سرطان سینه ؛ علایم، روش های پیشگیری، درمان و سن ابتلا به آن

سرطان سینه یا سرطان پستان، سرطانی است که از بافت سینه آغاز می‌شود. در این مقاله با این نوع سرطان و روش‌های پیشگیری و درمان آن آشنا می‌شویم.

سرطان سینه (Breast cancer) در سلول‌های سینه بروز می‌کند. معمولا سرطان سینه در لوبول‌ها یا مجاری پستان رخ می‌دهد. لوبول‌ها غده‌هایی هستند که مسئولیت تولید شیر را برعهده دارند و مجاری مسیرهایی هستند که شیر را از غدد به سمت نوک پستان می‌رسانند. علاوه بر این، این سرطان حتی می‌تواند در بافت چربی یا بافت پیوندی رشته‌ای درون پستان نیز ایجاد شود. در این مقاله همراه پلازا باشید تا با علائم، علل و روش‌های درمان سرطان سینه بیشتر آشنا شویم.

آنچه در ادامه می‌خوانید:

سرطان سینه چیست؟

سرطان سینه یا سرطان پستان سرطانی است که در سلول‌های سینه ایجاد می‌شود. در نتیجه ایجاد این سرطان، جهش‌هایی در سلول‌های سینه روی می‌دهد که تقسیم و تکثیر سلول‌ها به نحوی غیرقابل کنترل را موجب می‌شود. این نوع سرطان معمولا در غدد یا مجاری شیری، بافت چربی یا همبند رشته‌ای درون پستان نیز ایجاد می‌شود. با اینکه این سرطان بیشتر در زنان شایع است، ممکن است درصد کمی از مردان را نیز به خود دچار کند. سلول‌های غیرقابل کنترل سرطانی غالبا به سلول‌های سالم بافت سینه حمله کرده و حتی می‌توانند از طریق لنف نودها به سمت پایین زیر بازو حرکت کنند. لنف نودها مهمترین راه جابجایی سلول‌های سرطانی به قسمت‌های دیگر بدن هستند.

قدیمی‌ترین شواهد کشف شده از سرطان سینه، از وجود این بیماری در 4200 سال پیش در مصر خبر می‌دهد. از دهه 1970 به بعد آمار مبتلایان به این بیماری به طرز چشمگیری افزایش یافت که بخشی از آن به دلیل تغییر سبک زندگی در سراسر جهان است. بنابراین، به جای اینکه بپرسیم برای جلوگیری از سرطان سینه چه باید بخوریم، بهتر است بپرسیم که چه غذاهایی را باید از زندگی خود حذف کنیم. سرطان سینه شایع‌ترین نوع سرطان تهاجمی در زنان است؛ به طوری که در میان زنان جهان از هر 7 نفر، 1 نفر به این نوع سرطان دچار است. سرطان پستان رابطه بسیار نزدیکی با سن دارد؛ به طوری که تنها 5% از زنان زیر 40 سال در سراسر دنیا به این بیماری دچار می‌شوند.

علائم سرطان سینه

در مراحل اولیه، سرطان پستان ممکن است علائم خاصی از خود بروز ندهد. در بسیاری از موارد ممکن است تومور ایجاد شده در سینه بسیار کوچک باشد و حس نشود، البته این نوع از تومور از طریق ماموگرافی قابل مشاهده است.

اگر تومور قابل احساس باشد، اولین نشانه غالبا احساس وجود نوعی توده در سینه است که به تازگی ایجاد شده و با بافت دیگر نقاط سینه متفاوت است. 80% از موارد تشخیص سرطان سینه توسط بیمار و از همین راه صورت می‌گیرد. با این وجود هر توده‌ای سرطانی نیست.

