بازیگران خارجی در سینمای ایران ؛ از ژولیت بینوش تا عایشه گل

حضور بازیگران خارجی در ایران یک امر کاملا عادی است و در برخی از فیلم‌ و حتی سریال‌ها این هنرپیشگان را می‌بینیم. در این مقاله قصد داریم به سراغ معرفی هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی رفته و عملکرد این بازیگران را بررسی کنیم.

سینمای ایران در سال‌های اخیر و به خصوص در دهه نود به خوبی خودش را در سطح بین‌المللی و جهانی مطرح کرده و به سینماگران و مخاطبان غیرایرانی نشان داده که سینمای ایران حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. یکی از مزایای حضور در سطوح بین‌المللی، همکاری سینمایی بین سینماگران ایرانی و خارجی است. در این  بین سینما از حضور بازیگران خارجی در فیلم های ایرانی بهره برده‌ است.

علاوه بر حضور بازیگران خارجی در سینمای ایران، ایفای نقش خارجی‌ها در سریال‌های ایرانی هم قابل توجه است. برای مثال بازیگران خارجی سریال در چشم باد یک نمونه از این مواردند. درست است که اغلب بازیگران خارجی حاضر در آثار ایرانی جزو بازیگران و ستارگان درجه یک کشورشان نیستند، اما گاه بازیگران بزرگی هم با سینماگران ایرانی همکاری کرده‌اند. در این بین سهم بازیگران زن خارجی در سینمای ایران بسیار بیشتر از بازیگران مرد خارجی است. با مجله پلازا همراه باشید تا با مهم‌ترین بازیگران خارجی در ایران آشنا شوید.

فهرست مطالب:

نگاهی به معروف ترین بازیگران خارجی در ایران

در ادامه می‌خواهیم نگاهی داشته باشیم به هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی که نقش‌های مهم و اصلی را در این آثار ایفا کرده‌اند. با نگاهی به لیست بازیگران خارجی در فیلم های ایرانی مشخص می‌شود که اغلب بازیگران حاضر در این فهرست، بازیگران زن خارجی هستند.

1. برنیس بژو ؛ از بازیگران خارجی در ایران

• ملیت: فرانسوی
• فیلم: گذشته
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ اصغر فرهادی
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟علی مصفا

بر‌نیس بژو (Bérénice Bejo) از بازیگران صاحب‌نام فرانسه است که با وجود اینکه در آثار زیادی ایفای نقش نکرده، اما یک بار برای فیلم صامت آرتیست نامزد جایزه اسکار شده و همچنین برای همین فیلم جایزه سزار سال 2011 را از آن خود کرده است. او از جمله معدود بازیگران خارجی که در ایران بازی کردند است که توانسته با بازی در نقش اول زن فیلم اصغر فرهادی، برنده جایزه بهترین بازیگر جشنواره کن در سال 2013 شود و از این رو می‌توان گفت همکاری این بازیگر شناخته شده فرانسوی با یک فیلم ایرانی، جایزه‌ای معتبر برای او به ارمغان آورده است. او در گذشته نقش زنی به نام مارین را بازی می‌کند که بین همسر ایرانی سابقش احمد و پسری به نام سمیر که تازه با او آشنا شده، سر دوراهی مانده است.

2. طاهر رحیم 

• ملیت: فرانسوی
• فیلم: گذشته
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ اصغر فرهادی
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ برنیس بژو و علی مصفا

طاهر رحیم (Tahar Rahim) از بازیگران فیلم خارجی مرد در ایران هنرپیشه ای با اصلیتی فرانسه و زاده الجزایر است که فیلم‌های سینمایی عقاب، یک پیامبر و گذشته از مهم‌ترین آثار او هستند. این بازیگر از هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی برای بازی در نقش اول فیلم متفاوت یک پیامبر، در سال 2009 برنده جایزه سزار شد. او در «گذشته» نقش سمیر را ایفا می‌کند که با زنی به نام مارین آشنا شده و با برگشت همسر سابق او که یک ایرانی است، زندگی‌اش به هم می‌ریزد.

