امروزه سوء استفاده از عکس در فضای مجازی به یکی از معضلات اساسی تبدیل شده است. برای آشنایی با روشهای مقابله با آن با ما همراه باشید.
فضای مجازی اینگونه که ما آن را میشناسیم کمتر از 20 سال است که شکل گرفته است. سالها قبل اطلاعات ما درباره حریم خصوصی در فضای مجازی و نحوه سوء استفاده از آن محدود بود؛ ولی با شروع شدن عصر اینترنت این اطلاعات نیز افزایش پیدا کردند. عصر اینترنت منجر به ایجاد یک پدیده همهگیر به اسم «به اشتراکگذاری» شد. از خوبیهای این پدیده میتوان بهروز بودن در اخبار و اتفاقات روز را نام برد. از بدیهای آن میتوان به تبوتاب مشهور شدن و در پی آن افزایش لایک و فالوور اشاره کرد؛ روندی که اغلب کاربران فضای مجازی بخصوص نوجوانان درگیر آن هستند. اگرچه این روند تبدیل به یک سرگرمی جهانی شده است، ولی عادی شدن یک پدیده، دلیل بر بیخطر بودن آن نیست.
سوء استفاده از عکس، سرقت و جعل هویت، باجگیری، قلدری و مورد تمسخر قرار گرفتن در فضای مجازی تنها بخش کوچکی از خسارتهای احتمالی است. در این مقاله سعی شده است که با در نظر گرفتن خطرات احتمالی، روشهای مقابله با سوء استفاده از عکس را بررسی کنیم.
آنچه در این مقاله میخوانید:
- سوء استفاده از عکس ها در اینترنت چطور اتفاق می افتد؟
- سوء استفاده از عکس و فیلم در اینترنت چه خطراتی دارد؟
- روش های جلوگیری از سوء استفاده از عکس و فیلم در فضای مجازی
- اگر قربانی سوء استفاده از عکس در اینترنت شدیم، چه کنیم؟
- کلام آخر
سوء استفاده از عکس ها در اینترنت چطور اتفاق می افتد؟
اگر بخواهیم نگاهی به تاریخچه سوء استفاده از عکس توسط سودجویان بیندازیم، خواهیم دید که با زمان به وجود آمدن تلفنهای هوشمند و رسانههای اجتماعی، تطابق زمانی دارد. با فراگیر شدن تلفنهای همراه هوشمند، گرفتن تصاویر و بارگذاری آن در اینترنت سادهتر از همیشه شده است. بارگذاری اطلاعات اعم از عکس، مشخصات کارت بانکی و اطلاعات شخصی چه در فضای ابری (iCloud) و چه در اینترنت خطر سرقت آن را افزایش میدهد. اصلیترین مکانها جهت سوء استفاده از عکس، رسانههای اجتماعی، فضای ابری، هک شدن و پیامهای حاوی مطالب غیراخلاقی است.
در مورد رسانههای اجتماعی میتوان به فیسبوک، اینستاگرام، توییتر و غیره اشاره کرد. این رسانهها تضمینی برای نگهداری اطلاعات و عکسهای شما ندارند. امکان ذخیرهسازی عکسهای فرد موردنظر و در پی آن سوء استفاده از عکس در این رسانهها کار چندان سختی نیست.
در سال 2014 صدها نفر از افراد مشهور در آمریکا مورد سرقت عکس و اطلاعات قرار گرفتند. این افراد اطلاعات خودشان را در فضای ابری ذخیره میکردند. با این حال شرکت اپل ادعا کرد که در این سرقت، هک صورت نگرفته است و سارقان با حدس زدن گذرواژهها توانستند وارد حساب کاربری این افراد شوند.
بعد از ادعای شرکت اپل که بیشتر شبیه به حفظ آبرو در مقابل خبرنگاران و کاربران جهانی بود، اغلب کاربران بهتر با مفهوم هک شدن آشنا شدند و به این نتیجه رسیدند که هر فردی که عکسهایش را به صورت آنلاین بارگذاری و یا حتی در کامپیوتر شخصی خود که امکان اتصال به اینترنت را دارد ذخیره میکند. باید بداند که احتمال به سرقت رفتن اطلاعات و سوء استفاده از عکس های او وجود دارد.
