بهترین مستند فوتبالی تاریخ می‌تواند فیلم موردعلاقه بسیاری از فوتبال دوستان جهان باشد. کسانی که شیفته این ورزش پر هیجان هستند، همواره از تماشای این آثار لذت می‌برند. قصد داریم که در این مقاله برترین مستند های فوتبالی جهان را به شما معرفی کنیم.
فوتبال ملقب به پادشاه ورزش‌ها، صنعت درآمدزایی است که دیگر صرفا فقط یک ورزش ساده نیست. قدیمی‌ترین شکل فوتبال برخلاف باور خیلی‌ها به آسیا و به کشور چین در سده دوم و سوم پیش از میلاد باز می‌گردد. با قدرت گرفتن خاندان‌ها در چین این ورزش محبوبیت فزاینده‌ای پیدا کرد و بسیار محبوب شد. اما شکل مدرن فوتبال که امروزه اجرا می‌شود در انگلستان شکل گرفت و اولین مدارس فوتبال و قوانین آن هم توسط بریتانیایی‌ها پایه‌گذاری شد. این ورزش به قدری جذاب و دوست‌داشتنی بود که به شکل غیر قابل باوری دیگر نقاط دنیا هم مبتلا به تب فوتبال شدند.
فوتبال حرفه‌ای در بسیاری از کشورها تبدیل به یک صنعت پر سود و صد البته پر از جنجال شده است. افراد زیادی در این ورزش تاریخ سازی کردند و به شهرت رسیدند؛ آنها با عشق به فوتبال و تلاش‌های خیره کننده، قله‌های موفقیت را فتح و نامشان را در تاریخ ثبت کردند. در این مقاله پلازا قصد داریم با معرفی لیست بهترین مستند فوتبالی دنیا، نگاهی به دنیای هیجان‌انگیز این ورزش داشته باشیم.
فهرست مطالب
بهترین مستند های فوتبالی
در ادامه به معرفی لیستی از برترین مستند های فوتبالی خواهیم پرداخت.
1. مستند شش رویا (Six Dreams) | بهترین مستند فوتبالی
- سال‌های پخش: 2018-2020
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 7.9
مستند شش رویا که یک برنامه تلویزیونی محبوب در کشور اسپانیا به حساب می‌آید، در یک فصل 6 قسمتی در سال 2018 از تلویزیون پخش شد. این مستند که توسط شرکت Amazon Studios تهیه شده است، درباره لیگ برتر اسپانیا یا همان لالیگاست. داستان این مستند درباره باشگاه‌های حرفه‌ای کشور اسپانیاست که تمام تلاششان را برای ماندن در لیگ دسته اول این کشور انجام می‌دهند. بسیاری از ستارگان بزرگ دنیای فوتبال که در لالیگا مشغول هستند، از مشکلات و سختی‌های رقابت در این مسابقات نفسگیر حرف می‌زنند. مستند Six Dreams نامزد دریافت جوایز زیادی شد و با راضی نگه داشتن 91 درصد از کاربران گوگل، از برترین مستند های فوتبالی دنیاست.
2. مستند این فوتباله (This is Football) | بهترین مستند فوتبالی
- سال پخش: 2019
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 8.4
مستند This is Football بی شک از برترین مستند های فوتبالی است که در سال 2019 توسط شرکت Brutal Media تولید شد. فصل اول این مستند در 6 قسمت منتشر شد و بازخوردهای بسیار خوبی از سمت تماشاچیان و منتقدان دریافت کرد. این مسنند فوتبالی که با حضور ستاره‌های دنیای فوتبال نظیر لیونل مسی، مگان رپینو، خوان ماتا تهیه شده است، سعی می‌کند به تمامی جنبه‌های فوتبال از جمله عواطف، احساسات پیروزی‌ها و شکست‌ها بپردازد. منتقد روزنامه گاردین، بارنی رونای درباره این مستند چنین می‌نویسد:
This Is Football نشان می‌دهد که جادوی بازی فوتبال چیزی بیشتر از یک بازار کسب درآمد است.