3. دارین حمزه ؛  از بازیگران خارجی در ایران

• ملیت: لبنانی
• فیلم‌ها: کتاب قانون و فرشتگان قصاب
• با کدام کارگردان‌ها همکاری کرده؟ مازیار میری و سهیل سلیمی
• بازیگران نقش مقابل او چه کسانی بوده‌اند؟ پرویز پرستویی و محمدرضا غفاری

دارین حمزه (Darine Hamze) از هنرپیشه های خارجی در ایران تنها بازیگر خارجی است که برای دو فیلم متفاوت و با دو گروه ایرانی مختلف همکاری داشته است. البته که فیلم «کتاب قانون» او به دلیل محتوا و بازیگران صاحب‌نامی که در آن حضور داشتند، بیشتر دیده شد. حمزه ازبازیگران خارجی در فیلم های ایرانی در کتاب قانون نقش زنی را ایفا می‌کند که به واسطه آشنایی و ازدواج با مهندس رحمان توانا، تازه مسلمان شده و پس از محجبه شدن و حضور در ایران، تناقض رفتاری آشکاری بین اعمال و رفتار ایرانیان با اصول و توصیه‌های اسلامی می‌بیند. همین موضوع اتفاقات بامزه‌ای را رقم می‌زند که سبب می‌شود به زبان طنز فرهنگ‌های غلط ایرانی نقد شوند. این بازیگر چهار سال بعد از کتاب قانون، در فرشتگان قصاب هم حضور پیدا کرد که به گرفتار شدن همسر یک مرد افغان در دست آمریکایی‌ها می‌پردازد.

4. نورگل یشیلچای

• ملیت: ترکیه‌ای
• فیلم: جن زیبا
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ بایرام فضلی
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ فرهاد اصلانی

نورگل یشیلچای (Nurgül Yeşilçay) از بازیگران زن خارجی در سینمای ایران جز بازیگران و سلبریتی‌های معروف ترکیه است که به یکباره و پس از کش و قوس‌های فراوان راجع به حضور بازیگران ترک در سینمای ایران، به فیلم جن زیبا پیوست. جن زیبا همکاری مشترک سینمای ایران و ترکیه است و در هر دو کشور به نمایش درآمد. داستان این فیلم درباره مردی به نام یدالله است که در تیمارستان به کار مشغول است و به دلیل مرگ همسرش تنها زندگی می‌کند. با ورود دلارام به تیمارستان، زندگی یدالله دستخوش تغییراتی می‌شود. یشلیچای از بازیگران خارجی در فیلم های ایرانی در این فیلم خوش درخشید.

5. عایشه گل ؛  از بازیگران خارجی در ایران

• ملیت: ترکیه‌ای
• فیلم: مطرب
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ مصطفی کیایی
• بازیگران نقش مقابل او چه کسانی بوده‌اند؟ محسن کیایی و پرویز پرستویی

عایشه‌گل جوشکن (Ayşegül Coşkun) از بازیگران خارجی که در فیلم های ایرانی بازی کرده اند جز  خوانندگان و هنرمندان ترکیه‌ای است که طرفداران بسیار زیادی در ترکیه و ایران دارد. او در فیلم مصطفی کیایی در نقش یک خواننده بسیار معروف ترک ایفای نقش کرده و یکی از نقش‌های اصلی فیلم است. علاوه بر بازی خوب این بازیگر از هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی، قطعه موسیقی ساخته شده توسط او که در آن با پرویز پرستویی همخوانی کرده است یکی از محبوب‌ترین و پربازدیدترین موزیک ویدیوهای چند سال اخیر سینماست. عایشه گل در این فیلم به خواننده‌ای قدیمی به نام ابراهیم خوش‌لحن کمک می‌کند تا در ترکیه کنسرتی بزرگ برگزار کند و در نهایت عروس خانواده خوش‌لحن می‌شود.

