اغلب افراد برای جلوگیری از سرماخوردگی به دارودرمانی رو می‌آورند. در صورتی که می‌توان با تغییرات جزئی در رژیم غذایی از سرماخوردگی پیشگیری و آن را درمان کرد.
با کاهش دمای هوا و شروع فصل سرما اغلب افراد دچار سرماخوردگی می‌شوند. سرماخوردگی واکنش طبیعی بدن نسبت به تغییرات آب‌وهوا و شیوع انواع آنفلوانزا است. از قدیم به ما گفته شده است که برای جلوگیری از سرماخوردگی باید ویتامین C مصرفی‌مان را بالا ببریم. به عنوان مثال آب پرتقال و یا مرکبات زیاد بخوریم؛ این حرف هم صحیح است و هم غلط. مرکبات در دوران سرماخوردگی به خاطر داشتن ویتامین C بسیار مفید هستند. اما کمبود ویتامین C به‌تنهایی از سرماخوردگی جلوگیری و یا آن را درمان نمی‌کند. ویتامین C برای اثرگذاری بهتر باید همراه با Z (زینک) یا روی باشد. این بهترین ترکیب برای جلوگیری از سرماخوردگی است.
لازم به ذکر است که در فصل سرما به علت کم شدن تابش خورشید و کمبود غذاهایی سرشار از ویتامین D و Z، سیستم ایمنی بدن تضعیف شده و احتمال سرماخوردگی بالا می‌رود. نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که هنگام بیماری فقط در صورت مشورت با پزشکتان می‌توانید خوددرمانی را شروع کنید؛ در غیر این صورت باید دارودرمانی کنید تا اثر بیماری در بدنتان از بین برود. در این مقاله فهرستی از غذاهای مناسب برای درمان و یا جلوگیری از سرماخوردگی آورده شده است.
برای جلوگیری از سرماخوردگی چه بخوریم؟
در ادامه با برخی مواد غذایی برای جلوگیری از سرماخوردگی آشنا می‌شویم.
1. انار
حتماً شنیده‌اید که انار تصفیه‌کننده خون است. میوه انار سرشار از آنتی‌اکسیدان، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی‌ست که برای بدن ضروری و مفید هستند. این میوه که در ایران به میوه بهشتی از آن یاد می‌شود، در جلوگیری از سرماخوردگی تأثیر زیادی دارد. نوع شیرین انار برای رفع سرفه و سینه‌درد و نوع ترش آن برای افرادی که طبع گرم دارند بسیار مفید است.
انار با بالا بردن سطح اکسیژن خون به بازسازی سلول‌های آسیب‌دیده و بهبود گردش خون کمک می‌کند؛ بنابراین علاوه بر سرماخوردگی برای قلب و عروق نیز مناسب است. می‌توانید از انار به‌صورت آب انار و یا به‌صورت دانه شده در انواع سالادها و غذاها استفاده کنید.
2. مرکبات
تا به امروز یکی از بهترین میوه‌ها برای جلوگیری از سرماخوردگی مرکبات بوده و هست. اگر دقت کرده باشید خواهید دید که بیماری‌های فصلی با میوه‌ها یا غذاهای همان فصل قابل درمان هستند. مرکبات خاصیت درمان و جلوگیری از سرماخوردگی را دارند. مرکباتی مانند پرتقال، نارنگی، لیمو، گریپ‌فروت و… سرشار از بتاکاروتن، فیبرهای حلال و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. علاوه بر آن مهم‌ترین خاصیت مرکبات، داشتن ویتامین C است.
مرکبات در دوران سرماخوردگی به خاطر داشتن ویتامین C بسیار مفید هستند. اما همانطور که پیشتر گفتیم، کمبود ویتامین C به‌تنهایی از سرماخوردگی جلوگیری نمی‌کند.
3. انواع توت ها
توت‌ها از آن دسته میوه‌ها هستند که علاوه بر طعم عالی، خواص معدنی عالی نیز دارند. مانند دو مثال قبل، این میوه نیز سرشار از آنتی‌اکسیدان، فیبر و ویتامین C است و به حفظ سلامت بدن کمک بزرگی می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌ها به بدن کمک می‌کنند تا با عوامل بیماری‌زا مبارزه کند که شامل ویروس‌های سرماخوردگی نیز می‌شود. یکی دیگر از خاصیت‌های توت‌ها داشتن آنتی‌هیستامین است. آنتی‌هیستامین باعث از بین بردن نشانه‌های حساسیت فصلی مانند آبریزش بینی می‌شود.
