بهترین فیلم تاریخی ایرانی ؛ از مرگ یزدگرد سوم تا ماجرای نیمروز

آیا از طرفداران ژانر تاریخی هستید و دوست دارید از وضعیت فیلم تاریخی ایرانی با خبر شوید؟ کشور ایران از آن دسته کشورهای جهان است که تاریخی کهن و پتانسیل بالا برای فیلمسازی در این ژانر دارد. در ادامه مقاله پیش رو قصد داریم تا وضعیت فیلم های تاریخی ایرانی بررسی کنیم.

تاریخ تکرار می‌شود و دانستن درباره آن بسیار مهم و ضروری است. کشور ایران نیز یکی از کهن‌ترین و غنی‌ترین کشورهای جهان در زمینه تاریخ است که قدمت آن به هزاران سال می‌رسد. در واقع از زمان پیدایش تمدن و به وجود آمدن خط می‌توان ایران را نیز در جای جای تاریخ جهان دید. این اتفاق باعث می‌شود که پتانسیل کشور ما برای ساخت آثار تاریخی بیشتر شود اما چقدر از این ویژگی تا کنون استفاده شده است؟

اگر به فهرست فیلم تاریخی ایرانی نگاهی بیاندازیم، به جز مواردی محدود فیلم تاریخی جنگی پادشاهی ایرانی چندانی در آن نمی‌بینیم و اکثر آثار تاریخی محدود به تاریخ معاصر می‌شود. ایران چه در زمینه مذهبی و چه فیلم های تاریخی ایرانی هخامنشی یا سایر حکومت‌ها می‌تواند بسیار موفق عمل کند اما صنعت فیلمسازی رویه دیگری را دنبال کرده است. در ادامه مقاله پیش رو پلازا با معرفی عناوین تاریخی ایرانی همراه شما می‌شویم و عملکرد سینمای ایران را در زمینه تاریخی بررسی می‌کنیم.

فهرست مطالب:

بهترین فیلم های تاریخی ایرانی

از گذشته تاکنون فیلم‌های سینمایی زیادی با ژانر تاریخی ساخته شده‌اند. برخی از این فیلم‌ها یک واقعه تاریخی را بازگو می‌کنند، اما برخی دیگر از فیلم های ژانر تاریخی ایرانی روایت‌گر زندگی فرد مهمی در تاریخ هستند؛ این نوع از فیلم‌ها معمولا چند ژانر را با هم دربردارند. دسته دیگری فیلم تاریخی وجود دارد که با اعتقادات و مذهب ما گره خورده است. دین یک مفهوم تاریخی محسوب می‌شود. به‌همین دلیل در طول تاریخ سینما، چندین اثر با موضوع ادیان ساخته شده که طرفداران زیادی داشته‌اند. با توجه به این دسته‌بندی‌ها ما در این مقاله برترین فیلم های تاریخی ایران را به شما معرفی می‌کنیم.

1. فیلم مرگ یزدگرد سوم ؛ از فیلم های ایران باستان

• سال انتشار: 1360
• کارگردان: بهرام بیضایی
• بازیگران اصلی: سوسن تسلیمی، مهدی هاشمی، یاسمن آرامی، امین تارخ، علیرضا خمسه، کریم اکبری

همانطور که از نامش پیداست، این فیلم تاریخی ایرانی درباره مرگ آخرین پادشاه سلسله ساسانی، یزدگرد سوم است. البته این اثر یک فیلم جنگی پادشاهی نیست. بهرام بیضایی ابتدا نمایشنامه مرگ یزدگرد سوم را نوشت و سپس آن را به صورت یک نمایش روی صحنه آورد. این نمایش با استقبال خوبی روبه‌رو شد و فروش بالایی نیز داشت. بیضایی سپس فیلمی از روی این نمایشنامه ساخت که تحسین منتقدین را برانگیخت. جالب است بدانید که سازندگان این فیلم هیچ‌وقت دنبال گرفتن مجوز پخش برای آن نرفتند و این اثر از بهترین فیلم های تاریخی ایران باستان تنها یک بار و آن هم در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد.

ماجرای «فیلم مرگ یزدگرد سوم» در یک آسیاب رخ می‌دهد و با اینکه فقط شش بازیگر دارد، در تمام مدت تماشایش نمی‌توانید چشم از آن بردارید. نوشته صفحه اول نمایشنامه و صحنه اول فیلم به این صورت است: «… پس یزدگرد به سوی مرو گریخت و به آسیابی درآمد. آسیابان او را در خواب به طمع زر و مال بکشت…»

در این اثر، داستان و دلیل این قتل را از زبان آسیابان، همسر و دختر  او می‌شنویم. اما هریک از آن‌‌ها روایت مختلفی دارد و معلوم نیست کدامیک حقیقت را می‌گوید. دانلود فیلم تاریخی ایران باستان مرگ یزدگرد سوم را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

2. فیلم سفیر

• سال انتشار: 1361
• کارگردان: فریبرز صالح
• بازیگران اصلی: فرامرز قریبیان، عزت‌الله مقبلی، جلال پیشواییان، کاظم افرندنیا، محمدتقی کهنمویی

فیلم های ژانر تاریخی ایرانی به دلیل ادغام با فرهنگ اسلام عموما به نقل وقایع تاریخ اسلام می‌پردازند. این اثر در سال 1361 به کارگردانی فریبرز صالح و بدون حضور هیچ بازیگر زنی ساخته شد. «سفیر» در زمان خود با بودجه پانزده میلیون تومانی یک سوپر پروداکشن بی‌رقیب بوده است. داستان این اثر داستان قیس بن مسهر یکی از سفیران کربلا را روایت می‌کند که به دست سربازان ابن زیاد کشته می‌شود.

