بهترین فیلم های رومانیایی با اینکه در جهان چندان شناخته شده نیستند، اما آثار مهمی در سینمای جهان را شامل میشوند. با معرفی برترین فیلمهای سینمای رومانی همراه ما باشید. آیا معروف ترین فیلم سینمای رومانی را میشناسید؟
وقتی در مورد سینمای رومانی صحبت میکنیم، در مورد بخشی از سینمای جهان حرف میزنیم که نادیده گرفته شده است. حتی زمانی که بهترین فیلم های رومانیایی توجه جهانیان را به خودشان جلب کردند، این موضوع باعث نشد تا بینندگان در مورد آثار دیگر کارگردانهای رومانیایی کنجکاو شوند؛ چراکه معمولا این فیلمها کشوری تیره و تار را به تصویر میکشیدند. برترین فیلمهای سینمای رومانی اغلب یا دوره کمونیست را مورد نقد قرار میدهند یا به جامعه و سیستم سیاسی کشور میپردازند.
با چنین فیلمهایی روشن است که چرا مردم برای تماشای آثار بیشتر ترغیب نمیشوند. علاوه بر این، این موضوعات خیلی عمومی نیستند. خیلی سخت است که تماشاگران بینالمللی بتوانند با این مشکلات و شخصیتها همذاتپنداری کنند. خوشبختانه همه فیلم های معروف سینمای رومانی به این سبکها نیستند، اما در حال حاضر که داستانهای اجتماعی ناخوشایند در رومانی باب روز هستند، پیدا کردن چنین فیلمهایی سخت است. هدف این مقاله از پلازا این است که روی بهترین فیلم های سینمای رومانی که فراموش شده یا نادیده گرفته شدهاند تمرکز کنیم. در نتیجه افراد بیشتری میتوانند این شاهکارهای سینمایی را بشناسند و از آنها لذت ببرند.
بهترین فیلم های رومانیایی
در ادامه همراه ما باشید تا مروری بر برترین فیلمهای سینمای رومانی داشته باشیم و معروف ترین فیلم سینمای رومانی را معرفی کنیم.
1. فیلم Philanthropy (نیکوکاری)
- سال ساخت: 2002
- امتیاز IMDb: نمره 8.5
- کارگردان: نائه کارانفیل (Nae Caranfil)
- بازیگران: میرچا دیاکونو، گئورگه دینیکا، مارا نیکولسکو و…
با فیلم Philanthropy، نائه کارانفیل در دهه 2000 به اوج فیلمبرداری در سینمای رومانی رسید. این فیلم شاهکار او و قطعا یکی از بهترین فیلم های سینمای رومانی است. داستان این فیلم درباره مردی به نام اودیو است که عاشق زنی به نام دیانا میشود. مشکل این است که دیانا جوان، جذاب و به دنبال پول است. اما مرد هیچ کدام اینها را ندارد. در نتیجه تصمیم میگیرد تا از راههای دیگر به کسب درآمد برسد.
فیلم نیکوکار ثابت میکند که کارانفیل فقط کارگردان خوبی نیست، بلکه قصهگوی خوبی نیز هست. به گفته خودش، این فیلم یک «قصه پریان مدرن» است. همچنین سبک کارانفیل در این اثر از بهترین فیلم های رومانیایی نیز جالب است: او داستانی جدی و ناراحت کننده را به گونهای سرگرمکننده و خندهدار روایت میکند. فیلم Philanthropy هوشمندانه ساخته شده و اصیل است و همچنین در پیشرفت فیلمنامهنویسی سینمای رومانی شدیدا تاثیرگذار بوده است.