6. آلیسا کاچر

• ملیت: روسی
• فیلم: استرداد
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ علی غفاری
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ حمید فرخ‌نژاد

استرداد فیلمی تاریخی و متفاوت است که در سال 90 و در چهار کشور ایران، روسیه، ارمنستان و لهستان فیلمبرداری شده است. این اثر به طلب بیش از ده تن طلای ایران از شوروی می‌پردازد که در داستانی جذاب در خلال اتفاقات جنگ جهانی دوم و حضور متفقین در ایران اتفاق می‌افتد. آلیسا کاچر (Alesa Kacher) از بازیگران خارجی در سینمای ایران مهم‌ترین نقش زن این فیلم را ایفا می‌کند. این بازیگر روسی، زاده بلاروس و بزرگ شده روسیه است و تاکنون در پانزده اثر هنری مختلف ایفای نقش کرده است.

7. دیا میرزا ؛ از بازیگران خارجی در ایران

• ملیت: هندی
• فیلم: سلام بمبئی
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ قربان محمدپور
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ محمدرضا گلزار

سلام بمبئی اولین همکاری مشترک سینمای ایران و سینمای هند پس از انقلاب است. ماجرای این فیلم درباره دختری هندی با بازی دیا میرزا (Dia Mirza) است که به همراه پسری ایرانی در حال تحصیل در رشته پزشکی هستند. اتفاقاتی در زندگی دختر و کمک‌های پسر ایرانی، سبب می‌شود که رابطه‌ای بین این دو شکل بگیرد. این فیلم جزو فیلم‌های پرفروش سینمای ایران در سال 1394 شد. به همین دلیل محمدپور تصمیم گرفت همکاری‌اش با سینمای هند را ادامه دهد و دومین فیلم خود را در همین زمینه با نام دختر شیطان ساخت که با استقبال مواجه نشد. دیا میرزا از بازیگران خارجی در فیلم های ایرانی که در این فیلم ایفای نقش داشته است.

8. ژولیت بینوش

• ملیت: فرانسوی
• فیلم‌ها: شیرین و کپی برابر اصل
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ عباس کیارستمی

فیلم شیرین از جمله فیلم‌های متفاوت عباس کیارستمی است. این کارگردان در شیرین با عکس‌العمل بازیگران زن نسل‌های مختلف ایران و ژولیت بینوش (Juliette Binoche) به عنوان یکی از بازیگران مطرح فرانسه درباره حجاب، اثری هنری ساخته است. این فیلم که به شکل دیجیتال فیلمبرداری شده است، در افتتاحیه جشنواره فیلم ونیز به نمایش درآمد. بینوش از هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی و کیارستمی در فیلم کپی برابر اصل نیز با هم همکاری داشته‌اند. برای خواندن بیوگرافی عباس کیارستمی نیز می‌توانید به این مقاله مراجعه کنید.

9. گابریلا پتری ؛ از بازیگران خارجی در ایران

• فیلم‌ها: تگزاس یک و تگزاس دو
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ سید مسعود اطیابی
• بازیگران نقش مقابل او چه کسانی بوده‌اند؟ سام درخشانی، پژمان جمشیدی و ژاله صامتی

تگزاس از آن فیلم های کمدی بفروش در سینمای ایران بود که تمام اجزای فروش را در اختیار داشت: یک زوج کمدین محبوب به نام سام درخشانی و پژمان جمشیدی، فضای بصری خارج از ایران و یک بازیگر زن! اما گابریلا پتری (Gabriela Petry) از بازیگران خارجی در ایران با بازی خوب خود در این فیلم ثابت کرد که حضورش فقط جنبه ابزاری نداشته است! او در تگزاس یک نقش نامزد و در تگزاس دو نقش همسر سام درخشانی را ایفا می‌کند. به دلیل مشکلات خانوادگی تعدادی یاغی برزیلی در تعقیب این دو نفر هستند و هدف این‌ها فرار است! دو سری تگزاس آنقدر پرفروش از آب درآمدند که سازندگان در حال آماده شرایط برای ساخت سری سوم این فیلم هستند.

