دوش آب گرم یا دوش آب سرد؟ کدامیک بهتر است؟

گاهی انتخاب بین دوش آب گرم و دوش آب سرد کار مشکلی است، اما هر کدام مزایا و مضراتی دارند که انتخاب بین آن‌ها را راحت‌تر می‌کند. با ما همراه باشید.

دوش گرفتن یکی از کارهایی است که در تقویم روزانه بسیاری از مردم قرار دارد و شاید بسیاری ندانند که این کار هرروزه می‌تواند چه اثرات شگفت‌آوری روی سلامت پوست و مو، تقویت ماهیچه‌ها و حتی جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی داشته باشد. انتخاب یک روش دوش گرفتن صحیح بیش از آنچه که انتظار می‌رود روی زندگی ما اثر‌گذار است. بسیاری از مردم مخالف دوش گرفتن با آب سرد هستند و برخی دیگر دربرابر دوش گرفتن با آب گرم مخالفت می‌کنند. بد نیست بدانید هر کدام از این روش‌های دوش گرفتن مزایایی دارند که قرار دادن آن‌ها را در تقویم روزانه اجتناب‌ناپذیر می‌کند.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• دوش آب گرم
  • فواید دوش آب گرم
  • مضرات دوش آب گرم
• دوش آب سرد
  • فواید دوش آب سرد
  • مضرات دوش آب سرد
• دوش آب گرم یا دوش آب سرد

 دوش آب گرم

اگر شما در ریلکس کردن یا خوابیدن مشکل دارید، احتمالا وسوسه می‌شوید که یک دوش آب گرم بگیرید تا براحتی استرس روزانه را از خود دور کرده و همچنین دمای بدن خود را تنظیم کنید. کفرستین که متخصص رشته سلامتی و عملکرد انسان است گفته است که دوش آب گرم یک روش رایج برای ریلکس کردن ماهیچه‌ها قبل از خواب است؛ چراکه دوش گرفتن با آب گرم سیستم عصبی پاراسمپاتیک شما را فعال کرده و در نتیجه باعث می‌شود شما احساس خستگی کنید.

وقتی شما از یک حمام آب گرم به یک تخت خواب سردتر می‌روید، دمای بدن شما، کاهش سرعت قلب و تنفس سیگنال‌هایی هستند که به بدن شما می‌گویند وقت خواب است. در ادامه با فواید و مضرات دوش آب گرم آشنا می‌شویم.

فواید دوش آب گرم

• بهتر کردن علائم تنفسی
• کمک کردن به از بین رفتن لکه‌ها
• ریلکس شدن ماهیچه‌ها

حمام آب داغ باعث رهایی از سرما یا علائم تنفسی می‌شود. ایستادن در یک حمام آب گرم درحالی که بخار در اطراف شماست، مدت‌ها به عنوان آزادسازی طبیعی برای کاهش سرماخوردگی و علائم سرفه شناخته می‌شد. گرمای آب و بخار همچنین به بازشدن راه تنفسی، از بین رفتن خلط (عفونت) و تمیز کردن راه بینی کمک می‌کنند. بخار دوش آب گرم می‌تواند به عنوان یک ضداحتقان طبیعی عمل کند که علائم سرماخوردگی را از بین می‌برد؛ همانطور که بخار داغ منفذهای عبوری بینی را مرطوب می‌کند.

حمام آب گرم به از بین رفتن لکه‌ها کمک می‌کند. حمام‌های آب گرم می‌توانند به باز شدن منافذ پوست کمک کرده و باعث تمیز شدن روغن و کثیفی‌های گیر افتاده در پوست شوند. همچنین حمام آب گرم برای ریلکس کردن ماهیچه‌ها مفید است. در زیر دوش آب گرم بودن، باعث آزاد‌سازی تنش بدن و آرام کردن خستگی ماهیچه‌ها می‌شود. وقتی شما دچار گرفتگی عضلات هستید، هیچ چیزی به اندازه دوش آب گرم برای آزادسازی ماهیچه‌ها به شما کمک نخواهد کرد.

حمام آب گرم مورد علاقه شما مضراتی نیز دارد؛ اما نیازی نیست نگران باشید، فقط کمی دمای آب را پایین بیاورید و مراقب پوستتان باشید.