2. فیلم The Oak (بلوط)
- سال ساخت: 1992
- امتیاز IMDb: نمره 8.1
- کارگردان: لوچیان پینتیلیه (Lucian Pintilie)
- بازیگران: مایا مورگنشترن، رزوان واسیلسکو، ویکتور ربنجوک و…
داستان فیلم بلوط که از برترین فیلمهای سینمای رومانی است، قبل از سقوط رژیم کمونیستی روایت میشود. البته این فیلمی معمولی درباره انقلاب رومانی و سقوط رژیم نیکلای چائوشسکو (Nicolae Ceaușescu) نیست. داستان درباره دختری به نام نلا است: یک معلم مدرسه و دختر یک سرهنگ سابق پلیس سیاسی رومانی. بعد از اینکه پدرش فوت میکند، نلا برای تدریس در مدرسه به شهری کوچک میرود و در آنجا با میتسیا آشنا میشود که به نظر میرسد عقاید مشترکی با او دارد.
تفاوت اصلی میان فیلم لوچیان پینتیلیه و سایر کارگردانانی که به موضوعات مشابهی پرداختهاند در شخصیتهای داستان اوست. پینتیلیه میداند که چگونه شخصیتهایی قوی و پیچیده بسازد. در این فیلم شاهد دو شخصیت روشنفکر هستیم؛ دو انسان باهوش که در پوچی رژیم کمونیستی گیر افتادهاند. در این دنیای سیاه، اینکه چگونه شخصیتها صداقت خودشان را حفظ میکنند، شگفت انگیز است.
3. فیلم The Rest Is Silence (باقی سکوت است)
- سال ساخت: 2007
- امتیاز IMDb: نمره 8.1
- کارگردان: نائه کارانفیل
- بازیگران: ماریوس فلورا ویزانته، اویدیو نیکولسکو، میرلا زتا و…
نائه کارانفیل کارگردانی صاحب سبک است؛ چیزی که کمتر در سینمای رومانی میبینیم. یکی دیگر از محبوب ترین فیلم های کشور رومانی ساخته این کارگردان است و The Rest Is Silence نام دارد. این فیلم درباره یک فیلم دیگر است. در واقع 100 سال پیش یک کارگردان تازه کار به نام گریگور سعی دارد با کمک فردی به نام لئون فیلمی به نام Romania’s Independence بسازد. این فیلم در واقع قرار است اقتباسی وفادار از جنگ استقلال در سال 1877 باشد. فیلم باقی سکوت است روند ساخت این فیلم را با روشی طنز و تلخ و شیرین روایت کرده و وقایع واقعی را با فانتزی ترکیب میکند.
بدون اغراق این عنوان یکی از بهترین فیلم های رومانیایی است که طنز آن با نوستالژی و حزن ترکیب شده است. این فیلم تمام قاعدهها را در سال 2007 تغییر داد و حتی امروز نیز اثری بلندپرواز است که هیچ وقت توجهای که باید را جلب نکرد.
4. فیلم The Reenactment
- سال ساخت: 1968
- امتیاز IMDb: نمره 8
- کارگردان: لوچیان پینتیلیه
- بازیگران: جورجه کنستانتین، جورجه میهائیتسا، ولادیمیر گیتان و…
به عقیده منتقدان فیلم The Reenactment که با نام Reconstruction نیز شناخته میشود یکی از فیلم های رومانیایی برتر است. این فیلم داستانی خیلی ساده در عین حال تاثیرگذار دارد. دو دانش آموز توسط یک دادستان، یک معلم و یک پلیس به رستورانی آورده میشوند. این همان رستورانی است که آنها مدتی پیش در آن دعوا کرده بودند. در نتیجه دادستان از آنها میخواهد تا دوباره مجادلهشان را به نمایش بگذارند، با این تفاوت که این بار از همه چیز فیلم میگیرند تا همه بتوانند با تاثیرات مخرب الکل آشنا شوند. به طور طعنه آمیزی، نیات خوب آنها تبدیل به بدترین اعمال میشود.
فیلم The Reenactment با اینکه یکی از بهترین فیلم های رومانیایی محسوب میشود، اما فیلم عجیبی است و به مضامینی چون سوءاستفاده از قدرت، سهل انگاری و حتی عدم صلاحیت میپردازد.