3. فیلم کمال الملک

• سال انتشار: 1362
• کارگردان: علی حاتمی
• بازیگران اصلی: عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، داود رشیدی، محمدعلی کشاورز، علی نصیریان

فیلم «کمال الملک» را بدون شک می‌توان محبوب ترین اثر این فهرست دانست. علی حاتمی از کارگردانان مطرح کشورمان، زندگینامه محمد غفاری که ما با نام کمال الملک می‌شناسیم را در این فیلم سینمایی به تصویر کشید. البته نباید از مضامین اجتماعی و سیاسی به‌جا و مناسب با شرایط آن دوران غافل ماند. فیلم کمال الملک در دسته فیلم های تاریخی پادشاهان ایرانی قرار می‌گیرد که به خوبی دوران پادشاهی ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، قاجاریه و دوران پهلوی را نشان داده است.

4. شیر سنگی ؛ از فیلم های تاریخی ایرانی قدیمی

• سال انتشار: 1365
• کارگردان: مسعود جعفری جوزانی
• بازیگران اصلی: علی نصیریان، عزت‌الله انتظامی، حمید جبلی، شمسی فضل‌اللهی، عطاءالله زاهد

مسعود جعفری جوزانی از جمله کارگردانانی است که تا کنون توانسته با سریالی همچون «در چشم باد» به خوبی نشان دهد که از عهده ساخت آثار تاریخی برمی‌آید. فیلم «شیر سنگی» نیز به کارگردانی و نویسندگی او در سال 1365 تولید شد. در این اثر بازیگران بزرگی ایفای نقش داشتند و بخشی از تاریخ قوم بختیاری را روایت می‌کنند. این قصه اگرچه مستند نیست اما حقیقتی از زورگویی اجنبی‌ها و مستشاران انگلیسی به قوم پرتلاش بختیاری را نشان می‌دهد.

داستان این اثر از برترین فيلم های تاريخی ايران درباره زمانی است که یک سرباز انگلیسی کشته می‌شود و قتل آن را به گردن کوهیار فرزند سرکرده یک طایفه بختیاری می‌اندازند. کوهیار که نیز محیط را برای ایل خود ناامن می‌بیند، خود را معرفی می‌کند اما مردی به نام علی‌ یار و هم‌رزمانش مانع مجازات او می‌شوند.

5. فیلم سرب

• سال انتشار: 1367
• کارگردان: مسعود کیمیایی
• بازیگران اصلی: امین تارخ، جمشید مشایخی، فریماه فرجامی، هادی اسلامی

از فیلم سینمایی «سرب» به‌عنوان بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران یاد می‌شود. داستان این فیلم روایت‌کننده اتفاقی در تاریخ معاصر کشورمان است. مسعود کیمیایی به‌خوبی توانست فیلمی در رده فیلم های تاریخی ایرانی بسازد و غیرمستقیم حوادث فلسطین و صهیونیسم را در آن بگنجاند.

این فیلم درباره تاریخ ایران را در دهه 20 نشان می‌دهد. جالب است بدانید که این فیلم در زمان جنگ تحمیلی و بمباران ساخته می‌شد به‌همین دلیل در شمال کشور فیلمبرداری آن صورت گرفت. داستان اصلی فیلم در مورد دعوت صهیونیسم از یهودیان به سمت فلسطین است. یک زوج یهودی ایرانی با این دعوت تصمیم می‌گیرند به سمت فلسطین بروند اما ناگهان متوجه می‌شوند یکی از اعضای فامیلشان به دست صهیونیسم کشته شده است.

این موضوع باعث می‌شود تا آن‌ها با رژیم صهیونیسم به مشکل بربخورند. عده زیادی فیلم سینمایی سرب را یکی از بهترین فیلمهای ژانر تاریخی سینمای ایران می‌دانند و به آن لقب مهم‌ترین اثر تاریخی با موضوع صهیونیسم را داده‌اند.

6. فیلم کشتی آنجلیکا

• سال انتشار: 1367
• کارگردان: محمد بزرگ‌نیا
• بازیگران اصلی: زنده یاد عزت‌الله انتظامی، داریوش ارجمند، مهدی فتحی، زنده یاد پرویز پورحسینی، مجید مظفری

از برترین فیلم های تاریخی ایران باید به «فیلم کشتی آنجلیکا» اشاره کنیم. این فیلم به کارگردانی محمد بزرگ‌نیا ساخته شد و به اواخر دوره قاجار اشاره دارد که انگلیس بر خلیج فارس سلطه داشت. کشتی آنجلیکا در ژانر ماجراجویی و اکشن ساخته شد و یکی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های زمان خودش بود. داستان این اثر از فیلم های تاریخی ایرانی قدیمی درباره ملوانی ایرانی به نام احمد بیک است که نقشه محل غرق شدن کشتی‌ای به نام آنجلیکا را یافته و حال در صدد پیدا کردن آن است. ظاهرا کشتی محموله‌ای پر از طلا دارد.