مضرات دوش آب گرم

• حمام آب داغ باعث خشکی و حساسیت پوست می‌شود. دوش آب گرم به سلول‌های کراتین که در بالاترین لایه پوستی ما هستند آسیب می‌رساند که این موضوع باعث خشکی پوست شده و از به دام انداختن رطوبت توسط این سلول‌ها جلوگیری می‌کند.
• شرایط یک پوست با ویژگی‌های خاص را بدتر می‌کند. دماهای بالاتر باعث خشک شدن پوست شده و بدتر شدن شرایط برای پوست مثلا بوجود آمدن اگزما را آسان‌تر می‌کند.
• همچنین دوش آب گرم باعث بوجود آمدن آکنه می‌شود. آکنه وقتی بوجود می‌آید که سبوم (روغن) زیادی روی پوست باشد. دوش آب گرم این ماده را از روی پوست می‌شوید که باعث می‌شود بدن سبوم بیشتری تولید کرده و آکنه ایجاد شود. اگر شما از آکنه رنج می‌برید، بهتر است دوش آب سرد بگیرید.
• دوش آب گرم باعث خارش می‌شود. گرما باعث بوجود آمدن ماست سل (که حاوی هیستامین است) می‌شود و پوست برای آنکه این ماده را خارج کند، دچار خارش می‌گردد.
• همچنین باعث افزایش فشار خون می‌شود. اگر شما مشکل فشار خون بالا یا مشکل قلبی عروقی دارید، گرفتن یک دوش آب گرم این شرایط را بدتر می‌کند.

دوش آب سرد

شما تنها کسی نیستید که دوست دارید هر روز صبح یک دوش آب گرم بگیرید؛ چراکه بسیاری از افراد تمایل دارند که هر روز صبح با آب گرم بدن خود را بشویند. اما آیا می‌دانید که دوش آب سرد هم باید در زندگی روزانه شما نقش داشته باشد؟ شاید اگر به دوش آب سرد فرصتی برای خودنمایی بدهید، متوجه شوید که بعد از گرفتن یک دوش با آب سرد چقدر احساس بهتری خواهید داشت.

بدون در نظر گرفتن تمایل هر فرد به دوش آب سرد یا دوش آب گرم، تحقیقات نشان داده که هر کدام از آن‌ها مزایایی برای انسان دارند.

مزایای دوش آب سرد

• آرام کردن پوستی که خارش دارد
• بیدار کردن شما در صبح زود
• افزایش دادن جریان خون
• کاهش دادن درد ماهیچه‌ها پس از تمرین
• افزایش دادن سرعت کم کردن وزن
• درخشان کردن مو و پوست

حمام‌های آب سرد، پوست دارای خارش را آرام می‌کنند. آدام فریدمن، متخصص در این زمینه می‌گوید اگر شما یک پوست دارای خارش دارید یا شرایطی وجود دارد که باعث خارش پوست شما می‌شود، دوش آب سرد می‌تواند بر این حساسیت غلبه کند.

همچنین دوش آب سرد به شما کمک می‌کند که در صبح زود از خواب بیدار شوید. زمانی که به بدن خودتان اسپری سرد می‌زنید، یک مقدار کمی شوک به آن وارد کرده‌اید. این شوک باعث افزایش جذب اکسیژن، سرعت پمپاژ قلب و هوشیاری می‌شود.

دوش آب سرد جریان خون شما را افزایش می‌دهد. افزایش جریان خون بدن یکی از دلایلی است که دوش آب سرد به شدت توسط متخصصان توصیه می‌گردد. وقتی آب سرد به بدن شما و اندام‌های خارجی بدن شما برخورد می‌کند، باعث می‌شود که خون شما سریعتر جریان یابد و دمای بدن در نقطه ایده‌آل باقی بماند. دوش آب سرد باعث تنگ شدن عروق و تمرکز جریان خون بر روی اندام‌های حیاتی می‌شود. در نتیجه، یک حمام آب سرد نتایجی عکس یک حمام آب گرم دارد؛ بخصوص بر روی افرادی که دارای بیماری‌های قلبی عروقی و یا فشار خون هستند. وقتی این بیماران در معرض دمای سرد فرار بگیرند، التهاب سیستم جریان خون کاهش می‌یابد و از بیماری قلبی عروقی جلوگیری می‌شود.