5. فیلم Next Stop Paradise
- سال ساخت: 1998
- امتیاز IMDb: نمره 7.9
- کارگردان: لوچیان پینتیلیه
- بازیگران: کاستل کاسکاوال، دورینا چریاک، گئورگه ویسو و…
به ندرت چنین فیلم پیچیدهای را در سینمای رومانی دیدهایم. این فیلم در فهرست معروف ترین فیلم سینمای رومانی قرار میگیرد و درباره دو شخصیت به نامهای نوریکا و میتو است. رابطه خاصی میان آنها برقرار است که ممکن است به ازدواج نیز ختم شود. اما خیلی زود عشق آنها غیرممکن میشود. نوریکا میخواهد با رئیسش که مردی بالغ و ثروتمند است ازدواج کند و از طرف دیگر میتو نیز برای دو سال باید به ارتش ملحق شود. اما میتو هیچ وقت نوریکا را فراموش نمیکند و وسواس خطرناکی که در مورد او پیدا کرده برایش مشکل ساز میشود.
این فیلم ترکیبی از درام، رمنس، کمدی و اکشن است. پینتیلیه داستانی انتخاب کرده که تا انتها میتواند شما را جذب کند. او یکی از معدود کارگردانانی است که علاقهای ندارد تا صرفا مشکلات رومانی را به تصویر بکشد. البته قطعا به عملکرد ضعیف سیستم نیز در این فیلم نقد میشود، اما کارگردان میداند که چگونه فیلمی فراتر از این موضوعات بسازد. تماشای این عنوان از بهترین فیلم های سینمایی توسط فیلمسازان رومانیایی را از دست ندهید.
6. فیلم The Death of Mister Lazarescu (مرگ آقای لازارسکو)
در ویدیوی بالا میتوانید «تریلر فیلم The Death of Mister Lazarescu با زیرنویس فارسی» را تماشا کنید.
- سال ساخت: 2005
- امتیاز IMDb: نمره 7.9
- کارگردان: کریستی پویو (Cristi Puiu)
- بازیگران: یوان فیسکوتئانو، لومینیتسا گئورگیو، دورو آنا و…
این فیلم را میتوانیم سرآغاز موج نوی رومانی بدانیم. قصه آن بر اساس داستانی واقعی ساخته شده و درباره آخرین شب زندگی آقای لازارسکو است. او مرد مسنی است که یک شب شدیدا حالش بد میشود و در همین شب یک تصادف ماشین وحشتناک نیز اتفاق افتاده است. آنها از یک بیمارستان به بیمارستان دیگر میروند؛ چراکه همه بیمارستانها پر هستند. در نهایت آنها به بیمارستان Bagdasar میرسند و حال آقای لازارسکو آنقدر بد است که دیگر کسی نمیتواند بگوید زنده میماند یا خیر.
این فیلم از فهرست معروف ترین فیلم سینمای رومانی، مقدمه خوبی برای موج نوی رومانی است؛ چراکه المانهای زیادی از فیلمهای این جنبش را میتوانید در آن پیدا کنید. برداشتهای بلند، حرکت کم دوربین، طراحی صحنه مینیمال و دیالوگهای واقعگرا از ویژگیهای این فیلم پویو هستند. پویو در این فیلم به خوبی کاستیهای سیستم درمانی رومانی را به تصویر کشیده است.
7. فیلم 4Months, 3 Weeks and 2 Days (چهار ماه، سه هفته و دو روز)
- سال ساخت: 2007
- امتیاز IMDb: نمره 7.9
- کارگردان: کریستیان مونجیو (Cristian Mungiu)
- بازیگران: آدی کارالینو، لومینیتسا گئورگیو، ولاد ایوانف و…
اگر به دنبال معروف ترین فیلم سینمای رومانی هستید، باید به تماشای فیلم 4Months, 3 Weeks and 2 Days از کریستیان مونجیو بنشینید که یکی از بهترین فیلم های رومانیایی محسوب میشود. داستان در روزهای آخر رژیم کمونیستی روایت میشود و درباره دختری به نام اتیلیا است که سعی دارد به بهترین دوستش، گابیتا، کمک کند تا بچهاش را سقط کند. در آن زمان سقط جنین در رومانی ممنوع بود و حکم زندان داشت.