7. فیلم دلشدگان ؛ از بهترین فیلم های تاریخی ایران

• سال انتشار: 1370
• کارگردان: علی حاتمی
• بازیگران اصلی: اکبر عبدی، امین تارخ، حمید جبلی، محمدعلی کشاورز

فیلم سینمایی «دلشدگان» را باید بهترین فیلم سینمایی تاریخی ایرانی دانست. ژانر این فیلم در دسته درام های تاریخی ایرانی قرار می‌گیرد که علی حاتمی کارگردانی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی آن را به عهده داشت. این اثر سینمایی روایت‌گر دوران قاجار بود و 3 داستان واقعی را در این برهه از زمان بازگو می‌کرد.

نوازندگان سازهای ایرانی برای تولید موسیقی ایرانی به خارج از کشور می‌روند. این سرآغاز ماجراهای جذابی است که فیلم سینمایی دلشدگان آن را به تصویر کشیده است. از دیگر بازیگران این فیلم می‌توان به «لیلا حاتمی»، «سعید پورصمیمی»، «لیلی رشیدی»، «فتحعلی اویسی»، «رقیه چهره‌آزاد»، «جمشید هاشم‌پور» و «شهلا ریاحی» اشاره کرد.

8. فیلم روز واقعه

• سال انتشار: 1373
• کارگردان: شهرام اسدی
• بازیگران: علیرضا شجاع‌نوری، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، مهدی فتحی، محمدعلی کشاورز، سعید نیکپور، عنایت‌الله بخشی، حسین پناهی، ژاله علو، حمیده خیرآبادی و لادن مستوفی

یکی دیگر از آثار تاریخی قدیمی سینمای ایران، روز واقعه است که در سال 1373، شهرام اسدی آن را کارگردانی کرد. این اثر بر اساس فیلمنامه‌ای از بهرام بیضایی ساخته شد. این فیلم درباره جوانی است که تازه مسلمان شده و عاشق دختری به نام راحله است. او در روز عروسی‌اش و بعد از به قتل رسیدن مسلم بن عقیل، ناگهان صدایی را می‌شنود که از او کمک می‌خواهد. او این صدا را دنبال می‌کند و به سمت کوفه می‌رود، اما …

روز واقعه علاوه بر جلب نظر مخاطبان، در جشنواره فیلم فجر نیز عملکرد موفقی داشت. این فیلم 5 سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر را در زمینه‌های بهترین فیلم، بهترین موسیقی متن، بهترین چهره‌پردازی، بهترین فیلم دوم و بهترین صحنه‌آرایی دریافت کرد. این اثر در 5 شاخه دیگر نیز نامزد دریافت جایزه جشنواره فجر شد. گفتنی است که روز واقعه در جشنواره بین‌المللی فیلم کلکته نیز نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم شد.

9. فیلم بازمانده ؛ از  لیست بهترین فیلم تاریخی ایرانی

• سال انتشار: 1373
• کارگردان: سیف‌الله داد
• بازیگران اصلی: سلمی المصری، جیانا عید، جمال سلیمان، بسام کوسا، غسان مسعود

فیلم «بازمانده یا آخرین بازمانده» یک فیلم تاریخی ایرانی ساخت خارج محسوب می‌شود که محصول مشترک ایران و سوریه است. اگر بخواهیم خیلی واضح بگوییم این فیلم فقط محصول کشور ایران است و درباره تاریخ آن نیست. داستان این اثر از کتاب بازگشت به حیفا اثر غسان کنفانی اقتباس شده است و به چگونگی تشکیل کشور اسرائیل و حکومت آن بر حیفا می‌پردازد. نکته جالب درباره بازمانده این بود که با بودجه 40 میلیونی ساخته شد و پس از دوسال توقیف اکران شد. این فیلم توانست جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فجر را دریافت کند.

10. فیلم مریم مقدس ؛ از فیلم های تاریخی ایرانی قدیمی

• سال انتشار: 1379
• کارگردان: شهریار بحرانی
• بازیگران اصلی: پرویز پورحسینی، شبنم قلی‌خانی، جعفر دهقان، محمد کاسبی

فیلم سینمایی «مریم مقدس» از پرطرفدارترین آثار سینمایی دینی و مذهبی به‌شمار می‌آید. این فیلم براساس قصه‌ای از قرآن کریم ساخته شد و به زندگی حضرت مریم و تولد حضرت عیسی پرداخته است. استفاده از بازیگران درست و به‌جا همچنین فیلمنامه‌ای دقیق باعث شده تا فیلم مریم مقدس به یکی از موفق‌ترین فیلم های تاریخی ایرانی قدیمی تبدیل شود.

