجه رسیدند که نزدیک بودن به افرادی که باعث ایجاد احساس آرامش، امنیت و شادی در شما میشوند، تغییرات مثبتی را در زندگیتان به وجود میآورد. روابط اجتماعی شما بر حالات و احساسات درونی شما تاثیر میگذارند؛ بنابراین اگر دچار استرس و نگرانی هستید، به سراغ فهرست خود بروید. گذراندن وقت با افرادی که دوستشان دارید، میتواند حال شما را بهتر کند. این افراد همچنین میتوانند حس خوش بینی و مثبت اندیشی را در شما افزایش دهند و روحیهتان را نیز بهبود بخشند.
هر روز یک هدف مثبت داشته باشید
هر روز صبح که از خواب برمیخیزید، یک و یا چند هدف مثبت را برای خود تعیین کنید. انجام این کار باعث ایجاد ذهنیت مثبت و خوش بینی میشود. هنگامی که از خواب بیدار میشوید، به اهداف خود فکر کنید و طرز فکر خود را از شکل «من مجبورم این کار را انجام دهم» به شکل «من دوست دارم این کار را انجام دهم» تغییر دهید.
بر موفقیت های خود تمرکز کنید
اکثر افراد فقط موفقیتها و دستاوردهای دیگران را در زندگی میبینند و هیچگاه به موفقیتهایی که خودشان در زندگی کسب کردهاند، توجهی نمیکنند و اغلب آنها را نادیده میگیرند. برای شروع خوش بینی و مثبت اندیشی باید سعی کنید موفقیتها و دستاوردهای خود را همیشه به خاطر داشته باشید و خودتان را برای کسب موفقیتهای آتی تشویق کنید. به افکار منفی و منتقدانه درونی خود توجه نکنید، گذشته را کنار بگذارید و فقط به آینده فکر کنید.
آینده را پیش بینی نکنید
هنگامی که زندگی روی خوش نشان نمیدهد، افراد خوشبین معمولا اتفاقات تلخ و ناخوشایند را به عنوان درس و تجربه زندگی در نظر میگیرند. در حالی که افراد بدبین یک اتفاق بد را به عنوان بدشانسی و تیرهبختی تلقی میکنند و بر این باورند که این اتفاق بد باز هم رخ میدهد. سعی کنید آینده را بر اساس آنچه که قبلا اتفاق افتاده است، پیشبینی نکنید. به خاطر داشته باشید که وقوع یک اتفاق بد نمیتواند جلوی پیشرفت و ترقی شما را بگیرد. بنابراین سعی کنید از شکستها و ناکامیهای زندگی درس بگیرید و از آنها به عنوان پلی برای دستیابی به موفقیتهای بزرگ استفاده کنید.
افکار منفی خود را به چالش بکشید
گاهی اوقات افکار منفی بر ما غلبه میکنند که این امر میتواند ناشی از ترسهای درونی، شکستها و نداشتن اعتماد به نفس باشد. برای کمک به غلبه بر افکار منفی، باید دائما آنها را به چالش بکشید. هر زمان که دچار استرس و افکار منفی شدید، آنها را بر روی یک کاغذ یادداشت کنید و سپس استدلالهایتان نسبت به این افکار منفی را در مقابل آنها بنویسید. از خودتان بپرسید که شواهد و دلایل مبنی بر صحت داشتن این افکار کدامند؟ هنگامی که به پاسخ این پرسش فکر کنید، درمییابید که این احساسات و افکار منفی هیچ صحتی ندارند و تنها ساخته ذهن خود شما هستند.