علائم شایع ترین انواع سرطان سینه

برای تشخیص چگونگی سرطان تنها بررسی چند علامت کافی نیست، پس نمی‌توان هر یک از علائم زیر را از علایم سرطان سینه بدخیم یا حتی سرطان سینه خوش خیم دانست. وجود هر یک از این علائم لزوما به معنای سرطان پستان نیست. مثلا درد یا ورم سینه می‌تواند بخاطر وجود کیست خوش‌خیم نیز باشد. در هر حال اگر ورم یا هر یک از دیگر علائم زیر را مشاهده کردید، برای آزمایش و معاینه بیشتر به پزشک خود مراجعه کنید. علائم اصلی سرطان سینه عبارتند از:

• وجود توده یا بافتی سفت و متفاوت با بافت نقاط دیگر سینه
• وجود درد در قسمتی از سینه یا زیر بغل
• قرمزی و حفره حفره شدن پوست (پوست پرتقالی) در تمام قسمت‌های سینه
• متورم شدن کلی یا قسمتی از سینه
• ترشحات خونی و هر نوع ترشحی بجز شیر از نوک پستان
• پوسته پوسته شدن پوست نوک پستان
• تغییر ناگهانی و بدون دلیل ظاهر یا اندازه سینه
• فرورفتگی
• تغییر مکان یا فرم نوک پستان
• تغییرات پوست سینه
• وجود توده یا ورم زیر بازوها یا اطراف استخوان ترقوه
• وجود جوش در اطراف یا روی نوک پستان

علل ابتلا به سرطان سینه

پژوهشگران علت سرطان سینه در زنان و مردان را در عوامل هورمونی، فاکتورهای محیطی و مرتبط با سبک زندگی جستجو می‌کنند که می‌توانند در افزایش احتمال ابتلای افراد به سرطان پستان نقش مهمی ایفا کنند. هرچند هنوز مشخص نیست که چرا بعضی از افرادی که تحت تاثیر این عوامل نیستند به سرطان پستان مبتلا شده و بعضی دیگر با وجود احتمال بالای ابتلا به این سرطان در سلامت کامل به زندگی خود ادامه می‌دهند.

وراثت

پزشکان تخمین می‌زنند که بین 5 تا 10 درصد از موارد سرطان پستان با جهش‌های ژنتیکی‌ای که در هر خانواده از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود مرتبط است. تاکنون تعدادی از ژن‌های موروثی‌ای که احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهند شناخته شده‌اند. اگر در خانواده خود سابقه ابتلا به سرطان سینه یا دیگر سرطان‌ها وجود دارد، پزشکتان احتمالا به شما پیشنهاد خواهد کرد که برای شناسایی جهش‌های خاص ژنتیکی در ژن‌های BRCA و یا ژن‌های موروثی دیگر آزمایش خون بدهید.

جنسیت، سن و سابقه مشکلات مرتبط با سینه

سرطان پستان در میان زنان بسیار شایع‌تر از مردان بوده و درواقع موارد ابتلای مردان به این سرطان نادر است. سن دقیقی را نمی‌توان برای همه افراد به عنوان سن سرطان سینه معرفی کرد، اما به طور قطع خطر ابتلا به این سرطان با افزایش سن بیشتر می‌شود.

سابقه سرطان سینه در فرد و خانواده او

اگر فردی سابقه سرطان پستان در یکی از سینه‌های خود داشته، احتمال ابتلای دوباره او به این سرطان بسیار بالاست. علاوه بر این اگر فرد یا افرادی از خانواده هر شخص سابقه ابتلا به سرطان پستان در سن پایین داشته‌اند، خطر ابتلا به سرطان پستان برای او را افزایش خواهند داد. البته هنوز هم بیشتر کسانی که به این سرطان دچار می‌شوند در خانواده خود سابقه‌ای از ابتلا به سرطان پستان ندارند.

اثر رادیواکتیو، چاقی، قاعدگی زودرس و یائسگی دیرتر از موعد

چاقی، شروع قاعدگی قبل از 12 سالگی، یائسگی دیرتر از موعد و درمان با اشعه در کودکی یا بزرگسالی در قسمت سینه، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهند.