11. فیلم پرچم‌ های قلعه کاوه

• سال انتشار: 1386
• کارگردان: محمد نوری‌زاد
• بازیگران اصلی: محمد صادقی، داوود رشیدی، شهاب حسینی، رضا صفایی‌پور، بهزاد فراهانی

فیلم تاریخی ایرانی پرچم‌های قلعه کاوه عنوان بعدی این لیست است که به نویسندگی و کارگردانی محمد نوری‌زاد ساخته شد. این اثر با حضور بازیگران بزرگی تولید شد و توانست سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه و تندیس بهترین طراحی صحنه و لباس جشن خانه سینما را دریافت کند. داستان پرچم‌های قلعه کاوه درباره زمان حمله مغولان به کشور ایران است و مردم را نشان می‌دهد که قصد دارند جشنی برگزار کنند اما با حمله مغولان باید جامه رزم بر تن کنند.

12. فیلم ملک سلیمان

• سال انتشار: 1388
• کارگردان: شهریار بحرانی
• بازیگران اصلی: امین زندگانی، محمود پاک نیت، حسین محجوب، مهدی فقیه، زهرا سعیدی، الهام حمیدی

«ملک سلیمان» از فیلم های ژانر تاریخی ایرانی است که بودجه کلانی برای ساخت آن استفاده شد. این فیلم در سال 1388 در جشنواره فجر اکران شد و 9 نامزدی سیمرغ بلورین برای فیلم به ارمغان آورد. ملک سلیمان پس از چندبار تعویق سرانجام در سال 1389 اکران عمومی و با استقبال روبه‌رو شد. داستان فیلم درباره سلیمان نبی و براساس داستان‌های این پیامبر در قرآن ساخته شده است.

13. فیلم استرداد ؛ از لیست بهترین فیلم تاریخی ایرانی

• سال انتشار: 1390
• کارگردان: علی غفاری
• بازیگران اصلی: فرهاد قائمیان، حمید فرخ‌نژاد، بهنام تشکر، صالح میرزاآقایی

نام فیلم سینمایی «استرداد» در فهرست فیلم سینمایی تاریخی ایرانی قرار دارد. این فیلم جنگ جهانی دوم را به تصویر می‌کشد. استرداد با هزینه زیادی جلوی دوربین رفت و فیلمبرداری آن در کشورهای روسیه، لهستان، ایران و ارمنستان انجام شد.

عده زیادی معتقدند فیلم سینمایی استرداد توانسته بدون تحریف واقعیت‌ها ساخته شود. داستان این فیلم سینمایی با ورود متفقین و متحدین به ایران شروع می‌شود. ایران ابراز بی‌طرفی کرده بود با این حال مورد حمله نیروهای دشمن قرار گرفت و به شاهراهی برای انتقال نیرو و سلاح تبدیل شد.

14. فیلم راه آبی ابریشم

• سال انتشار: 1390
• کارگردان: محمد بزرگ‌نیا
• بازیگران اصلی: بهرام رادان، پگاه آهنگرانی، داریوش ارجمند، رضا کیانیان، پیام دهکردی، عزت‌الله انتظامی

یکی از بهترین فیلم های تاریخی ایرانی که باید به آن اشاره کنیم، فیلم راه آبی ابریشم است. البته این اثر کاملا براساس تاریخ ساخته نشده و بیشتر داستانی ماجراجویی و درام دارد. این فیلم یکی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران است که بودجه‌ای میلیاردی داشت اما نتوانست در گیشه موفق شود. فیلم راه آبی ابریشم در سه کشور ایران، تایلند و چین ساخته شده است. منتقدان از عملکرد این فیلم رضایت داشتند و این اثر توانست برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی شود. طبق تاریخ و مستندات ناخدا سلیمان سیراف اولین دریانوردی بود که توانست از اقیانوس هند بگذرد و به چین برود.

داستان این فیلم سینمایی تاریخی ایرانی به هزار سال پیش برمی‌گردد که ناخدا سلیمان قصد دارد از بندر سیراف و با عبور از میانه اقیانوس هند به بندر خانفو در کشور چین برود. در این بین ناخدا در کشتی درگیر اتفاقاتی می‌شود.

15. فیلم رستاخیز

• سال تولید: 1391
• کارگردان: احمدرضا درویش
• بازیگران اصلی: فرهاد قائمیان، حسن پورشیرازی، شقایق فراهانی، بابک حمیدیان، پوریا پورسرخ

«رستاخیز» یکی از مهم‌ترین فیلم های سینمایی تاریخی ایران است که واقعه روز عاشورا را روایت می‌کند. این فیلم به واقعیت پایبند بوده و اظهارنظر شخصی یا تحریف تاریخی در آن راهی ندارد. احمدرضا درویش کارگردان اثر، تلاش خود را کرده تا از بازیگرانی استفاده کند که باورپذیری بیشتری را به مخاطب القا کنند.

جالب است بدانید که رستاخیز مدت زیادی توقیف بود. دلیل آن نشان دادن صورت بازیگر نقش حضرت ابوالفضل بیان شد که کارگردان حاضر به نورانی کردن صورت ایشان نبودند. اگر به دنبال دانلود فیلم تاریخی ایرانی درباره وقایع عاشورا هستید، پیشنهاد می‌کنیم روز رستاخیز را فراموش نکنید.