3. مستند مسی (Messi) | بهترین مستند فوتبالی
- سال پخش: 2014
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 7.3
حتی اگر بتوانیم فوتبال را بدون چمن سبز رنگ تصور کنیم، تصور دنیای فوتبال بدون حضور ستاره آرژانتینی، یعنی لیونل مسی تقریبا غیر ممکن است. مستند مسی که یکی از برترین مستند های فوتبالی دنیاست، درباره این بازیکن فرازمینی دنیای فوتبال است. این مستند جذاب فوتبالی که حق پخش آن توسط برادران وارنر خریداری شده است، نگاهی تخصصی و ویژه به زندگی لیونل مسی دارد؛ از زمانی که در کودکی شروع به بازی فوتبال کرد تا زمانی که به یکی از بهترین بازیکن‌های تاریخ فوتبال تبدیل شد. در این مستند علاوه بر حضور این بازیکن آرژانتینی، گروهی از هم بازی‌های او و ستارگان سابق دنیای فوتبال نیز حضور دارند. اندرو بارکر منتقد مجله Variety درباره این مستند اظهار کرد:
به خوبی فیلمبرداری و به شکلی عالی تدوین شده است.
4. مستند رونالدو (Ronaldo) | بهترین مستند فوتبالی
- سال پخش: 2015
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 6.4
نمی‌توانید کسی را در دنیای فوتبال پیدا کنید که اسم کریستیانو رونالدو را نشنیده باشد؛ ستاره سابق تیم‌های منچستر یونایتد و رئال مادرید که هم اکنون در تیم یوونتوس ایتالیا توپ می‌زند، از بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال است. در سال 2015 یک مستند یک ساعت و 32 دقیقه‌ای به کارگردانی آنتونی ونک درباره رونالدو ساخته شد. این مستند که در دسته مستند فوتبالیست های مشهور قرار می‌گیرد، درباره زندگی شخصی رونالدو و زندگی فوتبالی اوست. این عنوان با حضور دوستان، هم تیمی‌ها و خانواده رونالدو ضبط شد و 93 درصد از کاربران گوگل از تماشای آن لذت بردند. همچنین برای خواندن بیوگرافی کریستیانو رونالدو می‌توانید به این مقاله مراجعه کنید.
5. مستند همه چیز یا هیچ چیز: منچستر سیتی (All or Nothing: Manchester City) | بهترین مستند فوتبالی
- سال پخش: 2018
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 8.4
مستند هیچ چیز یا همه چیز کار دیگری از گروه آمازون است که در سال 2018 در یک فصل شامل 8 قسمت از تلویزیون پخش شد. این مستند فوتبالی به درون یکی از تاریخی‌ترین و موفق‌ترین باشگاه‌های انگلستان، یعنی منچستر سیتی می‌رود و اتفاقاتی که هیچ یک از ما نمی‌توانیم ببینیم را به تصویر می‌کشد.
این اثر از برترین مستند های فوتبالی همچنین در مورد نحوه کار و میراث یکی از بزرگترین مربیان فوتبال، یعنی پپ گواردیولا و نقش و تاثیر او در باشگاه منچستر سیتی است. این اثر که با حضور بازیکنان، مربیان، مسئولین و هواداران منچستر سیتی ساخته شده است، از جذابترین مستند های فوتبالی دنیاست که نشان می‌دهد در یک باشگاه چه اتفاقاتی می‌افتد و چه چیزی باعث بقا و یا سقوط آن می‌شود.
6. مستند دیگو مارادونا (Diego Maradona) | بهترین مستند فوتبالی
- سال پخش: 2019
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 7.7
مستند دیگو مارادونا به کارگردانی آصف کاپادیا در 19 می 2019 (29 اردیبهشت 98) برای اولین بار در جشنواره فیلم کن به نمایش درآمد و به سرعت جایش را در دل تماشاچیان و منتقدان باز کرد. سایت راتن تومیتوز با بررسی 69 نقد، 89 درصد از آنها را مثبت خواند و به این فیلم نمره 7.66 را اعطا کرد. این اثر از برترین مستند های فوتبالی زندگی حرفه‌ای یکی از تاریخ سازان دنیای فوتبال، دیگو مارادونا ملقب به دست خدا را به تصویر می‌کشد.
این فیلم که در 14 ژوئن 2019 (24 خرداد 98) در انگلستان اکران شد، موفق به دریافت جایزه بفتا بهترین مستند سال و نامزد دریافت جوایز زیادی شد. منتقد مجله Variety این مستند را «یک نمایش پر سروصدا، دلربا و بی‌ادعا» خطاب کرد.