در این میان پیامهای حاوی عکسهای غیراخلاقی نیز در ایالاتمتحده رواج پیدا کرده است که پدیده هک کردن را خطرناکتر میکند. این امر جدای از لینکهای مخربی است که معمولاً همراه این عکسها هستند. این لینکها یکی دیگر از راههای سوء استفاده از عکس به شمار میآیند و باعث ویروسی شدن تلفن و یا رایانه شما میشوند.
سوء استفاده از عکس و فیلم در اینترنت چه خطراتی دارد؟
از خطرات سوء استفاده از عکس میتوان به سرقت و جعل هویت، باجگیری، قلدری و مورد تمسخر قرار گرفتن در فضای مجازی اشاره کرد. با در نظر گرفتن اهمیت عکستان میزان هر یک از این خطرات نیز متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال میتوان از عکسهای برهنه فرد در سایتهای غیراخلاقی، باجگیری از صاحب عکس و یا جعل هویت آن برای اغفال افراد دیگر استفاده کرد. اگر بخواهیم مثال دیگری بزنیم میتوانیم به عکاسان مجلههای بزرگ همچون نشنال جئوگرافیک اشاره کنیم. سوء استفاده از عکسهای منتشرنشده آنها برابر با ضرر مالی خواهد بود.
لازم است قبل از بارگذاری یا ذخیره عکسهایتان در اینترنت به خود یادآوری کنید که «همه» میتوانند این عکس را ببینند. کلمه «همه» شامل سودجویان نیز میشود. برای آنها فرقی ندارد که عکسها و فیلمهای شما از نظر خودتان ارزشی ندارد و یا صرفاً جهت سرگرمی است. آنها ماهیگیری در آبهای گلآلود را بلد هستند. اگر همچنان با این واقعیت مشکلی نداشتید، آن وقت میتوانید دکمه «ارسال» را فشار دهید.
روش های جلوگیری از سوء استفاده از عکس و فیلم در فضای مجازی
برای جلوگیری از سوء استفاده از عکس و فیلم در فضای مجازی روشهای مختلفی وجود دارد. این روشها را اغلب ما میدانیم، اما به دلایل ناشناخته گاهی از عمل کردن به آنها امتناع میورزیم.
استفاده آنتی ویروس های به روز شده
آنتیویروسها و فایروالها سپر اصلی تلفن همراه و یا کامپیوتر شخصی به حساب میآیند. پس سعی کنید که همیشه آنها را روشن نگه داشته و از بهروز بودن آنها اطمینان حاصل کنید.
گذرواژه ها
گذرواژهها مانند کلید ورودی خانه شما محسوب میشوند. هرچه سادهتر باشند، احتمال ورود به حریم خصوصی در فضای مجازی و در پی آن سوء استفاده از عکس هاتان بیشتر میشود. اگر بتوانید از گذرواژههای ترکیبی (حروف ریز و درشت با اعداد) و بلند (بیش از 8 کاراکتر) استفاده کنید، خیلی بهتر است. نکاتی که لازم است بدانید شامل موارد زیر میشوند:
- سعی کنید گذرواژهتان را حداقل هرماه عوض کنید.
- یک گذرواژه را برای چند حساب استفاده نکنید.
- از باز کردن لینکهای مشکوک که به ایمیل شما فرستاده میشود خودداری کنید.
- گذرواژهتان را در سایتهای مشکوک وارد نکنید.
- سؤالات امنیتی مربوط به فراموشی رمز عبورتان را قابل پیشبینی انتخاب نکنید. به عنوان مثال نام مدرسه اول ابتداییتان را میتوان با جستوجو در اینترنت نیز به دست آورد.
- بهتر است برای عملیات بانکی از رمز پویا استفاده کنید. با این کار احتمال فیشینگ اطلاعات کمتر میشود.
تنظیمات امنیتی خود را تغییر دهید
حسابهای کاربریتان را به خصوصی (Private) تغییر دهید تا فقط مخاطبانتان به عکسهایتان دسترسی داشته باشند. این کار بهخودیخود از سوء استفاده از عکس هاتان جلوگیری نمیکند، ولی روند آن را مشکلتر میسازد.