16. فیلم آرگو

• سال انتشار: 2012 (1391)
• کارگردان: بن افلک (Ben Affleck)
• بازیگران اصلی: بن افلک، برایان کرانستون، آلن آرکین، جان گودمن

اگر در این لیست به دنبال یک فیلم تاریخی ایرانی ساخت خارج می‌گردید، آرگو (Argo) همان فیلم مورد نظر شماست. اگرچه آرگو چه از نظر بازیگر و چه عوامل وابسته به آمریکاست اما به روایت برهه‌ای از تاریخ کشور ایران می‌پردازد. تاریخی بسیار حساس و سرنوشت ساز که این بار از دیدگاه کشور آمریکا روایت می‌شود. کریس تریو (Chris Terrio) فیلمنامه این اثر را نوشت. آرگو اگرچه از لحاظ فنی فیلمی خوش ساخت و از لحاظ منتقدان تحسین‌برانگیز است اما انتقادهایی نیز از آن می‌شود. عمده این انتقادها به دقیق نبودن مطالب تاریخی آن وارد است. ظاهرا این فیلم سندیت تاریخی درستی ندارد. فیلم آرگو برنده اسکار بهترین فیلم شد و در سایت راتن تومیوز امتیاز بالایی دارد.

داستان این اثر از فیلم های تاریخی ایران هالیوود درباره یک مامور سیا است که در جریان تسخیر لانه جاسوسی آمریکا وارد ایران می‌شود تا شش آمریکایی حاضر در آن را به کشور برگرداند.

17. فیلم چ ؛ از فیلم های تاریخی ایران درباره جنگ

• سال انتشار: 1392
• کارگردان: ابراهیم حاتمی‌کیا
• بازیگران اصلی: سعید راد، مریلا زارعی، فریبرز عرب‌نیا، مهدی سلطانی، بابک حمیدیان

«چ» فیلم تاریخی ایرانی جنگی و اکشن است که ابراهیم حاتمی‌کیا آن را در سال 1392 ساخت. این فیلم روایت‌گر زندگی شهید مصطفی چمران است که به کردستان رفته و تلاش می‌کند تا درگیری‌های نیروهای آزادی‌خواه کُرد را با حکومت وقت آرام کند. فیلم سینمایی چ وقایع تاریخی جنگی آن زمان را در شهر پاوه به‌خوبی به تصویر کشیده و عده زیادی آن را بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران می‌دانند.

این فیلم تاریخی ایرانی جدید تمرکزش بر روی اسطوره و قهرمان نشان دادن شهید چمران است. درواقع تلاش می‌کند تا روحیات و ویژگی‌های شهید چمران را به زندگی امروزی در دهه 90 متصل کند. این موضوع باعث شده تا فیلم سینمایی «چ » یکی از بهترین فیلم های حماسی تاریخی ایرانی شناخته شود.

18. فیلم محمد رسول الله (ص)

• سال انتشار: 1393
• کارگردان: مجید مجیدی
• بازیگران اصلی: محسن تنابنده، مهدی پاکدل، رعنا آزادی‌ور، ساره بیات، علیرضا شجاع‌نوری

فیلم سینمایی «محمد رسول الله (ص)» از فیلمهای ژانر تاریخی سینمای ایران محسوب می‌شود که زندگینامه حضرت محمد را نشان داده است. این فیلم به کارگردانی مجید مجیدی قرار بود در 3 بخش ساخته شود. در زمان ساخت خود سروصدای زیادی به پا کرد و هزینه زیادی صرف ساخت آن شد. اما فقط بخش اول آن یعنی زندگی حضرت محمد (ص) از کودکی تا نوجوانی در زمان پیش از ظهور اسلام به تصویر کشیده شد. با این حال عده زیادی این فیلم را در لیست فیلم های تاریخی مذهبی ایرانی قرار داده و آن را تحسین می‌کنند.

19. فیلم یتیم خانه‌ ایران

• سال انتشار: 1393
• کارگردان: ابوالقاسم طالبی
• بازیگران اصلی: علیرام نورایی، جعفر دهقان، قطب‌الدین صادقی، فرخ نعمتی

«یتیم خانه‌ ایران» عنوان بعدی لیست برترین فیلم های تاریخی ایران است. این اثر به کارگردانی ابوالقاسم طالبی ساخته شد و سرانجام در سال 1395 توانست اکران عمومی شود. داستان این فیلم درباره دوران قحطی جنگ جهانی اول بین سال‌های 1296 تا 1298 در ایران است. فیلم روایتگر زندگی شخصیتی به نام محمد جواد است که باید طی سال‌های قحطی یتیم‌ خانه‌ای که پدرش تاسیس کرده را مدیریت کند. او همچنین بر مبارزه با ظلم برمی‌خیزد.

20. فیلم‌ برتر تاریخی ایرانی جامعه دران

• سال انتشار: 1393
• کارگردان: حمیدرضا قطبی
• بازیگران اصلی: مهتاب کرامتی، مصطفی زمانی، باران کوثری، پگاه آهنگرانی، افسر اسدی

جامه‌دران یک فیلم درباره تاریخ ایران است که به کارگردانی حمیدرضا قطبی و براساس اقتباسی از رمانی به همین نام از ناهید طباطبایی ساخته شد. این فیلم همچنین موفق شد در جشنواره فیلم فجر دیپلم افتخار بهترین فیلم‌نامه اقتباسی را دریافت کند و فروش خوبی نیز داشته باشد.