زایمان اول در سنین بالا و عدم بارداری

زنانی که بعد از 30 سالگی اولین فرزند خود را به دنیا می‌آورند و زنانی که هرگز بارداری را تجربه نکرده‌اند، احتمال بالاتری در ابتلا به سرطان پستان دارند.

 درمان هورمونی پس از یائسگی

زنانی که برای درمان علائم و نشانه‌های یائسگی از داروهای مبتنی بر هورمون درمانی که ترکیبی از استروژن و پروژسترون است استفاده می‌کنند، خطر ابتلای خود به سرطان پستان را افزایش داده و با توقف استفاده از این داروها این خطر را کاهش می‌دهند.

پیشگیری از سرطان سینه

همه با جمله «پیشگیری بهتر از درمان است» آشنایی داریم و آن را به کرات شنیده‌ایم. در این قسمت توضیح خواهیم داد که برای پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه چه کارها و اصلاحاتی را در زندگی خود باید صورت دهیم.

پیشگیری از سرطان سینه در زنان با خطر ابتلای متوسط

در مورد شروع آزمایشات غربالگری سرطان پستان، مانند معاینات بالینی پستان و ماموگرافی و فواید و خطرات غربالگری با پزشک خود مشورت کنید. با مشاوره با او می‌توانید تصمیم بگیرید که کدام روش‌های غربالگری سرطان پستان برای شما مناسب است. از طریق خودآزمایی سرطان سینه می‌توانید از تغییرات جدید از جمله ایجاد توده یا علائم غیرمعمول دیگری در سینه‌های خود باخبر شوید و سریعاً با پزشک خود صحبت کنید.

بیشتر روزهای هفته و هر روز حداقل 30 دقیقه را به ورزش کردن اختصاص دهید. وزن خود را متناسب نگه دارید و اگر نیاز به کاهش وزن دارید، برای این کار با پزشک خود مشورت کنید. هر روز میزان کالری مصرفی خود را کاهش داده و میزان فعالیت خود را افزایش دهید.

درمان هورمونی پس از یائسگی را محدود کنید. هورمون درمانی ترکیبی ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. بعضی از زنان در دوران یائسگی علائم و نشانه‌های آزار دهنده را تجربه می‌کنند و افزایش ریسک سرطان سینه را در ازای تسکین و کاهش علائم یائسگی می‌پذیرند. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان از کمترین مقدار هورمون درمانی در کمترین بازه زمانی ممکن استفاده کنید.

رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنید. رژیم غذایی مدیترانه‌ای به همراه روغن زیتون خالص و آجیل ممکن است در کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه موثر باشد. شاید نتوان موادی را به عنوان مواد غذایی ضد سرطان سینه معرفی کرد، اما می‌توان از رژیم‌های غذایی سالمی بهره برد. رژیم مدیترانه‌ای بیشتر روی غذاهای گیاهی مانند میوه و سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و آجیل تمرکز دارد. افرادی که رژیم مدیترانه‌ای را رعایت می‌کنند، چربی‌های سالم مانند روغن زیتون را به جای کره و به جای گوشت قرمز، ماهی را انتخاب می‌کنند.

پیشگیری از سرطان سینه در زنان با خطر ابتلای بالا

اگر پزشک تاریخچه خانوادگی‌تان را ارزیابی کرده و تشخیص داده که شما در وضعیت پیش سرطان قرار دارید که احتمال ابتلای شما به سرطان سینه را افزایش می‌دهد، می‌توانید برای کاهش احتمال ابتلای خود به این سرطان با پزشک خود مشورت کنید. در این قسمت برخی از اقداماتی که می‌توانید در این خصوص انجام دهید را برایتان شرح می‌دهیم.

پزشک می‌تواند با استفاده از داروهای پیشگیرانه مانند داروهای ضد استروژن خطر ابتلا به سرطان پستان را در زنان با خطر ابتلای بالا به این بیماری کاهش دهد. با توجه به عوارض جانبی این داروها برای استفاده از آن‌ها با پزشک خود مشورت کنید.