7. مستند برایمان رویا بساز (Make Us Dream) | برترین مستند های فوتبالی
- سال پخش: 2018
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 8.1
مستند Make Us Dream درباره یکی از اسطوره‌های تاریخ باشگاه لیورپول و تیم ملی انگلستان، یعنی استیون جرارد است. این مستند به طور کامل بیوگرافی این بازیکن بزرگ را پوشش می‌دهد، به شرح زندگی شخصی و حرفه‌ای وی و افتخارات و شکست‌هایش می‌پردازد. این اثر در سال 2018 به روی پرده سینما رفت و با استقبال خوبی از سوی تماشاچیان روبرو شد. منتقد روزنامه گاردین ساخت این مستند را کاری تحسین برانگیز خواند و به آن 4 ستاره از 5 داد. این اثر از برترین مستند های فوتبالی محسوب می‌شود.
8. مستند گل بعدی برنده است (Next Goal Wins) | بهترین مستند فوتبالی
- سال پخش: 2014
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 7.9
مستند Next Goal Wins از برترین مستند های فوتبالی دنیاست که با نقدهای مثبت زیادی روبرو شد و بسیاری آن را تحسین کردند؛ بطوریکه راتن تومیتوز 100 درصد نقدها را مثبت خواند و سایت متاکریتیک نیز میانگین نمره این فیلم را 71 از 100 اعلام کرد. این مستند جذاب فوتبالی به کارگردانی مایک برت درباره یک تیم فوتبال در جزیره ساموآ است. یک مربی هلندی به نام توماس رونگن تلاش می‌کند این تیم را که همیشه بازنده است به سطح بالاتر و در بین برنده‌ها جای دهد. این اثر برنده جایزه بهترین مستند در جشنواره فیلم ایندیپندنت اسپیریت بریتانیا شد.
9. مستند توپ را بگیر، پاس بده (Take The Ball, Pass The Ball)
- سال پخش: 2018
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 8.1
بهترین مستند فوتبالی Take The Ball, Pass The Ball در سال 2018 و با حضور ستارگان باشگاه فوتبال بارسلونا ساخته شده است. این مستند با موضوع موفقیت باورنکردنی این باشگاه در بین سال‌های 2008 تا 2012، به اتفاقات و حواشی و تلاش‌هایی می‌پردازد که باعث پدید آمدن این موفقیت‌ها شد. از پیاده سازی سبکی نوین در دنیای فوتبال به نام تیکی تاکا توسط پپ گواردیولا گرفته تا ماجرای دلخراش سرطان اریک آبیدال و درمان شدنش. مستند فوتبالی توپ را بگیر، پاس بده با حضور ستاره‌های فعلی و سابق بارسلونا و مربی این تیم در آن سال‌ها، به یکی از پربیننده‌ترین مستند های فوتبالی دنیا تبدیل شده است.
10. مستند کلاس 92 (Class Of 92) | از بهترین مستند های فوتبالی
- سال پخش: 2013
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 8.1
مستند کلاس 92 از برترین مستند های فوتبالی ساخت سال 2013 است. این مستند تماشایی درباره شش بازیکن باشگاه منچستر یونایتد یعنی دیوید بکهام، نیکی بات، رایان گیگز، گری نویل، فیل نویل و پل اسکولز است که همگی فوتبال خود در این باشگاه را از سال 1992 آغاز کردند. این مستند زیبا علاوه بر پرداختن به رابطه دوستی به وجود آمده بین آنها، به نحوه رشد، شکل گیری مهارت‌ها و در نهایت موفقیت‌هایشان می‌پردازد.
11. مستند سر الکس فرگوسن: هرگز تسلیم نشو (Sir Alex Ferguson: Never Give In)
- سال پخش: 2021
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 8.2
از بهترین مستند های ورزشی فوتبال که باید از آن یاد کنیم مستند Sir Alex Ferguson: Never Give In است. این مستند در سال 2021 منتشر شد و توانست توجه‌ها را به خود جلب کند. این اثر به بیوگرافی فرگوسن بازیگر و مربی سابق تیم‌های ابردین، اسکاتلند و منچستر یونایتد می‌پردازد. فیلم نگاه کاملی به زندگی این فوتبالیست معروف از زمانی که در پست مهاجم باشگاه رنجرز فعالیت می‌کرد تا دوران سرمربیگری او می‌اندازد. این بهترین مستند فوتبالی تمی انگیزشی دارد و در آن بازی‌های فرگوسن و مصاحبات او نیز نشان داده می‌شود. فیلم به پسندی و بلندی‌های زندگی یک اسطوره نگاه می‌اندازد و به افراد پرتلاش نوید موفقیت می‌دهد.
