دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند اعلام کرد که قدیمیترین نسخه جدول تناوبی عناصر مندلیف را میان وسایل قدیمی آزمایشگاه پیدا کرده است.
امسال سال بزرگی برای جدول تناوبی عناصر است چرا که در آستانه ۱۵۰ سالگی جدول تناوبی دیمتری مندلیف (Dmitri Mendeleev) هستیم؛ جدولی که تغییرات شگرفی در دستهبندی عناصر در دنیای علم شیمی بوجود آورد. حالا دانشگاه سنت اندروز (St.Andrews) اسکاتلند خبر کشف قدیمیترین جدول تناوبی دنیا را منتشر کرده است.
دانشگاه سنت اندروز روز پنج شنبه جزئیات مربوط به این یافته را اعلام کرد هرچند که آلن آیتکن (Alan Aitken) در سال 2014 وقتی آزمایشگاه دانشکده شیمی دانشگاه را تمیز میکرد، این جدول را از میان خرت و پرتهای مواد شیمایی قدیمی و ادوات آزمایشگاهی پیدا کرد؛ جدولی بزرگ و بسیار شکننده که موقع جابجایی پوست پوست میشد.
دانشگاه میگوید این نمودار شبیه نسخه دوم جدول مندلیف است که در سال 1871 تولید شد. مارک پرینتری که این نقشه را از روی آن چاپ گرفتند نشان میدهد که تاریخ این نمودار باید بین سالهای 1875 و 1888 باشد. تیمی از کارشناسان روی تاریخ این جدول کار کردند و پس از بررسیهای فراوان نهایتا همگی قبول کردند که تاریخ نوشتن این جدول باید بین سالهای 1879 تا 1886 باشد. نکته دیگری که تاریخ این جدول را کمی مشخصتر میکند این است که عنصر ژرمانیوم که در سال 1886 کشف شد، در این جدول مشاهده نمیشود.
این نمودار از جنس کاغذ با آستر کتانی است. بنظر میرسد که نگهداری از آن نیازمند دقت و ظرافت زیادی باشد؛ برداشتن گرد و خاک از روی سطح کاغذ، جدا کردن پشت کنافی آن از کاغذ، شستن نمودار و ترمیم پارگیها و قسمتهای کنده شده کاغذ تمام کارهایی است که باید روی این جدول پیدا شده انجام دهند. در حال حاضر این نسخه کاغذی جدول مندلیف در فضایی با شرایط جوی کنترل شده نگهداری میشود.
دانشگاه سنت اندروز در اشاره به این جدول میگوید:
به نظر میرسد که این جدول تنها بازمانده این سالها در اروپا باشد.
دانشگاه سنت اندروز درحال بررسی است که شاید نسخه دیگری از این مدل جدولهای اولیه همچنان وجود داشته باشد. تا زمانی که نسخه قدیمی دیگری از جدول مندلیف پیدا شود این نمودار بعنوان اولین و قدیمیترین جدول تناوبی شناخته میشود که شیوه بررسی و دستهبندی عناصر توسط بشر را متحول ساخت.