همچنین جراحی پیشگیرانه برای زنانی که ریسک بالایی برای ابتلا به سرطان سینه دارند انجام می‌گیرد و طی این جراحی‌ها می‌توانند سینه و حتی تخمدان‌های سالم خود را برداشته و خطر ابتلا به سرطان پستان و سرطان تخمدان را کاهش دهند.

درمان سرطان سینه

وقتی بحث سرطان سینه پیش می‌آید شاید مهمترین و اولین سوال هر کس این است که آیا سرطان سینه کشنده است یا خیر. پاسخ به این سوال به فاکتورهای بسیار زیادی بستگی دارد. دو فاکتور مهم در پاسخ به این سوال نوع سرطان و درجه یا سطح سرطان پستان است که با توجه به میزان پیشرفت و با استفاده از سیستم درجه بندی سرطان سینه توسط پزشک و پس از آزمایشات مختلف تعیین می‌گردد. قبل از اینکه به کشنده بودن آن فکر کنید، بهتر است بدانید که این سرطان در بسیاری از موارد درمان پذیر است؛ اما راه‌های درمان این سرطان چیست؟

جراحی

چندین روش جراحی برای درمان این سرطان موجود است. لامپکتومی روشی است که در آن تومور و برخی بافت‌های اطراف آن را از بین می‌برند و بقیه پستان را دست نخورده باقی می‌گذارند. ماستکتومی روشی است که در آن جراح کل پستان سرطانی را برمی‌دارد. بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان یا سنتینل روشی است که در آن تعدادی از غدد لنفاوی‌ای که وظیفه تخلیه ناحیه‌ای از پستان که مبتلا به تومور شده است را برعهده دارند، برداشته می‌شوند.

همچنین جراحی غدد لنفاوی زیر بغل روشی است که در آن اگر غده‌های لنفاوی‌ای که در حین بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان برداشته می‌شوند دارای سلول های سرطانی باشند، پزشک ممکن است غدد لنفاوی اضافی را نیز بردارد.

پرتو درمانی

در این روش از پرتوهای نافذ برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. در جدیدترین روش پرتودرمانی که براکی تراپی نام دارد پزشک با کاشت یا قرار دادن مواد پرتوزا در داخل بدن و نزدیک محل تومور، آن را هدف قرار می‌دهد.

شیمی درمانی

شیمی درمانی معمولا همراه با روش‌های دیگر درمان سرطان مخصوصا جراحی انجام می‌شود. بعضی از پزشکان شیمی درمانی را قبل از جراحی و به امید کوچک شدن تومور انجام می‌دهند.

هورمون درمانی

اگر سرطان پستان فردی به هورمون‌ها حساس باشد، پزشک ممکن است هورمون درمانی را پیشنهاد کند. با مسدود کردن تولید هورمون استروژن و پروژسترون یا گیرنده‌های هورمون بر روی سلول‌های سرطانی، می‌توان رشد تومور را کند یا متوقف کرد.

دارو

داروهای خاصی برای حمله به ناهنجاری‌ها یا جهش‌های خاص در سلول‌های سرطانی طراحی شده‌اند. مثلا Herceptin می‌تواند تولید پروتئین HER2، پروتئین موثر در رشد سلول‌های سرطانی سینه را در بدن متوقف کند. این کار ممکن است به کاهش رشد سرطان در بدن کمک کند.

در این مقاله به بررسی علائم و علل و سرطان سینه پرداختیم. در انتها هم از راه‌های پیشگیری و درمان گفتیم. شما چه میزان با سرطان سینه و راه‌های پیشگیری و درمان این سرطان آشنایی دارید؟ چه روش‌ها و نکاتی را به دیگران پیشنهاد می‌کنید؟ نظرات خود را با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.