داستان این فیلم درباره زنی به نام شیرین است که پس از فوت پدرش به یک سری حقایق مربوط به خود و زندگی پدرش پی می‌برد. این داستان در دو فضای تاریخی و سه جغرافیای مختلف روایت می‌شود. جامه‌دران اگرچه تاریخ مستند را روایت نمی‌کند اما نگاهی به آن دارد.

21. فیلم ایستاده در غبار

• سال انتشار: 1394
• کارگردان: محمدحسین مهدویان
• بازیگران اصلی: هادی حجازی‌فر

فیلم «ایستاده در غبار» یکی دیگر از آثاری است که در فهرست برترین فیلم های تاریخی ایران به شما معرفی می‌کنیم. در این فیلم از صداها و تصاویر واقعی زیادی استفاده شد. به‌همین دلیل برخی این فیلم را یک اثر مستند حساب می‌کنند اما برخی دیگر آن را فیلمی ارزشمند و شبیه به واقعیت می‌دانند. ایستاده در غبار فیلمی در خصوص زندگی، رشادت و مبارزات احمد متوسلیان است.

محمدحسین مهدویان تلاش کرد تا این فیلم سینمایی از شخصیت احمد متوسلیان را بسیار باورپذیر و نزدیک به شخصیت واقعی خودشان بسازد. همین موضوع باعث شد تا ایستاده در غبار به‌عنوان یکی از آثار موفق سینما شناخته شود.

22. فیلم نفس ؛ از فیلم های تاریخی ایران

• سال انتشار: 1394
• کارگردان: نرگس آبیار
• بازیگران اصلی: ساره نورموسوی،‌ مهران احمدی، پانته‌آ پناهی‌ها، سیامک صفری، گلاره عباسی، شبنم مقدمی

یکی از آثار نرگس آبیار که عملکرد موفقی نیز در جشنواره فیلم فجر داشت، نفس است. برای ایفای نقش در این اثر، پانته‌آ پناهی‌ها جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن و شبنم مقدمی جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن را دریافت کردند. این فیلم همچنین در چهار زمینه‌ی دیگر نیز نامزد دریافت جایزه شد.

در این اثر از برترین فیلم های تاریخی ایران داستان زندگی چهار خواهر و برادر را در سال‌های 57 تا 62 دنبال می‌کنیم. داستان از زاویه دید بهار، یکی از این چهار خواهر و برادر، روایت می‌شود و به‌خوبی می‌توانیم اوضاع و احوال کشور را در آن برهه تاریخی از دید یک کودک مشاهده کنیم.

23. فیلم اژدها وارد می‌شود!

• سال انتشار: 1394
• کارگردان: مانی حقیقی
• بازیگر اصلی: امیر جدیدی، همایون غنی‌زاده، احسان گودرزی، نادر فلاح

فیلم سینمایی تاریخی ایرانی اژدها وارد می‌شود مانی حقیقی را با فیلم رزمی بروسلی اشتباه نگیرید! این فیلم ماهیت و موضوعی متفاوت دارد. شاید حتی این اثر متفاوت‌ترین فیلم این لیست باشد. اژدها وارد می‌شود اگرچه از یک داستان حقیقی برگرفته شده است و در دهه 40 اتفاق می‌افتد اما قصد ندارد داستانی به طور مستقیم درباره مسائل جنگی یا مربوط به سیاست روایت کند. این اثر نامزد 4 سیمرغ، خرس طلایی برلین و جایزه بهترین فیلم بلند ژانر آوانگارد جشنواره بین‌المللی فیلم مستقل بوئنوس آیرس شد.

داستان این اثر از فیلم های تاریخی درباره ایران حول محور مرگ یک تبعیدی و یک قبرستان باستانی می‌گذرد و حال و هوای دهه 40 خورشیدی را نشان می‌دهد.

24. فیلم ماجرای نیمروز

• سال‌های انتشار: 1395
• کارگردان: محمدحسین مهدویان
• بازیگران اصلی: هادی حجازی‌فر، احمد مهران‌فر، جواد عزتی، مهدی پاکدل، حسین مهری

محمدحسین مهدویان یکی از کارگردانان جوان سینمای کشورمان است که چندین اثر تاریخی مهم در کارنامه کاری خود گنجانده است. نام فیلم سینمای «ماجرای نیمروز» نیز از این کارگردان در لیست فیلم های ژانر تاریخی ایرانی قرار گرفته. این فیلم علاوه بر ژانر تاریخی، به موضوع جنگ هم می‌پردازد. این فیلم روایت‌گر حوادث سال 1360 بوده و می‌توان آن را از بهترین فیلمهای تاریخی ایرانی مربوط به آن دوران دانست.

