می‌توان گفت اولین و مهم‌ترین قدم برای سرمایه گذاری در دنیای ارزهای دیجیتال، اطلاع سرمایه گذار از نحوه کارکرد و میزان امنیت شبکه‌های ارزهای دیجیتال است. یکی از پایه‌ای ترین اجزای شبکه‌های بلاک چین که اعتبار سنجی داده‌ها را امکان پذیر می‌سازد، مکانیسم‌های اجماع هستند. یکی از مکانیسم‌های اجماع در شبکه‌های بلاک چین که بسیار مورد توجه قرار گرفته است، روش‌های اثبات کار و اثبات سهام هستند. در ادامه همراه ما باشید تا به شکل مفصل‌تری به بررسی این دو اصطلاح و مکانیسم اثر آنها بپردازیم.
فهرست مطالب
منظور از الگوریتم اثبات کار(Proof of Work) چیست؟
الگوریتم اثبات کار نخستین الگوریتمی بود که به عنوان مکانیسم اجماع به شکل رسمی در بلاک چین شناخته شد. این مکانیسم اثر، درواقع روشی برای تایید تراکنش‌های انجام شده در شبکه‌های غیرمتمرکز است که به طور کلی به آن ماینینگ(استخراج) گفته می‌شود. در چنین روشی سخت افزارهای کامپیوترها قدرت پردازش خود را به شبکه ارز دیجیتال اختصاص می‌دهند و بوسیله تایید تراکنش‌ها از شبکه موردنظر پاداشی را دریافت می‌کنند.
برای اینکه الگورتیم اثبات کار(به اختصارPoW) را درک کنید، می‌توانید معادله شبکه را مانند مسابقه‌ای درنظر بگیرید که نخستین ماینری که موفق به حل معادله شود، پاداشی از شبکه دریافت می‌کند.
منظور از الگوریتم اثبات سهام(Proof of Stake) چیست؟
الگوریتم اثبات کار باتوجه به اینکه برای کارکرد خود نیاز به انرژی زیادی داشت، الگوریتم اثبات سهام(به اختصار PoS) به عنوان جایگزینی بالقوه برای دستیابی به یک اجماع بهتر طراحی و معرفی شد. درواقع در چنین الگوریتمی دیگر خبری از ارتباط میان قدرت سخت افزاری کامپیوترها و حل معادلات نیست.
اگر در شبکه‌ای که براساس سازوکار الگوی اثبات سهام باشد، افراد بخواهند در تایید تراکنش‌ها شرکت کنند، باید ارز دیجیتال مبتنی بر آن شبکه را خریداری کرده و در کیف پول خود قرار دهند یا به عبارت بهتر بر روی آن سرمایه گذاری کنند. پس شما در چنین فضایی در ازای سهامی که در اختیار شبکه ارز دیجیتال قرار می‌دهید به طور پیوسته مقداری به ارزهای دیجیتال موجود در کیف پول شما افزوده می‌شود.
چه تفاوتی میان اثبات کارو اثبات سهام وجود دارد؟
در ابتدای مقاله سعی کردیم که آشنایی بیشتری با دو الگورتیم موردنظر پیدا کنید، اما برای اینکه به درک عمیق‌تری از این دو اصطلاح برسید، لازم است تا به تفاوت‌های بین این دو الگورتیم اشاره‌ای کنیم:
نحوه عملکرد
همانطور که پیشتر گفته شد الگوریتم اثبات کار یکی از قدیمی‌ترین الگوهای اجماع است. الگوریتم اثبات کار درواقع شامل مجموعه‌ای از تراکنش‌ها در یک Mempool است و ماینرها بایستی اعتبار تراکنش‌های خود را بوسیله حل معادلات رمزنگاری شده بررسی کنند.