مونجیو در فیلمش حقیقتی تلخ را به تصویر میکشد. این فیلم درامی تاریک و ناراحت کننده است که ریتم کند و دیالوگهای کمی دارد. با این حال علیرغم انتظاراتمان توجه ما در طول فیلم به دوستی میان این دو دختر جلب میشود؛ تنها کورسوی امیدی که در این دنیای تیره و تار وجود دارد. فیلم چهار ماه، سه هفته و دو روز قطعا یکی از برترین فیلمهای سینمای رومانی و معروف ترین فیلم سینمای رومانی محسوب میشود.
8. فیلم Aferim (آفریم)
- سال ساخت: 2015
- امتیاز IMDb: نمره 7.6
- کارگردان: رادو ژوده (Radu Jude)
- بازیگران: ویکتور ربنجوک، لومینیتسا گئورگیو، شربان پاولو و…
یکی دیگر از بهترین فیلم های رومانیایی، فیلم آفریم، یکی از جدیدترین آثار رادو ژوده است. این فیلم رومانی مدرن را پشت سر میگذارد و به والاچیای قرن نوزدهم میرود. در این فیلم دو سوارکار را میبینیم که به دنبال بردهای کولی هستند. این برده بعد از رابطهای عاشقانه با همسر یک اشرافزاده، از خانه آنها فرار کرده است.
در زمانی که بیشتر درامهای واقعگرا ساخته میشد، فیلم ژوده خیلی بلندپرواز است که معادلهها را کمی تغییر داد. این فیلم به صورت سیاه و سفید فیلمبرداری شده و همانند پنجرهای به زمانی دیگر است.
9. فیلم Occident (مغرب)
- سال ساخت: 2002
- امتیاز IMDb: نمره 7.5
- کارگردان: کریستیان مونجیو
- بازیگران: الکساندرو پاپودوپل، آنکا-لونا اندرون، ساموئل تستت و…
عنوان بعدی در فهرست برترین فیلمهای سینمای رومانی اولین فیلم کریستیان مونجیو است که اغلب نادیده گرفته شده و این شرم آور است؛ چراکه علیرغم اینکه فیلمهای دیگر این فیلمساز جوایز زیادی گرفتهاند، اما شاید بهترین فیلمش همین فیلم Occident باشد. داستان درباره لوسی و سورینا، دو عاشق است که از آپارتمانشان بیرون انداخته شدهاند. این اتفاقات رابطه آنها را به خطر میاندازد و در نتیجه دختر تصمیم میگیرد تا سر مزار پدرش برود و منتظر یک نشانه بماند.
اگر با دیگر آثار مونجیو آشنا باشید، احتمالا فیلم مغرب کمی برایتان عجیب باشد. دلیل آن این است که فیلم مغرب در زمانی ساخته شده که سینمای رومانی شجاعتر و خلاقتر بود. در این اثر نقدهایی به جامعه میشود و مطالعهای دقیق از رفتار مردم است؛ با این حال چیزی در مورد این عنوان از فهرست بهترین و معروف ترین فیلم سینمای رومانی متفاوت است. مونجیو در این فیلم با جسارت تمام دست به روایت قصهاش میزند.
10. فیلم Beyond the Hills (آن سوی تپه ها)
- سال ساخت: 2012
- امتیاز IMDb: نمره 7.5
- کارگردان: کریستیان مونجیو
- بازیگران: کوسمینا استراتان، کریستینا فلوتور، والریو اندریوتا و…
داستان درباره دو دختر به نامهای ووچیتا و آلینا است که دوستان خوبی هستند. بعد از اینکه مدتی از یکدیگر دور هستند، آنها در ایستگاه قطار دوباره یکدیگر را میبینند. آلینا میخواهد ووچیتا را با خودش به خارج از کشور ببرد، اما ووچیتا که حالا یک راهبه است شدیدا مخالفت میکند. پس آلینا تصمیم میگیرد تا به همراه دوستش در صومعه بماند؛ علیرغم اینکه عقایدش کاملا در تضاد با مذهب هستند. آلینا رفته رفته از نظر روحی حالش بد میشود و راهبههای صومعه فکر میکنند که شیطان او را تسخیر کرده است. البته این عنوان از فیلم های ترسناک رومانیایی محسوب نمیشود.