روی عکس هاتان واترمارک داشته باشید
اگر عکسهایی که بارگذاری میکنید بینامونشان باشند، احتمال سوء استفاده از عکس بیشتر میشود. همچنین میتوانید عکسهایتان را بیکیفیت بارگذاری کنید تا آنها را برای سارقان بیفایده کنید.
تنظیمات تلفن و تبلت خود را بررسی کنید
ممکن است تلفن همراه شما طوری تنظیمشده باشد که عکسهایی را که به صورت آنلاین بارگذاری میکنید ذخیره کند. با جستوجوی تنظیمات مدل تلفن همراهتان در اینترنت این وضعیت را خاموش کنید.
به کودکان خطرات را آموزش دهید
قربانیان اصلی سوء استفاده از عکس در فضای مجازی کودکان و نوجوانان هستند. میتوانید با آموزش و راهنمایی آنها از این خطر بکاهید. با آنها راجع به خطرات احتمالی ازجمله روشهای کلاهبرداری صحبت کنید و مطمئن باشید که آنتی ویروس آنها همیشه فعال است.
از گرفتن عکس های حساس خودداری کنید
بهترین راه برای جلوگیری از سوء استفاده از عکس در فضای مجازی، نگرفتن آن عکسها است. قطعا ثبت خاطرات ارزشمند است، ولی ثبت هر خاطره شیرینی آن هم به هر شکل، ممکن است به خاطره تلخی در آینده تبدیل شود. واقعیت این است که عکسهای بارگذاری شده در فضای مجازی یا ذخیرهشده روی کامپیوتر متصل به اینترنت هیچ ضمانتی ندارند.
اگر قربانی سوء استفاده از عکس در اینترنت شدیم، چه کنیم؟
اولین کاری که اغلب افراد هنگام بروز مشکلات سایبری انجام میدهند، مخفی کردن آن است. آنها میخواهند بدون اینکه کسی بفهمد کار را یکسره کنند و طوری رفتار کنند که انگار این مشکل از اول وجود نداشته است؛ حتی اگر این کار به قیمت باج دادن به فرد مقابل تمام شود. ترسیدن در این مواقع امر طبیعی به حساب میآید، ولی این کار کاملاً غلط است.
اطلاع ندادن به پلیس و مخفی کردن چنین مشکلاتی نهتنها شما را از دردسر نجات نمیدهد، بلکه راه را برای گرفتن قربانیان سایبری بیشتر باز میکند. هنگام وقوع جرائم سایبری در ایران مانند سوء استفاده از عکس باید به پلیس فتا مراجعه کنید. وبسایت پلیس فتا راهنمای گامبهگام در مورد جرائم مختلف دارد که باعث میشود هنگام پر کردن شکایت و گزارشهای تخلف، دچار حیرانی نشوید. همچنین نمایندگی پلیس فتا در همه استانها وجود دارد. در صورت نیاز به مراجعه حضوری، میتوانید آدرس آن را از وبسایت پلیس فتا دریافت کنید.
کلام آخر
تصویری که اغلب ما از هکرها و سودجویان فضای مجازی داریم تا حد زیادی مانند فیلمهای هالیوودی است: در زیرزمین و مکانی تاریک فردی روبروی کامپیوتر نشسته و درحالیکه کلاه هودی خود را بر سر کشیده، در حال سرقت اطلاعات است. این تصویر از هکرها تبدیل به نماد شده است؛ درحالیکه اغلب هکرها شبیه من و شما هستند. تشخیص آنها از دیگر افراد جامعه که عادی به حساب میآیند سخت است، ولی ناممکن نیست.
با رعایت موارد ایمنی میتوانیم بسیاری از خطرهای احتمالی ازجمله سوء استفاده از عکس را به حداقل برسانیم. اگر تجربه یا دیدگاهی در این باره دارید و یا مورد دیگری درباره روشهای جلوگیری از سوء استفاده از عکس میدانید که ما در این مقاله ذکر نکردیم، لطفاً در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.