مشارکت در شبکه اثبات کار و سهام
تفاوت بسیار بزرگی که میان الگوی اثبات کارو اثبات سهام وجود دارد این است که کاربرانی که خواهان ورود به شبکه‌های مبتنی بر الگوی اثبات کار هستند، قبل از شروع هر چیزی به سرمایه کلانی برای خرید سخت افزاری برای ماینینگ نیاز دارند. بنابراین می‌توان گفت هرچقدر سرمایه گذاری کاربران افزایش پیدا کند، شانس ایجاد بلوک جدید بیشتر می‌شود. پس بایستی توجه کنید، افرادی که فناوری‌های جدید و نسخه‌های بروز شده‌ای خریداری کرده‌اند شانس بسیار بیشتری برای ماینینگ در شبکه‌های مبتنی بر الگوی اثبات کار دارند.
اما شاید بتوان گفت که شبکه‌های مبتنی بر الگوی اثبات سهام عادلانه‌تر عمل می‌کنند. در چنین شبکه‌هایی همه کاربرانی که توکن خاصی دارند، می‌توانند در این الگوی اجماع شرکت کنند، پس می‌توان گفت که در شبکه‌های مبتنی بر الگوی اثبات سهام موانع کمتری برای هر کاربر وجود دارد و بهتر می‌تواند تولیدکننده یک بلوک باشد.
میزان استفاده از انرژی در اثبات کار و سهام
یکی دیگر از نکات قابل توجهی که می‌توان در تفاوت بین الگوی اثبات کارو اثبات سهام ذکر کرد، میزان مصرف انرژی است. فرآیند حل معادلات در الگوی اثبات کار از آن‌جایی که از پیچیدگی بالایی برخوردار است منجر می‌شود که ماینرها انرژی زیادی را مصرف کنند. به عنوان مثال در حال حاضر مصرف انرژی بیت کوین که یکی از شبکه‌های مبتنی بر الگوی اثبات کار است، از مصرف انرژی کشورهایی همچون نروژ و آرژانتین بیشتر است!
اگر نگاهی به شبکه‌های مبتنی بر الگوی اثبات سهام بیاندازید، مشاهده خواهید کرد که در چنین فضایی نیازی به سخت‌افزارهای قدرتمند و با مصرف انرژی بالا وجود ندارد؛ به همین جهت در شبکه‌های تحت پوشش الگوی اثبات سهام هیچگونه رقابتی براساس مصرف انرژی برای ایجاد بلوک‌های جدید نیز وجود ندارد.
امنیت الگوریتم اثبات کار و سهام چیست؟
اگر بگوییم امنیت مهم‌ترین دغدغه در بلاک چین‌های مختلف است، اغراق نکرده‌ایم. در شبکه‌هایی که مبتنی بر الگوی اثبات کار هستند، اگر انشعابی جدید در ساختار شبکه بلاک چین رخ دهند، ماینرها یا باید بر روی بلاک چین قدیمی کار کنند یا باید به بلاک چین جدید و تغییرشکل یافته انتقال پیدا کنند. ایجاد انشعاب‌های مختلف در ساختار بلاک چین می‌تواند باعث گسستگی زیاد در شبکه شود، اما در الگوریتم اثبات سهام، هیچ محدودیتی برای اعتبارسنج‌ها و ایجاد انشعاب در شبکه وجود نداشته و کاربران برای اعتبار سنجی تراکنش‌ها، نیازی به افزایش میزان سهام خود ندارند.
نرخ پاداش اثبات کار و سهام چیست؟
در مکانیسم الگوی اثبات کار، پاداش به صورت توکن جدیدی است که در صورت ایجاد بلاک جدید به ماینر تعلق می‌گیرد. اما در مکانیسم مبتنی بر الگوی اثبات سهام، پاداش به شکل کارمزد تراکنش یا شبکه به اعتبارسنج‌ها تعلق می‌گیرد.
