در دهه‌های اخیر در ایران و جهان، شبکه و اینترنت از جمله ADSL جزئی جدای ناپذیر از زندگی روزمره ما شده است. لازمه سرویس گرفتن از یک شرکت خدمات دهنده اینترنتی استفاده از مودم است. در ادامه با معرفی انواع مودم ها، همراه پلازا باشید.
حتما تا کنون با تجربه چند ساعت قطعی اینترنت رو به رو شده‌اید. در آن ساعات گویی بخش بزرگی از ارتباطات و کارهای روزمره ما لنگ می‌ماند. اگر یکی از استفاده کنندگان اینترنت خانگی هستید، قطعا یک روتر یا مودم برای منزل خود خریداری کرده‌اید. در این مقاله و در بخش‌های مختلف آن قصد داریم در مورد انواع مودم خانگی و مخابراتی صحبت کنیم.
فهرست مطالب
معرفی انواع مودم ها
دنیای اینترنت و شبکه بسیار گستره و بزرگ و البته پیچیده است اما در ادامه قصد داریم مباحث مختلف مربوط به انواع و کاربرد انواع مودم ها را به زبانی ساده تر و کم تر فنی بیان کنیم.
انواع مودم های مخابراتی
کنسول‌های قدیمی بازی را به خاطر دارید؟ کنسول سگا یکی از خاطره انگیزترین آن‌هاست. برای بازی کردن باید یک اسلات بازی را درون یک دستگاه مخصوص قرار می‌دادیم تا این دستگاه، اسلات را به تصویر و بازی متحرک تبدیل کند. عملکرد مودم نیز چیزی شبیه به این است. در دنیای کامپیوتر کدگذاری‌ها و داده‌ها، همه و همه بر اساس سیستم دو دویی یعنی با اعداد 0 و 1 انجام می‌شود. زمانی که سیگنال‌های حاوی دیتا به انواع مودم های خانگی ارسال می‌شوند (مثلا متنی از سوی دوستتان) این متن هم در قالب اعداد 0 و 1 نوشته شده است. مودمها به زبان ساده وظیفه ترجمه و تبدیل 0 و 1 ها به دیتاهای مورد نیاز ما مثل تصویر، ویدیو، متن و … را دارند.
البته تنها وظیفه مودم این نیست. اگر شما هم از طریق اینترنت خود عکس یا پیامی برای دوست خود می‌فرستید، مودم شما آن را به 0 و 1 تبدیل می‌کند و برای دوستتان ارسال می‌کند. به این کارها در اصطلاح مدولاسیون و دی مدولاسیون (Modulator و De-modulation) می‌گویند. علاوه بر مدولاسیون و دیمدولاسیون، مودم وظیفه تفکیک انواع داده و فشرده سازی آن‌ها را نیز بر عهده دارد.
یکی از کاربرد‌های مودم، استفاده از آن در بسترهای مخابراتی است. شبکه‌های مخابراتی، معمولا شبکه‌های بسیار گسترده ای هستند و در اکثر کشورها از آن برای ایجاد شبکه‌های گسترده استفاده می‌شود. پارامترهای مورد توجه در شبکه‌های مخابراتی چند مورد هستند. اساس شبکه‌های مخابراتی بر تبادل صوت است که سرویس‌هایی مثل پیامک و فکس را هم در بر می‌گیرد و به دلیل پرهزینه بودن شبکه‌های مخابراتی، باید از پهنای باند ایجاد شده در این شبکه‌ها حداکثر استفاده را برد. به طور کلی وظیفه اصلی مدولاسیون و دی مدولاسیون در سیستم‌های مخابراتی بر عهده دو نوع کلی از مودمها گذاشته شده است. مودم‌های با سیم برای تلفن ثابت و مودم‌های بی سیم برای تلفن‌های همراه.
انواع مودم ها بر بستر شبکه تلفن ثابت
در مودم‌هایی که بر بستر سیم کار می‌کنند، از بستر فیزیکی برای برقراری اتصال اینترنت استفاده می‌شود. به مودم‌هایی که برای برقراری اتصالات از انواع سیم و کابل استفاده می‌کنند، مودم های ADSL می‌گویند. ADSL سرواژه عبارت Asymmetric Digital Subscriber Line است. در اینترنت‌هایی که بر مبنای سیم تلفن از شرکت خدمات دهنده اینترنتی خود می‌گیرید، خرید انواع مودم های ADSL نیز به شما پیشنهاد می‌شود چرا که این مودمها عملیات مدولاسیون و دی مدولاسیون داده‌ها را بین شما و شبکه مخابراتی انجام می‌دهند.