10. ملینا واردانیان

• ملیت: ارمنستانی
• فیلم: مصادره
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ مهران احمدی
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ رضا عطاران

اولین فیلم مهران احمدی داستانی عجیب داشت و این داستان عجیب نیاز به چند بازیگر زن خارجی! ملینا واردانیان (Milena Vardanyan) از بازیگران خارجی در ایران، هنرپیشه اهل ارمنستان در این فیلم نقش همسر اسماعیل یارجانلو (با بازی رضا عطاران) را ایفا می‌کند که با فراز و نشیب‌های زیادی در زندگی خود مواجه شده است. اسماعیل کارمند جزء و ساده اداره ساواک است که با وقوع انقلاب سال 57 در ایران، با تحریک برخی از دوستان خود و با توهم محاکمه سنگین، به همراه همسر و فرزند خود از ایران فرار می‌کند و آواره کشورهای مختلف می‌شود. پس از خروج از ایران، همسرش او و پسرش را ول می‌کند و به دنبال زندگی دیگری می‌رود. اسماعیل که حالا فرزندش بزرگ شده (هومن سیدی)، در دوران پیری و کهنسالی به هر دری می‌زند تا به ایران برگردد و ماجرای مالکیت زمین‌هایی که داشته را مشخص کند.

11. یوسف چیم ؛ از بازیگران خارجی در ایران

• ملیت: ترکیه ای
• فیلم: ترانه ای عاشقانه برایم بخوان
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ مهرداد غفار زاده
• بازیگران نقش مقابل او چه کسی بوده؟ افسانه پاکرو و پژمان بازغی

یکی دیگر از بازیگران خارجی در فیلم های ایرانی یوسف چیم (Yusuf Çim) از بازیگران جوان و تازه کار سریال های معروف ترکیه ای است. او در فیلم ترانه ای عاشقانه برایم بخوان محصول سال 1399 ایفای نقش داشته است. محیط این فیلم در همان ترکیه اتفاق می‌افتد و داستان درباره پسر جوان و خوش صدایی به نام امره است که به عنوان پیک موتوری در رستورانی کار می‌کند. او رابطه خوبی با مادرش دارد، گاهی به پرورشگاه رفته و برای بچه ها کنسرت اجرا می‌کند. در این بین او و دختری ایرانی به نام دلارا با بازی افسانه پاکرو آشنایی برقرار می‌شود.

این فیلم محصول مشترکی بین ایران و ترکیه است که در آن بازیگران دیگری از جمله هازال تورسان بازیگر سریال های لطیفه و فضیلت خانم و چند بازیگر ترک دیگر نیز حضور دارد. مهرداد غفار زاده پیش از این فیلم های گیرنده و دریا و ماهی پرنده را کارگردانی کرده است و در سومین اثر خود به فراتر از مرزهای ایران رفت.

12. ماساتوشی ناگاسته

• ملیت: ژاپنی
• فیلم: مهمانخانه ماه نو
• بازیگران نقش مقابل او چه کسی بوده؟مهناز افشار، لاله مرزبان و علی شادمان

اگرچه مهمانخانه ماه نو فیلمی به کارگردانی تاکفومی تسوتسویی است اما تهییه کنندگان، نویسنده و اکثر عوامل آن ایرانیان هستند. ماساتوشی ناگاسته (Masatoshi Nagase) در این فیلم به عنوان یکی از نقش های اصلی حضور دارد. این محصول مشترک ایران و ژاپن که با استقبال کمی مواجه شد در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. مهمانخانه ماه نو درباره مادر و دختری است که روابط گرم و صمیمی ای با یکدیگر دارند اما آمدن مردی ژاپنی به نام تاکاشی تاناکا (با بازی ماساتوشی ناگاسته) زندگی آن دو را زیر و رو خواهد کرد.