به جای تمرکز بر مشکلات به راه حل ها فکر کنید
افراد خوشبین و مثبتاندیش اغلب بر راه حلهای یک مشکل تمرکز میکنند؛ در حالی که افراد بدبین همیشه در حال فکر کردن به مشکلات و بزرگنمایی آنها هستند. اکثر افراد در هنگام بروز مشکلات، خیلی زود ناامید میشوند و هیچ راهکار مثبتی به ذهنشان نمیرسد؛ اما به خاطر داشته باشید که تمرکز بر مشکلات به هیچ وجه وضعیت شما را تغییر نمیدهد. ممکن است فکر کنید که شرایط و یا مشکل پیش آمده عادلانه نباشد، اما چه شما راضی باشید و چه نباشید، آن اتفاق افتاده است و به جای ناامیدی باید در صدد حل آن برآیید. افکار منفی را کنار بگذارید و سعی کنید برای اتفاقی که افتاده است یک راهحل منطقی پیدا کنید.
مزایای خوش بینی برای سلامتی و زندگی
محققان پس از انجام تحقیقات فراوان درباره موضوع خوش بینی و بدبینی، دریافتند که خوشبینی میتواند تاثیرات بسزایی بر سلامت فکری و جسمی افراد داشته باشد. در این بخش به برخی از مزایای خوشبینی برای سلامتی اشاره خواهیم کرد.
سلامت فیزیکی بدن
محققان نشان دادند که افراد خوشبین 5 درصد کمتر از افراد بدبین به بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان مبتلا میشوند و سیستم ایمنی بدنشان نیز قویتر است. برخی مطالعات نیز رابطهای میان بدبین بودن و ابتلا به بیماریهای عفونی و مرگ زودرس را کشف کردهاند.
کسب موفقیت های بیشتر
مارتین سلیگمن (Martin Seligman) روانشناس معروف آمریکایی با تحلیل تیمهای ورزشی به این نتیجه رسید که تیمهای خوشبینتر، همکاری بهتر و موثرتری با یکدیگر دارند و نسبت به تیمهای بدبین نیز عملکرد بهتری دارند. بنابراین داشتن تفکر مثبت و خوش بینی میتواند موجب کسب موفقیتهای بیشتر و بهبود عملکرد انسان شود.
سرسختی و شکست ناپذیری
افراد خوشبین مانند افراد بدبین در هنگام مواجهه با سختیها و مشکلات، تسلیم نمیشوند و به همین دلیل احتمال موفقیت آنان نیز به مراتب بیشتر است. بسیاری از تاجران و بازرگانان خوشبین نیز پس از ورشکستگی و شکست، دوباره خود را پیدا کرده و شکستهای خود را به موفقیت تبدیل کردهاند.
سلامت عاطفی
در طول یک تحقیق بر بیماران مبتلا به افسردگی، مشخص شد که 12 هفته درمان شناختی، موثرتر از مصرف انواع داروهای مختلف است؛ زیرا ایجاد تغییر در نوع رفتار و نگرش میتواند تاثیر بهتری بر روی افراد داشته باشد. بیمارانی که انواع درمانهای خوش بینی و انرژی درمانی را دنبال کردند، بسیار زودتر از بیماران دیگر بهبود یافتند و به زندگی طبیعی خود بازگشتند.
کاهش استرس
افراد خوشبین نسبت به افراد بدبین و واقعگرا استرس کمتری دارند؛ زیرا آنها به خود و تواناییهایشان ایمان دارند و مطمئن هستند که در آینده اتفاقات خوبی برای آنها رقم خواهد خورد. آنها حوادث و اتفاقات منفی را به عنوان اشکالاتی جزئی در نظر میگیرند و رویدادهای مثبت را به عنوان نشانهای از وقوع اتفاقات خوشایند در آینده تلقی میکنند.
ما در این مقاله خوش بینی و شیوههای مختلف خوشبین بودن را به شما معرفی کردیم. خوش بینی یک چهارچوب مثبت از ذهن است و به این معنا است که فرد از هر موقعیت و شرایطی، انتظار حصول بهترین نتیجه را دارد. افراد خوشبین و مثبتاندیش معمولا شادتر هستند و در کارهای خود نیز اغلب موفق عمل میکنند.