در سیستم ADSL، سیم تلفن شما به دو بخش تقسیم می‌شود و از یک بخش برای انتقال مکالمه و بخش دیگر برای تبادل داده استفاده می‌شود. اگر یک بار به انواع مودم های ADSL که در خانه دارید نگاهی انداخته باشید دو کابل شبکه را می‌بینید که یکی به نام DSL و دیگری به نام LINE است. این تقسیم بندی گویای همان دو بخش مکالمه و داده است که در ابتدای جمله به آن اشاره کردیم.
معرفی انواع مودم همراه؛ بستر شبکه تلفن همراه
دسته دیگر اتصالات از طریق انواع مودم همراه و انواع مودم وای فای برقرار می‌شود که اساس تبادل داده بر اتصالات بی سیم است. این نوع اتصال اینترنت بیشتر در گوشی‌های تلفن همراه به کار گرفته می‌شود. برای بهره گیری از تبادل داده بر بستر امواج و بدون استفاده از سیم، نیازمند استفاده از سیم کارت و یا انواع مودم همراه سیم کارت خور و انواع مودم جیبی هستیم. این مودمها هیچ گونه اتصال سیمی ندارند. اینترنت تلفن همراه شما و یا اینترنت شرکت‌هایی مثل ایرانسل که بر بستر انواع مودم ایرانسل پیاده می‌شود، مثال‌هایی از اتصال بی سیم هستند.
در شبکه‌هایی که مبتنی بر اتصال بی سیم هستند از دو تکنولوژی جدید برای برقراری ارتباط استفاده می‌شود. نام این دو تکنولوژی را حتما شنیده‌اید. 4G و 3G یا نسل چهارم و سوم ارتباطات بی سیم، تکنولوژی‌هایی هستند که امروزه برای برقراری ارتباط از آن‌ها استفاده می‌کنیم. البته اگر یادتان باشد، در گوشی‌های دکمه دار و قدیمی از اینترنت 2G هم استفاده می‌کردیم! تفاوت عمده ای که بین 4G و 3G وجود دارد، در بهبود ارتباطات و استفاده بهینه‌تر از پهنای باند است. برای استفاده از این دو نسل اینترنت بی سیم باید از انواع مودم وای فای، انواع مودم جیبی و انواع مودم همراه که از 4G و 3G پشتیبانی می‌کنند استفاده کنیم.
بیش از 2 سال است که اینترنت 5G نیز بر سر زبان‌ها افتاده است. این سرویس در کشورهای بسیاری راه‌اندازه شده و در دسترس است. بخش‌هایی از کشور‌هایی مثل کره جنوبی و ایالات متحده آمریکا، به صورت آزمایشی به زیر پوشش تجاری 5G رفته‌اند. اختلاف سرعت اینترنت 5G نسبت به 4G بسیار زیاد است؛ با این حال مودم‌های مبتنی بر این فناوری که در گوشی‌های هوشمند به‌کار گرفته می‌شوند، هنوز به‌اندازه کافی بهینه‌سازی نشدند و به همین دلیل استفاده از اینترنت 5G می‌تواند مصرف باتری گوشی را تا حد قابل توجهی افزایش دهد. این شبکه در ایران نیز اجرایی شده است اما هنوز مانند 4G به‌صورت فراگیر در تمام استان‌ها و شهرها قابل استفاده نیست.
معرفی انواع مودم بی سیم
در این بخش قصد داریم در مورد انواع مودم وای فای صحبت کنیم. همان طور که در ابتدای مقاله اشاره شد، یکی از راه‌های تبادل داده در شبکه‌های مخابراتی، استفاده از انواع مودم وای فای یا بی سیم است. مودم‌های بی سیم یا WiFi عمده بازار انواع مودم ها را در اختیار دارند. از جمله دلایل اقبال به این مودمها را می‌توان افزایش روز افزون تعداد کاربران تلفن‌های همراه، تبلت‌ها و لپتاپ‌ها دانست. در هر خانه اگر نگاه کنیم، اعضای خانواده همه گوشی هوشمند و به ازای هر 3 نفر یک لپتاپ وجود دارد. گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها تنها می‌توانند از طریق مودم‌های بی سیم به اینترنت متصل شوند و طبیعی است که خریدارن انواع مودم های ADSL که تنها ارتباطات با سیم را برای کاربران به همراه دارند، بسیار کم شوند.