12. مستند من به معجزات باور دارم (I Believe in Miracles)
- سال پخش: 2015
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 7.7
از دیگر بهترین مستند های فوتبالی باید به فیلم I Believe in Miracles محصول 2015 اشاره کنیم. این اثر فقط به اشخاص یا یک اسطوره اشاره ندارد بلکه بر روی یک تیم تمرکز دارد. تیم ناتینگهام فارست است که در سال‌های 1979 و 1980 توانست به طور متوالی مسابقات جام اروپا را برنده شود. اما چه چیز باعث این موفقیت شده بود؟ حضور برایان کلاف افسانه‌ای و پیتر تیلور دستیار او باعث شد تا این تیم به چنین موفقیتی برسد. دیدن این بهترین مستند فوتبالی امید زیادی به افراد می‌دهد.
13. مستند دو اسکوبار (The Two Escobars) | از بهترین مستند های فوتبالی
- سال پخش: 2010
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 8.1
در ادامه لیست از یک مستند فوتبالیست های بزرگ دیگر استفاده می‌کنیم. دو اسکوبار در سال 2010 به کارگردانی مایکل زیمبالیست و جف زیمبالیست ساخته شد. در این بهترین مستند فوتبالی با زندگی دو اسکوبار روبه‌رو هستیم: یکی سیاسی و دیگری ورزشی! ظاهرا این دو بهم ربطی ندارند اما ظاهرا پیچیدگی‌هایی در سرنوشت آنان وجود دارد. پابلو اسکوبار یکی از قدرتمندترین و ثروتمندترین سلاطین مواد مخدر در جهان بود که ثروت او توانست تیم ملی کلمبیا را به قهرمان آمریکای جنوبی تبدیل کند. اما در جریان جام‌جهانی 1994 گل به خودی سرنوشت ساز آندرس اسکوبار باعث شد که تیم او در بازی شکست بخورد و سرانجام آندرس جان خود را از دست دهد.
14. مستند پله (Pelé) | از بهترین مستند های فوتبالی
- سال پخش: 2021
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 7
اثر بعدی مستند فوتبالیست های مشهور به پله تعلق دارد. پله یک فیلم دیگر نیز با نام پله تولد یک افسانه (Pele: Birth of a Legend) نیز دارد اما این اثر که جدیدترین مستند فوتبالی درباره این بازیکن محسوب می‌شود در سال 2021 ساخته شد. مستند پله توانست از راتن تومیتوز امتیاز بالای 82% و از متاکریتیک امتیاز قابل قبول 61% را بگیرد.
داستان این مستند نگاهی به دوره 12 ساله فوق‌العاده‌ای می‌اندازد که پله در آن تنها مردی بود که سه عنوان قهرمانی جام جهانی را کسب کرد. او از یک ستاره جوان در سال 1958 به قهرمان ملی در سال 1970 تبدیل شد. این مستند دوران آشفته و فوق‌العاده برزیل را به تصویر می‌کشد.
15. مستند ظهور زلاتان (Becoming Zlatan) | از بهترین مستند های فوتبالی
- سال پخش: 2015
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 6.6
این مستند بازیکنان فوتبال درباره زلاتان ابراهیموویچ بازیکن سوئدی است. زلاتان در باشگاه‌هایی همچون یونتووس، اینترمیلان، بارسلونا، پاریس سن ژرمن، منچستر یونایتد و آژاکس فعالیت داشت و هم‌اکنون در تیم آث میلان در پست مهاجم فعالیت می‌کند. او بیش از 500 گل در کارنامه خود ثبت کرده است و جز بهترین مهاجمان دنیا محسوب می‌شود. این بهترین مستند فوتبالی به زندگی زلاتان و رسیدن او به شهرت می‌پردازد.
16. مستند مارادونا به روایت کوستوریتسا (Maradona by Kusturica)
- سال پخش: 2008
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 6.7
معرفی برترین مستند های فوتبالی دنیا را با مستندی دیگر درباره زندگی دیگو مارادونا، نابغه فوتبال آرژانتینی، ادامه مي‌دهیم. این عنوان از مستند فوتبالیست ها توسط امیر کوستوریتسا، فیلمساز صربستانی، ساخته شد و اولین بار در سال 2008 در جشنواره فیلم کن به نمایش در آمد. پیشنهاد می‌کنیم تماشای مستند ورزشی فوتبال مارادونا به روایت کوستوریتسا را از دست ندهید.