این فیلم به خاطر سرگرمکنندگی موضوعش ارزشمند نیست، بلکه ارزش آن در نشان دادن واقعیت زننده است. فیلم آن سوی تپهها نمونه خوبی از اثرات مخرب افراط در مذهب و جهل افرادی است که به خاطر عقاید بدون فکرشان، چشمانشان را روی حقیقت میبندند. حتما این عنوان از فهرست معروف ترین فیلم سینمای رومانی را تماشا کنید.
11. فیلم Child’s Pose (مسئله بچه)
- سال ساخت: 2013
- امتیاز IMDb: نمره 7.4
- کارگردان: کالین پتر نتسر (Călin Peter Netzer)
- بازیگران: لومینیتسا گئورگیو، ولاد ایوانف، فلورین زامفیرسکو و…
فیلم کالین پتر نتسر یکی از برترین فیلمهای سینمای رومانی و موج نوی این کشور است. داستان ظاهرا ساده است: باربو که با سرعت در حال رانندگی بوده، با بچهای تصادف میکند و این بچه میمیرد. باربو اگر محکوم شود باید برای 3 تا 15 سال به زندان برود و در این میان فقط مادرش به نظر میرسد که سعی دارد او را نجات دهد. همانند دیگر فیلمهای موج نوی رومانی، در کنار نشان دادن جامعه فاسدی که در آن پول میتواند هر مشکلی را حل کند، فیلم Child’s Pose مطالعهای روی رفتار انسانها است.
12. فیلم Hello! How Are You? (سلام! چطوری؟)
- سال ساخت: 2010
- امتیاز IMDb: نمره 7.3
- کارگردان: الکساندرو مافتئی (Alexandru Maftei)
- بازیگران: دانا ووکو، لونل میهالسکو، پاول دیاکونسکو و…
گابریل و گابریلا 20 سال است که ازدواج کردهاند و متاسفانه در طول زمان اشتیاق آنها از بین رفته است. آنها در کنار یکدیگر زندگی میکنند، اما هر روز از هم دورتر میشوند. جذابیت آنها از بین رفته، اما خیلی وقت است که هیجان آنها ناپدید شده است. آنها احساس پیری میکنند و از یکدیگر خسته شدهاند. با این حال زمانی که از یک گروه چت آنلاین شروع به استفاده میکنند، همه چیز تغییر میکند. آنها عاشق یکدیگر میشوند و همواره مشغول صحبت با هم هستند.
فیلم الکساندرو مافتئی یکی از آثار در لیست فیلم های ساخته شده در رومانی است که شدیدا نادیده گرفته شده است. این فیلم توجه جهانیان را جلب نکرد و حتی در رومانی خیلی مورد توجه تماشاگران و منتقدان قرار نگرفت که واقعا خجالت آور است. در زمانی که سینمای موج نو رومانی اصلیترین موج فیلمسازی این کشور را شامل میشد، فیلم Hello! How Are You? رویهای متفاوت را در پیش گرفت و از همه فیلمهای پرمدعای سینمای موج نو گذر کرد.
13. فیلم Graduation (فارغ التحصیلی)
- سال ساخت: 2016
- امتیاز IMDb: نمره 7.3
- کارگردان: کریستیان مونجیو
- بازیگران: آدریان تیتیئنی، ماریا-ویکتوریا دراگوس، لیا بگنر و…
آخرین فیلم مونجیو شاید بهترین فیلم او نیز باشد و نشان از این دارد که سینمای رومانی در حال تغییر است. داستان درباره رومئو، یک پزشک 49 ساله است. دخترش الیزا سال آخر دبیرستان است و میخواهد تحصیلاتش را در خارج از کشور ادامه دهد، اما ابتدا باید از پس امتحان پایانیاش بربیاید. متاسفانه درست روز قبل از اولین امتحانش، به او تعرض و تقریبا تجاوز میشود.