از دیگر دلایل محبوبیت بسیار بیشتر انواع مودم وای فای نسبت به مودم های با سیم یا همان انواع مودم های ADSL، چند کاربره بودن آن‌هاست. شما با خرید یک مودم وای فای می‌توانید به طور متوسط (بدون در نظر گرفتن سرعت اینترنت شما) با 16 کاربر به آن متصل شوید اما بهترین مودم خانگی با سیم نیز نمی‌توانند این تعداد کاربر را پشتیبانی کنند. از این گذشته، به جز انواع مودم جیبی و انواع مودم همراه، دیگر انواع مودم وای فای به نوعی نقش مودم با سیم را نیز برای شما بازی می‌کنند. عمده مودم‌های بی سیم دارای 1 الی 4 پورت LAN برای ارتباطات با سیم نیز هستند که عملا خرید مودم‌های صرفا با سیم را بدون توجیه می‌کند.
قیمت انواع مودم باسیم تنها برتری این نوع مودمها است. اما با یک حساب سرانگشتی متوجه می‌شویم که پرداخت پولی حتی دو یا سه برابر بیشتر برای خرید مودم‌های وای فای می‌تواند از لحاظ اقتصادی بسیار به صرفه‌تر باشد. مودم‌های بی سیم نیز در بین خود از درجه بندی‌های مختلفی پیروی می‌کنند. فاکتورهایی که در مقایسه انواع مودم وای فای به شما کمک می‌کنند، فاکتورهایی مثل حداکثر پهنای باند پشتیبانی کننده، تعداد پورت برای اتصالات سیمی، نوع سیگنال، برد آنتن دهی و … است. مودم‌هایی نیز که آنتن‌های بیشتر از یکی دارند نسبت به آن‌هایی که یک آنتن دارند هم گرانتر هستند و هم برد آنتن دهی طولانی‌تری دارند.
انواع روتر های شبکه
دنیای شبکه پر از مفاهیمی است که شاید درصد کمی از ما همه آن‌ها را بدانیم. اگر مودمها وظیفه ترجمه داده‌ها را دارند، روتر ها به نوعی منتقل کننده و یابنده بهترین مسیر برای انتقال داده‌ها هستند. مودم‌های زیادی هستند که به نوعی دوکاره محسوب می‌شوند و روتر و مودم با هم هستند. اگر در مقالات گذشته با ما همراه بوده باشید، با مفاهیمی چون روتر، مودم، هاب و … و تفاوت‌های آن‌ها آشنایی اولیه دارید. روترها در دو سطح کلی فعالیت می‌کنند که به آن‌ها سطح کنترلی (یافتن بهترین مسیر برای تبادل داده) و سطح انتقالی (پذیرش مسئولیت پروسه انتقال یک داده از یک منبع به مقصد دیگر) گویند.
در شبکه‌های گسترده و شبکه‌هایی که یک کاربر به یک سرویس دهنده بزرگ تر متصل می‌شود، داشتن یک روتر الزامی است. انواع روتر ها در دوسته بندی کلی به نوع سخت افزاری و نوع نرم افزاری تقسیم بندی می‌شوند که در ادامه در مورد آن‌ها به اختصار توضیح می‌دهیم.
روترهای نرم افزاری
یکی از انواع روتر ها، روترهای نرم افزاری است. روترهای نرم افزاری به نوعی در سیستم عامل‌های شبکه تعبیه شده‌اند. به طور مثال در لینوکس نرم افزاری که عملیات روتینگ را انجام می‌دهد تعبیه شده و این نرم افزار ممکن است در فایروال و یا گیت وی و یا هردو ادغام شده باشد.
روترهای سخت افزاری
دیگر نوع از انواع روتر ها، روترهای سخت افزاری هستند. سخت افزارها، با تکیه بر نرم افزارهای خود عملیات روتینگ را انجام می‌دهند. استفاده از انواع روتر های سخت افزاری بسیار متداول‌تر از نوع افزاری آن است چرا که انواع روتر های سخت افزاری پرسرعت‌تر و قابل اطمینان‌تر از روترهای نرم افزاری هستند. روترهای سخت افزاری قابل جایگزین با انواع نرم افزاری نیستند و انتخاب معقول تری است که از انواع سخت افزاری استفاده کنیم.
سخن پایانی
در این مطلب با معرفی انواع مودم ها همراه شما بودیم. همانطور که مشاهده کردید، مودمها در مدل‌ها و انواع مختلفی ساخته می‌شوند و هرکدام نیز کاربری جداگانه‌ای دارند.