فیلم سینمایی ماجرای نیمروز داستان ترورهای متعدد مجاهدین را در آن سال‌ها به تصویر می‌کشد و به‌طور بسیار دقیق آن را بررسی می‌کند. تا این‌که در انتها پیروزی نیروهای خودی را در مقابل عملیات مجاهدین نشان می‌دهد. قسمت دوم این فیلم سینمایی در سال 1397 با نام «ماجرای نیمروز 2: رد خون» به اکران درآمد. این قسمت از فیلم بیان‌گر عملیات مرصاد بود که به‌خوبی ساخته شد و مورد استقبال همگان قرار گرفت.

25. فیلم تاریخی ایرانی تنگه ابوقریب

• سال انتشار: 1396
• کارگردان: بهرام توکلی
• بازیگر اصلی: جواد عزتی، امیر جدیدی، حمیدرضا آذرنگ، مهدی پاکدل، علی سلیمانی

فیلم تاریخی جنگی ایرانی تنگه ابوقریب نیز به روایت بخشی از تاریخ ایران در دوران جنگ ایران و عراق می‌پردازد. در این اثر شاهد واقعیت‌ نبرد گردان عمار لشکر 27 محمد رسول‌الله با لشکر زرهی عراق در آخرین روزهای جنگ روبه‌رو می‌شویم. این فیلم نامزد 11 جایزه سیمرغ بلورین شد که در میان آنها شش جایزه را از آن خود کرد. در فیلم آخرین روزهای جنگ به ما نشان داده می‌شود که عراقی‌ها در آن روزها قصد داشتند از تنگه مهم و استراتژیک ابوقریب عبور کنند اما با مقاومت ایرانی‌ها رو‌به‌رو می‌شوند. این اثر از تحسین‌ شده ترین و بهترین فیلم های تاریخی ایرانی دفاع مقدس محسوب می‌شود.

26. فیلم درخت گردو

• سال انتشار: 1398
• کارگردان: محمدحسین مهدویان
• بازیگر اصلی: پیمان معادی، مینا ساداتی، مینو شریفی، مهران مدیری

فیلم درباره تاریخ ایران درخت گردو نیز در ژانر دفاع مقدس ساخته شده و براساس داستانی واقعی درباره قادر مولان پور است. این فیلم در سه بازه زمانی روایت می‌شود که می‌توان دهه‌های مختلف ایران را در آن دید. مهدویان برای این اثر برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و پیمان معادی برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شدند. همچنین درخت گردو یکی از سه نماینده معرفی به اسکار 2021 بود.

داستان این اثر از بهترین فیلمهای تاریخی ایران درباره قادر مولان پور مردی اهل آذربایجان غربی است که درگیر فاجعه بمباران شیمیایی سردشت می‌شوند.

27. فیلم تاریخی ایرانی سرخ پوست

• سال انتشار: 1398
• کارگردان: نیما جاویدی
• بازیگران اصلی: نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار، آتیلا پسیانی، ستاره پسیانی، حبیب رضایی، مانی حقیقی

سرخ‌پوست از جمله فیلم های تاریخی ایرانی است که ژانری رازآلود و عاشقانه نیز دارد. این فیلم به کارگردانی و نویسندگی نیما جاویدی ساخته و در سال 1398 اکران شد. سرخ‌پوست موفق شد تا جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فجر و تندیس بهترین فیلم جشن خانه سینما را کسب کند. علاوه بر آن این فیلم فروشی موفق داشت و گیشه را راضی کرد.

داستان این اثر قبل از سال 1357 اتفاق می‌افتد و در آن سرگرد نعمت جاهد را می‌بینیم که در آستانه ترفیع گرفتن است و به عنوان آخرین ماموریت خود باید زندانیانی که در زندان تحت سرپرستی او هستند را به زندانی جدید انتقال دهد.  او خیلی زود درمی‌یابد که یکی از زندانیان با لقب سرخ‌پوست ناپدید و همان زندان مخفی شده است. از سوی دیگر سوسن کریمی که یک مددکار اجتماعی است، به او خبر می‌دهد به تازگی حرم سرخ‌پوست به اعدام تغییر کرده…

28. فیلم منصور

• سال انتشار: 1400
• کارگردان: سیاوش سرمدی
• بازیگران اصلی: محسن قصابیان، حمیدرضا نعیمی، علیرضا زمانی‌نسب، سید جواد هاشمی، قاسم زارع، لیندا کیانی

منصور عنوان بعدی است که در این فهرست باید به آن اشاره کنیم. این فیلم روایتی بیوگرافی دارد و به نویسندگی و کارگردانی سیاوش سرمدی ساخته شده است. فیلم منصور در جشنواره فیلم فجر جایزه هنر انقلاب چهره برگزیده سینما را برای آقای سرمدی به ارمغان آورد و فروش خوبی داشت.

داستان این اثر درباره زندگی تیمسار منصور ستاری از مقامات بالای ارتش هوایی است که برای قوت دادن به نیروی هوایی به دنبال هواپیماهای جنگی می‌رود. اما به دلیل کارشکنی‌ها قطعات به دست خلبان‌ها نمی‌رسد و تیمسار ستاری نیز نمی‌تواند با تلاش‌های خود چیزی را حل کند. او از تیم خو می‌خواهد تا در یکی از سوله‌های ارتش شروع به تولید قطعات با آنچه که دارند کنند و در فیلم شاهد تلاش‌های شجاعانه او هستیم.