اگرچه فیلم نتوانست به موفقیت چندانی برسد و در حد یک اثر معمولی ماند اما بازی ماساتوشی ناگاسته از بازیگران خارجی در ایران قابل قبول بود.

13. لوریت حنینو ؛ از بازیگران خارجی در ایران

• ملیت: لبنانی
• فیلم: گام های شیدایی
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ حمید بهمنی
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ محمدرضا شریفی نیا و جمشید هاشم پور

لوریت حنینو (Laurette Hnayno) از جمله دیگر هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی است که در فیلم گام های شیدایی ایفای نقش داشت. لوریت حنینو از مادری روسی و پدری لبنانی متولد شده است. فیلم گام های شیدایی در جشنواره فجر حضور داشت و داستان زنی به نام جولی با بازی لوریت حنینو است که در ارتش آمریکا فعالیت می‌کند و قصد دارد تا مدارکی را از این کشور به دست آورد و به دوست خبرنگار خود درباره آن اطلاع دهد. حنینو از بازیگران خارجی در ایران در این فیلم درخشان عمل نکرد و فیلم هم چندان مورد استقبال قرار نگرفت. از جمله حقایقی این فیلم که اهالی سینما را شوکه کرد بودجه یک میلیارد تومانی آن در سال 1391 و فروش بسیار کم آن بود.

14. دنی کوئین

• ملیت: ایتالیایی – مکزیکی
• فیلم: عشق بدون مرز
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ پوران درخشنده

تاکنون چند فیلم محصول مشترک نام بردیم که بازیگران خارجی آن‌ها با همکاری بازیگران ایرانی به نقش آفرینی پرداخته اند. اما قضیه فیلم عشق بدون مرز پوران درخشنده محصول سال 1377 فرق می‌کند. این فیلم با وجود داشتن بازیگران خارجی قصه ای ایرانی دارد.

دنی کوئین از بازیگران خارجی در ایران در این فیلم نقش دکتر بیژن صابر را ایفا می‌کند که با همسر آمریکایی اش سوزان و پسرش بابک در ایران زندگی می‌کنند. اما با شدت گرفتن جنگ سوزان علیرغم میل بیژن به همراه بابک به آمریکا بازمی‌گردد و اتفاقاتی برای او و بابک خواهد افتاد. دنی کوئین از هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی ایفای نقش مناسبی در این فیلم داشت. او فرزند آنتونی کوئین فقید بازیگر معروف هالیوود است.

15. پیر داغر ؛ از بازیگران خارجی در ایران

• ملیت: لبنانی
• فیلم: سی و سه روز و به وقت شام
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ جمال شورجه و ابراهیم حاتمی کیا
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ بابک حمیدیان و هادی حجازی‌فر (در به وقت شام)

یکی از بازیگران خارجی در فیلم های ایرانی که باید از او نام ببریم، پیر داغر (Pierre Dagher) است. او  اصالتی لبنانی دارد و نام کامل این بازیگر پیر حسن داغر است. پیر داغر در فیلم و سریال‌های ایزانی مختلفی حضور پیدا کرده است و نخستین بار با سریال مدار صفر درجه توانست در ایران به خوبی دیده شود. او در سریال‌های هم سایه، ساخت ایران و نجلا ۲ نیز حضور پیدا کرد. اولین فیلم سینمایی ایرانی معردف پیر داغر فیلم سی و سه روز اثر جمال شورجه بود که جنگ سی و سه روزه بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان را به تصویر می‌کشید. این بازیگر همچنین در فیلم به وقت شام نیز حضور پیدا کرد که درباره داعش بود.

16. ابراهیم چلیک کول

• ملیت: ترک
• فیلم: مست عشق
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ حسن فتحی
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ پارسا پیروزفر و شهاب حسینی

ابراهیم چلیک‌کول (İbrahim Çelikkol) بازیگر اهل کشور ترکیه است که در ایران بیشتر به واسطه سریال ترکی معروف خود یعنی عشق سیاه و سفید شناخته می‌شود. این بازیگر در فیلم محصول مشترک ایران و ترکیه یعنی مست عشق ایفای نقش داشت و می‌توان گفت بازی قوی‌ای به مخاطب نشان داد.