کاربرد اثبات سهام و اثبات کار در کجا است؟
بوسیله الگوریتم‌های اثبات سهام و اثبات کار، اشخاص مختلف می‌توانند بدون تقلب و نگرانی از وجود خطر، در کنترل یک شبکه ارز دیجیتال نقش داشته باشند
چه ارزهای دیجیتالی مبتنی بر الگوی اثبات کار هستند؟
ارز دیجیتال بیت کوین
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، یکی از ارزهایی که مبتنی بر الگوی اثبات کار فعالیت می‌کند، بیت کوین است. فرآیند تایید و پردازش ارسال بیت کوین حداقل 10 دقیقه طول می‌کشد و علاوه بر آن توانایی شبکه بیت کوین در پردازش تراکنش‌های موردنظر، تنها 7 تراکنش بر ثانیه است.
رمز ارز اتریوم
اتریوم یکی دیگر از ارزهای معروف جهانی است که از الگوی اثبات کار استفاده می‌کند. نکته‌ای که در ارتباط با اتریوم وجود دارد این است که می‌تواند تراکنش‌ها را فقط در 14 ثانیه پردازش و تایید کند. اما مشکلی که در ارتباط با این شبکه وجود دارد این است که شبکه اتریوم در هر ثانیه حداکثر می‌تواند 15 تراکنش را پردازش کند.
از دیگر ارزهای مبتنی بر الگوی اثبات کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیت کوین کش
- لایت کوین
- مونرو
- دش
- زی کش
- سیاکوین
چه ارزهای دیجیتالی مبتنی بر الگوی اثبات سهام هستند؟
الگورند کریپتو
در شبکه ارز دیجیتال الگورند، ارسال و دریافت وجه تنها چند ثانیه زمان می‌برد. همچنین این پلتفرم بدون استفاده از قراردادهای هوشمند ارزهای دیجیتال، امکان ایجاد توکن‌های جدید را فراهم می‌کند.
از دیگر ارزهای مبتنی بر الگوی اثبات سهام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاردانو
- نئو
- ترون
- پولکادات
آیا ممکن است الگوریتم اثبات سهام جایگزین الگوی اثبات کار شود؟
درست است که الگوی اثبات کار عمر بیشتری دارد و تاریخچه آن به سال 2008 باز می‌گردد، اما نمی‌توان به سادگی گفت که الگوی اثبات سهام به راحتی می‌تواند جایگزین چنین الگویی شود. الگوی اثبات کار توسط بسیاری از بلاک چین‌ها پذیرفته شده است. و چنین چیزی به علت آن است که چنین شبکه‌ای می‌تواند در برابر انواع حملات مختلف قدرت خود را حفظ کند. پس هنگام مقایسه این دو الگوریتم بهتر است تا به کاربرد هر یک آنها توجه کنیم. به عنوان مثال، بسیاری از مدل‌های قراردادی هوشمند بهتر است تا با بلاک چین‌های مبتنی بر الگوی اثبات سهام رمزنگاری شوند.
بررسی نهایی الگوریتم های اثبات کا و اثبات سهام
در این مقاله سعی کردیم تا دو الگوی اثبات کارو اثبات سهام را بدون اشاره به جزئیات فنی به شکل مفصل توضیح دهیم. همانطور که تا به اینجا مطالعه کردید، از هر دوی این الگوها در ارزهای دیجیتال مختلفی استفاده می‌شود. ممکن است هر یک از این الگوها از نظر جنبه‌هایی بر دیگری برتری داشته باشد.
اما اینکه کدام یک از این دو مدل اجماع در شبکه‌های ارزهای دیجیتال می‌تواند موفق‌تر عمل کند، ممکن است قضاوتی عجولانه و سطحی باشد. در هرصورت شما بایستی با دیدی نقادانه به این مطالب نگاه کنید. همچنین بایستی با افزایش آگاهی خود از سازوکارهای شبکه‌های بلاک چین، سرمایه گذاری آگاهانه‌تری را انجام دهید.
خوشحال می‌شویم تا نظرات خودتان را درمورد الگوی‌های اثبات کار و اثبات سهام با ما در میان بگذارید.