توت‌ها کالری بسیار کمی دارند؛ بنابراین می‌توانید مقدار زیادی از آن را با خیال راحت نوش جان کنید. می‌توانید از توت‌ها در تهیه سالاد، انواع اسموتی و ساندویچ‌ها استفاده کنید. این میوه موردعلاقه کودکان نیز هست. کودکان هنگام بیماری ایرادگیرتر از همیشه می‌شوند. اگر فرزندتان مدام از غذایش ایراد می‌گیرد، مطمئن باشید که دست رد به این میوه نخواهد زد.
4. اسفناج
اسفناج از آن دسته سبزیجاتی است که هرچقدر از آن مصرف بکنید، باز هم کم است. اسفناج را می‌توان یک سبزی تمام و کمال دانست. این سبزی سرشار از آنتی‌اکسیدان، منبع غنی از اسیدفولیک، پروتئین، آهن، کلسیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و ویتامین A است. این مواد معدنی در جلوگیری از سرماخوردگی بسیار مؤثر هستند.
وارد کردن اسفناج بیشتر در رژیم غذایی‌تان می‌تواند عملکرد کلی بدنتان را بهبود بخشد. این حرف به این معنی است که بدنتان می‌تواند با سرعت بیشتری از سرماخوردگی بهبود پیدا بکند. بهتر است برای اثرگذاری بهتر، اسفناج را به‌صورت خام مصرف بکنید. می‌توانید اسفناج را در انواع خورشت، سالاد و حتی اسموتی استفاده کنید.
5. سیب زمینی
در فصل سرما بدن شما نیاز به غذاهای گرم‌ونرم دارد و چه غذایی بهتر از سیب‌زمینی. سیب‌زمینی یکی از خوشمزه‌ترین‌ها به‌حساب می‌آید، هر غذایی باوجود آنها خوشمزه‌تر می‌شود. یک سیب‌زمینی متوسط می‌تواند یک‌سوم از ویتامین C موردنیاز روزانه ما را برطرف کند. آنها به سیستم گردش خون کمک می‌کنند تا پایدار بماند. همچنین به علت داشتن کربوهیدرات، خاصیت سیرکنندگی خوبی دارد و می‌تواند انرژی موردنیاز روزانه شما را در ازای کالری کم تأمین کند.
علاوه بر سیب‌زمینی زرد، سیب‌زمینی شیرین نیز خاصیت جلوگیری از سرماخوردگی را دارد. سیب‌زمینی شیرین حاوی بتاکاروتن است (رنگ‌دانه‌ای که در هویج نیز یافت می‌شود). این ترکیب شیمیایی در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. علاوه بر آن سیب‌زمینی شیرین به علت داشتن مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان از بدن در برابر عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کند. اگر طرفدار سیب‌زمینی زرد و یا شیرین نیستید، می‌توانید از سبزیجات نارنجی‌رنگ دیگر مانند هویج، کدوحلوایی، ملون (در ایران به میوه دستنبو شهرت دارد) و غیره استفاده کنید.
6. کدو حلوایی
کدوتنبل سرشار از بتاکاروتن است؛ این امر را می‌توان از رنگ نارنجی درخشان آن نیز تشخیص داد. علاوه بر آن منبع فوق‌العاده‌ای از فیبر، آنتی‌اکسیدان، پتاسیم، منیزیم، ویتامین A و K و C است. ازآنجایی‌که کدوحلوایی کالری پایینی دارد، برای افرادی که رژیم لاغری دارند مناسب است. آنها می‌توانند کدو را با خیالت راحت مصرف کنند. کدو مانند سیب‌زمینی به علت داشتن کربوهیدرات خاصیت سیرکنندگی خوبی دارد که باعث می‌شود در خوردن آن زیاده‌روی نکنید.
کدوتنبل به بهبود سیستم ایمنی بدنتان کمک بزرگی می‌کند. جلوگیری از سرماخوردگی و تسریع بهبودی فقط بخش کوچکی از خاصیت‌های آن به شمار می‌آید. می‌توانید از کدو به‌صورت سوپ، پوره، خورشت، کیک و حتی انواع شیرینی استفاده کنید.