17. هانده ارچل ؛ از بازیگران خارجی در ایران

• ملیت: ترک
• فیلم: مست عشق
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ حسن فتحی
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ پارسا پیروزفر و شهاب حسینی

هانده ارچل (Hande Erçel) بازیگر اهل کشور ترکیه و یکی از زیباترین زنان مسلمان است که در مست عشق حضور پیدا کرد و نقش کیمیا خاتون را ایفا می‌کرد. این هنرپیشه در ایران بیشتر با سریال‌های ترکی عشق حرف حالیش نمیشه و تو در خانه‌ام را بزن شناخته می‌شود. ارچل در این فیلم محصول ترکیه و ایران با سینمای کشورمان همکاری کرد و می‌توان گفت که بازی چندان قوی‌ای در فیلم نداشت.

18. کارول ویدوتی

• ملیت: برزیلی
• فیلم: من سالوادور نیستم
• با کدام کارگردان همکاری کرده؟ منوچهر هادی
• بازیگر نقش مقابل او چه کسی بوده؟ رضا عطاران و یکتا ناصر

کارل ویدوتی (Carol Vidotti) یک هنرپیشه اهل کشور برزیل است که در فیلم سینمایی معروف من سالوادور نیستم حضور پیدا کرد. او در این فیلم کمدی بازی تقریبا منسجمی داشت و به خوبی توانسته بود با مخاطب ایرانی ارتباط بگیرد. از آنجایی که حضور یک بازیگر اهل برزیل با توجه به فیلمنامه ضروری بود، می‌توان گفت منوچهر هادی انتخاب درستی در این زمینه داشت.

آیا استفاده از هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی لازم است؟

استفاده از بازیگران خارجی در سینماهای دنیا همواره امری متداول است. در سینمای ایران نیز فقط به موارد بالا ختم نمی‌شود. علاوه بر آن‌ها بازیگران خارجی دیگری هم هستند که در برخی از آثار ایرانی حضوری کوتاه داشته‌اند. همچنین تعداد بازیگران زن خارجی در سریال‌های تلویزیونی کم نیست. برای مثال بازیگران خارجی در کیمیا، بازیگران خارجی در پایتخت 5 و بازیگران خارجی در چشم باد از این جمله‌اند. نکته جالب در رابطه با حضور بازیگران خارجی در سینمای ایران، همکاری متعدد بازیگران زن خارجی در فیلم های ایرانی خصوصا با توجه به محدودیت و ممیزی‌هاست که باید دید چرا و چگونه این اتفاق می‌افتد.

اگر بخواهیم منصفانه به قضیه نگاه کنیم وجود بازیگران خارجی در ایران هیچ اشکالی ندارد و می‌تواند موجب رضایت مخاطبان و پیشرفت سینما نیز شود. اما مسئله این است که آیا سینماگران و کارگردانان ایرانی فقط برای بالا بردن جذابیت فیلم و استقبال مخاطبان از بازیگران خارجی استفاده می‌کنند و به همین دلیل به بازیگران زن بازی می‌دهند یا اقتضای قصه و موقعیت اثر موجب چنین کاری می‌شود؟

کلام آخر

به پایان این مقاله از پلازا در باره بازیگران خارجی در ایران رسیدیم. حضور بازیگران خارجی در فیلم های ایرانی روز به روز بیشتر می‌شود و امیدواریم تا شاید روزی هنرپیشه های خارجی در سینمای ایرانی حضور پیدا کنند. شما هم نظرات خود را در این خصوص و به ویژه درباره بازی بازیگران خارجی در سینمای ایران با ما در میان بگذارید؟ به نظرتان از بین بازیگران خارجی در سینمای ایران چه کسانی موفق‌تر بوده‌اند؟ آیا با حضور این بازیگران در سینمای ایران موافق هستید؟