29. فیلم تاریخی ایرانی موقعیت مهدی

• سال انتشار: 1400
• کارگردان: هادی حجازی‌فر
• بازیگر اصلی: هادی حجازی‌فر، ژیلا شاهی، وحید حجازی‌فر، معصومه ربانی‌نیا، پدرام ولایتی مقدم

موقعیت مهدی از فیلم های تاریخی ایرانی جدید قرار می‌گیرد. ظاهرا در سال‌های اخیر ساخت فیلم‌های تاریخی به آثار دفاع مقدس محدود شده‌اند و پروژه‌ای درباره تاریخ باستان یا ایران پس از اسلام نمی‌بینیم. موقعیت مهدی نیز روایتگر بخش‌هایی از زندگی مهدی باکری است. این اثر نامزد چهارده سیمرغ شد و توانست پنج سیمرغ را از آن خود کند. داستان فیلم درباره مهدی باکری، برادرش حمید باکری و اتفاقات پس از عملیات خیبر است که گوشه‌ای از معضلات جنگ را نشان می‌دهد.

30.  فیلم سینمایی تاریخی ایرانی غریب

• سال انتشار: 1402
• کارگردان: محمدحسین لطیفی
• بازیگران اصلی: بابک حمیدیان، پردیس پورعابدینی، رحیم نوروزی، حسام محمودی، مهران احمدی، فرهاد قائمیان

در ادامه لیست بهترین فیلم های تاریخی ایرانی باید به فیلم غریب اشاره کنیم. این اثر به کارگردانی محمدحسین لطیفی ساخته شد، همچنین حامد عنقا نیز نویسندگی و تهیه‌کنندگی آن را برعهده داشت. این فیلم برنده 6 عنوان جشنواره فجر و سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی شد. همچنین تا کنون فروشی موفق در گیشه داشته است.

داستان غریب در سبک بیوگرافی روایت می‌شود و بر زندگی شهید محمد بروجردی تمرکز دارد. داستان از آنجایی آغاز می‌شود که آقای بروجردی برای کنترل ناآرامی‌های کردستان، به منطقه فرستاده می‌شود.

31. فیلم ایرانی تاریخی سرهنگ ثریا

• سال انتشار: 1402
• کارگردان: لیلی عاج
• بازیگران اصلی: ژاله صامتی، حمیدرضا محمدی، وحید آقاپور، دیبا زاهدی، سلیمه رنگزن، شهروز آقایی‌پور، منیره حسین‌زاده، مجید پتکی

سرهنگ ثریا نیز از جمله فیلم‌های درباره تاریخ ایرانی است که به کارگردانی و نویسندگی لیلی عاج ساخته شد. این اثر به سراغ تاریخ دوری نمی‌رود و روایتی در دوران معاصر دارد. سرهنگ ثریا دیپلم افتخار بهترین فیلم اول و  سیمرغ بلورین گوهرشاد جشنواره فجر را توانست دریافت کند و جز آثار مورد توجه 1402 بود.

داستان فیلم حول محور مادری می‌گردد که فرزند دلبندش به دست سازمان مجاهدین خلق در اردوگاه اشرف اسیر شده است. او تمام تلاش خود را کرده و از جان می‌گذارد تا فرزندش را از چنگال زندانبانانش برهاند.

32. فیلم مست عشق

• سال انتشار: مشخص نشده
• کارگردان: حسن فتحی
• بازیگران اصلی: پارسا پیروزفر، شهاب حسینی، حسام منظور، هانده ارچل، سلما ارگچ، بوراک توزکوپاران

مست عشق از جمله جدیدترین آثار تاریخی ایرانی است که به کارگردانی و نویسندگی حسن فتحی ساخته شد و فرهاد توحیدی به او در نوشتن فیلمنامه کمک کرد. این اثر قرار نیست فیلم شاهان ایران باشد به زندگی یعنی شعرا و عارفان مشهور ایرانی یعنی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی و مراد او شمس تبریزی را روایت می‌کند. فیلم مست عشق محصول مشترک ایران و ترکیه است و به سبب اشتراکات فرهنگی که این دو کشور درباره مولانا دارند، بازیگران مشهور کشور ترکیه نیز در این اثر حاضر شده‌اند.

سخن پایانی

در این مطلب با معرفی بهترین فیلم های تاریخی ایران همراه شما بودیم و تلاش بر این بود تا آثار برتر موجود در سینما را به شما معرفی و بررسی کنیم. همانطور که در ابتدا اشاره شد، علیرغم داشتن تاریخ کهن چه در دوران باستان و چه پس از اسلام اما این ژانر در سینما بسیار مورد کم لطفی واقع شده است. اهمیت ندادن فیلمسازان ایرانی به تاریخ این مرز و بوم باعث می‌شود که سینماهایی نظیر هالیوود یا کشورهای دیگر تاریخی تحریف شده از ایران به مخاطبان جهانی نشان دهند و هیچ دفاعیه‌ای از آن نیز نباشد. به نظر شما عملکرد فیلم تاریخی ایرانی چگونه بوده است؟ کدام یک از آثار بالا را تماشا کرده و پسندیده‌اید؟ لطفا نظرات خود را با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید. از همراهی شما سپاس‌گزاریم.