17. مستند برنامه چهار ساله (The Four Year Plan)
- سال پخش: 2012
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 7.4
برنامه چهار ساله یکی از بهترین مستند های فوتبالی جهان است. این عنوان از بهترین مستند های فوتبالی درباره یک باشگاه فوتبال واقع در لندن بهنام کویینز پارک رنجرز است. در این اثر با تصاحب این باشگاه در سال 2007 که تقریبا ورشکست شده بود، آغاز می‌کنیم و شاهد اقداماتی خواهیم بود که در جهت موفقیت این باشگاه و ورودش به لیگ برتر انگلیس در سال 2011 انجام شدند. تماشای این عنوان از بهترین مستندهای فوتبالی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
18. مستند یک بار در عمر؛ داستان فوق‌العاده‌ی کاسموس نیویورک (Once in a Lifetime: The Extraordinary Story of the New York Cosmos)
- سال پخش: 2006
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 7.3
یکی دیگر از عناوینی که در فهرست بهترین مستند بازیکنان فوتبال می‌بینیم، مستند یک بار در عمر است. این اثر ماجراهای مربوط به یکی از مشهورترین باشگاه‌های فوتبال تاریخ آمریکا، یعنی نیویورک کاسموس را به تصویر می‌کشد. تمرکز این مستند بر دورانی است که این باشگاه توجه تمام آمریکا را به خود جلب کرده بود. تماشای این عنوان از مستندهای فوتبالی را به شما خوانندگان فوتبال‌دوست پلازا پیشنهاد می‌کنیم.
19. مستند آنلکا: سوء تفاهم (Anelka: Misunderstood) | از بهترین مستند های فوتبالی
- سال پخش: 2020
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 6.4
معرفی مستند فوتبالیست های مشهور را با آنلکا: سوء تفاهم ادامه می‌دهیم. این مستند محصول مشترک بریتانیا و فرانسه است و روی زندگی فوتبالیستی مغرور، باهوش و درست درک‌نشده تمرکز می‌کند. بعد از حدود 20 سال حضور او در دنیای ورزش، هنوز هم توصیف این فوتبالیست و ویژگی‌هایش کار بسیار سختی است. در این مستند سعی شده به جنبه‌هایی از زندگی و رفتار آنلکا پرداخته شود. این مستند همچنین مصاحبه‌هایی با برخی ورزشکاران، هنرمندان و چهره‌های مشهور نزدیک به انلکا را در بر می‌گیرد.
20. مستند بابی رابسون: فراتر از یک مربی (Bobby Robson: More Than a Manager)
- سال پخش: 2018
- نمره در آی‌ام‌دی‌بی: 8.1
مستند بابی رابسون: فراتر از یک مربی از مستند های فوتبالی برتر است که در سال 2018 منتشر شد. این مستند از ویدیوهای آرشیوی متعددی از زندگی بابی رابسون، از ویدیوهای خانگی گرفته تا مصاحبه‌ها و ویدیوهای مربوط به حرفه مربی‌گری‌اش در بارسلونا را در بر می‌گیرد. علاوه بر آن، شاهد مصاحبه‌هایی با فوتبالیست‌ها و مربی‌هایی که با رابسون همکاری کردند نیز خواهیم بود. پیشنهاد می‌کنیم تماشای این مستند فوتبالی را از دست ندهید.
سخن پایانی
به انتهای این مقاله رسیدیم و سعی کردیم برترین مستند های فوتبالی را به شما معرفی کنیم. البته لازم به ذکر است که مستند فوتبالیست های ایرانی نیز کمابیش در حال ساخت هستند و مستند های فوتبالی با صدای عادل فردوسی پور نیز وجود دارند اما مانند موارد بالا به یک موضوع خاص تمرکز ندارند. در پایان باید گفت که این مستند های فوتبالی از دیدنی‌ترین آثار ورزشی هستند که دیدنشان می‌تواند تماشاچیان را در درک و شناخت بهتر آن قسمت از فوتبال که در مستطیل سبز اتفاق نمی‌افتد، یاری کند. به نظر شما بهترین مستند فوتبالی تاریخ کدام است؟ کدام یک از مستندهای فهرست بالا را تماشا کردید و به نظر شما جای کدام مستند در این فهرست خالی است؟