7. فلفل دلمه ای قرمز
اگر تا الان فکر می‌کردید که تنها مرکبات حاوی ویتامین C هستند، کاملاً اشتباه می‌کردید. بااینکه همچنان مرکبات یکی از گزینه‌های اصلی برای جلوگیری از سرماخوردگی به‌حساب می‌آیند، ولی بهتر است بدانید که به‌طور متوسط ویتامین C موجود در یک فلفل دلمه‌ای، 3 برابر یک پرتقال است. فلفل دلمه‌ای علاوه بر ویتامین C، منبع عالی از آنتی‌اکسیدان، مواد معدنی، ویتامین A، ویتامین K، ویتامین E و B6 است. نصف فنجان فلفل دلمه‌ای قرمز، 303% از ویتامین C موردنیاز روزانه شما را برآورده می‌کند.
اگر می‌خواهید سرعت بهبودتان از سرماخوردگی بالا برود، توصیه می‌کنیم که فلفل دلمه‌ای قرمز را در رژیم غذایی‌تان وارد کنید. علاوه بر فلفل دلمه‌ای قرمزرنگ، فلفل دلمه‌ای سبز و نارنجی نیز گزینه‌های خوبی هستند.
8. سیر
تحقیقات نشان داده است که سیر می‌تواند علائم سرماخوردگی را کاهش داده و حتی قبل از شروع سرماخوردگی، با آن مقابله کند. سیر حاوی آلیسین است؛ آلیسین یک ترکیب شیمیایی است که خاصیت آنتی‌بیوتیکی بسیاری دارد، ازجمله خاصیت ضدویروسی، قارچی، انگلی و باکتری. آلیسین موجود در سیر هنگام خرد شدن یا جویدن آزاد شده و می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. این کار باعث جلوگیری از سرماخوردگی و یا بهبود سریع‌تر می‌شود.
مطالعات نشان می‌دهد افرادی که سیر مصرف می‌کنند، خطر ابتلا به سرماخوردگی در آنها کاهش می‌یابد. همچنین مدت زمان بیماری برای این افراد کمتر از سایرین است. سیر خام خاصیت ضدعفونی و ضدالتهابی دارد و فرد را در برابر ابتلا به آنفلوانزا و یا سرماخوردگی محافظت می‌کند.
9. چای سبز
یکی از بهترین نوشیدنی‌های گرم برای فصل زمستان، چای سبز است. چای سبز حاوی موادمعدنی، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. این چای نسبت به سایر چای‌های کافئین‌دار مفیدتر و برای جلوگیری از سرماخوردگی مناسب است. برخلاف دیگر چای‌های کافئین‌دار، برگ‌های این چای هنگام دم کشیدن تخمیر نشده و بخار می‌شوند. چای سبز حاوی کاتچین است که نوعی آنتی‌اکسیدان طبیعی به‌حساب می‌آید و برای از بین بردن ویروس‌های سرماخوردگی بسیار مناسب است.
نوشیدنی‌های گرم مانند چای ثابت شده است که علائم سرماخوردگی را تسکین می‌دهند. هنگامی‌که شما چیزی گرم می‌نوشید، قفسه سینه و سینوس‌های پرشده شما نرم می‌شود. این امر می‌تواند التیام‌بخش خوبی برای بینی پر، سرفه و خستگی باشد. ازآنجایی‌که بیشتر چای را آب تشکیل داده است، می‌تواند نقش آب‌رسان را نیز برای بدن داشته باشد. می‌توانید برای شیرین کردن چای سبز خود از شکلات تلخ استفاده کنید. در ادامه به فواید شکلات تلخ اشاره می‌کنیم.
10. شکلات تلخ
شکلات تلخ حاوی مقدار بسیاری از پتاسیم، منیزیم، آهن، روی، سلنیوم، منگنز، مس، فسفر، فیبر، فلاونوئیدها و آنتی‌اکسیدان‌ها است. به دلیل بالا بودن آنتی‌اکسیدان در شکلات تلخ، این ماده غذایی به یکی از غذاهای مفید برای جلوگیری از سرماخوردگی تبدیل شده است. شکلات تلخ باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و حاوی ماده شیمیایی به نام تئوبرومین است. تحقیقات نشان داده که تئوبورومین خاصیت ضدالتهابی دارد و برای درمان سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی مفید است؛ به‌طوری‌که حتی از کدئین نیز بهتر عمل می‌کند.