از طرف دیگر حمام آب سرد درد ماهیچه‌ها را پس از یک ورزش سنگین کاهش می‌دهد. چون آب سرد خواص احیا کننده دارد، پس از یک کار سخت دوش آب سرد باعث ریلکس شدن و ریکاوری ماهیچه‌های شما می‌شود. علاوه بر این دوش آب سرد ممکن است باعث افزایش سرعت کم کردن وزن شود. بعضی سلول‌های چربی مثل چربی قهوه‌ای می‌توانند بسوزند و گرما تولید کنند. این اتفاق زمانی می‌افتد که شما در معرض شرایط سرد مثل دوش آب سرد قرار بگیرید. گریت کفرستین یکی از متخصصانی که در این مورد تحقیقات بسیاری انجام داده است می‌گوید که این سلول‌ها اغلب در اطراف گردن و شانه هستند؛ بنابراین برای حمام بهترینند!

همچنین خوب است بدانید که حمام‌های سرد به شما یک پوست و موی سالم و درخشان می‌دهند. متخصصان سلامتی می‌گویند حمام آب سرد جریان خون را محدود و تنگ می‌کند که به شما یک پوست و موی درخشان و سالم‌تر می‌دهد. حمام آب سرد اثری عکس حمام آب گرم بر روی منافذ پوست شما دارد و با بستن آن‌ها یا تنگ کردن این منافذ، باعث به دام انداختن رطوبت پوست شده و از وارد شدن کثیفی به آن جلوگیری می‌کند. همچنین باعث افزایش فولیکول مو شده که در نتیجه آن موها تقویت می‌شوند.

اگر شما به هیچ عنوان متقاعد نشده‌اید که از دوش آب سرد استفاده کنید، شاید بهتر باشد که تجدید نظر کنید؛ چراکه برخلاف مزایای آن، مضرات دوش آب سرد بسیار کم است.

مضرات دوش آب سرد

• دوش آب سرد زمانی که شما سردتان است مفید نیست؛ به دلیل آنکه باعث می‎شود شما بیشتر احساس سرما کنید و زمان بیشتری برای آنکه گرمتان شود لازم است.
• اگر مریض هستید، دوش آب سرد ایده خوبی برای شما نیست. دمای سرد ممکن است شرایط را برای سیستم ایمنی بدن شما خیلی مشکل کند؛ پس بهتر است که تحت دماهای خنک قرار بگیرید نه دمای سرد.

دوش آب گرم یا دوش آب سرد

همان‌طور که می‌بینید در هر دو نوع دوش آب سرد و آب گرم مزایا و مضراتی وجود دارد. پس چه باید کرد؟ فریدمن می‌گوید باید یک دوش آب ولرم بگیرید که قابل تحمل است و همچنین از یک مرطوب‌کننده بعد از حمام استفاده کنید.

دیدگاه بعدی آن چیزی است که کفرستین به عنوان دوش متضاد تعریف کرده است که یک تکنیک قدیمی رشدیافته توسط دکتر سباستین نیپ است. اساس این دوش به این شکل است که شما آب با سرمایی که تحمل ایستادن در زیر آن را دارید باز می‌کنید و یک دقیقه در زیر دوش آب سرد می‌ایستید. سپس آب گرمی را که توانایی تحمل آن را دارید باز کرده و یک دقیقه زیر آن می‌ایستید. این تناوب یک دقیقه‌ای را تا 3 الی 5 دفعه تکرار می‌کنید.

او می‌گوید آب سرد باعث محدود شدن خون می‌شود و خون به میانه بدن خواهد رفت، سپس آب سرد دوباره رگ‌ها را باز می‌کند و همه خون دوباره به جریان می‌افتد. این موضوع باعث می‌شود خون کاملا به ماهیچه‌ها و اندام‌ها برسد که برای احیا و سم‌زدایی عالی است. این نوع از دوش گرفتن به خصوص به ورزش‌کاران حرفه‌ای و آماتور برای آزادسازی عضلات و سم‌زدایی پیشنهاد می‌شود.

همانطور که در این مقاله گفته شد، در هر دو نوع دوش آب سرد و دوش آب گرم مزایا و مضراتی وجود دارد که برای تقویت پوست و مو، ریلکس کردن و حتی جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای زندگی انسان‌ها قراردادن دوش آب سرد و دوش آب گرم به طور متناوب در تقویم روزانه، شاید بهترین روش برای بهره‌مندی از مزایای آن‌ها باشد. شما کدام یک را ترجیح می‌دهید؛ دوش آب گرم یا دوش آب سرد؟