این اتفاق شدیدا آینده او و موفقیتش در امتحانات را تحت تاثیر قرار میدهد و پدرش در موقعیت سختی قرار میگیرد. رومئو که مردی صادق و محترم است حالا باید به خاطر دخترش تصمیمی بر خلاف عقایدش بگیرد. موضوع فیلم در میان آثار موج نوی رومانی معمولی است، اما روشی که به این داستان پرداخته شده آن را از دیگر فیلمهای رومانیایی متفاوت میسازد. تماشای این عنوان از بهترین فیلم های رومانیایی که میتواند عنوان معروف ترین فیلم سینمای رومانی را نیز بگیرد از دست ندهید.
14. فیلم Police, Adjective (پلیس، صفت)
- سال ساخت: 2009
- امتیاز IMDb: نمره 7
- کارگردان: کورنلیو پورومبویو (Corneliu Porumboiu)
- بازیگران: دراگوش بوکور، ولاد ایوانف، این استوکیا و…
با این فیلم پورومبویو یکی از برترین فیلمهای سینمای رومانی در ژانر پلیسی را ساخته است. داستان در شهری کوچک اتفاق میافتد. کریستی پلیس جوانی است که با معلمی به نام آنکا ازدواج کرده است. کریستی مامور میشود تا نوجوانی که به فروش مواد مخدر متهم است را تعقیب کند. در ابتدا به نظر کار سختی نمیآید، اما کریستی مشکل بزرگی دارد: او احساساتی دارد که اغلب بر خلاف وظایفش در حوزه قانون هستند.
این فیلم مملو از برداشتهای بلند است و میزان صبوری شما را آزمایش خواهد کرد. پورومبویو فقط فیلمی درباره پلیسها نساخته، بلکه اثرش روشنفکرانهتر و پیچیدهتر از آن است. فیلم پلیس، صفت که در فهرست معروف ترین فیلم سینمای رومانی قرار میگیرد، همانطور که از نامش هم مشخص است، روی معنای کلمات تمرکز دارد؛ خصوصا کلماتی چون وجدان، قانون و اخلاق.
15. فیلم Tuesday, After Christmas (سه شنبه، پس از کریسمس)
- سال ساخت: 2010
- امتیاز IMDb: نمره 6.9
- کارگردان: رادو مونتئان (Radu Muntean)
- بازیگران: ماریا پوپیستاشو، میمی برانسکو، میرلا اوپریشور و…
فیلم Tuesday, After Christmas کمتر در میان عامه مردم شناخته شده است. با این حال یکی از برترین فیلمهای سینمای رومانی در قرن بیست و یکم است. پاول و آدریانا 10 سال است که ازدواج کردهاند و همانند همه زوجها، زندگیشان خسته کننده شده است. پاول با معشوقهای جوانتر و جذابتر به همسرش خیانت میکند. در واقع این معشوقه دندانپزشک دخترشان است.
یکی از مشکلات سینمای رومانی این است که فیلمهایشان از نظر موضوعی برای تماشاگران بینالمللی جذابیت ندارد. اغلب داستانهای آنها فقط درباره خود مردم رومانی هستند. با این حال فیلم سه شنبه، پس از کریسمس این مشکل را ندارد و به همین دلیل نیز در میان بهترین فیلم های رومانیایی قرار میگیرد.
کلام آخر
در این مقاله با معرفی بهترین فیلم های رومانیایی همراه شما بودیم. اکثرا آثار درام در سینمای این کشور ساخته میشوند. خصوصا سینمای موج نوی رومانی سرآغاز ساخت فیلمهایی رئال و مینیمالیستی بود که بین سالهای 2000 تا 2009 ساخته شدند. آیا شما برترین فیلمهای سینمای رومانی را تماشا کردهاید؟ به نظر شما بهترین و معروف ترین فیلم سینمای رومانی کدام عنوان است؟ در قسمت نظرات همراه ما باشید.