می‌توانید شکلات تلخ را در انواع نوشیدنی یا دسر مانند شکلات داغ، کیک، بستنی و شیرینی استفاده کنید. قطعاً هنگام سرماخوردگی شکلات داغ بهترین گزینه است. برای بهره‌مندی از مزایای شکلات تلخ کافی است که روزانه به مقدار یک انس شکلات تلخ بخورید. فقط توجه داشته باشید که حتماً شکلاتتان بالای 70% تلخی باشد.
11. روغن زیتون
روغن زیتون فواید سلامتی زیادی دارد و می‌تواند کمک خوبی برای جلوگیری از سرماخوردگی باشد. روغن زیتون نوعی آنتی‌اکسیدان درون خود دارد که سلول‌های قرمز را از آسیب دیدن محافظت می‌کند. اگر هنگام سرماخوردگی سرفه‌های مکرر و آزاردهنده دارید، روغن زیتون می‌تواند یک درمان عالی برای آن باشد. بعضی از افراد مدعی هستند که بعد از چند قاشق روغن زیتون، سرفه آنها کمتر و شدت آن پایین‌تر آمده است. ترکیب عسل، آب لیمو و روغن زیتون باهم می‌تواند یک شربت تسکین‌دهنده مقوی برای کمک به گلودرد یا سرفه باشد.
روغن زیتون از معدود روغن‌هایی است که معده می‌تواند آن را به‌خوبی تحمل کند. این روغن عملکرد محافظتی دارد و معده را از زخم و التهاب محافظت می‌کند. همچنین به دلیل داشتن انواع اسیدهای چرب اشباع‌نشده، مانع از لخته شدن خون می‌شود.
12. جوجه کباب
گوشت مرغ پروتئین بالایی دارد. اگر در رژیم غذایی‌تان پروتئین کم مصرف بکنید، احتمال مریض شدن شما در فصل سرما بالا‌تر می‌رود. اگر از مزه محصولات گوشتی خوشتان نمی‌آید، سینه مرغ یا بوقلمون کبابی را امتحان کنید. گوشت سفید مزه قوی گوشت قرمز را ندارد و با ادویه درست و میزان پخت مناسب می‌توان بوی زهم آن را از بین برد. جوجه‌کباب احساس خستگی و کوفتگی بدن را برطرف می‌کند و باعث می‌شود در طول روز انرژی بیشتری داشته باشید. علاوه بر جوجه‌کباب، سوپ مرغ نیز تأثیر بسیاری در جلوگیری از سرماخوردگی دارد.
سینه مرغ پروتئین بالایی دارد. پروتئین‌ها برای ساخت پادتن در بدن ضروری هستند. پادتن‌ها کمک می‌کنند تا ویروس‌های سرماخوردگی به‌مراتب راحت‌تر از بین بروند. اگر به هر دلیلی نمی‌توانید گوشت بخورید، نگران نباشید؛ جایگزین‌های دیگری برای گوشت نیز وجود دارد. می‌توانید از آجیل‌ها، غلات و لوبیا که پروتئین بالایی دارند استفاده کنید.
13. ماهی سالمون
درکل ماهی‌ها نقش مؤثری در جلوگیری از سرماخوردگی دارند. سالمون یکی از سالم‌ترین ماهی‌هایی است که برای این کار وجود دارد. این ماهی صورتی‌رنگ، پروتئین بالایی دارد. هنگام خرید سالمون دقت داشته باشید که سالمون آزاد بخرید؛ سالمون آزاد به‌مراتب بهتر از سالمون پرورشی است.
ماهی سالمون با قزل سالمون متفاوت است. در بازار ماهی‌هایی تحت عنوان قزل سالمون وجود دارد. این ماهی‌ها درواقع ماهی قزل‌آلا هستند که رژیم غذایی خاصی را در پیش گرفتند تا رنگ گوشتشان به صورتی تغییر پیدا بکند. این ماهی خواص خودش را دارد و برای بدن مفید است، ولی خصلت‌هایی که در این مقاله گفته شد مربوط به ماهی سالمون است، نه قزل سالمون.
در ویدیوی زیر «هفت تا از مهم ترین مواد غذایی برای مقابله با سرماخوردگی » را تماشا کنید:
اگر سرماخورده‌اید امیدواریم که با مشورت پزشک و رعایت موارد بالا، بهبودی‌تان سریع‌تر شود. همچنین اگر تجربه یا دیدگاهی در‌این‌باره دارید که ما در این مقاله ذکر نکردیم، لطفاً در قسمت کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید. امیدواریم که همیشه سالم و تندرست باشید، بخصوص در این فصل سرد زمستان.